Bana ug Ansiyano—Pagtimbangtimbang sa mga Responsabilidad

‘Ang magtatan-aw kinahanglang bana sa usa ka asawa.’​—1 TIMOTEO 3:2.

1, 2. Nganong ang pagpabiling dili-minyo sa mga pari dili Kasulatanhon?

SA UNANG siglo, ang matinumanong mga Kristohanon nabalaka sa pagtimbangtimbang sa ilang nagkalainlaing mga responsabilidad. Sa dihang nag-ingon si apostol Pablo nga ang usa ka Kristohanon nga magpabiling dili-minyo “magabuhat ug mas maayo,” gipasabot ba niya nga ang maong tawo mas angayan sa pag-alagad ingong magtatan-aw diha sa Kristohanong kongregasyon? Siya ba sa pagkatinuod naghimo sa pagkadili-minyo nga kinahanglanon alang sa pagkaansiyano? (1 Corinto 7:38) Ang pagpabiling dili-minyo maoy kinahanglanon sa Katolikong mga klero. Apan Kasulatanhon ba ang pagpabiling dili-minyo sa mga pari? Ang Ortodoksong mga Iglesya sa Sidlakan nagtugot sa ilang mga pari nga mga lalaking minyo, apan dili sa ilang mga obispo. Kana ba nahiuyon sa Bibliya?

² Kadaghanan sa 12 ka apostol ni Kristo, ang patukoranang mga membro sa Kristohanong kongregasyon, maoy mga tawong minyo. (Mateo 8:14, 15; Efeso 2:20) Si Pablo misulat: “Kami may awtoridad sa pagpakuyog ug igsoong babaye ingon nga asawa, maingon gayod sa uban pang mga apostol ug sa mga igsoon sa Ginoo ug kang Cefas [Pedro], dili ba?” (1 Corinto 9:5) Ang New Catholic Encyclopedia midawat nga “ang balaod sa pagpabiling dili-minyo may eklesiastikanhong sinugdanan” ug nga ang “mga ministro sa B[ag-ong] T[estamento] dili obligado sa pagpabiling dili-minyo.” Ang mga Saksi ni Jehova nagsunod sa Kasulatanhong sumbanan inay kay sa balaod sa simbahan.​—1 Timoteo 4:1-3.

Pagkaansiyano ug Kaminyoon Magkaangay

 3. Unsang Kasulatanhong mga kamatuoran ang nagpakita nga ang Kristohanong mga magtatan-aw mahimong minyong mga lalaki?

³ Imbes kinahanglanon nga ang mga lalaki nga gitudlo ingong mga magtatan-aw kinahanglang mga dili-minyo, si Pablo nagsulat kang Tito: “Tungod niining katarongana ako nagbilin kanimo sa Creta, aron imong tul-iron ang mga butang nga depektoso ug magatudlo ug mga ansiyano [Grego, pre·sbyʹte·ros] diha sa siyudad ngadto sa laing siyudad, sumala sa akong gihatag kanimo nga mga sugo; kon adunay si bisan kinsang tawhana nga kaniya walay ikasumbong, bana sa usa ka asawa, may magtutuong mga anak nga wala mailalom sa sumbong sa pagpatuyang ni mga dili-pamando. Kay ang usa ka magtatan-aw [Grego, e·piʹsko·pos, nga gigikanan sa pulong “obispo”] kinahanglang walay ikasumbong ingong tinugyanan sa Diyos.”​—Tito 1:5-7.

 4. (a) Sa unsang paagi nahibalo kita nga ang kaminyoon dili usa ka kinahanglanon alang sa Kristohanong mga magtatan-aw? (b) Unsang bentaha ang nabatonan sa dili-minyong igsoong lalaki nga usa ka ansiyano?

⁴ Sa laing bahin, ang kaminyoon dili Kasulatanhong kinahanglanon sa pagkaansiyano. Si Jesus nagpabiling dili-minyo. (Efeso 1:22) Si Pablo, usa ka talagsaong magtatan-aw sa Kristohanong kongregasyon sa unang-siglo, niadtong panahona dili-minyo. (1 Corinto 7:7-9) Karong adlawa, adunay daghang dili-minyong mga Kristohanon nga nag-alagad ingong mga ansiyano. Ang ilang dili-minyong kahimtang lagmit naghatag kanila ug daghang panahon sa pagtuman sa ilang mga buluhaton ingong mga magtatan-aw.

