Simbaha si Jehova, ang Hari nga Walay Kataposan

1, 2. (a) Kinsa ang “Hari nga walay kataposan,” ug nganong haom kana nga titulo? (Tan-awa ang hulagway.) (b) Unsay nakadani kanato sa pagmando ni Jehova?

SI Haring Sobhuza II sa Swaziland nagmando sa halos 61 ka tuig. Talagsaon kana nga rekord sa usa ka hari sa atong panahon. Apan may usa ka hari nga ang pagmando mas dugay kay ni bisan kinsa. Gani sa Bibliya, siya gitawag ang “Hari nga walay kataposan.” (1 Tim. 1:17) Gipaila sa usa ka salmista ang ngalan sa maong Soberano: “Si Jehova maoy Hari hangtod sa panahong walay tino.”​—Sal. 10:16.

² Kon itandi sa pagmando sa tawo, lahi kaayo ang pagmando sa Diyos kay kini walay kataposan. Apan ang nakadani kanato kang Jehova mao ang iyang paagi sa pagmando. Usa ka hari sa karaang Israel nga nagmando sa 40 ka tuig ang midayeg sa Diyos: “Si Jehova maluluy-on ug mapuangoron, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot. Si Jehova lig-ong nagtukod sa iyang trono didto sa kalangitan; ug ang iyang gingharian nagagahom ibabaw sa tanang butang.” (Sal. 103:8, 19) Si Jehova dili lang ang atong Hari kondili siya usab ang atong Amahan​—ang atong mahigugmaon ug langitnong Amahan. Busa duha ka pangutana ang motungha: Sa unsang paagi si Jehova milihok ingong Amahan? Sa unsang paagi si Jehova milihok ingong Hari sukad sa rebelyon sa Eden? Ang mga tubag niini magpalihok kanato nga mas makigsuod ug mosimba kaniya sa tibuok natong kasingkasing.

 3. Kinsa ang unang membro sa pamilya ni Jehova, ug kinsa pa ang gilalang ingong mga anak sa Diyos?

³ Pagkadako sa kalipay ni Jehova dihang iyang gilalang ang iyang bugtong nga Anak! Wala niya gitratar ang iyang panganay ingong ubos nga sakop. Hinunoa, siya nahigugma kaniya ingong Anak ug nagdapit kaniya sa makapalipayng buluhaton sa paglalang sa ubang hingpit nga sakop. (Col. 1:15-17) Lakip niana ang minilyong manulonda. Sila gihubit ingong “iyang mga alagad, nga nagabuhat sa iyang kabubut-on.” Ang mga manulonda malipayong nag-alagad sa Diyos, ug iyang gihimaya sila pinaagi sa pagtawag kanila ingong iyang mga anak. Sila maoy bahin sa pamilya ni Jehova sa tibuok uniberso.​—Sal. 103:20-22; Job 38:7.

 4. Sa unsang paagi ang mga tawo nahimong bahin sa pamilya sa Diyos?

⁴ Dihang iyang gilalang ang langit ug yuta, gipadako ni Jehova ang iyang pamilya. Human lalanga ang yuta ingong matahom ug kompletong puy-anan, gihimo ni Jehova ang labing espesyal sa iyang yutan-ong mga linalang, ang unang tawo nga si Adan, nga gilalang sumala sa Iyang larawan. (Gen. 1:26-28) Ingong Maglalalang, haom lang nga dahomon ni Jehova nga magmasinugtanon si Adan. Ingong Amahan, mahigugmaon ug malulotong gipahibalo ni Jehova ang tanan niyang instruksiyon. Ang iyang mga sugo wala bug-os maglimite sa kagawasan sa tawo.​—Basaha ang Genesis 2:15-17.

