Kapitulo 10
Ikaw ba Mahinangop sa Pag-atubang sa Kamatuoran sa Imong Kinabuhi?
1, 2. (a) Sa unsang paagi ang kamatuoran magmapuslanon kanato? (b) Unsa ang imong ginatuohan nga mao ang matuod nga tuboran sa matuod nga kalinaw ug kasegurohan?
ANG pagkahibalo sa kamatuoran hinungdanon kaayo. Ginamit nga maalamon, kini makapanalipud kanimo gikan sa kadautan o sa pagkawala ug nagaamot sa imong kalipay ug kasegurohan. Ilabinang tinuod kini mahitungod sa kamatuoran kon unsa ang anaa sa unahan alang niining kaliwatana.
2 Sa kahayag nga gitanyag niining basahona, magauyon ka nga ang tawo dili makapalungtad sa matuod nga kalinaw ug kasegurohan. Tingali nakaamgo ka nga ang ginaingon sa Bibliya mao ang kamatuoran—nga ang Diyos lamang, pinaagi sa iyang Gingharian, ang makasulbad sa mga suliran nga nagaatubang sa katawhan. Nan dili ba maalamon nga hulmahon ang imong dalan sa kinabuhi subay sa imong nahibaloan karon nga mao ang kamatuoran? (Santiago 1:22) Unsa ang nalangkit niini?
3. Unsa ka importante ang mga kausaban nga kinahanglan himuon sa usa ka tawo sa iyang kinabuhi kon buot niya nga mabuhi ngadto sa Bag-ong Kahikayan sa Diyos?
3 Ang Bibliya nagapahaluna sa mga suntoan nga batonan niadtong kinsa dawaton sa Diyos ingong bahin sa iyang matarung Bag-ong Kahikayan. Kining mga suntoan nagakinahanglan ug mga kausaban karon diha sa kinabuhi sa tagsatagsa nga buot mabuhi unya. Matuod, nga sa tawhanong pagpanglantaw, dili ginaisip nga dautan ang presenteng paagi sa kinabuhi sa matag usa. Bisan pa niana, ang kausaban uyon sa mga sukdanan sa Bibliya naglakip sa usa ka kompleto bag-ong pagpanglantaw sa kinabuhi. Mao kana ngano ang Roma 12:2 nagaingon: “Hunong sa pagpahiuyon niining sistema sa mga butang, apan mag-usab pinaagi sa pagbag-o sa inyong hunahuna, aron kamo makapamatuod sa inyong kaugalingon sa maayo ug madawat ug hingpit nga kabubut-on sa Diyos.”
4. Kon kita sa pagkamatuod ‘magalakaw sa dalan sa kamatuoran,’ sa unsang sukaranan kita magatino kon unsa ang husto ug sayup?
4 Ang maong kausaban magaapektar sa paagi nga kita nagatino sa husto ug sa sayup. Sa nangagi tingali kita nagsalig sa mga opinyon sa uban o nagapahaluna sa atong kaugalingong mga suntoan. Apan karon atong naamgohan nga mao kini gayong pagpanglantawa ang nagpahinabo kang Adan ug Eva sa pagsalikway sa Diyos ingon nga ilang Magmamando, uban sa malaglagong sangputanan. Kon buot nato ang pag-uyon sa Diyos, kinahanglan magatutok kita kaniya alang sa matuod nga mga sukdanan sa husto ug sa sayup. Ang maong mga sukdanan daling mabatonan diha sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya. Ingon sa gibutyag sa Salmo 119:151: ‘Ang tanan niyang mga sugo kamatuoran.’ Busa, ang pagpahiuyon kanila nagakahulogan sa ‘paglakaw sa dalan sa kamatuoran.’ (Salmo 86:11) Dili ba mao kana ang buot mong pagabuhaton?
Ang Panginahanglan Alang sa Tambag ug Disiplina
5. (a) Kon kita maghimog mga kausaban sa atong kinabuhi, unsang kamatuoran mahitungod sa atong kaugalingon nga kinahanglan kita sugot sa pag-atubang? (b) Unsa kalagmitan ang nagapugong sa usa ka tawo sa pag-admiter sa sayup, ug uban sa unsang mga resulta?
