Pahimayaa ang Tanan Kang Jehova
“Ipahinungod kang Jehova ang himaya ug kusog. Ipahinungod kang Jehova ang himaya nga alang sa iyang ngalan.”—SALMO 96:7, 8.
1, 2. Diin gikan ang pagdayeg nga gipahinungod kang Jehova, ug kinsay giawhag nga moduyog niini?
SI David, nga anak ni Jese, nagdako ingong batan-ong magbalantay sa karnero duol sa Betlehem. Lagmit kanunay gayod siyang mosud-ong sa kalapad sa punog-bituon nga kalangitan sa kahilom sa kagabhion samtang nagbantay sa mga karnero sa iyang amahan niadtong mamingaw nga mga sibsibanan! Sa walay duhaduha, ang maong tataw nga mga hulagway misantop sa iyang hunahuna sa dihang, kay inspirado sa balaang espiritu sa Diyos, iyang gikomposo ug giawit ang matahom nga mga pulong sa ika-19ng Salmo: “Ang kalangitan nagapahayag sa himaya sa Diyos; ug ang kawanangan nagasaysay sa buhat sa iyang mga kamot. Sa tibuok nga yuta ang ilang pising igsusukod nakaabot, ug sa kinatumyan sa mabungahong yuta ang ilang mga pulong.”—Salmo 19:1, 4.
2 Nga walay gisulti, walay mga pulong, walay tingog, ang kahibulongang kalangitan nga gilalang ni Jehova nagapahayag sa iyang himaya sa matag adlaw, sa matag gabii. Ang kalalangan padayong nagapahayag sa himaya sa Diyos, ug makapaamgo sa usa sa iyang kawalay-pulos ang pagpalandong niining hilom nga pamatuod nga nagapadayag sa kaugalingon niini ngadto sa “tibuok nga yuta” aron makita sa tanang molupyo niini. Apan, ang hilom nga pagpamatuod sa kalalangan dili pa igo. Ang matinumanong mga tawo giawhag sa pagsulti ingong pagpamatuod. Usa ka wala-hinganli nga salmista misulti niining inspiradong mga pulong ngadto sa matinumanong mga magsisimba: “Ipahinungod kang Jehova ang himaya ug kusog. Ipahinungod kang Jehova ang himaya nga alang sa iyang ngalan.” (Salmo 96:7, 8) Kadtong adunay suod nga relasyon kang Jehova mahinam sa pagsanong sa maong awhag. Apan, unsa may nalangkit sa pagpahinungod ug himaya sa Diyos?
3. Nganong ang mga tawo makapahinungod ug himaya sa Diyos?
3 Labaw pa ang gikinahanglan kay sa mga pulong lamang. Ang mga Israelinhon sa adlaw ni Isaias naghimaya sa Diyos pinaagi sa ilang mga ngabil, apan kadaghanan kanila dili sinsero. Pinaagi kang Isaias, si Jehova miingon: “Kining katawhan miduol pinaagi sa ilang baba, ug sila naghimaya kanako pinaagi lamang sa ilang mga ngabil, ug ang ilang kasingkasing ilang gipalayo gikan kanako.” (Isaias 29:13) Ang bisan unsang pagdayeg nga gilitok sa maong mga tawo walay kapuslanan. Aron mahimong makahuloganon, ang pagdayeg kinahanglang maggikan sa kasingkasing nga tugob sa gugma alang kang Jehova ug gumikan sa sinserong pag-ila sa iyang talagsaong himaya. Si Jehova lamang ang Maglalalang. Siya ang Labing Gamhanan, ang Matul-id nga Usa, ang larawan sa gugma. Siya mao ang tuboran sa atong kaluwasan ug ang may-katungod nga Soberano kang kinsa angayng magpasakop ang tanang buhi sa langit ug sa yuta. (Pinadayag 4:11; 19:1) Kon nagtuo gayod kita niining mga butanga, himayaon nato siya uban sa tibuok natong kasingkasing.
4. Unsang mga instruksiyon ang gihatag ni Jesus mahitungod sa kon unsaon paghimaya ang Diyos, ug sa unsang paagi matuman nato kini?