 5. Unsang kahikayan ang gihimo sa Diyos aron ang yuta mapunog mga tawo?

⁵ Dili sama sa tawhanong mga hari, si Jehova malipayng modelegar ug responsabilidad sa iyang mga sakop. Kini nagpakita nga may pagsalig siya sa mga membro sa iyang pamilya. Pananglitan, gihatagan niya si Adan ug awtoridad ibabaw sa ubang buhing linalang. Iya pa ganing gisugo si Adan sa pagngalan sa mga mananap, makalingawng trabaho apan dili sayon. (Gen. 1:26; 2:19, 20) Ang Diyos wala maglalang ug minilyong hingpit nga mga tawo aron pun-on ang yuta. Hinunoa, siya naglalang ug hingpit nga katimbang ni Adan, si Eva. (Gen. 2:21, 22) Dayon gihatagan niyag kahigayonan ang magtiayon nga pun-on ang yuta sa ilang mga anak. Ubos sa hingpit nga kahimtang, anam-anam nilang himoong Paraiso ang tibuok yuta. Duyog sa mga manulonda sa langit, sila magsimba kang Jehova sa walay kataposan ingong bahin sa iyang unibersohanong pamilya. Pagkanindot nga pribilehiyo! Ug pagkadakong kapahayagan sa gugma ni Jehova ingong Amahan!

 6. (a) Sa unsang paagi nagsugod ang rebelyon diha sa pamilya sa Diyos? (b) Nganong wala kadto magpasabot nga dili na kontrolado ni Jehova ang kahimtang?

⁶ Ikasubo, gisalikway ni Adan ug Eva si Jehova ingong ilang Soberano, o Magmamando. Ilang gisunod si Satanas, ang rebelyoso ug espiritung anak sa Diyos. (Gen. 3:1-6) Kini miresultag kasakit, pag-antos, ug kamatayon kanila ug sa ilang mga kaliwat. (Gen. 3:16-19; Roma 5:12) Busa ang Diyos wala nay matinumanong mga sakop sa yuta. Nagpasabot ba kini nga dili na niya kontrolado ang kahimtang, ug gibuhian na niya ang iyang pagkasoberano sa yuta ug sa mga tawo? Wala gayod! Gipakita niya ang iyang awtoridad pinaagi sa pagpagawas kang Adan ug Eva sa tanaman sa Eden. Ug aron dili sila makabalik, nagbutang si Jehova ug mga kerubin nga magbantay sa entrada niini. (Gen. 3:23, 24) Sa samang panahon, gipakita sa Diyos ang iyang gugma ingong Amahan. Siya nagpasalig nga matuman ang iyang katuyoan sa pagbaton ug pamilya nga maglangkob sa matinumanong mga manulonda ug mga tawo. Siya nagsaad ug usa ka “binhi,” o kaliwat, nga maglaglag kang Satanas ug magwagtang sa mga epekto sa sala ni Adan.​—Basaha ang Genesis 3:15.

7, 8. (a) Unsa na ka daotan ang kalibotan sa panahon ni Noe? (b) Unsay gihimo ni Jehova aron mahinloan ang yuta ug mapreserbar ang tawhanong pamilya?

⁷ Sa misunod nga mga siglo, may mga lalaki nga nagmaunongon kang Jehova. Lakip niana si Abel ug Enoc. Apan kadaghanan sa mga tawo misalikway kang Jehova ingong ilang Amahan ug Hari. Pag-abot sa panahon ni Noe, ang yuta “napuno sa kapintasan.” (Gen. 6:11) Nagpasabot ba kini nga dili na kontrolado ni Jehova ang mga nagakahitabo sa yuta? Unsay gipakita sa kasaysayan?

