Ang Dalan sa Gugma Dili Gayod Mapakyas

“Padayong magmasiboton sa pagpangita sa mas dagkong mga gasa. Ngani ako magapakita kaninyo ug nagalabaw gayod nga paagi.”​—1 CORINTO 12:31.

1-3. (a) Sa unsang paagi ang pagkakat-on sa pagpahayag sa gugma sama ra sa pagkat-on ug usa ka bag-ong pinulongan? (b) Unsang mga hinungdan ang makahimo sa pagkat-on sa pagpahayag ug gugma nga usa ka hagit?

NAKASULAY ka na ba sukad pagkat-on ug usa ka bag-ong pinulongan? Mahagiton kini, sa pagsultig labing menos! Siyempre, ang usa ka gamayng bata makakat-on sa pinulongan pinaagi lamang sa pagkaladlad niana. Ang iyang utok daw mosuhop sa mga tingog ug mga kahulogan sa mga pulong, mao nga dili madugay ang bata maayo nang mosulti, tingali walay-hunong. Apan dili ingon niana sa mga hingkod. Kita magsigeg tan-aw sa langyawng-pinulongan nga diksiyonaryo, aron lamang mahimong batid sa pipila ka sukaranang mga prase sa langyawng pinulongan. Apan, ngadtongadto ug uban sa igoigong pagkaladlad niana magsugod kita sa paghunahuna diha sa bag-ong pinulongan ug ang pagsulti niana mahimong mas sayon.

² Ang pagkakat-on sa pagpahayag sa gugma sama ra sa pagkat-on ug usa ka bag-ong pinulongan. Tinuod, ang usa ka sukod niining balaang hiyas kinaiyanhon diha sa mga tawo. (Genesis 1:27; itandi ang 1 Juan 4:8.) Sa gihapon, ang pagkakat-on sa pagpahayag sa gugma magkinahanglag talagsaong paningkamot​—ilabina karon, sa dihang ang kinaiyanhong pagbati nihit kaayo. (2 Timoteo 3:1-5) Mao kini usahay ang kaso diha gayod sa pamilya. Oo, daghan ang nagdako sa mabangis nga palibot diin ang mahigugmaong mga pulong panagsa ra gayong ipahayag​—kon duna man. (Efeso 4:29-31; 6:4) Nan, sa unsang paagi makakat-on kita sa pagpahayag ug gugma​—bisan kon panagsa ra natong nasinati kini?

³ Ang Bibliya makatabang. Sa 1 Corinto 13:4-8, si Pablo nagtagana, dili sa usa ka wala-hunahunaang kahubitan kon unsa ang gugma, kondili usa ka tataw nga kabatbatan kon sa unsang paagi kining kinatas-ang matang sa gugma nagalihok. Ang pagkonsiderar niining mga bersikuloha motabang kanato sa pagsabot sa kinaiya niining balaang hiyas ug labi pang magsangkap kanato sa pagpahayag niana. Konsiderahon nato ang pipila ka bahin sa gugma nga gibatbat ni Pablo. Pundokon nato kini sumala sa tulo ka kategoriya: atong panggawi sa katibuk-an; dayon, mas espesipiko, ang atong mga relasyon sa uban; ug, sa kataposan, ang atong pag-agwanta.

Ang Gugma Motabang Kanato sa Pagbuntog sa Garbo

 4. Ang Bibliya nagtaganag unsang pagsabot bahin sa pangabugho?

⁴ Human sa iyang pasiunang mga komento bahin sa gugma, si Pablo misulat ngadto sa mga taga-Corinto: “Ang gugma dili abughoan.” (1 Corinto 13:4) Ang pangabugho mapadayag usab diha sa masinahong pagkawalay-katagbawan sa kauswagan o kalamposan sa uban. Ang maong pangabugho makadaot​—sa pisikal, emosyonal, ug espirituwal.​—Proverbio 14:30; Roma 13:13; Santiago 3:14-16.

 5. Sa unsang paagi makatabang kanato ang gugma sa pagbuntog sa pangabugho sa dihang morag nasayloan kita sa usa ka teokratikanhong pribilehiyo?