4 Giingnan kita ni Jesu-Kristo kon unsaon paghimaya ang Diyos. Siya miingon: “Ang akong Amahan mahimaya niini, nga kamo magpadayon sa pagpamungag daghan ug magpamatuod nga akong mga tinun-an.” (Juan 15:8) Sa unsang paagi kita makapamungag daghan? Una, pinaagi sa pagpakig-ambit nga bug-os kalag sa pagwali sa “maayong balita sa gingharian” ug sa ingon moduyog sa tanang linalang sa ‘pagsaysay’ bahin sa “dili-makita nga mga hiyas” sa Diyos. (Mateo 24:14; Roma 1:20) Dugang pa, niining paagiha kitang tanan adunay bahin—direkta o dili-direkta—sa paghimog bag-ong mga tinun-an kinsa moduyog sa koro sa pagdayeg kang Jehova nga Diyos. Ikaduha, kita nagaugmad sa bunga nga gipatungha dinhi kanato sa balaang espiritu ug nanglimbasog sa pagsundog sa maayo kaayong mga hiyas ni Jehova. (Galacia 5:22, 23; Efeso 5:1; Colosas 3:10) Tungod niini, ang atong adlaw-adlaw nga panggawi nagahimaya sa Diyos.
“Sa Tibuok Yuta”
5. Ipatin-aw kon sa unsang paagi gipasiugda ni Pablo ang responsibilidad sa mga Kristohanon sa paghimaya sa Diyos pinaagi sa pagpaambit sa ilang pagtuo ngadto sa uban.
5 Diha sa sulat ni Pablo sa mga taga-Roma iyang gipasiugda ang responsibilidad sa mga Kristohanon sa paghimaya sa Diyos pinaagi sa pagpaambit sa ilang pagtuo ngadto sa uban. Ang pangunang tema sa basahon sa Roma mao nga kadto lamang nagpasundayag ug pagtuo kang Jesu-Kristo ang maluwas. Sa Ro kapitulo 10 sa iyang sulat, gipakita ni Pablo nga ang kinaiyanhong Israel sa iyang adlaw naningkamot gihapon sa pagkab-ot ug matarong nga baroganan pinaagi sa pagsunod sa Moisesnong Balaod, samtang “si Kristo mao ang kataposan sa Balaod.” Busa, si Pablo miingon: “Kon imong ipahayag sa dayag kanang ‘pulong sa imong kaugalingong baba,’ nga si Jesus maoy Ginoo, ug magpasundayag ug pagtuo sa imong kasingkasing nga ang Diyos nagbangon kaniya gikan sa mga patay, ikaw maluwas.” Sukad niadto, “walay kalainan tali sa Hudiyo ug sa Grego, kay adunay sama ra nga Ginoo ibabaw sa tanan, kinsa madagayaon ngadto kanilang tanan nga nagatawag kaniya. Kay ‘ang matag usa nga magatawag sa ngalan ni Jehova maluwas.’”—Roma 10:4, 9-13.
6. Sa unsang paagi gipadapat ni Pablo ang Salmo 19:4?
6 Unya si Pablo makataronganong nangutana: “Unsaon nila pagtawag kaniya kinsa wala sila magbutang ug pagtuo? Unsaon, sa baylo, pagbutang nila ug pagtuo kaniya kinsa wala nila madunggi? Unsaon, sa baylo, nila pagkadungog kon walay magwali?” (Roma 10:14) Bahin sa Israel, si Pablo nag-ingon: “Dili tanan kanila misunod sa maayong balita.” Nganong wala man mosunod ang Israel? Ang hinungdan sa ilang kakulang sa pagsanong mao ang kakulang ug pagtuo, dili ang kakulang sa kahigayonan. Gipakita kini ni Pablo pinaagi sa pagkutlo sa Salmo 19:4 ug pagpadapat niana ngadto sa Kristohanong buluhaton nga pagwali inay kay sa hilom nga pagpamatuod sa kalalangan. Siya miingon: “Tan-awa, sa pagkatinuod, ‘ang ilang tingog miabot sa tibuok nga yuta, ug ang ilang mga pulong ngadto sa kinatumyan sa gipuy-ang yuta.’” (Roma 10:16, 18) Oo, maingon nga ang walay-kinabuhi nga kalalangan nagahimaya kang Jehova, ang unang-siglong mga Kristohanon nagwali sa maayong balita sa kaluwasan bisan asa ug sa ingon nagdayeg sa Diyos sa “tibuok nga yuta.” Sa iyang sulat ngadto sa mga taga-Colosas, gihubit usab ni Pablo kon unsa na ka kaylap ang maayong balita. Siya miingon nga ang maayong balita nawali na “sa tibuok kalalangan ilalom sa langit.”—Colosas 1:23.
