Mga Hiyas nga Angay Natong Tinguhaon
“Tinguhaa ang pagkamatarong, diyosnong pagkamahinalaron, pagtuo, gugma, pagkamainantoson, [ug] kalumo sa buot.”—1 TIM. 6:11.
1. Unsay gipangagpas sa mga tawo karon?
UNSAY gitinguha o gipangagpas sa mga tawo karon? Sumala sa gipakita sa Bibliya, daghan ang nangagpas ug mga tumong nga dili makahatag ug dumalayong kaayohan. Ang pipila “nagapangagpas sa walay-bili nga mga butang,” nga nagtuo nga ang materyal nga mga butang makahatag ug kalipay. (Prov. 28:19) Ang uban “nagapangagpas sa malaw-ayng panggawi,” nga nag-una sa kalingawan ug sa pagtagbaw sa ilang unodnong tinguha. (Sal. 119:150) Bisan tuod ang mga tawo naningkamot pag-ayo sa pagpangagpas niana, sila sa pagkatinuod ‘naggukod [lang] sa hangin.’—Eccl. 1:14.
2. (a) Unsa nga ganti ang giawhag sa Diyos nga pangagpason sa pipila ka Kristohanon? (b) Unsang paglaom ang gitanyag ni Jehova sa kadaghanan sa mga Kristohanon karon?
2 Kasukwahi niana, gipakita ni apostol Pablo ang maayong tumong nga angayng pangagpason sa mga Kristohanon. Siya misulat: “Ako nagapangagpas [o, nagatinguha] sa tumong alang sa ganti nga pagkatinawag sa Diyos ngadto sa itaas pinaagi ni Kristo Jesus.” (Filip. 3:14) Gipakita sa Bibliya nga 144,000 ka dinihogang mga Kristohanon, apil na si Pablo, ang makadawat nianang ganti nga langitnong kinabuhi. Sila magmando uban ni Jesu-Kristo ibabaw sa yuta sulod sa usa ka libo ka tuig. Pagkanindot nga tumong ang giawhag sa Diyos nga ilang pangagpason! Apan, ang kadaghanan sa matuod nga mga Kristohanon karon adunay lahi nga paglaom, o tumong. Si Jehova mahigugmaong nagtanyag kanila sa giwala ni Adan ug Eva—ang paglaom nga mabuhi sa walay kataposan sa paraiso sa yuta uban ang hingpit nga panglawas.—Pin. 7:4, 9; 21:1-4.
3. Sa unsang paagi atong ikapakita nga kita nagpabili sa dili-takos nga kalulot sa Diyos?
3 Ang pagpaningkamot sa pagbuhat ug matarong dili maoy basehanan aron mabatonan sa makasasalang mga tawo ang kinabuhing walay kataposan. (Isa. 64:6) Kini mabatonan lamang pinaagi sa pagpasundayag ug pagtuo sa mahigugmaong tagana sa Diyos nga kaluwasan pinaagi ni Jesu-Kristo. Unsay atong mahimo aron atong ikapakita nga kita nagpabili nianang dili-takos nga kalulot sa Diyos? Usa sa atong mahimo mao ang pagsunod niining sugoa: “Tinguhaa ang pagkamatarong, diyosnong pagkamahinalaron, pagtuo, gugma, pagkamainantoson, [ug] kalumo sa buot.” (1 Tim. 6:11) Ang paghisgot niining mga hiyasa makatabang sa matag usa kanato nga maningkamot sa pagpangagpas niana sa “mas bug-os pa.”—1 Tes. 4:1.
“Tinguhaa ang Pagkamatarong”
4. Nganong makaseguro kita nga hinungdanon ang pagtinguha sa “pagkamatarong,” ug unsang unang mga tikang ang angayng buhaton sa usa?
4 Diha sa duha ka sulat ni apostol Pablo kang Timoteo, iyang gitagsa-tagsa paghisgot ang mga hiyas nga angayng tinguhaon, ug sa matag sulat, una niyang gihisgotan ang “pagkamatarong.” (1 Tim. 6:11; 2 Tim. 2:22) Diha usab sa ubang mga teksto, kita sublisubling gidasig nga tinguhaon ang pagkamatarong. (Prov. 15:9; 21:21; Isa. 51:1) Ang unang tikang sa pagbuhat niana mao ang “pagkuha ug kahibalo bahin [sa] . . . bugtong matuod nga Diyos, ug sa usa nga [iyang] gipadala, si Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Ang pagtinguha sa pagkamatarong magpalihok sa usa ka tawo sa paghinulsol sa iyang mga sala ug pagbiya sa iyang kanhing paagi sa pagkinabuhi aron buhaton ang kabubut-on sa Diyos.—Buh. 3:19.