5 Kon ang usa ka tawo buot sa paghimog mga kausaban sa iyang kinabuhi, kinahanglang masabtan niya nga adunay panginahanglan alang niini. “Walay tawo nga wala nagapakasala,” nagaingon ang Bibliya. (1 Hari 8:46) Apan daghang mga tawo dili buot mag-admiter sa mga sayup. Ngano? Ang garbo nagabarug sa ilang dalan. Inay sa mapinaubsanong pag-ila sa ilang sayup, kalagmitan sila magbasul sa uban. Kini nagapangil-ad lamang sa suliran.
6. Asa kita motutok alang sa disiplina, ug ngano?
6 Samang dakung problema mao nga kita dili hingpit ug dili kanunay kita makasabut sa hustong kurso nga sundon. Mahimo nganing malimbongan kita sa paghunahuna nga ang makadaut nga kurso maayo ra man. (Proverbio 16:25) Busa kita nagakinahanglan ug disiplina gikan sa tinubdan mas hataas kay sa tawo aron sa paglihok nga masubayon alang sa atong kinamaayohang intereses maingon man sa atong isigkatawo. Ang Proverbio 3:11 nagpaila nianang maong Tuboran: “Ang disiplina ni Jehova, O anak ko, ayaw isalikway.”
7. (a) Sa unsang paagi ang disiplina ni Jehova makadangat kanato? (b) Ang atong pagdawat ug pagpadapat sa maong disiplina nagapakita sa unsa mahitungod kanato?
7 Sa unsang paagi si Jehova nagataganag disiplina? Pinaagi sa iyang Pulong, ang Balaang Bibliya. Busa kon kita nagabasa sa Bibliya, o dad-on sa atong pagtagad ang tambag niini pinaagi sa atong kaubanang magtutuo, ug makaila nga kita sa pipila ka paagi wala mahasubay, kita nagadawat sa disiplina sa Diyos. Pinaagi sa pagdawat nianang disiplina ingon nga husto ug nagapadapat niini, kita nagapamatuod nga kita nagaatubang sa kamatuoran. Kita nagaila sa katungod sa Diyos sa paghatag kanato sa direksiyon ug nagapakita nga kita mao ang matang sa katawhan nga gusto niya sa iyang Bag-ong Kahikayan. Oo, ang atong kinabuhi nagadepende sa pagpamati sa langitnong disiplina!—Proverbio 4:13.
8. (a) Nganong aktuwal nga magadaut kita sa atong kaugalingon kon kita magpakaaron-ingnon sa pagdawat sa disiplina apan wala sa pagkamatuod mag-usab sa atong mga dalan? (b) Nganong makapahalipay ang pagkahibalo nga si Jehova nagatan-aw kanato bisan asa kita?
8 Dayag nga kon buot natong magbaton sa kaayohan sa disiplina sa Diyos, kinahanglan kita prangka sa atong kaugalingon. Magahimog diyutay nga kaayohan kanato ang pagpakaaron-ingnon sa atubangan sa uban, unya magabalik lamang sa ato kanhing mga paagi kon dili na nila makita. Alang kanato sa pagdula sa papel sa mga salingkapaw magpahabol lamang sa atong mga konsiyensiya. Ug bisan kon ang mga tawo magadayeg kanato, dili kita makalimbong sa Maglalalang. Ang Proverbio 15:3 nagasulti kanato: “Ang mga mata ni Jehova anaa sa tagsa ka dapit, nagabantay sa mga dautan ug sa mga maayo.” Nahibalo nga si Jehova nga Diyos nagabantay magapugong kanato sa pagbuhat sa dautan. Sa samang panahon kita makakaplag ug kalig-on sa pasalig nga siya nagatan-aw uban sa pabor ‘sa mga maayo.’
“Magsulti sa Kamatuoran sa Usa ug Usa”
9. (a) Kon sa pagsulti sa kamatuoran, unsa ang akseptado ingon nga normal sa kalibutan? Ngano? (b) Busa, kon ang usa ka tawo “mohunong sa pagpahiuyon niining sistema sa mga butang,” unsang kausaban ang kinahanglanon?