⁵ Tungod niini, pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Nasina ba ako sa dihang morag nasayloan ako sa usa ka teokratikanhong pribilehiyo?’ Kon ang tubag oo, ayaw wad-a ang imong paglaom. Ang magsusulat sa Bibliya nga si Santiago nagpahinumdom kanato nga ang “kiling sa pagkasina” anaa sa tanang dili-hingpit nga mga tawo. (Santiago 4:5) Ang gugma alang sa imong igsoon makatabang kanimo sa pagpasig-uli sa imong pagkatimbang. Makapaarang kini kanimo sa pagmaya uban niadtong nanagmaya ug dili lantawon ingong personal nga insulto kon dunay lain nga makadawat ug panalangin o pagdayeg.​—Itandi ang 1 Samuel 18:7-9.

 6. Unsang grabeng kahimtang ang naugmad sa unang-siglong kongregasyon sa Corinto?

⁶ Si Pablo midugang nga ang gugma “dili magapanghambog, dili magapaburot.” (1 Corinto 13:4) Kon kita dunay kinaadman o katakos, dili kinahanglang ipasigarbo kana. Dayag, suliran kini sa pipila ka ambisyosong mga lalaki nga nakayuhot sa kongregasyon sa karaang Corinto. Tingali sila may labaw nga mga katakos sa pagsaysay sa mga ideya o mas episyenteng paagi sa paghimo sa mga butang. Ang pagpatagad nila sa ilang kaugalingon lagmit nakaamot sa pagkabahinbahin sa kongregasyon ngadto sa mga pundok. (1 Corinto 3:3, 4; 2 Corinto 12:20) Ang kahimtang migrabe pag-ayo nga si Pablo sa ulahi kinahanglang magbadlong sa taga-Corinto tungod kay “ginaantos ang mga tawong dili-makataronganon,” nga masawayong gibatbat ni Pablo ingong “maayong-laki nga mga apostol.”​—2 Corinto 11:5, 19, 20.

7, 8. Ipakita gikan sa Bibliya kon sa unsang paagi magamit nato ang kinaiyanhong mga kinaadman nga atong nabatonan sa pagpalambo sa panaghiusa.

⁷ Ang susamang kahimtang mahimong maugmad karon. Pananglitan, ang pipila duna tingaliy kiling nga manghambog bahin sa ilang mga kalamposan sa ministeryo o sa ilang mga pribilehiyo diha sa organisasyon sa Diyos. Bisan pag duna kitay linaing kahanas o katakos nga wala sa uban diha sa kongregasyon, maghatag ba kana kanato ug katarongan nga magpaburot? Kon buot hunahunaon, kinahanglang gamiton nato ang bisan unsang kinaiyanhong mga kinaadman nga atong nabatonan sa pagpalambo sa panaghiusa​—dili sa atong kaugalingon.​—Mateo 23:12; 1 Pedro 5:6.

⁸ Misulat si Pablo nga bisan tuod ang kongregasyon dunay daghang membro, “ang Diyos milangkob sa lawas.” (1 Corinto 12:19-26) Ang Gregong pulong nga gihubad ug “milangkob” nagkahulogag maangayong panagsagol, sama sa panagsagol sa mga kolor. Busa walay tawo diha sa kongregasyon ang kinahanglang magpaburot bahin sa iyang mga katakos ug mosulay sa pagdominar sa uban. Ang garbo ug ambisyon walay dapit diha sa organisasyon sa Diyos.​—Proverbio 16:19; 1 Corinto 14:12; 1 Pedro 5:2, 3.

 9. Unsang nagapasidaan nga mga pananglitan ang gitagana sa Bibliya ngadto sa mga tawo nga nangita sa ilang kaugalingong mga kaayohan?