5. Unsay angay natong buhaton aron mabatonan ug padayong mahuptan ang matarong nga baroganan atubangan sa Diyos?
5 Milyonmilyong tawo nga tinuod nga nagtinguha sa pagkamatarong ang nagpahinungod sa ilang kinabuhi kang Jehova ug nagpasimbolo niini pinaagig bawtismo sa tubig. Kon ikaw bawtismado na, ang imo bang paagi sa pagkinabuhi nagpakita nga ikaw padayong nagtinguha sa pagkamatarong? Ang usa ka paagi nga magpakita nga imong gitinguha ang pagkamatarong mao ang pagsusi sa sukdanan sa Bibliya kon unsay “maayo ug daotan” sa dihang ikaw mohimog hinungdanong mga desisyon. (Basaha ang Hebreohanon 5:14.) Pananglitan, kon ikaw anaa na sa hustong edad nga magminyo, determinado ka ba nga dili manarato sa usa nga dili bawtismado? Buhaton nimo kana kon imong gitinguha ang pagkamatarong.—1 Cor. 7:39.
6. Unsay nalangkit sa tinuod nga pagtinguha sa pagkamatarong?
6 Ang pagkahimong matarong lahi sa pagpakamatarong sa kaugalingon o “pagpalabi sa pagkamatarong.” (Eccl. 7:16) Si Jesus nagpasidaan batok sa pagpakaaron-ingnong matarong aron lang ipakita nga kita mas maayo kay sa uban. (Mat. 6:1) Ang tinuod nga pagtinguha sa pagkamatarong naglangkit sa kasingkasing—ang pagtul-id sa sayop nga mga hunahuna, tinamdan, motibo, ug mga tinguha. Kon padayon kitang maningkamot sa pagbuhat niini, lagmit nga dili kita makahimog grabeng mga sala. (Basaha ang Proverbio 4:23; itandi ang Santiago 1:14, 15.) Dugang pa, si Jehova magpanalangin ug motabang kanato sa atong pagtinguha sa ubang hinungdanong mga hiyas.
“Tinguhaa ang . . . Diyosnong Pagkamahinalaron”
7. Unsay kahulogan sa “diyosnong pagkamahinalaron”?
7 Ang pagkamahinalaron naglangkit ug tim-os nga debosyon ug pagkamaunongon. Ang usa ka diksiyonaryo sa Bibliya nag-ingon nga ang Gregong pulong nga gihubad ug “diyosnong pagkamahinalaron” nagpasabot ug “pagpaningkamot pag-ayo nga dili mawala ang atong kahadlok sa Diyos.” Ang mga Israelinhon makadaghang napakyas sa pagpasundayag nianang matanga sa pagkamahinalaron, ingon sa gipakita sa ilang pagkamasinupakon bisan human sila pagawasa sa Ehipto.
8. (a) Unsang pangutana ang mitungha sa dihang nakasala si Adan? (b) Sa unsang paagi gipadayag ang tubag niining “sagradong tinago”?
8 Sa dihang nakasala ang hingpit nga tawong si Adan, mitungha kining pangutanaha, “Aduna bay tawo nga makapasundayag ug hingpit nga diyosnong pagkamahinalaron?” Sulod sa daghang siglo, kining pangutanaha wala matubag tungod kay walay makasasalang tawo nga hingpit nga nakapasundayag ug diyosnong pagkamahinalaron. Apan sa panahon nga gitakda ni Jehova, iyang gipadayag ang tubag niining “sagradong tinago.” Iyang gibalhin ang kinabuhi sa iyang bugtong Anak sa langit ngadto sa tagoangkan ni Maria aron ipanganak kini ingong hingpit nga tawo. Sa tibuok kinabuhi ni Jesus sa yuta, lakip na sa iyang makauulawng kamatayon, iyang gipasundayag kon unsay tinuod nga kahulogan sa pagpakita ug tim-os nga debosyon ug pagkamaunongon ngadto sa matuod nga Diyos. Madayag diha sa iyang mga pag-ampo nga siya may halalom nga pagtahod sa iyang mahigugmaong langitnong Amahan. (Mat. 11:25; Juan 12:27, 28) Busa, gidasig ni Jehova si Pablo sa paghisgot bahin sa “diyosnong pagkamahinalaron” sa dihang iyang gihubit ang sulondan nga paagi sa pagkinabuhi ni Jesus.—Basaha ang 1 Timoteo 3:16.