⁸ Tagda ang asoy bahin kang Noe. Si Jehova naghatag kaniyag detalyadong plano ug mga instruksiyon sa pagtukod ug dako kaayong arka nga magluwas kaniya ug sa iyang pamilya. Gipakita usab sa Diyos ang iyang dakong gugma sa mga tawo dihang gisugo niya si Noe nga mahimong “magwawali sa pagkamatarong.” (2 Ped. 2:5) Ang mensahe ni Noe seguradong naglakip sa pag-awhag sa mga tawo nga maghinulsol ug sa pagpasidaan kanila sa umaabot nga kalaglagan, apan walay namati kaniya. Sulod sa daghang katuigan, si Noe ug ang iyang pamilya nagpuyo sa pintas ug imoral kaayo nga kalibotan. Ingong mahigugmaong Amahan, gipanalipdan ug gipanalanginan ni Jehova kadtong walo ka matinumanong tawo. Pinaagi sa Lunop, gipakita ni Jehova nga may awtoridad siya sa rebelyosong mga tawo ug daotang mga manulonda. Oo, kontrolado gihapon ni Jehova ang mga butang.​—Gen. 7:17-24.

 9. Human sa Lunop, unsang kahigayonan ang gihatag ni Jehova sa katawhan?

⁹ Dihang si Noe ug ang iyang pamilya mitunob sa nahinloang yuta ug mihanggab sa preskong hangin, seguradong mapasalamaton kaayo sila kang Jehova sa iyang pag-atiman ug proteksiyon. Si Noe nagtukod dayon ug halaran ug nagtanyag ug mga halad sa pagsimba kang Jehova. Ang Diyos nagpanalangin kang Noe ug sa iyang pamilya ug nagsugo kanila nga ‘magmabungahon ug magdaghan ug pun-on ang yuta.’ (Gen. 8:20–9:1) Ang katawhan may kahigayonan na usab nga magkahiusa sa pagsimba ug pun-on ang yuta.

10. (a) Human sa Lunop, asa ug sa unsang paagi nagsugod ang pagrebelde kang Jehova? (b) Unsay gihimo ni Jehova aron maseguro nga matuman ang iyang kabubut-on?

¹⁰ Apan ang Lunop wala magwagtang sa pagkadili-hingpit, ug kinahanglan gihapong suklan sa tawo ang dili makitang impluwensiya ni Satanas ug sa rebelyosong mga manulonda. Wala madugay, may mirebelde na usab sa mahigugmaong pagmando ni Jehova. Pananglitan, ang apo sa tuhod ni Noe nga si Nimrod supak kaayo sa pagmando ni Jehova. Siya gihubit ingong “gamhanang mangangayam nga supak kang Jehova.” Siya nagtukod ug dagkong mga siyudad, sama sa Babel, ug naghimo sa iyang kaugalingon nga hari “sa yuta sa Sinar.” (Gen. 10:8-12) Unsa kahay himoon sa Hari nga walay kataposan labot niining rebelyosong hari ug sa mga paningkamot niini nga babagan ang katuyoan sa Diyos nga ‘pun-on ang yuta’? Gilibog sa Diyos ang pinulongan sa mga tawo mao nga ang mga sakop ni Nimrod nagkatibulaag “sa tibuok nawong sa yuta.” Gidala nila ang ilang bakak nga relihiyon ug paagi sa pagmando.​—Gen. 11:1-9.

11. Giunsa pagpakita ni Jehova ang iyang pagkamaunongon sa iyang higalang si Abraham?

¹¹ Bisag daghan ang nagsimbag bakak nga mga diyos human sa Lunop, may matinumanong mga lalaki nga padayong nagpasidungog kang Jehova. Usa kanila si Abraham, nga masinugtanong mibiya sa iyang haruhayng kinabuhi sa Ur ug mipuyo sa mga tolda sa daghang katuigan. (Gen. 11:31; Heb. 11:8, 9) Sa panahon nga si Abraham nagbalhinbalhin ug puyo, siya sagad gilibotan ug mga hari, nga ang kadaghanan nagpuyo sa pinarilang mga siyudad. Apan gipanalipdan ni Jehova si Abraham ug ang iyang pamilya. Bahin sa proteksiyon nga gihatag ni Jehova ingong ilang Amahan, ang salmista miingon: “[Ang Diyos] wala motugot nga may bisan kinsang tawo nga manikas kanila, apan tungod kanila iyang gibadlong ang mga hari.” (Sal. 105:13, 14) Kay maunongon sa iyang higala, si Jehova misaad kang Abraham: “[Ang] mga hari mogula gikan kanimo.”​—Gen. 17:6; Sant. 2:23.

