KAPITULO 5
Kon Unsaon Pagpabiling Bulag sa Kalibotan
‘Kamo dili bahin sa kalibotan.’—JUAN 15:19.
1. Unsay gipasiugda ni Jesus sa iyang kataposang gabii dinhi sa yuta ingong usa ka tawo?
SA KATAPOSANG gabii ni Jesus dinhi sa yuta ingong usa ka tawo, nabalaka siya pag-ayo bahin sa kahimtang sa iyang mga sumusunod sa umaabot. Iya ganing giampo kana sa iyang Amahan nga miingon: “Naghangyo ako kanimo, dili nga kuhaon sila gikan sa kalibotan, kondili nga bantayan sila tungod sa usa nga daotan. Sila dili bahin sa kalibotan, ingon nga ako dili man bahin sa kalibotan.” (Juan 17:15, 16) Nianang kinasingkasing nga hangyo, si Jesus nagpakita sa iyang lalom nga gugma alang sa iyang mga sumusunod ug sa kahinungdanon sa iyang gisulti sa pipila kanila sayo pa niadtong gabhiona: ‘Kamo dili bahin sa kalibotan.’ (Juan 15:19) Tin-aw nga hinungdanon gayod kang Jesus nga magpabiling bulag sa kalibotan ang iyang mga sumusunod!
2. Unsa ang “kalibotan” nga gihisgotan ni Jesus?
2 Ang “kalibotan” nga gihisgotan ni Jesus nagtumong sa tanang tawo nga bulag sa Diyos, nga gimandoan ni Satanas, ug naulipon sa hakog, magarbohong espiritu nga naggikan kaniya. (Juan 14:30; Efeso 2:2; 1 Juan 5:19) Sa pagkatinuod, “ang pagpakighigala sa [maong] kalibotan maoy pagpakig-away sa Diyos.” (Santiago 4:4) Apan, sa unsang paagi ang tanang buot magpabilin diha sa gugma sa Diyos mahimong anaa sa kalibotan apan bulag niini? Hisgotan nato ang lima ka paagi: pinaagi sa pagpabiling maunongon sa Gingharian sa Diyos ilalom ni Kristo ug neyutral sa politika sa kalibotan, pagsukol sa espiritu sa kalibotan, atong pagkamakasaranganon sa pamesti ug pamostura, paghupot ug yano nga mata, ug pagsul-ob sa atong armadura nga gikan sa Diyos.
PAGPABILING MAUNONGON UG NEYUTRAL
3. (a) Unsay tinamdan ni Jesus bahin sa politika sa iyang panahon? (b) Nganong ikaingon nga ang dinihogang mga sumusunod ni Jesus nagsilbing mga embahador? (Ilakip ang nota sa ubos.)
3 Imbes mag-apil-apil si Jesus sa politika sa iyang panahon, gihatagan niyag pangunang pagtagad ang pagwali sa Gingharian sa Diyos, ang langitnong kagamhanan nga iyang pagaharian sa umaabot. (Daniel 7:13, 14; Lucas 4:43; 17:20, 21) Busa atubangan sa Romanong Gobernador nga si Poncio Pilato, si Jesus nakaingon: “Ang akong gingharian dili bahin niining kalibotana.” (Juan 18:36) Sundogon sa matinumanon niyang mga sumusunod ang iyang panig-ingnan pinaagi sa pagkahimong maunongon kang Kristo ug sa iyang Gingharian ug sa pagsangyaw niana sa tibuok kalibotan. (Mateo 24:14) “Busa kami mga embahador kapuli ni Kristo,” misulat si apostol Pablo. “Ingong mga kapuli ni Kristo kami nagpakiluoy: ‘Magpasig-uli kamo ngadto sa Diyos.’”a—2 Corinto 5:20.
4. Sa unsang paagi nagpasundayag ang tanang matuod nga mga Kristohanon sa ilang pagkamaunongon sa Gingharian sa Diyos? (Tan-awa ang kahon nga “Neyutral ang Unang mga Kristohanon.”)