Masibotong mga Saksi
7. Sumala kang Jesus, unsay responsibilidad sa mga Kristohanon?
7 Lagmit, gisulat kini ni Pablo sa mga taga-Colosas mga 27 ka tuig human sa kamatayon ni Jesu-Kristo. Sa unsang paagi mikaylap ang buluhatong pagwali hangtod sa Colosas sulod lamang sa mubo nga panahon? Nahitabo kini tungod kay masiboton ang unang-siglong mga Kristohanon, ug gipanalanginan ni Jehova ang ilang kasibot. Gitagna ni Jesus nga ang iyang mga sumusunod mahimong aktibong mga magwawali sa dihang siya miingon: “Sa tanang kanasoran ang maayong balita kinahanglang igawali una.” (Marcos 13:10) Nianang tagnaa, gidugang ni Jesus ang sugo nga nasulat diha sa kataposang mga bersikulo sa Ebanghelyo ni Mateo: “Busa panglakaw kamo ug paghimog mga tinun-an sa katawhan sa tanang kanasoran, nga magabawtismo kanila sa ngalan sa Amahan ug sa Anak ug sa balaang espiritu, nga magatudlo kanila sa pagtuman sa tanang butang nga akong gisugo kaninyo.” (Mateo 28:19, 20) Wala madugay human sa pagsaka ni Jesus sa langit, ang iyang mga sumusunod nagsugod sa pagtuman nianang mga pulonga.
8, 9. Sumala sa Mga Buhat, sa unsang paagi ang mga Kristohanon misanong sa mga sugo ni Jesus?
8 Human sa pagbubo sa balaang espiritu sa Pentekostes 33 K.P., ang unang butang nga gihimo sa maunongong mga sumusunod ni Jesus mao ang pagpanglakaw ug pagwali, nga nagsulti sa mga panon sa katawhan sa Jerusalem “bahin sa halangdong mga butang sa Diyos.” Ang ilang pagsangyaw epektibo kaayo, ug “mga tulo ka libong kalag” ang nabawtismohan. Ang mga tinun-an nagpadayon sa pagdayeg sa Diyos sa dayag ug sa masibotong paagi, nga nagpatungha ug maayong mga resulta.—Buhat 2:4, 11, 41, 46, 47.
9 Ang kalihokan niadtong maong mga Kristohanon sa wala madugay nahibaloan sa relihiyosong mga lider. Kay natugaw sa pagkamadayganon ni Pedro ug Juan, ilang gimandoan ang duha ka apostoles sa paghunong sa pagsangyaw. Ang mga apostoles mitubag: “Dili kami makahunong sa pagsulti sa mga butang nga among nakita ug nadungog.” Human hulgaa ug buhii, si Pedro ug Juan namalik ngadto sa ilang mga igsoon, ug ang tanan naghiusa sa pag-ampo kang Jehova. Sila maisogong mihangyo kang Jehova: “Itugot sa imong mga alagad ang pagpadayon pagsulti sa imong pulong uban ang bug-os nga kaisog.”—Buhat 4:13, 20, 29.