12. Giunsa pagpasundayag ni Jehova ang iyang pagkasoberano sa Ehipto, ug unsay epekto niini ngadto sa iyang piniling katawhan?

¹² Gisulti sa Diyos ang samang saad ngadto sa anak ni Abraham nga si Isaac ug sa iyang apo nga si Jacob nga sila Iyang panalanginan. Lakip niana ang pagpatunghag mga hari gikan sa ilang kaliwat. (Gen. 26:3-5; 35:11) Apan sa wala pa makapatunghag mga hari, ang kaliwat ni Jacob naulipon sa Ehipto. Nagpasabot ba kana nga dili tumanon ni Jehova ang iyang saad o iya nang gibuhian ang iyang pagkasoberano sa yuta? Wala gayod! Pag-abot sa iyang takdang panahon, gipasundayag ni Jehova ang iyang gahom ug pagkasoberano sa gahig ulo nga si Paraon. Ang ulipong mga Israelinhon misalig kang Jehova, kinsa nagluwas kanila sa milagrosong paagi diha sa Pulang Dagat. Tin-aw nga si Jehova gihapon ang Soberano sa tibuok uniberso. Ug ingong mahigugmaong Amahan, gigamit niya ang iyang dakong gahom sa pagpanalipod sa iyang katawhan.​—Basaha ang Exodo 14:13, 14.

13, 14. (a) Sa awit, unsay gipahayag sa mga Israelinhon bahin sa pagkahari ni Jehova? (b) Bahin sa pagkahari, unsay gisaad sa Diyos kang David?

¹³ Human milagrosong giluwas gikan sa Ehipto, ang mga Israelinhon miawit dayon ug usa ka awit sa kadaogan agig pagdayeg kang Jehova. Kana narekord sa Exodo kapitulo 15. Ang bersikulo 18 nag-ingon: “Si Jehova magmando ingong hari hangtod sa panahong walay tino.” Oo, si Jehova nahimong Hari sa bag-ong nasod. (Deut. 33:5) Apan ang katawhan dili kontento sa ilang dili makitang Magmamando, si Jehova. Mga 400 ka tuig human mibiya sa Ehipto, sila mihangyo sa Diyos ug tawhanong hari, sama nianang sa paganong mga nasod sa ilang palibot. (1 Sam. 8:5) Bisan pa niana, si Jehova gihapon ang Hari. Nadayag kana panahon sa pagmando ni David, ang ikaduhang hari sa Israel.

¹⁴ Gidala ni David sa Jerusalem ang arka sa pakigsaad. Niining malipayong okasyon, ang mga Levihanon miawit ug pagdayeg kang Jehova. Kini dunay hinungdanong ekspresyon nga narekord sa 1 Cronicas 16:31: ‘Isulti sa kanasoran, “Si Jehova nahimong hari!”’ Basin makapangutana ka, ‘Sanglit si Jehova mao ang Hari nga walay kataposan, sa unsang paagi siya nahimong Hari niadtong tungora?’ Si Jehova mahimong Hari dihang ipasundayag niya ang iyang awtoridad o dihang duna siyay itudlo nga magrepresentar kaniya sa usa ka partikular nga panahon o kahimtang. Kining bahina sa pagkahari ni Jehova importante kaayo. Una namatay si David, gisaaran siya ni Jehova nga ang iyang pagkahari magpadayon sa panahong walay tino: “Ako magbangon gayod sa imong binhi sunod kanimo, nga mogula gikan sa imong kahiladmang mga bahin; ug tukoron ko gayod nga malig-on ang iyang gingharian.” (2 Sam. 7:12, 13) Natuman kini nga saad dihang mitungha ang “binhi” ni David kapig 1,000 ka tuig sa ulahi. Kinsa kini, ug kanus-a siya mahimong Hari?