9. Sa unsang paagi nato tinguhaon ang diyosnong pagkamahinalaron?
9 Tungod sa atong makasasalang kahimtang, kita dili makapasundayag ug hingpit nga diyosnong pagkamahinalaron. Apan mahimo nato kining tinguhaon. Aron mahimo kini, kinahanglan natong sundon pag-ayo ang ehemplo nga gipakita ni Kristo. (1 Ped. 2:21) Sa ingon, dili kita mahisama sa mga salingkapaw nga “nagbaton sa dagway sa diyosnong pagkamahinalaron apan nagpanghimakak sa gahom niini.” (2 Tim. 3:5) Apan wala kini magpasabot nga ang tinuod nga diyosnong pagkamahinalaron dili makita sa atong panggawas nga panagway. Hinunoa, makita gayod kini. Pananglitan, kita man nagpili ug besti sa kasal o naghunahuna kon unsay isul-ob samtang mamalit, ang atong panagway kinahanglang mohaom sa atong pangangkon nga kita “masimbahon sa Diyos.” (1 Tim. 2:9, 10) Oo, sa atong pagtinguha sa diyosnong pagkamahinalaron kinahanglang tagdon nato ang matarong nga mga sukdanan sa Diyos diha sa atong adlaw-adlaw nga pagkinabuhi.
“Tinguhaa ang . . . Pagtuo”
10. Unsay angay natong buhaton aron magpabiling lig-on ang atong pagtuo?
10 Basaha ang Roma 10:17. Aron maugmad ug mahuptan ang lig-ong pagtuo, ang usa ka Kristohanon kinahanglang magpadayon sa pagpalandong sa bililhong mga kamatuoran nga makaplagan diha sa Pulong sa Diyos. “Ang matinumanon ug maalamong ulipon” nagtagana kanato ug daghang maayong mga publikasyon. Dunay tulo ka linaing mga basahon nga motabang kanato nga mas makaila pa kang Kristo ug sa ingon makahimo kita sa pagsundog kaniya. Kini mao ang mga librong, Ang Labing Bantogang Tawo nga Nabuhi Sukad, Pagkakat-on Gikan sa Dakong Magtutudlo, ug “Umari Ka, Mahimong Akong Sumusunod.” (Mat. 24:45-47) Ang ulipon nga matang naghikay usab ug mga tigom, asembliya, ug mga kombensiyon, diin daghan niana nagpasiugda “sa pulong mahitungod kang Kristo.” Duna bay mga paagi diin ikaw makabaton pag dugang kaayohan niana samtang naghatag ug “labaw pa kay sa kasagarang pagtagad” sa mga butang nga gitagana sa Diyos?—Heb. 2:1.
11. Sa unsang paagi makatabang ang pag-ampo ug pagkamasinugtanon diha sa atong pagtinguha sa pagtuo?
11 Ang pag-ampo maoy laing tabang nga molig-on ang atong pagtuo. Kas-a ang mga sumusunod ni Jesus mihangyo kaniya: “Hatagi kami ug dugang pa nga pagtuo.” Uban ang pagkamapainubsanon, kita makahangyo usab niana sa Diyos. (Luc. 17:5) Aron molig-on pa ang atong pagtuo, kinahanglan nga atong pangayoon diha sa pag-ampo ang tabang sa balaang espiritu sa Diyos; ang pagtuo maoy usa sa “bunga sa espiritu.” (Gal. 5:22) Lain pa, molig-on ang atong pagtuo kon atong sundon ang mga sugo sa Diyos. Pananglitan, mahimong dugangan nato ang panahon nga atong gigugol diha sa buluhatong pagsangyaw. Hayan nga kana maghatag kanatog labaw nga kalipay. Ug samtang atong palandongon ang mga panalangin nga madawat tungod sa ‘pagpangita pag-una sa gingharian ug sa pagkamatarong [sa Diyos],’ ang atong pagtuo molig-on.—Mat. 6:33.
“Tinguhaa ang . . . Gugma”
12, 13. (a) Unsa ang bag-ong sugo ni Jesus? (b) Sa unsang hinungdanong mga paagi nga atong ikapakita ang samag-Kristo nga gugma?