10. Unsang paglutos ang misugod sa pagpadayag, ug unsay reaksiyon sa matuod nga mga Kristohanon?
10 Ang maong pag-ampo kaharmonya sa kabubut-on ni Jehova, ingon sa nadayag wala madugay human niana. Ang mga apostoles gidakop ug dayon gibuhian sa usa ka manulonda sa milagrosong paagi. Giingnan sila sa manulonda: “Panglakaw kamo, ug, sa makabarog na sa templo, padayon ninyong isulti sa katawhan ang tanang pulong bahin niining kinabuhia.” (Buhat 5:18-20) Tungod kay misugot ang mga apostoles, si Jehova padayon nga nagpanalangin kanila. Busa, “matag adlaw diha sa templo ug sa balay ug balay sila wala mohunong sa pagpanudlo ug sa pagpahayag sa maayong balita bahin kang Kristo, si Jesus.” (Buhat 5:42) Klaro nga ang grabeng paglutos wala gayod makapahunong sa mga sumusunod ni Jesus sa dayag nga pagpahinungod ug himaya sa Diyos.
11. Unsa ang tinamdan sa unang mga Kristohanon maylabot sa buluhatong pagsangyaw?
11 Sa wala madugay si Esteban gidakop ug gibato hangtod namatay. Ang pagbuno kaniya nakapatunghag mapait nga paglutos didto sa Jerusalem, ug ang tanang tinun-an gawas sa mga apostoles nagkatibulaag sa laing dapit. Naluya ba ang ilang buot tungod sa paglutos? Wala gayod. Atong mabasa: “Kadtong nangatibulaag milibot sa kayutaan nga nagpahayag sa maayong balita bahin sa pulong.” (Buhat 8:1, 4) Ang maong kasibot sa pagmantala sa himaya sa Diyos sublisubli nga nakita. Sa Buhat kapitulo 9, atong mabasa nga ang Pariseo nga si Saulo sa Tarso, samtang nagpadulong sa Damasco aron sugdan ang paglutos sa mga tinun-an ni Jesus didto, nakakita kang Jesus pinaagig usa ka panan-awon ug nabuta. Sa Damasco, si Ananias nag-ayo sa pagkabuta ni Saulo sa milagrosong paagi. Unsa ang unang butang nga gibuhat ni Saulo—nga sa ulahi nailhan ingong apostol Pablo? Ang rekord nag-ingon: “Sa walay langan diha sa [mga] sinagoga siya misugod sa pagwali kang Jesus, nga Siya mao ang Anak sa Diyos.”—Buhat 9:20.
Ang Tanan Nakigbahin sa Pagwali
12, 13. (a) Sumala sa mga historyano, unsay takos tagdon bahin sa unang Kristohanong kongregasyon? (b) Sa unsang paagi ang basahon sa Mga Buhat ug ang giingon ni Pablo kaharmonya sa gipahayag sa mga historyano?
12 Kaylap nga giila nga ang tanan sa unang Kristohanong kongregasyon nakigbahin sa buluhatong pagwali. Bahin sa mga Kristohanon niadtong mga adlawa, si Philip Schaff misulat: “Ang matag kongregasyon maoy usa ka kapunongan sa mga misyonaryo, ug ang tagsatagsa ka Kristohanong magtutuo maoy usa ka misyonaryo.” (History of the Christian Church) Si W. S. Williams nag-ingon: “Ang kasagarang pamatuod mao nga ang tanang Kristohanon sa unang Kongregasyon, ilabina kadtong adunay karismatikong gasa [mga gasa sa espiritu], nagwali sa ebanghelyo.” (The Glorious Ministry of the Laity) Miingon usab siya: “Dili tuyo ni Jesu-Kristo nga ang pagwali mahimong usa ka eksklusibong katungod sa pipila ka ministro.” Bisan si Celsus, nga usa ka karaang kaaway sa Kristiyanidad, misulat: “Ang mga tiggama ug delana, sapatero, magtitina ug mga panit sa mananap, ang labing dili-edukado ug ordinaryo nga mga tawo, maoy masibotong mga magwawali sa ebanghelyo.”