⁹ Ang gugma “dili magapangita sa kaugalingon niining kaayohan.” (1 Corinto 13:5) Ang usa ka mahigugmaong tawo dili momaniobra sa uban aron makuha ang iyang gusto. Ang Bibliya dunay pasidaang mga pananglitan niining butanga. Sa pag-ilustrar: Kita nakabasa bahin kang Delila, Jezebel, ug Atalia​—mga babaye nga nagmaniobra sa uban alang sa ilang kaugalingong hakog nga mga motibo. (Maghuhukom 16:16; 1 Hari 21:25; 2 Cronicas 22:10-12) Anaa usab ang anak ni Haring David nga si Absalom. Duolon niya kadtong moadto sa Jerusalem alang sa paghukom ug malipotong ipasumbingay nga ang hukmanan sa hari walay tiunayng interes sa ilang mga suliran. Dayon madayganon siyang mosulti nga ang gikinahanglan gayod sa hukmanan mao ang usa ka mabinationg tawo nga sama kaniya! (2 Samuel 15:2-4) Siyempre, si Absalom interesado, dili sa mga dinaogdaog, kondili sa iyang kaugalingon. Naglihok ingong tinudlo-sa-kaugalingon nga hari, nahaylo niya ang mga kasingkasing sa daghan. Apan ngadtongadto, si Absalom naparot. Sa iyang kamatayon, wala gani siya isipa nga takos sa usa ka desenteng paglubong.​—2 Samuel 18:6-17.

10. Unsaon nato pagpasundayag nga kita nagatan-aw sa mga intereses sa uban?

¹⁰ Kini maoy pasidaan ngadto sa mga Kristohanon karon. Lalaki o babaye, kita tingali sa kinaiyanhon dunay mga gahom sa pagdani. Sayon tingali alang kanato sa pagkuha sa atong gusto, ingnon ta, pinaagi sa pagdominar sa kabildohay o pinaagi sa pagpamugos niadtong dunay lahing panglantaw. Apan, kon tinuod kita nga mahigugmaon magtan-aw kita sa intereses sa uban. (Filipos 2:2-4) Dili nato pahimuslan ang uban o ipasiugda ang kuwestiyonableng mga ideya tungod sa atong kasinatian o sa atong posisyon diha sa organisasyon sa Diyos, nga morag ang atong mga panglantaw mao lamang ang takos konsiderahon. Hinunoa, hinumdoman nato ang proverbio sa Bibliya: “Ang pagkagarboso magauna sa pagkalaglag, ug ang mapahitas-ong espiritu magauna sa pagkahulog.”​—Proverbio 16:18.

Ang Gugma Magpatunghag Malinawong mga Relasyon

11. (a) Sa unsang mga paagi ikapakita nato ang gugma nga maluloton ug desente? (b) Unsaon nato pagpakita nga wala kita magmaya sa pagkadili-matarong?

¹¹ Misulat usab si Pablo nga ang gugma “malulot” ug kini “dili magagawing binastos.” (1 Corinto 13:4, 5) Oo, ang gugma dili magtugot kanato nga molihok sa usa ka bastos, law-ay, o dili-matinahurong paagi. Hinunoa, konsiderahon nato ang mga pagbati sa uban. Pananglitan, ang usa ka mahigugmaong tawo maglikay sa pagbuhat sa mga butang nga makapatugaw sa mga tanlag sa uban. (Itandi ang 1 Corinto 8:13.) Ang gugma “dili magamaya sa pagkadili-matarong, apan magamaya uban sa kamatuoran.” (1 Corinto 13:6) Kon nahigugma kita sa balaod ni Jehova, dili nato pakamenoson ang imoralidad o malingaw sa mga butang nga gidumtan sa Diyos. (Salmo 119:97) Ang gugma motabang kanato sa pagkalipay diha sa mga butang nga makapalig-on inay kay makapabungkag.​—Roma 15:2; 1 Corinto 10:23, 24; 14:26.

12, 13. (a) Unsay angay natong reaksiyon kon dunay nakapasilo kanato? (b) Paghisgot ug mga panig-ingnan gikan sa Bibliya sa pagpakita nga bisan ang makataronganong kasuko makapalihok kanato nga dili-maalamon.