9 Bisan pa wala nagaangkon sa estrikto nga pagsunod sa Bibliya, daghan sa katawhan karon wala nagahunahuna sa ilang kaugalingon nga limbongan. Apan pila ang anaa diha kinsa kanunay nagasulti sa kamatuoran? Daghang mga tawo sagad nagatago sa kamatuoran o sa pagsulti lamang sa ilang gituohang magaugmad sa ilang kaugalingong mga katuyoan. Samtang kini giisip nga normal sa kalibutan, wala kini maghimo niini nga husto. Ang kalibutan sa katawhan nga nahilayo sa Diyos “anaa sa gahum sa usa nga dautan.” Kanang “usa nga dautan,” si Satanas nga Yawa, mao “ang amahan sa bakak.” Ang pagpamakak nagsugod kaniya. (1 Juan 5:19; Juan 8:44) Busa kini dili magpatingala sa usa ka tawo kon makaplagan niya nga siya nagakinahanglan sa paghimog dakung kausaban maylabot sa pagkamatinud-anon kon buot niya nga “mohunong sa pagpahiuyon niining sistema sa mga butang.”
10. Sa unsang paagi ang mananapong panaglibut sa pagkalimbongan nagabuhat batuk sa matuod nga kalinaw ug kasegurohan?
10 Dunay maayong katarungan nga magmatinud-anon. Walay bisan unsang butang nga nagapahuyang sa kalinaw ug kasegurohan labaw pa sa kapakyasan nga mahimong ligdong sa tanang panahon—sa puloy-anan, sa trabaho o sa negosyo, sa lulinghayaw, ug sa sosyal nga mga relasyon. Kon ang mga tawo dili magatuman sa ilang pulong, kon sila magalimbong o magatikas, walay usa ang makaganansiya. Ang mga biktima sa pagkalimbongan kalagmitan mahimong mapait ug masuko. Gawas pa sa pagpig-ut sa pagbati ug sa hunahuna, ang pagkalimbongan usab responsable sa lawasnong kadautan ug bisan sa kamatayon. Pananglitan, ang dili maayong trabaho, menos nga materyal, ug malimbongong mga pag-angkon nag-amot sa grabeng mga aksidente. Ang tawo kinsa nagahunahuna nga siya may ganansiya sa iyang kaugalingong pagkalimbongan sa samang panahon may kapildihan pinaagi sa pagkalimbongan sa uban. Siya, usab, nagabayad sa taas nga mga prisyo alang sa mga butang ug mga serbisyo tungod kay ang mga empliyado ug ang mga pumapalit nagapangawat. Ang pagkalimbongan sa ingon nagapatungha sa mananapong panaglibut. Samtang ang dugang katawhan nagapamintaha sa uban, ang kahiubos, kamaharuson, kadautan, ug bisan kamatayon nagadaghan.
11. Unsa ang pagbati ni Jehova sa pagkalimbongan ug pagpamakak?
11 Tungod sa maong dautang bunga, dili ikatingala nga apil sa mga butang nga “ginadumtan ni Jehova” mao ang pagpamakak, palso nga testigos, palso nga timbangan, ug palso nga sukdanan. (Proverbio 6:16-19; 20:23) Ang nabatasan sa pagpamakak walay bisan unsang bahin sa mga panalangin nga ginaandam sa Diyos alang niadtong nahigugma kaniya. (Pinadayag 21:8) Dili ba kini ang atong dahumon gikan sa usa ka matarung nga Diyos? Kon ang Diyos magapadayon sa pagtugot niadtong nagatinguha sa pagpamintaha pinaagi sa paglimbong sa ilang isigkatawo, sa unsang paagi ang bisan kinsa makabati nga siguro sa Iyang Bag-ong Kahikayan?
12, 13. (a) Unsa ang ginaingon sa Bibliya mismo mahitungod sa pagsulti sa kamatuoran? (b) Unsa ang kalabutan sa atong kaligdong kon kita ba makaalagad kang Jehova ingon nga iyang mga saksi?
12 Busa ang Bibliya dili lang yanohon pagtagad sa dihang kini nagasugo: “Magsulti sa kamatuoran sa usa ug usa.” (Zacarias 8:16; Efeso 4:25) Mahitungod sa mga saad o mga kasabutan, ang atong “Oo” kinahanglan magakahulogan Oo, ug ang atong “Dili,” Dili. (Santiago 5:12) Kon buot kita nga magarepresentar kang “Jehova nga Diyos sa kamatuoran,” kinahanglan kita kanunay magsulti sa kamatuoran. (Salmo 31:5) Kon ang usa ka tawo wala nagasulti sa kamatuoran, dili siya makabaton sa pagtahud sa Diyos o sa iyang isigkatawo. Ni siya makarepresentar sa Diyos ingon nga usa sa Iyang mga saksi. Nag-ingon ang salmista: “Sa usa nga dautan ang Diyos magaingon: ‘Unsang katungod ang imong nabatonan sa pagpahayag sa akong kabalaoran, ug sa imong pagbaton sa akong tugon sa imong baba? Ang imong baba imong gitugyan sa dautan, ug ang imong dila gipataput sa limbong.’”—Salmo 50:16, 19.
