Paghimog Maalamong mga Desisyon

1, 2. Ganahan ka bang mohimog mga desisyon, ug unsay imong pagbati bahin sa pipila ka desisyon nga imong nahimo?

MATAG adlaw kinahanglan kitang mohimog daghang desisyon. Unsay imong pagbati bahin sa paghimog desisyon? Ang uban gustong modesisyon sa ilang kaugalingon labot sa tanang butang. Ilang gihunahuna nga ila kanang katungod, ug dili nila gusto nga ang uban maoy modesisyon para nila. Apan dunay mga tawo nga mahadlok mohimog importanteng mga desisyon. Ang uban mokonsulta sa mga libro o mga magtatambag, ug mogasto pa ganig dako aron matabangan sila sa pagdesisyon.

² Daghan kanato ang nahibalo nga may mga butang nga wala kitay katungod sa pagdesisyon ug wala kitay mahimo bahin niana. Apan nalipay kita nga sa daghang bahin sa kinabuhi, kita makadesisyon base sa atong gusto. (Gal. 6:5) Bisan pa niana, nahibalo kita nga dili tanan sa atong mga desisyon maoy maalamon o mapuslanon.

 3. Unsang mga direksiyon ang makatabang kanato sa paghimog mga desisyon, apan nganong lisod usahay ang paghimo niana?

³ Ingong mga alagad ni Jehova, nalipay kita nga siya nagtaganag tin-awng mga direksiyon bahin sa daghang importanteng butang sa atong kinabuhi. Nahibalo kita nga kon ato kanang sundon, makahimo kitag mga desisyon nga makapalipay kang Jehova ug makabenepisyo kanato. Apan lagmit makaatubang kitag mga problema ug kahimtang nga wala espesipikong hisgoti sa Pulong sa Diyos. Kon mahitabo kana, sa unsang paagi kita modesisyon labot sa atong angayng himoon? Pananglitan, nahibalo kita nga dili angayng mangawat. (Efe. 4:28) Apan kanus-a ang usa ka buhat matawag nga pagpangawat? Nagdepende ba kini sa kantidad sa butang nga gikuha, sa motibo, o lain pa? Unsaon nato paghimog desisyon labot sa mga butang nga walay tin-awng direksiyon? Unsay makatabang kanato?

 4. Unsay lagmit itambag kanato dihang mohimo kitag desisyon?

⁴ Dihang moingon kita nga duna kitay himoong importanteng desisyon, lagmit sultihan kita sa atong isigka-Kristohanon nga himoon nato kini uban ang maayong panghunahuna. Siyempre maayo kana nga tambag. Ang Bibliya nagpasidaan labot sa dinalidali nga desisyon: “Ang matag usa nga madalidalion mosangko lamang sa kawalad-on.” (Prov. 21:5) Apan unsay kahulogan sa pagdesisyon gamit ang maayong panghunahuna? Nagpasabot lang ba kana nga dili kita magdalidali, palandongon pag-ayo ang situwasyon, magmakataronganon, ug mogamit ug maayong panghukom? Kining tanan hinungdanon sa paghimog maayong desisyon. Apan dili lang kana ang nalangkit sa paggamit ug maayong panghunahuna.​—Roma 12:3; 1 Ped. 4:7.

 5. Nganong wala kitay hingpit nga hunahuna?

⁵ Nahibalo kita nga walay usa kanatong natawo nga may hingpit nga hunahuna. Ngano? Kay kitang tanan natawong makasasala ug dili hingpit. Busa dili gyod hingpit ang atong lawas o hunahuna. (Sal. 51:5; Roma 3:23) Dugang pa, daghan kanato ang ‘nabutaan’ kaniadto ni Satanas; kita kanhi wala mahibalo bahin kang Jehova ug sa iyang matarong nga mga sukdanan. (2 Cor. 4:4; Tito 3:3) Busa, kon modesisyon kita base lang sa atong gihunahuna nga maayo ug makataronganon, posibleng gilimbongan lang nato ang atong kaugalingon, bisan pag gipamalandong nato kini pag-ayo.​—Prov. 14:12.