¹² Si Pablo misulat nga ang gugma “dili mapasuko” (“dili tandogon,” Phillips). (1 Corinto 13:5) Ibutang ta, normal lamang alang kanatong dili-hingpit nga mga tawo nga mapikal ug medyo mobatig kasuko sa dihang dunay nakapasilo kanato. Bisan pa niana, sayop ang paghambin ug dugayng kayugot o pagpadayon diha sa suko nga kahimtang. (Salmo 4:4; Efeso 4:26) Kon dili makontrolar, bisan ang makataronganong kasuko mahimong magpahinabo kanato nga molihok nga dili-maalamon, ug manubag kita kang Jehova tungod niini.​—Genesis 34:1-31; 49:5-7; Numeros 12:3; 20:10-12; Salmo 106:32, 33.

¹³ Ang uban nagtugot sa mga pagkadili-hingpit sa uban nga mag-apektar sa ilang desisyon sa pagtambong sa Kristohanong mga tigom o sa pagpakig-ambit sa ministeryo sa kanataran. Kaniadto, daghan niini ang nakigbugno pag-ayo alang sa pagtuo, tingali nagaantos sa pagsupak sa pamilya, pagbiaybiay sa mga kauban sa trabaho, ug ang susama. Nakaagwanta sila sa maong mga kababagan tungod kay gilantaw nila kana ingong mga pagsulay sa integridad, ug angayan lamang. Apan unsay mahitabo sa dihang ang kaubang Kristohanon mosulti o mobuhat ug usa ka butang nga dili-mahigugmaon? Dili ba kini pagsulay usab sa integridad? Sa pagkatinuod pagsulay gayod kini, kay kon magpabilin kita sa suko nga kahimtang, kita mahimong “maghatag ug luna alang sa Yawa.”​—Efeso 4:27.

14, 15. (a) Unsay kahulogan sa ‘paghambin ug talaan sa kadaot’? (b) Unsaon nato pagsundog si Jehova sa pagkamapinasayloon?

¹⁴ Uban ang maayong katarongan, midugang si Pablo nga ang gugma “dili magahambin ug talaan sa kadaot.” (1 Corinto 13:5) Dinhi gigamit niya ang termino sa paghupot ug kuwenta, dayag aron sa pagpaila sa buhat sa pagsulat sa sala diha sa usa ka libro sa kuwenta aron dili kini makalimtan. Mahigugmaon ba ang paghimog permanenteng talaan sa hunahuna sa masakit nga pulong o buhat, nga daw kinahanglang hisgotan nato kana sa umaabot nga panahon? Pagkamalipayon nato nga si Jehova dili magsusi kanato sa ingon nianang dili-maluluy-ong paagi! (Salmo 130:3) Oo, sa dihang mahinulsolon kita, papason niya ang atong kasaypanan.​—Buhat 3:19.

¹⁵ Makasundog kita kang Jehova niining bahina. Kinahanglang dili kita sobrang magmasensitibo kon dunay tawo nga morag nakapasilo kanato. Kon dali ra kitang masilo, mahimong gipasakitan pa nato pag-ayo ang atong kaugalingon kay sa mahimo sa tawo nga nakapasilo kanato. (Ecclesiastes 7:9, 22) Hinunoa, kinahanglang hinumdoman nato nga ang gugma “nagatuo sa tanang butang.” (1 Corinto 13:7) Siyempre, walay usa kanato nga buot nga mahimong daling motuo, apan dili usab kita mahimong sobra ka madudahon sa mga motibo sa atong mga igsoon. Kon posible, hunahunaon nato nga walay daotang tuyo ang atong isigkatawo.​—Colosas 3:13.