4 Tungod kay ang mga embahador mga hawas man sa usa ka langyawng kagamhanan o nasod, dili sila moapil-apil sa sulodnong mga kahikayan sa mga nasod nga ilang gialagaran; sila magpabiling neyutral. Hinunoa, paluyohan sa mga embahador ang intereses sa kagamhanan sa nasod nga ilang gihawasan. Ingon usab niana ang kahimtang sa dinihogang mga sumusunod ni Kristo, kansang “pagkalungsoranon nagalungtad sa mga langit.” (Filipos 3:20) Gani, tungod sa ilang masibotong pagsangyaw, ilang natabangan ang minilyong “ubang mga karnero” ni Kristo aron ‘mapasig-uli ngadto sa Diyos.’ (Juan 10:16; Mateo 25:31-40) Kining ubang mga karnero nagsuportar sa dinihogang mga igsoon ni Jesus isip suod nilang mga kauban. Ingong usa ka nagkahiusang panon nga nagpaluyo sa Mesiyanikong Gingharian, kining duha ka grupo neyutral gayod sa politikanhong mga kahikayan sa kalibotan.—Isaias 2:2-4.
5. Sa unsang paagi ang Kristohanong kongregasyon lahi kay sa karaang Israel, ug sa unsang paagi dayag ang pagkalahi sa mga Kristohanon?
5 Ang pagkamaunongon kang Kristo dili lang maoy katarongan nga neyutral ang matuod nga mga Kristohanon. Lahi sa karaang Israel nga gihatagan sa Diyos ug kaugalingong nasod, kita bahin sa tibuok-kalibotan nga kapunongan. (Mateo 28:19; 1 Pedro 2:9) Busa, kon may dapigan kitang politikanhong partido, malimitahan ang atong kagawasan sa pagsulti bahin sa mensahe sa Gingharian ug madaot ang atong Kristohanong panaghiusa. (1 Corinto 1:10) Dugang pa, panahon sa gubat kita makig-away unya sa atong mga isigkamagtutuo nga angay natong higugmaon ingon sa gisugo kanato. (Juan 13:34, 35; 1 Juan 3:10-12) Busa, may katarongan si Jesus sa pagsugo sa iyang mga tinun-an nga dili mobakyaw ug espada ug higugmaon pa ang ilang mga kaaway.—Mateo 5:44; 26:52; tan-awa ang kahon nga “Ako ba Nagpabiling Neyutral?”
6. Sa unsang paagi ang imong pagpahinungod sa Diyos nakaapektar sa imong relasyon kang Cesar?
6 Ingong matuod nga mga Kristohanon, kita nagpahinungod sa atong kinabuhi sa Diyos, dili kang bisan kinsa nga tawo, sa tawhanong mga organisasyon, o sa nasod. Matod sa 1 Corinto 6:19, 20: “Kamo dili na inyo sa inyong kaugalingon, kay kamo gipalit na sa usa ka bili.” Busa, samtang ihatag sa mga sumusunod ni Jesus kang “Cesar” ang nahiangay kaniya sama sa pasidungog, mga buhis, ug relatibong pagpasakop, ihatag nila ang “mga butang sa Diyos ngadto sa Diyos.” (Marcos 12:17; Roma 13:1-7) Naglakip kini sa ilang pagsimba, bug-os-kalag nga gugma, ug maunongong pagkamasinugtanon. Kon gikinahanglan, andam nilang itugyan ang ilang kinabuhi tungod sa Diyos.—Lucas 4:8; 10:27; Buhat 5:29; Roma 14:8.
PAGSUKOL SA “ESPIRITU SA KALIBOTAN”
7, 8. Unsa “ang espiritu sa kalibotan,” ug sa unsang paagi kini “nagalihok” diha sa usa ka tawo?
7 Ang laing paagi aron ang mga Kristohanon magpabiling bulag sa kalibotan mao ang pagsukol sa daotang espiritu niini. “Atong nadawat, dili ang espiritu sa kalibotan, kondili ang espiritu nga gikan sa Diyos,” misulat si Pablo. (1 Corinto 2:12) Iyang giingnan ang mga taga-Efeso: “Kamo kaniadto milakaw uyon . . . niining kalibotana, uyon sa magmamando sa awtoridad sa hangin, ang espiritu nga nagalihok karon diha sa mga anak sa pagkadili-masinugtanon.”—Efeso 2:2, 3.
