Nganong Tinguhaon ang Pagkamatarong?

DIHA sa mabangis nga kalibotan sa wala pa ang Lunop, usa ka tawo ang nangibabaw nga lahi. Kadtong tawhana mao si Noe. Siya ug ang iyang pamilya naglakaw uban sa Diyos samtang ang nahibilin sa katawhan nagasalikway Kaniya. Ingong sangpotanan, “si Noe mao ang usa ka tawong matarong” niadtong daotan nga mga panahon, ug sa dili-mapatalinghogong mga kalibotanon siya nahimong “usa ka magwawali sa pagkamatarong.”—Genesis 6:9; 2 Pedro 2:5.

Sa mga tuig 56 sa atong Kumong Panahon, si apostol Pablo nabilanggo sa Cesaria. Sa dihang gipaatubang sa presensiya ni Gobernador Felix gikan sa iyang selda, gipahimuslan ni apostol Pablo ang higayon sa pagsangyaw niining hataas Romanong opisyal. Unsay diwa sa iyang mga pulong? “Siya naghisgot mahitungod sa pagkamatarong ug pagpugong sa kaugalingon ug sa paghukom nga umaabot.” (Buhat 24:25) Oo, si Pablo usab maoy usa ka magwawali sa pagkamatarong.

Ang kabalaka nga gipakita niining duha ka matinumanong alagad sa Diyos alang sa pagkamatarong sa pagkamatuod maoy tukma. Si Jehova maoy “usa ka matarong nga Diyos ug usa ka Manluluwas.” (Isaias 45:21) Busa, ang dinasig nga proverbio nagtug-an kanato: “Ang dalan sa daotan maoy usa ka dulumtanan kang Jehova, ang iyang gihigugma kadtong nagatinguha sa pagkamatarong.” (Proverbio 15:9) Ang tanang mga alagad sa Diyos kinahanglang magtinguha sa pagkamatarong.

Ikasubo, daghan karong adlawa adunay mabugnaw nga tinamdan niining hiyasa. Sila moingon: ‘Wala akoy gibuhat nga daotan sa akong silingan, busa segurado ako nga nahimuot kanako ang Diyos.’ O kaha sila mangatarongan: ‘Daghan ang mga dalan ngadto sa pagkamatarong.’ Maayo ra ang tanan basta sinsero lang ako sa akong relihiyon.’ Nagtuo ka ba nga ang maong mabugnaw nga tinamdan dawaton sa Diyos?

Ang uban mobangon ug laing isyu. Tingali sila nahibalo sa pulong ni Pablo: “Kita gipahayag nga matarong pinaagi sa pagtuo.” (Roma 5:1) Tungod niini, tingali sila mahibulong: ‘Sa unsang paagi ang mga Kristohanon, kinsa gipahayag nga matarong, makapadayon sa pagtinguha sa pagkamatarong?’ Unsaon nimo sa pagtubag ang maong pangutana?

Usa ka Diyos sa Pagkamatarong

Sumala sa diksiyonaryo, ang pagkamatarong maoy moral nga katul-id, hustisya, nga nahiuyon sa balaan o moral nga kasugoan. Sanglit si Jehova maoy usa ka Diyos sa pagkamatarong, ang tanang nagatinguha sa pagpahimuot kaniya kinahanglang mabalaka mahitungod niining hinungdanong hiyas. “Si Jehova matarong,” miingon ang salmista. “Siya nahigugma sa matarong nga mga buhat. Ang mga matul-id mao ang magatan-aw sa iyang nawong.” (Salmo 11:7; Deuteronomio 32:4) Si apostol Pedro miingon: “Ang mga mata ni Jehova anaa sa mga matarong, ug ang iyang mga dalunggan namati sa ilang pangamuyo.”—1 Pedro 3:12.

Busa, kita dili mahimong magmabugnaw niining butanga, sama sa daghang mga Hudiyo kaniadto. Ang kadaghanan kanila sa tino maoy mga tawong maugdang nga walay gibuhat nga daotan sa ilang mga silingan. Sila usab sinsero—gani masibuton pa—sa ilang relihiyon. Apan sa unang siglo, ang kinabag-an dili matarong sa mga mata sa Diyos. Si Pablo miingon: “Kay saksi ako nila nga sila adunay kasibot sa Diyos; apan dili sumala sa tukmang kahibalo, tungod kay wala man silay hibangkaagan mahitungod sa pagkamatarong sa Diyos apan nagapaningkamot sa paghimo sa ilang kaugalingong pagkamatarong, sila wala magpasakop sa pagkamatarong sa Diyos.”—Roma 10:2, 3.