13 Apan ang pipila mahimong mahibulong: Makaarang ba ang tawo nga mahimong matuod ug maligdong ug sa gihapon mabuhi niining kalibutana? Siya ba ‘makapadayon niini’ sa negosyo nga wala nagabuhat sa ginabuhat sa uban?
Ang Diyos Nagaatiman Niadtong Nagapadapat sa Kamatuoran
14. Sa unsang paagi ang Bibliya nagatabang kanato sa pag-ila nga posible ang mabuhi niining kalibutan nga dili maglimbong?
14 Ang pag-ingon nga ang usa ka tawo dili mabuhi kon dili maglimbong mao ang pag-ingon nga ang Diyos wala nagaatiman niadtong kinsa nahigugma kaniya. Pero supak kini sa kasinatian sa mga alagad sa Diyos sulod sa kaliboan ka tuig. (Hebreohanon 13:5, 6) Ang salmista David nag-obserbar: “Nabatan-on ako kaniadto, ako karon tigulang na, apan wala ako makakita sa bisan kinsang matarung nga gibiyaan sa bug-os, ni ang iyang kaliwat nagapakilimos sa tinapay.” (Salmo 37:25) Wala kini nagakahulogan nga ang matarung mga tawo wala masinati sa mga kalisud o mapit-us nga mga panahon. Si David mismo napugos sa pagkinabuhi sa usa ka panahon ingon nga hininginlan sa katilingban. Apan siya duna sa mga kinahanglanon sa kinabuhi.
15. Unsa ang ginaingon ni Jesus mahitungod sa interes sa Diyos sa atong pagbaton sa materyal nga mga butang sa pagsustenir sa kinabuhi?
15 Ang pag-apelar sa matuod nga pagsimba dili ang materyalistikong ganansiya. Bisan pa niana, si Jesu-Kristo nagtudlo sa iyang mga sumusunod nga nagakaigo ang pag-ampo sa Diyos sa pagpanalangin sa ilang mga panlimbasog sa pagbaton sa “tinapay alang sa adlaw.” (Lucas 11:2, 3) Sa pag-ila sa ilang panginahanglan alang sa mga kinahanglanon sa kinabuhi, siya nagpasalig sa iyang mga disipulo: “Ang inyong langitnong Amahan nahibalo kamo nagakinahanglan niining tanang mga butang.” Apan siya nag-awhag kanila: “Magpadayon, nan, sa pagpangita una sa gingharian ug sa iyang pagkamatarung, ug ang tanan niining ubang mga butang idugang kaninyo.” (Mateo 6:25-34) Nagatuo ka ba niana? Kon mao, dili ka magpatintal sa pagsalikway sa matarung mga suntoan sa Diyos tungod kay ang ubang katawhan nagbuhat niana. Hinonoa, pagailhon mo ang kaalam sa girekord sa 1 Timoteo 6:6-8, nga nagaingon: “Aron makasiguro, kini usa ka paagi sa dakung ganansiya, kining diyosnong debosyon uban sa pagkasupisyente sa kaugalingon. Kay kita walay bisan unsang gidala sa kalibutan, ni kita makadala sa bisan unsang butang pagawas. Busa, ingon nga dunay makaon ug bisti, matagbaw na kita uban niining mga butang.”
16. Sa unsang paagi ang atong pagpadapat niining Kasulatanhong mga prinsipyo nagapanalipud kanato?
16 Ang pagsunod niining tambag nagakinahanglan sa usa ka pagpanglantaw nga lahi kaayo sa kon unsa ang kumon sa kalibutan karon. Kini, usab, nalangkit sa ‘pagbag-o sa atong mga hunahuna.’ Ang pagkakontento uban sa mga kinahanglanon sa kinabuhi nagapugong kanato sa paghimo sa pangagpas sa salapi ug materyal nga mga butang nga pangunang tumong sa kinabuhi ug matintal sa pagpamintaha sa ubang mga tawo sa pagbaton niini. (Proverbio 28:20; Mateo 6:24; 1 Timoteo 6:9, 10) Kadtong kinsa nagahimo sa mga bahandi nga ilang tumong nagahunahuna nga kini nagarepresentar sa kasegurohan ug kalipay. Apan hinuon sama kana sa ginaingon sa Bibliya, ang usa nga “mahigugmaon sa salapi dili matagbaw uban sa salapi, ni ang bisan kinsa nga mahigugmaon sa bahandi uban sa kadagaya.” (Ecclesiastes 5:10) Kadtong kinsa dunay daghan buot ug daghan pa. Kalagmitan sila nagasakripisyo sa ilang kahimsog ug sa ilang panimalay sa pagbaton niini. Inay magabati nga siguro, sila nagakinabuhi sa kahadluk sa pagkawala sa nabatonan nila.