8 Ang “hangin” o espiritu sa kalibotan maoy dili-makita nga puwersa nga motukmod sa pagkadili-masinugtanon sa Diyos ug mopausbaw sa ‘tinguha sa unod ug sa tinguha sa mga mata.’ (1 Juan 2:16; 1 Timoteo 6:9, 10) Ang “awtoridad” niining espirituha gigamit pinaagi sa pagkamadanihon niini sa makasasalang unod, pagkamalinglahon, pagkadili-molunga, ug pagkamakaylapon niini sama sa hangin. Dugang pa, kini “nagalihok” pinaagi sa inanay nga pag-ugmad diha sa usa ka tawo ug dili-diyosnong mga kinaiya, sama sa pagkahakog, pagkamapahitas-on, pagkaambisyoso, ug pagsalikway sa moral nga kalagdaan ug pagkarebelyoso.b Sa yanong pagkasulti, ang espiritu sa kalibotan inanayng magpatubo ug yawan-ong mga kinaiya diha sa kasingkasing sa usa ka tawo.—Juan 8:44; Buhat 13:10; 1 Juan 3:8, 10.
9. Sa unsang mga paagi makasulod ang espiritu sa kalibotan sa atong alimpatakan ug kasingkasing?
9 Makaturok ba ang espiritu sa kalibotan diha sa imong alimpatakan ug kasingkasing? Oo, makaturok gayod kon dili ka magbantay. (Proverbio 4:23) Kasagarang dili mailhan sa sinugdan ang impluwensiya niini, pinaagi tingali sa mga kauban nga maorag maayong mga tawo apan walay gugma kang Jehova. (Proverbio 13:20; 1 Corinto 15:33) Mahimong matakdan ka usab sa maong daotang espiritu pinaagig makadaot nga mga basahon, pornograpiko o apostata nga mga Internet site, dili-makapalig-ong kalingawan, ug maindigon kaayong mga dula—pinaagi ni bisan kinsa o sa bisan unsang makapasa sa panghunahuna ni Satanas o sa iyang sistema.
10. Sa unsang paagi makasukol kita sa espiritu sa kalibotan?
10 Sa unsang paagi kita makasukol sa makuyaw nga espiritu sa kalibotan ug makapabilin sa gugma sa Diyos? Pinaagi lang sa pagpahimulos sa bug-os sa espirituwal nga mga tagana ni Jehova ug pag-ampo kanunay alang sa balaang espiritu. Si Jehova labaw kaayo kay sa Yawa o sa daotang kalibotan nga gimandoan niini. (1 Juan 4:4) Nan, pagkahinungdanon nga magpabilin kitang suod kang Jehova pinaagi sa pag-ampo!
MAGMAKASARANGANON SA ATONG PAMESTI UG PAMOSTURA
11. Sa unsang paagi naimpluwensiyahan sa espiritu sa kalibotan ang mga sukdanan sa pamesti?
11 Ang pamesti, pamostura, ug kahinlo sa usa ka tawo maoy dayag nga ilhanan kon unsang espirituha ang nagalihok diha kaniya. Sa daghang nasod, ubos na kaayo ang mga sukdanan sa pamesti nga miingon ang usa ka komentarista sa telebisyon nga sa di madugay kita dili na makailag kinsay pampam o dili pinasukad sa gisul-ob nilang besti. Bisan ang mga dalagita naimpluwensiyahan sa maong uso nga “dili-makasaranganon ug gamayng bahin na lang sa lawas ang gitabonan,” matod pa sa usa ka balita sa mantalaan. Ang lain pang uso mao ang di-masabtan nga pamesti nga nagpabanaag sa pagkarebelyoso, ingon man pagkadili-ligdong ug pagkawalay pagtahod-sa-kaugalingon.
12, 13. Unsang mga prinsipyo ang angayng sundon kon bahin sa atong pamesti ug pamostura?