Diin nasayop ang mga Hudiyo? Si Pablo nag-ingon nga wala nila tinguhaa ang pagkamatarong sumala sa tukmang kahibalo. Ang ilang panig-ingnan nagpasidaan kanato nga dili igo ang pagpakabaton ug maayong personalidad ug naglikay sa pagbuhat ug daotan. Kini usab nagpaila nga dili daghan ang mga dalan ngadto sa pagkamatarong. Matin-aw, dihay sayop nga dalan ang gipili sa kadaghanang mga Hudiyo sa mga adlaw sa mga apostol. Kita molampos lamang sa pagtinguha sa pagkamatarong kon kita mamati sa Diyos. Ang basahon sa mga Proverbio nag-ingon: “Anak ko, kon dawaton mo ang akong mga pulong ug pakahamilion mo ang akong mga sugo diha kanimo, niana masabot mo ang pagkamatarong ug ang hustisya ug ang katul-id, ang tagsatagsa ka maayong alagianan.”—Proverbio 2:1, 9.

Ang Dalan sa Pagkamatarong

Gikan kang Moises ngadto kang Jesus, ang pagkamatarong gilangkit sa pagsunod sa mga sugo sa Diyos sumala sa gitala sa Kasugoan ni Moises. Sanglit ang dili hingpit nga mga Israelinhon nakalapas niining mga sugoa, sila kinahanglang magtanyag ug mga halad ug mga halad sa sala nga gisugo sa Kasugoan aron sa pagtabon sa ilang mga sala. Si Moises miingon sa mga Israelinhon: “Kini mahimong pagkamatarong alang kanamo, nga pagabantayan namo ang pagtuman sa tanan niini nga mga sugo sa atubangan ni Jehova nga among Diyos, ingon sa iyang gisugo kanamo.”—Deuteronomio 6:25.

Sa daghang kasiglohan walay usa ang bug-os nakatuman sa Kasugoan. Bisan pa, daghan ang tim-os nga maningkamot sa pagtinguha sa pagkamatarong pinaagi niana, ug ang Bibliya naghisgot sa pipila niini ingong mga matarong. Pananglitan, ang mga ginikanan ni Juan Bawtista gihubit ingong “matarong atubangan sa Diyos tungod sa paglakaw nga walay ikasaway sumala sa tanang kasugoan ug legal nga mga kinahanglanon ni Jehova.”—Lucas 1:6.

Apan, si Jesus nagbukas ug bag-ong dalan sa pagtinguha sa pagkamatarong. Bug-os niyang gituman ang Kasugoan ni Moises—ang bugtong tawo nga nakabuhat niana sukad. Sa namatay si Jesus diha sa kahoy sa pagsakit, ug gidawat ni Jehova ang bili sa iyang hingpit nga kinabuhi ingong usa ka lukat alang sa katawhan. Sukad niadto, ang mga halad ubos sa pakigtugon sa Kasugoan wala na kinahanglana. Ang hingpit nga halad ni Jesus nagtabon sa mga sala sa tanang matarong ug kasingkasing nga katawhan.—Hebreohanon 10:4, 12.

Ang Matuod nga mga Kristohanon Gipahayag nga Matarong

Nan, sukad sa kamatayon ug pagkabanhaw ni Jesus ang pagkamatarong gilangkit uban sa pagbaton ug pagtuo diha niining matarong nga Anak sa Diyos. (Juan 3:16) Samtang ang ortodoksong mga Hudiyo sa mga adlaw ni Pablo wala makakab-ot sa pagkamatarong tungod kay ilang gisalikway ang tukmang kahibalo mahitungod kang Jesus, atong mabasa ang mahitungod sa matinumanong mga Kristohanon: “Sila gipahayag nga matarong pinaagi sa iyang dili-takos nga kalulot pinasukad sa pagkatinubos ni Kristo Jesus.”—Roma 3:24.