Ang Gugma Motabang Kanato sa Pag-agwanta

16. Sa unsang mga sirkumstansiya nga ang gugma motabang kanato nga mahimong taas-ug-pailob?

¹⁶ Dayon giingnan kita ni Pablo nga ang “gugma taas-ug-pailob.” (1 Corinto 13:4) Makapaarang kini kanato sa pag-antos sa masulayong mga kahimtang, tingali sa usa ka taas nga yugto sa panahon. Pananglitan, daghang Kristohanon ang nagpuyo diha sa nabahin-sa-relihiyon nga panimalay sulod sa katuigan. Ang uban tagsaanon, dili tungod kay maoy gipili, kondili wala sila makakaplag ug angayan nga kapikas “diha sa Ginoo.” (1 Corinto 7:39; 2 Corinto 6:14) Unya anaa kadtong nakigbisog sa makapaluyang mga sakit. (Galacia 4:13, 14; Filipos 2:25-30) Sa pagkatinuod, niining dili-hingpit nga sistema, walay usa nga dunay kahimtang sa kinabuhi nga wala magkinahanglan ug usa ka matang sa paglahutay.​—Mateo 10:22; Santiago 1:12.

17. Unsay motabang kanato sa pag-agwanta sa tanang butang?

¹⁷ Gipasaligan kita ni Pablo nga ang gugma ‘nagaantos sa tanang butang, . . . nagalaom sa tanang butang, nagaagwanta sa tanang butang.” (1 Corinto 13:7) Ang gugma alang kang Jehova makapaarang kanato sa pag-antos sa bisan unsang kahimtang alang sa pagkamatarong. (Mateo 16:24; 1 Corinto 10:13) Wala kita magtinguha nga mahimong martir. Sa kasukwahi, ang atong tumong mao ang pagkinabuhi nga makigdaiton ug malinawon. (Roma 12:18; 1 Tesalonica 4:11, 12) Bisan pa niana, sa dihang ang mga pagsulay sa pagtuo motungha, malipayon kitang moagwanta niini ingong bahin sa bili sa pagkahimong Kristohanong tinun-an. (Lucas 14:28-33) Samtang moagwanta kita, maningkamot kita sa paghupot ug positibong tinamdan, nga magalaom sa labing maayong resulta taliwala sa masulayong mga kahimtang.

18. Sa unsang paagi ang pag-agwanta gikinahanglan bisan sa maayong panahon?

¹⁸ Ang kalisdanan dili lamang ang bugtong sirkumstansiya nga nagkinahanglag pag-agwanta. Usahay, ang pag-agwanta yanong nagkahulogag paglahutay, pagpadayon sa usa ka tinong dalan presente man o dili ang masulayong mga kahimtang. Ang pag-agwanta naglakip sa paghupot ug maayong espirituwal nga rutina. Pananglitan, duna ka bay makahuloganong pagpakig-ambit sa ministeryo, sumala sa imong mga sirkumstansiya? Nagabasa ug nagapalandong ka ba sa Pulong sa Diyos ug nakigkomunikar sa imong langitnong Amahan pinaagi sa pag-ampo? Ikaw ba regular nga nagatambong sa mga tigom sa kongregasyon, ug nakabenepisyo ka ba gikan sa pagbayloay ug pagdasig uban sa imong kaubang mga magtutuo? Kon mao, nan anaa man sa maayong panahon o sa masamok nga panahon, ikaw nagaagwanta. Ayaw paghunong, “kay sa takdang panahon kita moani kon dili kita molunga.”​—Galacia 6:9.

Gugma​—“Nagalabaw Gayod nga Paagi”

19. Sa unsang paagi ang gugma “nagalabaw gayod nga paagi”?

¹⁹ Gipasiugda ni Pablo ang kahinungdanon sa pagpahayag ug gugma pinaagi sa pagtawag niining balaang hiyas nga “nagalabaw gayod nga paagi.” (1 Corinto 12:31) “Nagalabaw gayod” sa unsang diwa? Aw, si Pablo bag-o pang naglista sa mga gasa sa espiritu, nga kasagaran taliwala sa unang-siglong mga Kristohanon. Ang uban nakapanagna, ang uban gihatagag gahom sa pag-ayo sa mga sakit, daghan ang gihatagag katakos sa pagsulti ug mga pinulongan. Makapahingangha gayong mga gasa! Bisan pa niana, giingnan ni Pablo ang mga taga-Corinto: “Kon ako nagasulti diha sa mga dila sa mga tawo ug sa mga anghel apan walay gugma, ako nahimong usa ka nagatunog nga tulunggong tumbaga o usa ka nagapangkaay nga piyangpiyang. Ug kon ako may gasa sa pagpropesiya ug sinati sa tanang sagradong mga tinago ug sa tanang kahibalo, ug kon gibatonan ko ang tanan nga pagtuo aron ilalin ang mga bukid, apan walay gugma, ako walay kapuslanan.” (1 Corinto 13:1, 2) Oo, bisan ang mga buhat nga tingali bililhon mahimong “patay nga mga buhat” kon ang motibo niana dili ang gugma sa Diyos ug sa silingan.​—Hebreohanon 6:1.