15, 16. Kanus-a gidihogan si Jesus ingong umaabot nga Hari? Samtang nia sa yuta, unsang pagpangandam ang gihimo ni Jesus alang sa iyang pagmando?

¹⁵ Sa 29 C.E., si Juan nga Tigbawtismo misugod sa pagsangyaw nga “ang gingharian sa mga langit haduol na.” (Mat. 3:2) Dihang si Jesus nagpabawtismo kang Juan, gidihogan ni Jehova si Jesus ingong ang gisaad nga Mesiyas ug ang umaabot nga Hari sa Gingharian sa Diyos. Ingong Amahan, gipahayag ni Jehova ang iyang gugma kang Jesus: “Kini mao ang akong Anak, ang hinigugma, nga akong giuyonan.”​—Mat. 3:17.

¹⁶ Sa tibuok ministeryo ni Jesus, iyang gihimaya ang iyang Amahan. (Juan 17:4) Gihimo niya kini pinaagi sa pagsangyaw sa Gingharian sa Diyos. (Luc. 4:43) Gitudloan pa gani niya ang iyang mga sumusunod sa pag-ampo nga moabot ang Gingharian. (Mat. 6:10) Ingong Tinudlong Hari, si Jesus makasulti sa iyang mga magsusupak: “Ang gingharian sa Diyos anaa sa inyong taliwala.” (Luc. 17:21) Sa ulahi, sa gabii una siya namatay, si Jesus mihimog ‘pakigsaad alang sa usa ka gingharian’ uban sa iyang mga apostoles. Busa gihatagan niyag kahigayonan ang pipila sa iyang matinumanong mga tinun-an nga maghari uban niya sa Gingharian sa Diyos.​—Basaha ang Lucas 22:28-30.

17. Sa unang siglo, sa unsang limitadong paagi gisugdan ni Jesus ang iyang pagkahari? Apan unsay kinahanglan niyang paaboton?

¹⁷ Kanus-a si Jesus magsugod sa pagmando ingong Hari sa Gingharian sa Diyos? Dili pa niya kini mahimo dayon. Pagkaugma sa hapon, si Jesus gipatay ug nagkatibulaag ang iyang mga sumusunod. (Juan 16:32) Apan sama sa nangagi, kontrolado ni Jehova ang kahimtang. Sa ikatulong adlaw, gibanhaw niya ang iyang Anak. Ug sa Pentekostes 33 C.E., gitukod ni Jesus ang usa ka espirituwal nga gingharian ibabaw sa Kristohanong kongregasyon sa iyang dinihogang mga sumusunod. (Col. 1:13) Apan ingong gisaad nga “binhi,” kinahanglang magpaabot si Jesus nga ihatag kaniya ang bug-os nga awtoridad sa pagmando sa tibuok yuta. Si Jehova miingon sa iyang Anak: “Lingkod sa akong tuong kamot hangtod nga ibutang ko ang imong mga kaaway nga tumbanan sa imong mga tiil.”​—Sal. 110:1.

18, 19. Kita napalihok sa pagbuhat sa unsa, ug unsay atong makat-onan sa sunod nga artikulo?

¹⁸ Sulod sa libo-libo ka tuig, ang pagkahari ni Jehova gihagit sa langit ug sa yuta. Apan wala buhii ni Jehova ang iyang pagkasoberano; kontrolado gihapon niya ang mga butang. Ingong mahigugmaong Amahan, siya nanalipod ug nahingawa sa iyang maunongong mga sakop sama kang Noe, Abraham, ug David. Dili ba kini magpalihok kanato nga magpasakop sa atong Hari ug mas makigsuod kaniya?

¹⁹ Apan basin makapangutana kita: Sa unsang paagi si Jehova nahimong Hari sa atong panahon? Unsaon nato pagpamatuod nga kita maoy maunongong mga sakop sa Gingharian ug mahimong hingpit nga mga anak sa iyang unibersohanong pamilya? Unsay kahulogan dihang kita mag-ampo nga moabot ang Gingharian sa Diyos? Tubagon kini sa sunod nga artikulo.