Sa konteksto, kining mga pulonga direktang aplikado ngadto sa dinihogang mga Kristohanon kinsa, tungod sa ilang pagtuo diha sa halad ni Jesus, gipahayag nga matarong tungod sa ilang pagkahimong isigkamanununod uban ni Kristo diha sa langitnong Gingharian. Karong adlawa, hinunoa, sumala sa nakita ni apostol Juan diha sa panan-awon, usa ka dakong panon sa mga Kristohanon nga may yutan-ong paglaom ang mitungha sa talan-awon. Sila usab nagatuo sa lukat. Ilang ‘gilabhan ang ilang mga sapot ug gipaputi diha sa dugo sa Kordero’ ug busa gipahayag nga matarong ingong mga higala sa Diyos uban sa panglantaw sa ilang pagkaluwas sa dakong kasakitan.—Pinadayag 7:9, 14; itandi ang Santiago 2:21-26.

Padayong Tinguhaa ang Pagkamatarong

Matikdi, hinunoa, nga ang pagtinguha sa pagkamatarong wala matapos sa atong pagbaton ug pagtuo kang Jesus. Si Timoteo nahimong usa ka dedikado, dinihogang Kristohanon sa daghang katuigan sa dihang si Pablo misulat sa mosunod nga mga pulong ngadto kaniya: “Tinguhaa ang pagkamatarong, diyosnong debosyon, pagtuo, gugma, pagkamainantoson, kaaghop. Pakigbugno diha sa maayong pakigbugno sa pagtuo.” (1 Timoteo 6:11, 12; 2 Timoteo 2:22) Nganong si Timoteo kinahanglang ‘magtinguha sa pagkamatarong’ kon gipahayag na siya sa Diyos nga matarong?

Tungod kay ang pulong “matarong” gigamit usab sa Bibliya diha sa kasagarang diwa nga nagpunting sa usa kinsa nagkinabuhi sa matinud-anon, moral nga kinabuhi ug nagabuhat sa iyang labing maayo sa pagsunod sa kasugoan sa Diyos. Kini mao ang diwa sa pagkamatarong sa mga ginikanan ni Juan Bawtista. (Lucas 1:6) Si Jose, ang amaama ni Jesus ug si Jose nga taga Arimathea maoy matarong usab niining paagiha. (Mateo 1:19; Lucas 23:50) Ang kamatuoran nga ang mga Kristohanon gipahayag nga matarong wala magkuha sa ilang responsabilidad sa pagtinguha sa pagkamatarong niini nga diwa. Sa pagkamatuod, ang bisan kinsang mga Kristohanon nga mohunong sa pagkinabuhi sa usa ka matinud-anon, moral nga kinabuhi o mapakyas sa pagbantay sa mga sugo sa Diyos mawad-an sa iyang matarong nga baroganan atubangan ni Jehova.

Ang Pagtinguha sa Pagkamatarong—Usa ka Hagit

Ang pagtinguha sa pagkamatarong maoy usa ka hagit. Ngano man? Tungod kay kitang tanan dili-hingpit ug may kusganong kiling sa pagkadaotan. (Genesis 8:21; Roma 7:21-23) Dugang pa, kita nagpuyo sa kalibotan nga nagadasig sa daotang mga hunahuna ug mga buhat ug nailalom sa pagkontrolar ni Satanas nga Yawa, “ang usa nga daotan.” (1 Juan 5:19; 2 Corinto 4:4) Dili ikatingala nga sa dihang misulat ngadto kang Timoteo, gilangkit ni Pablo ang pagtinguha sa pagkamatarong uban sa ‘pakigbugno sa maayong pakigbugno sa pagtuo’!—1 Timoteo 6:11, 12.

Kita ba magmalamposon niini nga “maayong pakigbugno”? Oo, kon atong ugmaron lamang ang kinasingkasing nga paghigugma sa mga sukdanan ni Jehova ug sa pagdumot sa daotan. Ang Bibliya nag-ingon mahitungod kang Jesus: “Gihigugma mo ang pagkamatarong, ug gidumtan mo ang pagkadaotan.” (Hebreohanon 1: 9) Kita angay magbaton ug samang tinamdan: usa ka mainit nga tinguha sa pag-ugmad sa gugma alang nianang makapahimuot sa Diyos ug sa pagdumot sa mga butang nga makapasuko kaniya.