20. Nganong ang padayon nga paningkamot gikinahanglan sa pag-ugmad nato sa gugma?

²⁰ Si Jesus naghatag kanato ug laing katarongan kon nganong kinahanglang ugmaron nato ang balaang hiyas sa gugma. “Pinaagi niini ang tanan makaila nga kamo akong mga tinun-an,” siya miingon, “kon kamo adunay gugma taliwala kaninyo.” (Juan 13:35) Ang pulong “kon” nagdepende sa matag Kristohanon kon kaha siya makakat-on sa pagpahayag ug gugma. Kon buot hunahunaon, ang pagpuyo lamang diha sa usa ka langyawng nasod sa kaugalingon niini dili magpugos kanato sa pagkakat-on sa pagsulti sa pinulongan niini. Ni ang yanong pagtambong sa mga tigom sa Kingdom Hall o ang pagpakig-uban sa mga isigka-Kristohanon awtomatikong magtudlo kanato sa pagpahayag ug gugma. Ang pagkakat-on niini nga “pinulongan” nagkinahanglag padayong paningkamot.

21, 22. (a) Unsay angayan natong reaksiyon kon dili nato makab-ot ang usa ka bahin sa gugma nga gihisgotan ni Pablo? (b) Sa unsang paagi ikaingon nga “ang gugma dili gayod mapakyas”?

²¹ Usahay, dili ka makaabot sa usa ka bahin sa gugma nga gihisgotan ni Pablo. Apan ayawg kahigawad. Mapailobong magkugi. Padayon sa pagkonsulta sa Bibliya ug pagpadapat sa mga prinsipyo niini diha sa imong pakiglabot sa uban. Ayaw kalimti ang panig-ingnan nga gipakita mismo ni Jehova kanato. Gitambagan ni Pablo ang mga taga-Efeso: “Magmaluloton ngadto sa usag usa, magmabination uban ang kalumo, bukas nga magapasaylo sa usag usa maingon nga ang Diyos usab pinaagi kang Kristo bukas nga mipasaylo kaninyo.”​—Efeso 4:32.

²² Maingon nga ang pagkat-on sa pagsulti sa usa ka bag-ong pinulongan ngadtongadto mahimong mas sayon, paglabay sa panahon lagmit makaplagan nimo nga ang pagpahayag ug gugma mahimong mas sayon. Gipasaligan kita ni Pablo nga “ang gugma dili gayod mapakyas.” (1 Corinto 13:8) Dili sama sa milagrosong mga gasa sa espiritu, ang gugma dili mohunong sa paglungtad. Busa padayon sa pagkat-on sa pagpahayag niining balaang hiyas. Kini maoy, sumala sa pagtawag niini ni Pablo, “nagalabaw gayod nga paagi.”

Makapatin-aw Ka Ba?

◻ Sa unsang paagi ang gugma motabang kanato sa pagbuntog sa garbo?

◻ Sa unsang mga paagi ang gugma makatabang kanato sa pagpalambo sa pakigdait diha sa kongregasyon?

◻ Sa unsang paagi ang gugma motabang kanato sa pag-agwanta?

◻ Sa unsang paagi ang gugma “nagalabaw gayod nga paagi”?

[Hulagway sa panid 19]

Ang gugma motabang kanato sa pagpasaylo sa kasaypanan sa atong isigkamagtutuo

[Mga hulagway sa panid 23]

Ang pag-agwanta nagkahulogag paghupot sa atong teokratikanhong rutina