 6. Unsay makatabang kanato sa pag-ugmad ug maayong panghunahuna?

⁶ Bisag dili hingpit ang atong lawas ug hunahuna, ang atong langitnong Amahan, si Jehova, maoy hingpit sa tanang paagi. (Deut. 32:4) Makapalipay nga iyang gitagana ang atong gikinahanglan sa pag-usab sa atong panghunahuna ug sa pag-ugmad ug maayong panghunahuna. (Basaha ang 2 Timoteo 1:7.) Isip mga Kristohanon, buot natong maghunahuna, mangatarongan, ug molihok sa maalamong paagi. Angay natong pugngan, o kontrolahon, ang atong hunahuna ug pagbati ug sundogon kon sa unsang paagi si Jehova maghunahuna, mobati, ug molihok.

7, 8. Iasoy ang usa ka kasinatian nga nagpakita kon sa unsang paagi makahimog maayong desisyon bisan pa sa mga pagpit-os o problema.

⁷ Tagda kini nga pananglitan. Naandan sa ubang imigrante nga ipadala ang ilang bag-ong nahimugso nga bata didto sa ilang kaugalingong nasod ug ipaatiman kini sa ilang ginikanan o paryente aron padayon silang manarbaho sa abroad.a Usa ka babaye nga nagpuyo sa laing nasod nanganak ug cute nga batang lalaki. Niadtong mga panahona, siya nagtuon sa Bibliya ug nagsugod sa pagpadapat sa iyang nakat-onan. Ang iyang mga higala ug paryente nagsigeg awhag niya ug sa iyang bana nga ipadala ang bata ngadto sa apohan niini. Apan sa iyang pagtuon, nakat-onan sa babaye nga responsabilidad niya ingong ginikanan ang pag-atiman sa iyang anak. (Sal. 127:3; Efe. 6:4) Sundon ba niya ang ginahimo sa kadaghanan, nga giisip nilang praktikal nga buhaton? O ipadapat ang iyang nakat-onan sa Bibliya, bisag posibleng magkalisod sila sa pinansiyal ug sawayon siya sa uban? Kon ikaw ang naa sa iyang kahimtang, unsay imong buhaton?

⁸ Kay napresyur ug na-stress na, ang babaye miampo kang Jehova alang sa giya. Dihang nakig-estorya siya sa nag-Bible study niya ug sa uban diha sa kongregasyon labot sa iyang kahimtang, nasabtan niya kon unsay hunahuna ni Jehova bahin niana. Gihunahuna usab niya ang posibleng epekto diha sa emosyon sa bata kon magdako kini nga wala siya. Human palandonga ang giingon sa Kasulatan bahin sa iyang kahimtang, siya midesisyon nga dili hustong ipadala ang bata. Dihang nakita sa bana nga mitabang dayon ang mga igsoon sa kongregasyon ug ang bata malipayon ug himsog, siya midawat ug pagtuon sa Bibliya ug miuban na sa iyang asawa sa pagtambong sa mga tigom.

9, 10. Unsay ipasabot sa paggamit ug maayong panghunahuna? Sa unsang paagi nato kana mahimo?

⁹ Usa lang kana ka pananglitan nga nagpakita nga ang paggamit ug maayong panghunahuna wala magpasabot nga basta na lang kita mosunod sa panghunahuna o pagbati nga para nato o sa uban maoy praktikal o labing maayo. Ang atong dili hingpit nga hunahuna ug kasingkasing samag relo nga paspas kaayo o hinay kaayong moandar. Kon kanay atong sundon, basin maghatag kanag seryosong mga problema. (Jer. 17:9) Kinahanglang ipahiuyon nato ang atong hunahuna ug kasingkasing sa kasaligang mga sukdanan sa Diyos.​—Basaha ang Isaias 55:8, 9.

¹⁰ Ang Bibliya maalamong nagtambag kanato: “Salig kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing ug ayaw pagsalig sa kaugalingon mong pagsabot. Sa tanan mong mga dalan tagda siya, ug siya magatul-id sa imong mga alagianan.” (Prov. 3:5, 6) Matikdi ang ekspresyong “ayaw pagsalig sa kaugalingon mong pagsabot.” Gisundan kini sa mga pulong nga “tagda [si Jehova].” Siya lamang ang may hingpit nga hunahuna. Busa bisan unsang desisyon ang atong himoon, angay natong susihon diha sa Bibliya kon unsay panglantaw sa Diyos niana. Dayon diha nato ibase ang atong desisyon. Kana maoy paggamit ug maayong panghunahuna​—ang pagsundog sa hunahuna ni Jehova.