Sa samang higayon, kinahanglang atong hinumdoman nga ang pagtinguha sa pagkamatarong dili usa ka kompetisyon. Kon atong lantawon ang atong kaugalingon nga mas maayo kay sa uban, o kon magarbohon kita sa atong kaugalingong pagkamatarong, nan kita sama sa Hudiyonhong mga Pariseo. (Mateo 6:1-4) Kadtong malamposong nagatinguha sa pagkamatarong adunay tinuod nga mapaubsanong paglantaw sa ilang kaugalingon, ‘nagaisip sa uban nga labi pang maayo kay kanila.’—Filipos 2:3.

Gipasiugda ni Pablo ang importansiya sa pagtuon sa Bibliya sa pagtinguha sa pagkamatarong sa dihang siya misulat: “Ang tanang Kasulatan dinasig sa Diyos ug mapuslanon alang sa pagpanudlo, pagpamadlong, pagpanul-id sa mga butang, sa pagmatutuo sa pagkamatarong.” (2 Timoteo 3:16) Kon kita magtuon sa Bibliya ug motambong sa Kristohanong mga tigom nga diha gihisgotan ang Bibliya, kita mabansay sa pagkamatarong. Ang Bibliya makaumol kanato aron atong isul-ob ‘ang bag-ong personalidad, nga gibuhat diha sa matuod nga pagkamatarong ug pagkamaunongon.’—Efeso 4:24.

Kon ang pagkamatarong mahimong dakong bahin kanato, kita sa pagkamatuod magadumot sa pagkadaotan. Kita dili matintal sa pagpangita sa daotang mga kauban niining kalibotana. (1 Corinto 15:33) Kita dili maimpluwensiyahan sa paghigugma sa mga butang niining kalibotana o sa pagpahiuyon niining materyalistikong mga sukdanan sa kalibotan. (Proverbio 16:8; 1 Timoteo 6:9, 10; 1 Juan 2:15-17) Dayag, kita dili madani sa imoral o mabangis nga kalingawan nga kaylap kaayong mabatonan karong adlawa.—Efeso 5:3, 4.

Ang mga Panalangin sa Pagkamatarong

Oo, ang pagtinguha sa pagkamatarong sa paagi ni Jehova maoy usa ka hagit, apan takos nga panlimbasogan. Ngano man? Tungod kay kini motultol ngadto sa atong pagpahimulos sa usa ka personal nga relasyon uban kang Jehova mismo. Pagkatalagsaong pribilehiyo! Ang Bibliya nagsugilon kanato: “Panalanginan [ni Jehova] ang pinuy-anan sa tawong matarong.” “Si Jehova halayo gikan sa mga daotan, apan siya mamati sa pag-ampo sa mga matarong.” (Proverbio 3:33; 15:29) Dugang pa, kita makabaton ug tugob nga pagsabot sa mga katuyoan ni Jehova. “Ang alagianan sa mga matarong ingon sa banagbanag sa kahayag nga nagakasanag ngadto sa pagkahingpit sa adlaw.”—Proverbio 4:18.

Ang Bibliya nagsaad ug panalipod sa mga nagatinguha sa pagkamatarong sa dihang matapos na kining daotang sistema sa mga butang. “Pangitaa si Jehova, kamong tanang maaghop sa yuta, nga nanagtuman sa iyang mga tulomanon. Pangitaa ang pagkamatarong, pangitaa ang kaaghop. Tingali unya kamo pagatagoan sa adlaw sa kasuko ni Jehova.” (Sofonias 2:3) Human niana, alang niadtong adunay yutan-ong paglaom, ang Bibliya nagtanyag ug usa ka tinuod kahibulongang palaabuton: “Ang mga matarong magapanunod sa yuta, ug magapuyo sila sa ibabaw niana sa walay kataposan.”—Salmo 37:29.

Pagkakatingalahang mga katarongan nga tinguhaon ang pagkamatarong! Ingon sa gisulti mismo sa Diyos: “Siya nga nagatinguha sa pagkamatarong ug sa mahigugmaong kalulot makakaplag ug kinabuhi, pagkamatarong ug himaya.”—Proverbio 21:21.