17. (a) Kon ang usa ka tawo magapahaluna sa iyang kasingkasing sa pagbaton sa materyal nga bahandi, unsang kamatuoran ang wala niya tagda? (b) Unsang ebidensiya ang anaa nga praktikal ang pagpadapat sa mga prinsipyo sa kaligdong sa pagpanginabuhi?
17 Ang usa ka tawo nga nagagukod sa bahandi wala nagaatubang sa kamatuoran sumala sa giingon ni Jesu-Kristo, “bisan kon ang usa ka tawo dunay kadagaya ang iyang kinabuhi wala nagagumikan sa mga butang nga iyang nabatonan.” (Lucas 12:15) Labi pang maayo ang pagpahalunag pagtuo sa katakus sa Diyos sa pagtagana alang sa iyang mga alagad. Sa kapin sa 200 ka kayutaan taliwala sa minilyon nga mga Saksi ni Jehova, anaa ang buhi nga pamatuod nga ang Diyos nagatagana. Ubos sa tanang porma sa gobiyerno ug sa tagsa ka matang sa lehitimo nga trabaho, ang mga Saksi sa tanang mga rasa ug mga kagikanan nakaarang sa pagkinabuhi sa malipayong mga kinabuhi, uban sa ilang mga kinahanglanon nga naatiman. Ang ilang pagtuo sa katakus sa Diyos sa pagtagana, bisan kon ang kaligdong nagapahaluna kanila sa daw disbintaha, gigantihan. Sila nakabaton sa pagtahud sa isigkatawo ug kalagmitan gipalabi ingon nga mga empliyado tungod kay ang katawhan sa gihapon buot makigsabut uban niadtong kinsa kasaligan. Apan ang labi pang importante mao nga ang mga matul-id nagapahimulos sa mahinlong konsiyensiya tungod sa ilang kaligdong o kamaminatud-on.
18, 19. (a) Ngano kining katawhan nag-usab sa ilang mga kinabuhi sa pagpahiuyon sa mga suntoan sa Diyos? (b) Unsang matang sa mga tawo ang ginapangita sa Diyos nga luwason ngadto sa iyang Bag-ong Kahikayan?
18 Sa wala pa mahimong mga Saksi ni Jehova, sila nagpahiuyon sa sundanan sa kalibutan sa daku o diyutay nga gidakuon. Apan ang pagtuon sa Bibliya ug pag-atubang sa kamatuoran niana nagpahinabo kanila sa paghunong sa dautang mga buhat. Karon sila kugihang nagapanlimbasog sa pagpasundayag sa “maayong bug-os nga pagkamaunungon, aron sila makadayandayan sa pagtulon-an sa atong Manluluwas, ang Diyos, sa tanang mga butang.” (Tito 2:10) Dili kanunay sayon alang kanila sa pag-atubang sa kamatuoran ug sa paghimog mga kausaban sa ilang kinabuhi. Apan ang gugma sa kamatuoran nakatabang kanila sa paglihok harmonya niini.
19 Susama ba ang imong gugma sa kamatuoran? Kon mao, ikaw mao ang matang sa tawo nga ginapangita sa Diyos nga luwasong buhi ngadto sa iyang Bag-ong Kahikayan. Aron dawaton sa Diyos, ikaw “kinahanglan magasimba sa espiritu ug sa kamatuoran.” (Juan 4:24) Kini nagamarka kanimo nga lahi sa kalibutan sa imong palibut. Dunay laing mga paagi usab diin ikaw kinahanglan lahi sa kalibutan kon ikaw magapahimuot kang Jehova. Unsa man kini?
[Hulagway sa panid 113]
Ang tawo ba magmaminatud-on ug maligdong ug sa pinansiyal mabuhi sa gihapon niining kalibotana?