11. Unsay angayng himoon sa usa aron makakat-on sa paghimog maalamong mga desisyon?

¹¹ Dili sayon ang paghimog maalamong desisyon ug ang pagtuman niana. Lisod kini ilabina niadtong bag-o pa sa kamatuoran o nagsugod pa lang sa pag-uswag ngadto sa espirituwal nga pagkahamtong. Apan posible kanila ang tinuod nga pag-uswag. Sa Bibliya, gipakasama sila sa mga bata. Tagda kon sa unsang paagi ang usa ka bata makakat-on sa paglakaw nga dili matumba. Sagad makakat-on siya pinaagi sa paghimog mugbong mga lakang, ug subli-sublion kana. Ingon usab niana ang mga bata sa espirituwal kon bahin sa paghimog maalamong desisyon. Hinumdomi nga si apostol Pablo miingon nga ang mga tawong hamtong mao kadtong “pinaagi sa paggamit nakabansay sa ilang mga gahom sa pagsabot aron sa pag-ila sa maayo ug sa daotan.” Ang mga pulong nga “pinaagi sa paggamit” ug “nakabansay” nagpaila sa padayon ug subli-subling paningkamot, ug kanay kinahanglang buhaton sa mga bag-ohan.​—Basaha ang Hebreohanon 5:13, 14.

12. Sa unsang paagi nato maugmad ang katakos sa paghimog maalamong mga desisyon?

¹² Sa nahisgotan na, matag adlaw daghan kitag ginahimong desisyon, dagko ug gagmay. Sa usa ka pagtuon, kapig 40 porsiyento sa atong mga desisyon gihimo base sa kon unsay atong naandan, dili sa maampingong paghunahuna. Pananglitan, kada buntag kinahanglan kitang modesisyon labot sa atong isul-ob. Tingali gamayng butang lang kana para nimo, ug modesisyon ka nga wala nay pagpamalandong, ilabina kon nagdali ka. Apan importanteng hunahunaon kon ang imong gisul-ob haom ba alang sa usa ka alagad ni Jehova. (2 Cor. 6:3, 4) Dihang mamalit kag sinina, tingali maghunahuna ka sa estilo ug sa kon unsay uso. Apan komosta ang bahin sa pagkamakasaranganon ug sa presyo niini? Ang paghimog hustong mga pagpili labot niini magbansay sa atong gahom sa pagsabot, nga makatabang sa paghimog hustong mga desisyon sa mas importanteng mga butang.​—Luc. 16:10; 1 Cor. 10:31.

13. Unsay gikinahanglan aron maseguro nga matuman nato ang atong mga desisyon?

¹³ Bisag mihimo na kitag hustong desisyon, dili kanunayng sayon ang pagtuman niana. Pananglitan, ang pipila nga gustong moundang sa pagpanigarilyo napakyas kay kulang ang ilang tinguha sa paghimo niana. Ang gikinahanglan mao ang determinasyon sa pagtuman sa ilang desisyon. Gituohan sa uban nga ang atong determinasyon samag kaunoran, o muscle. Kon kanunay nato kining gamiton o iehersisyo, mas molig-on kini. Kon panagsa lang nato kining gamiton, kini mohuyang o mogamay. Nan, unsay makatabang kanato aron mapalig-on ang atong determinasyon nga tumanon gayod ang atong desisyon? Kinahanglan kitang modangop kang Jehova.​—Basaha ang Filipos 2:13.

14. Nganong may kusog si Pablo sa pagbuhat sa butang nga nasayod siyang angayng buhaton?

¹⁴ Nasinati kana ni Pablo. Siya kas-a miingon: “Ang katakos sa pagtinguha ania kanako, apan ang katakos sa pagbuhat ug maayo wala kanako.” Nahibalo siya kon unsay iyang gusto ug angayng buhaton, apan usahay may makapugong niya sa pagtuman niana. Siya miangkon: “Nahimuot gayod ako sa balaod sa Diyos sumala sa akong pagkatawo sa sulod, apan nakita ko sa akong mga sangkap ang laing balaod nga nakigbugno batok sa balaod sa akong hunahuna ug nagbihag kanako ngadto sa balaod sa sala nga ania sa akong mga sangkap.” Wala na bay paglaom ang iyang kahimtang? Siyempre duna. Siya mipahayag: “Salamat sa Diyos pinaagi kang Jesu-Kristo nga atong Ginoo!” (Roma 7:18, 22-25) Siya usab misulat: “Sa tanang butang ako adunay kusog pinaagi kaniya nga naghatag ug gahom kanako.”​—Filip. 4:13.