12 Tungod kay kita mga alagad man ni Jehova, angay nga maayo ang atong panagway, nga nagpasabot nga magsul-ob kitag besti nga hapsay, hinlo, nindot, ug haom sa okasyon. Sa tanang panahon, ang atong panagway kinahanglang magpasundayag sa “pagkamakasaranganon ug maayong panghunahuna,” nga duyog sa “maayong mga buhat” maoy haom sa tanan—lalaki o babaye—‘nga magpaila nga kita masimbahon sa Diyos.’ Hinuon, ato unang hunahunaon nga ‘kita magpabilin diha sa gugma sa Diyos,’ dili magpatagad sa kaugalingon. (1 Timoteo 2:9, 10; Judas 21) Oo, gusto natong ang atong labing nindot nga dayandayan mao ang “natago nga pagkatawo sa kasingkasing . . . , nga dakog bili sa mga mata sa Diyos.”—1 Pedro 3:3, 4.
13 Hinumdomi usab nga ang panghunahuna sa uban bahin sa matuod nga pagsimba maapektohan sa atong mga estilo sa besti ug pamostura. Ang Gregong pulong nga gihubad nga “pagkamakasaranganon,” sa dihang gigamit maylabot sa moral, nagpasabot sa pagkamasimbahon, kataha, ug pagtagad sa mga pagbati o opinyon sa uban. Busa, maoy atong tumong nga isipon nga mas hinungdanon ang mga tanlag sa uban kay sa atong katungod sa gusto natong estilo sa besti. Labaw sa tanan, buot natong pasidunggan si Jehova ug ang iyang katawhan ug magpaila nga kita mga ministro sa Diyos nga nagabuhat sa “tanang butang alang sa kahimayaan sa Diyos.”—1 Corinto 4:9; 10:31; 2 Corinto 6:3, 4; 7:1.
14. Unsay atong isukna sa kaugalingon bahin sa atong panagway ug panghindik?
14 Ang atong pamesti, pamostura, ug kahinlo mas hinungdanon pa gayod sa dihang kita nagsangyaw sa kanataran o nagtambong ug Kristohanong tigom. Suknaa ang imong kaugalingon: ‘Mohatag ba ang mga tawo ug sobrang pagtagad kanako tungod sa akong panagway ug panghindik? Maulaw ba niini ang uban? Giisip ko ba nga mas hinungdanon ang akong mga katungod niining mga butanga kay sa pagkahimong takos sa dugang mga pribilehiyo sa kongregasyon?’—Salmo 68:6; Filipos 4:5; 1 Pedro 5:6.
15. Nganong wala maghatag ug tinong mga lagda ang Bibliya kon bahin sa pamesti, pamostura, ug panghindik?
15 Ang Bibliya wala maghatag sa mga Kristohanon ug tinong kalagdaan bahin sa pamesti, pamostura, ug panghindik. Dili buot ni Jehova nga dili na kita makapili o makagamit sa atong panghunahuna. Hinunoa, buot niya nga kita mahamtong ug makapangatarongan pinasukad sa mga prinsipyo sa Bibliya ug nga ‘pinaagi sa paggamit makabansay sa atong mga gahom sa pagsabot aron sa pag-ila sa maayo ug sa daotan.’ (Hebreohanon 5:14) Labing hinungdanon, buot niya nga gugma ang magmando kanato—gugma alang sa Diyos ug sa silingan. (Marcos 12:30, 31) Posible gihapon ang nagkadaiyang mga estilo sa besti ug pamostura samtang gisunod ang maong mga lagda. Makita ang ebidensiya niini diha sa malipayong katawhan ni Jehova nga buloknon ug mga besti bisan diin sila nagtigom.
PAGHUPOT UG “YANO” NGA MATA
16. Sa unsang paagi nagkasumpaki ang espiritu sa kalibotan ug ang gitudlo ni Jesus, ug unsay angay natong isukna sa atong kaugalingon?
16 Ang espiritu sa kalibotan malimbongon ug motukmod sa milyonmilyong tawo nga mangitag salapi ug materyal nga mga butang alang sa kalipay. Apan si Jesus miingon: “Bisag ang usa ka tawo adunay kadagaya ang iyang kinabuhi wala magagikan sa mga butang nga iyang gipanag-iya.” (Lucas 12:15) Si Jesus wala mouyon sa sobrang paghikaw-sa-kaugalingon apan siya nagtudlo nga kadtong “mahunahunaon sa ilang espirituwal nga panginahanglan” ug naghupot ug “yano” nga mata, ang nag-una sa espirituwal nga mga butang, makabatog kinabuhi ug tinuod nga kalipay. (Mateo 5:3; 6:22, 23) Suknaa ang imong kaugalingon: ‘Gituohan ko ba gayod ang gitudlo ni Jesus, o naimpluwensiyahan ba ako sa “amahan sa bakak”? (Juan 8:44) Unsay gipadayag sa akong sinultihan, mga tumong, mga prioridad, ug sa akong pagkinabuhi?’—Lucas 6:45; 21:34-36; 2 Juan 6.