12 Basaha ang 1 Timoteo 5:1, 2. Si Pablo naghatag ug praktikal nga tambag kon sa unsang paagi ang mga Kristohanon maghigugmaay sa usag usa. Ang atong diyosnong pagkamahinalaron kinahanglang maglakip sa pagsugot sa bag-ong sugo ni Jesus nga “maghigugmaay sa usag usa” sama sa iyang paghigugma kanato. (Juan 13:34) Si apostol Juan miingon: “Si bisan kinsa nga adunay mga kahinguhaan sa kinabuhi niining kalibotana ug makita ang iyang igsoon nga nanginahanglan ug bisan pa niana magsira sa pultahan sa iyang malumong pagkamabination nganha kaniya, unsaon man sa gugma sa Diyos sa pagpabilin diha kaniya?” (1 Juan 3:17) May mga higayon ba diin ikaw nakapakitag gugma sa praktikal nga paagi?
13 Ang laing paagi nga atong ikapakita ang gugma mao ang pagkahimong mapinasayloon, nga dili maghambin ug kayugot sa atong mga igsoon. (Basaha ang 1 Juan 4:20.) Hinunoa, buot natong sundon kining maong tambag: “Magpadayon sa pag-antos sa usag usa ug kinabubut-on nga magpasaylo sa usag usa kon ang usa adunay reklamo batok sa lain. Ingon nga si Jehova kinabubut-on nga nagpasaylo kaninyo, buhata usab ninyo ang ingon.” (Col. 3:13) Aduna bay igsoon sa inyong kongregasyon nga nakapasilo kanimo? Pasayloon ba nimo siya?
“Tinguhaa ang . . . Pagkamainantoson”
14. Unsay atong makat-onan gikan sa kongregasyon sa Filadelfia?
14 Tinuod nga nagkinahanglag paningkamot ang pagpangagpas sa mga tumong nga dali rang makab-ot. Apan nagkinahanglag mas labaw nga paningkamot kon ang mga tumong lisod kab-oton o layo pa kay sa atong gidahom. Tataw nga ang pagkab-ot sa kinabuhing walay kataposan nagkinahanglag pagkamainantoson ug pagkamalahutayon. Giingnan ni Ginoong Jesus ang kongregasyon sa Filadelfia: “Tungod kay gibantayan mo ang [akong giingon] bahin sa . . . paglahutay, ako usab magaamping kanimo gikan sa takna sa pagsulay.” (Pin. 3:10) Sa pagkatinuod, si Jesus nagtudlo nga kita kinahanglang molahutay—usa ka hiyas nga motabang kanato nga dili molunga sa dihang nag-atubang sa mga pagsulay ug mga tentasyon. Ang mga igsoon sa unang-siglong kongregasyon sa Filadelfia lagmit nagpakitag talagsaon nga pagkamalahutayon latas sa daghang pagsulay sa pagtuo. Busa, si Jesus nagpasalig kanila nga iya gihapon silang tabangan sa dihang moabot ang mas dakong pagsulay.—Luc. 16:10.
15. Unsay gitudlo ni Jesus bahin sa pagkamalahutayon?
15 Si Jesus nahibalo nga ang iyang mga sumusunod pagadumtan sa dili-magtutuong mga paryente ug sa kalibotan, busa sa labing menos duha ka higayon, siya nagdasig kanila nga nag-ingon: “Siya nga nakalahutay hangtod sa kataposan mao ang maluwas.” (Mat. 10:22; 24:13) Gipakita usab niya kon sa unsang paagi ang iyang mga tinun-an makabaton sa gikinahanglang kusog aron makalahutay. Diha sa usa ka ilustrasyon, iyang gipakasama sa batoon nga yuta ang mga tawo nga ‘midawat sa pulong [sa Diyos] uban ang kalipay’ apan wala makalahutay sa dihang nag-atubang ug mga pagsulay sa pagtuo. Sa laing bahin, iyang gipakasama sa maayong yuta ang iyang matinumanong mga sumusunod kay ilang ‘gihuptan’ ang pulong sa Diyos ug sila ‘nagapamunga uban ang paglahutay.’—Luc. 8:13, 15.