13 Ang pagkatukma nianang maong mga pahayag makita diha sa makasaysayanhong rekord sa Mga Buhat. Sa Pentekostes 33 K.P., human sa pagbubo sa balaang espiritu, ang tanang tinun-an, mga lalaki ug babaye, dayag nga nagpahayag sa halangdong mga butang sa Diyos. Human sa paglutos nga nahitabo human sa pagbuno kang Esteban, ang tanang Kristohanon nga nagkatibulaag sa laing dapit nagpakaylap pag-ayo sa maayong balita. Mga 28 ka tuig sa ulahi, si Pablo nagsulat ngadto sa tanang Hebreohanong mga Kristohanon, dili lamang sa usa ka gamayng klero nga matang, sa dihang siya miingon: “Pinaagi kaniya itanyag nato kanunay sa Diyos ang halad sa pagdayeg, nga mao, ang bunga sa mga ngabil nga naghimog pagpahayag sa dayag sa iyang ngalan.” (Hebreohanon 13:15) Sa paghubit sa iyang kaugalingong panglantaw sa buluhatong pagsangyaw, si Pablo miingon: “Kon, karon, akong ginapahayag ang maayong balita, dili kini katarongan alang kanako nga manghambog, kay ang panginahanglan gikapatong ibabaw kanako. Sa pagkatinuod, alaot ako kon dili ko ipahayag ang maayong balita!” (1 Corinto 9:16) Klaro nga ang tanang matinumanong mga Kristohanon sa unang siglo mibatig sama niana.
14. Unsay kalambigitan tali sa pagtuo ug pagwali?
14 Sa pagkatinuod, ang matuod nga Kristohanon kinahanglang makigbahin sa buluhatong pagsangyaw tungod kay kini dakog kalambigitan sa pagtuo. Si Pablo miingon: “Pinaagi sa kasingkasing ang usa nagapasundayag ug pagtuo alang sa pagkamatarong, apan pinaagi sa baba ang usa nagahimog pagpahayag sa dayag alang sa kaluwasan.” (Roma 10:10) Usa ba lamang ka gamayng grupo sulod sa kongregasyon—sama sa klerong matang—ang nagpasundayag ug pagtuo ug sa ingon adunay responsibilidad nga magwali?a Siyempre dili! Ang tanang matuod nga mga Kristohanon nag-ugmad ug lig-ong pagtuo sa Ginoong Jesu-Kristo ug napalihok sa paghimog dayag nga pagpahayag sa maong pagtuo ngadto sa uban. Kay kon dili, patay ang ilang pagtuo. (Santiago 2:26) Tungod kay ang tanang maunongong mga Kristohanon sa unang siglo sa atong Komong Panahon nagpasundayag sa ilang pagtuo niining paagiha, usa ka dakong singgit sa pagdayeg sa ngalan ni Jehova ang nadungog.
15, 16. Paghatag ug mga pananglitan sa pagpakita nga ang buluhatong pagsangyaw miuswag bisan pa sa mga problema.
15 Sa unang siglo, gipanalanginan ni Jehova ang iyang katawhan ug pag-uswag bisan pa sa mga problema sa sulod ug gawas sa kongregasyon. Pananglitan, sa Buhat kapitulo 6 nasulat ang dili-pagsinabtanay sa nagsultig-Hebreohanon ug sa nagsultig-Grego nga mga kinabig. Ang problema gisulbad sa mga apostoles. Tungod niini, atong mabasa: “Ang pulong sa Diyos padayong mikaylap, ug ang mga tinun-an sa Jerusalem padayong nagkadaghan sa hilabihan gayod; ug usa ka dakong panon sa mga saserdote ang nagpasakop sa pagtuo.”—Buhat 6:7.
16 Sa ulahi, ang politikanhong panagbingkil mitungha tali ni Haring Herodes Agripa sa Judea ug sa mga tawo sa Tiro ug Sidon. Ang mga molupyo sa maong mga siyudad mihimog maulog-ulogong mga hangyo alang sa pakigdait, ug ingong tubag si Herodes nagpakigpulong sa publiko. Ang nagtigom nga panon misugod sa pagsinggit: “Tingog sa usa ka diyos, ug dili sa tawo!” Dihadiha, gihampak si Herodes Agripa sa manulonda ni Jehova, ug siya namatay “tungod kay wala niya ihatag ang himaya ngadto sa Diyos.” (Buhat 12:20-23) Pagkadakong kakurat ang gibati niadtong naglaom sa tawhanong mga magmamando! (Salmo 146:3, 4) Apan, ang mga Kristohanon nagpadayon sa paghimaya kang Jehova. Busa, “ang pulong ni Jehova padayong nagatubo ug nagakaylap” bisan pa sa kahuyang sa politika.—Buhat 12:24.