17. Unsay pipila ka benepisyo nga natagamtam niadtong naghupot ug yano nga mata?
17 “Ang kaalam mapamatud-ang matarong pinaagi sa mga buhat niini,” matod ni Jesus. (Mateo 11:19) Tagda ang pipila ka benepisyo nga natagamtam niadtong naghupot ug yano nga mata. Nakaplagan nila ang tinuod nga kahupayan diha sa buluhaton sa Gingharian. (Mateo 11:29, 30) Sila wala na mabalaka pag-ayo mao nga sila nakalingkawas sa grabeng kasakit sa hunahuna ug sa emosyon. (1 Timoteo 6:9, 10) Kay kontento sa pangunang mga kinahanglanon sa kinabuhi, dako silag panahon alang sa pamilya ug sa mga isigkamagtutuo. Ingong resulta, mahimong makatulog silag maayo. (Ecclesiastes 5:12) Nakasinati silag labaw nga kalipay sa pagpanghatag nga ilang gihimo sumala sa ilang maarangan. (Buhat 20:35) Ug sila ‘nagmadagayaon sa paglaom,’ may kalinaw ug katagbawan. (Roma 15:13; Mateo 6:31, 32) Kining mga panalangina dili gayod mapalit ug salapi!
ISUL-OB ANG “KOMPLETONG ARMADURA”
18. Giunsa pagbatbat sa Bibliya ang atong kaaway, iyang mga paagi, ug ang matang sa atong pagpakig-away?
18 Kadtong magpabilin sa gugma sa Diyos mapanalipdan usab batok sa mga paningkamot ni Satanas sa pagbabag sa mga Kristohanon sa pagbatog kalipay ug walay-kataposang kinabuhi. (1 Pedro 5:8) Matod ni Pablo: “Kita adunay pakigdumog, dili batok sa dugo ug unod, kondili batok sa mga kagamhanan, batok sa mga awtoridad, batok sa mga magmamando sa kalibotan niini nga kangitngit, batok sa daotang mga puwersa nga espirituhanon sa langitnong mga dapit.” (Efeso 6:12) Ang pulong “pakigdumog” nagpasabot nga ang atong pakig-away maoy manomano, dili kay atua sa layo ang kaaway ug nagpasalipod sa trinsera. Dugang pa, ang mga pulong “mga kagamhanan,” “mga awtoridad,” ug “mga magmamando sa kalibotan” nagpasabot nga organisado gayod ug maayong pagkaplano ang mga pag-atake gikan sa dapit sa mga espiritu.
19. Batbata ang espirituwal nga armadura sa Kristohanon.
19 Bisan pa sa mga kahuyangan ug mga limitasyon sa tawo, kita mahimong makadaog. Sa unsang paagi? Pinaagi sa pagsul-ob sa “kompletong armadura sa Diyos.” (Efeso 6:13) Ang Efeso 6:14-18 nagbatbat sa maong armadura: “Busa, barog nga malig-on, nga binaksan ang inyong mga hawak sa kamatuoran, ug sinul-oban sa panagang sa dughan sa pagkamatarong, ug sinul-oban ang inyong mga tiil sa kasangkapan sa maayong balita sa pakigdait. Labaw sa tanang butang, dad-a ang dakong taming sa pagtuo, nga pinaagi niini kamo makapalong sa tanang nagdilaab nga mga udyong sa daotan. Dugang pa, dawata ang helmet [o paglaom] sa kaluwasan, ug ang espada sa espiritu, nga mao, ang pulong sa Diyos, samtang uban ang tanang matang sa pag-ampo ug pangamuyo magpadayon kamo sa pag-ampo sa tanang higayon pinaagi sa espiritu.”