16. Unsang mahigugmaong tagana ang nakatabang sa milyonmilyon sa paglahutay?
16 Namatikdan ba nimo kon unsay sekreto sa paglahutay? Kinahanglang ‘huptan’ nato ang pulong sa Diyos, nga maghimo nianang buhi sa atong kasingkasing ug hunahuna. Sayon na kining buhaton karon kay gipatik na sa mas daghang pinulongan ang New World Translation of the Holy Scriptures—usa ka hubad sa Bibliya nga tukma ug sayon sabton. Kon kita mamalandong sa usa ka bahin sa Pulong sa Diyos kada adlaw, kita mapalig-on sa pagpadayon sa pagpamunga “uban ang paglahutay.”—Sal. 1:1, 2.
“Tinguhaa ang . . . Kalumo sa Buot” ug Pakigdait
17. (a) Nganong hinungdanon kaayo ang “kalumo sa buot”? (b) Sa unsang paagi gipakita ni Jesus nga siya malumo?
17 Walay usa kanato ang malipay kon kita pasanginlan sa usa ka butang nga wala nato isulti o buhata. Kasagaran masuko ta ug ato kining ipanghimakak. Hinunoa, mas maayo kon kita magpakitag “kalumo sa buot.” (Basaha ang Proverbio 15:1.) Sa dihang ikaw pasanginlan, gikinahanglan ang pagpanlimbasog sa pagpakitag kalumo. Si Jesu-Kristo nagpakitag hingpit nga panig-ingnan niining bahina. “Sa gisultihan siya ug pasipala, wala siya mobalos sa pagsultig pasipala. Sa nag-antos siya, wala siya manghulga, apan nagpadayon sa pagpiyal sa iyang kaugalingon ngadto sa usa nga nagahukom sa pagkamatarong.” (1 Ped. 2:23) Dili kita makadahom nga hingpit natong masundog si Jesus niining bahina, apan mahimo ba natong dugangan ang atong pagpanglimbasog sa pagpakitag kalumo?
18. (a) Unsay kaayohan sa pagpakitag kalumo? (b) Unsa pang hiyasa ang angay natong tinguhaon?
18 Agig pagsundog kang Jesus, hinaot nga kita “andam kanunay sa pagdepensa” sa atong pagtuo, nga “magabuhat niini uban ang kalumo sa buot ug halawom nga pagtahod.” (1 Ped. 3:15) Oo, kon kita malumo, kita dili makiglalis sa mga tawo sa atong teritoryo o sa atong mga isigka-magtutuo bisan pag lahi ang ilang opinyon kay sa atoa. (2 Tim. 2:24, 25) Ang kalumo motabang kanato nga mahimong makigdaiton. Tingali mao kanay hinungdan kon nganong si Pablo, diha sa iyang ikaduhang sulat kang Timoteo, nag-apil sa “pakigdait” uban sa mga hiyas nga angayng tinguhaon. (2 Tim. 2:22; itandi ang 1 Timoteo 6:11.) Oo, ang “pakigdait” maoy laing hiyas nga gidasig sa Kasulatan nga atong tinguhaon.—Sal. 34:14; Heb. 12:14.
19. Human mahisgoti ang pito ka Kristohanong mga hiyas, unsay determinado nimong tinguhaon, ug ngano?
19 Nahisgotan na nato ang pito ka Kristohanong mga hiyas nga angay natong tinguhaon—ang pagkamatarong, diyosnong pagkamahinalaron, pagtuo, gugma, pagkamainantoson, kalumo sa buot, ug pakigdait. Pagkanindot gayod kon ang matag usa diha sa kongregasyon maningkamot sa pagpakita niining bililhong mga hiyas sa mas bug-os pa! Pinaagi niini mapasidunggan si Jehova ug maumol niya ang matag usa kanato alang sa iyang kadayeganan.
Mga Punto nga Angayng Palandongon
• Unsay nalangkit sa pagtinguha sa pagkamatarong ug diyosnong pagkamahinalaron?
• Unsay motabang kanato sa pagtinguha sa pagtuo ug pagkamainantoson?
• Unsay angay nga epekto sa gugma diha sa atong pagpakiglabot sa usag usa?
• Nganong kinahanglan natong tinguhaon ang kalumo sa buot ug pakigdait?
[Hulagway sa panid 12]
Si Jesus nagpasidaan batok sa pagpakaaron-ingnong matarong aron lang dayegon sa uban
[Hulagway sa panid 13]
Makahimo kita sa pagtinguha sa pagtuo pinaagi sa pagpalandong sa mga kamatuoran sa Pulong sa Diyos
[Hulagway sa panid 15]
Makahimo kita sa pagtinguha sa gugma ug kalumo sa buot