Kaniadto ug Karon
17. Sa unang siglo, miduyog sa pagbuhat sa unsa ang nagkadakong panon sa mga tawo?
17 Oo, ang tibuok-kalibotan nga Kristohanong kongregasyon sa unang siglo gilangkoban sa masiboton, aktibo nga mga magdadayeg ni Jehova nga Diyos. Ang tanang maunongon nga mga Kristohanon nakigbahin sa pagpakaylap sa maayong balita. Ang uban nakahibalag ug mga interesado ug, sumala sa giingon ni Jesus, gitudloan sila sa pagtuman sa tanang butang nga iyang gisugo. (Mateo 28:19, 20) Ang resulta mao nga ang kongregasyon miuswag, ug nagkadaghan ang miduyog kang Haring David sa kakaraanan sa pagpahinungod ug pagdayeg kang Jehova. Ang tanan misubli sa inspiradong mga pulong: “Oh Jehova nga akong Diyos, pagadayegon ko ikaw sa bug-os kong kasingkasing, ug pagahimayaon ko ang imong ngalan hangtod sa panahong walay tino, kay ang imong mahigugmaong-kalulot dako nganhi kanako.”—Salmo 86:12, 13.
18. (a) Unsang kalainan ang namatikdan tali sa unang-siglo nga Kristohanong kongregasyon ug sa Kakristiyanohan karon? (b) Unsay hisgotan sa sunod nga artikulo?
18 Tungod niini, makapahinuklog ang giingon sa propesor sa teolohiya nga si Allison A. Trites. Nagtandi sa modernong-adlaw nga Kakristiyanohan sa unang-siglong Kristiyanidad, siya miingon: “Ang mga relihiyon karon kasagarang modaghan sa biolohikal nga paagi (sa dihang ang mga anak sa usa ka pamilya nga sakop sa maong relihiyon personal nga moanib niana) o pinaagi sa pagbalhin (sa dihang ang usa ka bag-ohan magbalhin sa iyang pagkamembro gikan sa laing lokal nga relihiyon). Apan, sa Mga Buhat ang pagdaghan maoy gumikan sa pagkabig, kay ang kongregasyon nagsugod pa lamang sa buluhaton niini.” Nagpasabot ba kana nga ang matuod nga Kristiyanidad wala na magdaghan sa paagi nga giingon ni Jesus nga maoy angayng mahitabo? Siyempre wala. Ang matuod nga mga Kristohanon karon sa tanang paagi sama ka masiboton sa mga Kristohanon sa unang siglo kon bahin sa dayag nga pagpahinungod ug pagdayeg sa Diyos. Makita nato kini sa sunod nga artikulo.
[Footnote]
a Ang Iningles nga mga pulong nga “clergy” ug “cleric” sa lintunganay gikuha sa Gregong pulong nga kleʹros, nga sa sukaranan nagpasabot ug “pahat” o “panulondon.” Sa 1 Pedro 5:2, 3, ang kleʹros gipadapat ngadto sa tanang “panon sa Diyos” ingong panulondon sa Diyos.
Ikapatin-aw Mo Ba?
• Sa unsang mga paagi nga kita nagahimaya sa Diyos?
• Sa unsa gipadapat ni Pablo ang Salmo 19:4?
• Unsay kalambigitan tali sa pagtuo ug pagwali?
• Unsa ang takos tagdon bahin sa unang-siglo nga Kristohanong kongregasyon?
[Hulagway sa panid 8, 9]
Ang kalangitan kanunayng nagapamatuod sa himaya ni Jehova
[Credit Line]
Courtesy of Anglo-Australian Observatory, photograph by David Malin
[Mga hulagway sa panid 10]
Ang buluhatong pagsangyaw ug pag-ampo dakog kalambigitan