20. Sa unsang paagi lahi ang atong kahimtang sa literal nga mga sundalo?
20 Kay kini usa ka tagana sa Diyos, panalipdan gayod kita nianang espirituwal nga armadura, basta atong isul-ob kana sa tanang panahon. Lahi sa literal nga mga sundalo nga may mga yugto nga sila dili makig-away, ang mga Kristohanon way-hunong nga makigdumog, patay kon buhi, hangtod laglagon sa Diyos ang kalibotan ni Satanas ug itambog ang tanang daotang mga espiritu ngadto sa kahiladman. (Pinadayag 12:17; 20:1-3) Busa ayaw gayod paghunong sa pagpakigbisog batok sa mga kahuyangan o sa daotang mga tinguha, kay kitang tanan kinahanglang “magmakmak” sa atong kaugalingon aron makapabiling matinumanon kang Jehova. (1 Corinto 9:27) Sa panahong dili na kita makigdumog nga kita angay gayong mabalaka!
21. Sa unsang paagi lamang kita makadaog diha sa atong espirituwal nga pagpakig-away?
21 Dugang pa, dili kita makadaog niining awaya sa atong kaugalingong kusog. Busa, si Pablo nagpahinumdom kanato nga kinahanglan kitang moampo kang Jehova sa “tanang higayon pinaagi sa espiritu.” Sa samang higayon, angay kitang mamati kang Jehova pinaagi sa pagtuon sa iyang Pulong ug sa pagpakig-uban sa “mga isigkasundalo” sa tanang higayon, kay wala kita mag-inusara niining awaya! (Filemon 2; Hebreohanon 10:24, 25) Kadtong magmatinumanon niining mga bahina dili lang modaog kondili makadepensa gayod sa ilang pagtuo sa dihang may molalis niini.
MAGMAANDAM SA PAGDEPENSA SA IMONG PAGTUO
22, 23. (a) Nganong kinahanglan kitang andam kanunay sa pagdepensa sa atong pagtuo, ug unsay atong isukna sa atong kaugalingon? (b) Unsa ang ulohan nga hisgotan sa sunod kapitulo?
22 “Tungod kay kamo dili man bahin sa kalibotan,” matod ni Jesus, “ang kalibotan nagdumot kaninyo.” (Juan 15:19) Busa, ang mga Kristohanon kinahanglang andam kanunay sa pagdepensa sa ilang pagtuo sa matinahoron ug malumong paagi. (1 Pedro 3:15) Suknaa ang imong kaugalingon: ‘Nasabtan ko ba kon nganong ang baroganan sa mga Saksi ni Jehova supak usahay sa opinyon sa kadaghanan? Kon lalison ang maong baroganan, kombinsido ba ako nga ang giingon sa Bibliya ug sa matinumanong ulipon nga matang maoy husto? (Mateo 24:45; Juan 17:17) Kon bahin sa pagbuhat kon unsay matarong sa mga mata ni Jehova, andam ba akong malahi ug mapasigarbohon pa niana?’—Salmo 34:2; Mateo 10:32, 33.
23 Hinuon, kasagarang masulayan ang atong tinguha sa pagpabiling bulag sa kalibotan sa mas malinglahong mga paagi. Pananglitan, sumala sa nahisgotan na, naningkamot ang Yawa sa paghaylo sa mga alagad ni Jehova nga mobalik sila sa kalibotan pinaagig kalibotanong kalingawan. Sa unsang paagi makapili kitag maayong kalingawan nga makapalig-on kanato ug maghatag kanatog hinlong tanlag? Kana ang ulohan nga hisgotan sa sunod kapitulo.
a Sukad sa Pentekostes 33 K.P., si Kristo nagsilbing Hari ibabaw sa iyang kongregasyon sa dinihogang mga sumusunod sa yuta. (Colosas 1:13) Niadtong 1914, nakadawat si Kristo ug harianong awtoridad ibabaw sa “gingharian sa kalibotan.” Busa, ang dinihogang mga Kristohanon karon nag-alagad usab nga mga embahador sa Mesiyanikong Gingharian.—Pinadayag 11:15.
b Tan-awa ang Nangatarongan Pinasukad sa Kasulatan, panid 177-80, nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.
c Tan-awa ang artikulo sa Apendise nga “Pagsaludar sa Bandera, Pagbotar, ug Serbisyo Publiko.”