15. Unsay epekto kon ang usa may lig-ong determinasyon o kulang niana?

¹⁵ Tin-aw nga aron mapahimut-an ang Diyos, gikinahanglan ang lig-ong determinasyon sa pagtuman sa atong desisyon. Hinumdomi ang gisulti ni Elias sa mga magsisimba ni Baal ug sa mga apostatang mga Israelinhon sa Bukid sa Carmelo: “Hangtod kanus-a ba nga kamo magakiangkiang sa duha ka lainlaing hunahuna? Kon si Jehova mao ang matuod nga Diyos, sumunod kamo kaniya; apan kon si Baal man, sumunod kamo kaniya.” (1 Hari 18:21) Nahibalo ang mga anak sa Israel sa ilang angayng buhaton. Apan sila ‘nagkiangkiang sa duha ka lainlaing hunahuna’ kay sila misimba kang Jehova ug kang Baal. Apan lahi kaayo si Josue kanila. Katuigan kanhi, si Josue nagpakitag maayong panig-ingnan dihang iyang giingnan ang mga Israelinhon: “Kon daotan sa inyong mga mata nga moalagad kang Jehova, pagpili alang sa inyong kaugalingon karong adlawa kon kinsay inyong alagaran . . . Kon bahin kanako ug sa akong panimalay, kami mag-alagad kang Jehova.” (Jos. 24:15) Unsay resulta sa iyang determinasyon? Si Josue ug kadtong miunong kaniya gipanalanginan nga mopuyo sa Yutang Saad, “usa ka yutang nagaagay sa gatas ug dugos.”​—Jos. 5:6.

16, 17. Iilustrar ang mga benepisyo sa paghimog mga desisyon nga nahiuyon sa kabubut-on sa Diyos.

¹⁶ Tagda kini nga pananglitan. Ang usa ka bag-ong bawtismadong brader ug iyang asawa may tulo ka gagmayng anak. Usa ka adlaw, ang brader giingnan sa iyang katrabaho nga mobalhin sila sa laing kompaniya nga nagtanyag ug mas dakong suweldo ug mas daghang benepisyo. Giampo ug gipamalandong kana sa brader. Ang rason nga misulod siya sa iyang presenteng trabaho, bisag dili dako ang suweldo, kay libre siyag Sabado ug Dominggo. Siya makasangyaw ug makatambong sa tigom uban sa iyang pamilya. Kon mobalhin siyag laing kompaniya, dugay pa siyang mahatagan ug ingon niana nga eskedyul. Kon ikaw ang naa sa iyang kahimtang, unsay imong buhaton?

¹⁷ Human timbangtimbanga ang espirituwal nga mga benepisyo ug ang mas dakong suweldo, wala dawata sa brader ang laing trabaho. Nagmahay ba siya sa iyang desisyon? Wala gayod. Nahibalo siya nga mas makabenepisyo siya ug ang iyang pamilya sa espirituwal nga mga panalangin kay sa mas dakong suweldo. Nalipay kaayo siya ug ang iyang asawa dihang giingnan sila sa ilang 10 anyos nga anak nga babaye nga siya nahigugma sa iyang mga ginikanan, sa mga igsoon sa kongregasyon, ug nahigugma pag-ayo kang Jehova. Gusto usab sa iyang anak nga ipahinungod ang iyang kinabuhi kang Jehova ug magpabawtismo. Seguradong naapresyar niya ang maayong ehemplo sa iyang amahan, nga giuna ang pagsimba kang Jehova!

18. Nganong importanteng mohimog maalamong mga desisyon matag adlaw?

¹⁸ Sulod sa daghang katuigan, ang Dakong Moises, si Jesu-Kristo, naggiya sa matuod nga mga magsisimba ni Jehova latas sa kamingawan sa kalibotan ni Satanas. Ingong Dakong Josue, hapit nang taposon ni Jesus kanang daotang sistema ug dad-on ang iyang mga sumusunod ngadto sa gisaad nga bag-ong kalibotan sa pagkamatarong. (2 Ped. 3:13) Busa dili gayod maalamon nga mobalik sa daang panghunahuna, mga batasan, sukdanan, ug tumong. Kinahanglang mas tin-aw natong masabtan karon kon unsay kabubut-on sa Diyos alang kanato. (Roma 12:2; 2 Cor. 13:5) Matag adlaw, ipakita pinaagi sa imong mga desisyon ug mga pagpili nga ikaw ang matang sa tawo nga takos panalanginan sa Diyos sa walay kataposan.​—Basaha ang Hebreohanon 10:38, 39.