‘Ang Minyong Lalaki Nabahin’

 5. Unsang Kasulatanhong kamatuoran ang angayng dawaton sa minyong mga igsoong lalaki?

⁵ Sa dihang magminyo ang Kristohanong tawo, angay siyang masayod nga siya magapas-an ug bag-ong mga responsabilidad nga magkinahanglan sa iyang panahon ug pagtagad. Ang Bibliya nag-ingon: “Ang dili-minyong lalaki mabalak-on sa mga butang sa Ginoo, kon unsaon niya pagbaton ang pag-uyon sa Ginoo. Apan ang lalaking minyo mabalak-on sa mga butang sa kalibotan, kon unsaon niya pagbaton ang pag-uyon sa iyang asawa, ug siya nabahin.” (1 Corinto 7:32-34) Sa unsang diwa nabahin?

6, 7. (a) Unsa ang usa ka paagi nga niana ang minyong lalaki “nabahin”? (b) Unsang tambag ang gihatag ni Pablo sa minyong mga Kristohanon? (c) Sa unsang paagi makaimpluwensiya kini sa paghukom sa usa ka tawo sa pagdawat sa usa ka tinudlong buluhaton?

⁶ Sa usa ka butang, isalikway sa usa ka minyong lalaki ang pagbuot sa iyang kaugalingong lawas. Si Pablo nagpatin-aw ug maayo niini: “Ang asawa wala magahupot ug awtoridad sa iyang kaugalingong lawas, kondili ang iyang bana; sa susama, usab, ang bana wala magahupot ug awtoridad sa iyang kaugalingong lawas, kondili ang iyang asawa.” (1 Corinto 7:4) Ang pipila nga nagapalandong sa pagminyo hayan mobati nga kini gamayng butang lamang sanglit ang sekso dili usa ka dakong butang sa ilang kaminyoon. Bisan pa niana, sanglit ang kaputli una pa sa kaminyoon maoy usa ka kinahanglanon sa Kasulatan, ang mga Kristohanon dili pa gayod mahibalo sa seksuwal nga mga panginahanglan sa ilang umaabot nga kapikas.

⁷ Gipakita ni Pablo nga bisan ang usa ka magtiayon nga ‘nagatumong sa ilang mga kaisipan sa mga butang sa espiritu’ kinahanglang magtagad sa seksuwal nga mga panginahanglan sa usag usa. Iyang gitambagan ang mga Kristohanon sa Corinto: “Ipahatag sa bana ngadto sa iyang asawa ang nahiangay kaniya; apan ipabuhat usab sa asawa ang sama ngadto sa iyang bana. Ayaw kamo paghinikaway sa usag usa niini, gawas kon pinaagig panagkauyon sa usag usa sulod sa usa ka tinudlong panahon, aron kamo makadeboto ug panahon sa pag-ampo ug managduol pag-usab, aron si Satanas dili magsigeg tintal kaninyo tungod sa inyong kawalay pagpitol-sa-kaugalingon.” (Roma 8:5; 1 Corinto 7:3, 5) Ikasubo, may mga kaso sa pagpanapaw sa dihang kining tambaga wala sunda. Tungod niini, angayng timbangtimbangon sa minyong Kristohanon ang mga butang nga mainampingon sa dili pa modawat ug usa ka tinudlong buluhaton nga magpabulag kaniya gikan sa iyang asawa sa hataas nga yugto sa panahon. Wala na siyay kagawasan sa paglihok sama kaniadto sa dihang siya dili pa minyo.

8, 9. (a) Unsay gipasabot ni Pablo sa dihang siya miingon nga ang minyong mga Kristohanon “mabalak-on sa mga butang sa kalibotan”? (b) Unsay angayang kabalak-ang buhaton sa minyong mga Kristohanon?

⁸ Diha sa unsang diwa ikaingon nga ang minyong Kristohanong mga lalaki, lakip sa mga ansiyano, “mabalak-on sa mga butang sa kalibotan [koʹsmos]”? (1 Corinto 7:33) Dayag nga si Pablo wala maghisgot ug daotang mga butang niining kalibotana, nga kinahanglang likayan sa tanang matuod nga mga Kristohanon. (2 Pedro 1:4; 2:18-20; 1 Juan 2:15-​17) Ang Pulong sa Diyos nagtudlo kanato sa “pagsalikway sa pagkadili-diyosnon ug sa kalibotanong [ko·smi·kosʹ] mga tinguha ug sa pagkinabuhi uban ang pagkamabuot sa hunahuna ug pagkamatarong ug diyosnong pagkamahinalaron taliwala niini karong sistema sa mga butang.”​—Tito 2:12.

⁹ Busa, ang usa ka minyong Kristohanon “mabalak-on sa mga butang sa kalibotan” sa pagkaagi nga siya angayang mabalaka bahin sa yutan-ong mga butang nga maoy bahin sa normal nga kinabuhing minyo. Kini naglakip sa balay, pagkaon, besti, lulinghayaw​—dugang pa sa daghang ubang mga kabalaka kon adunay mga anak. Apan bisan sa walay anak nga magtiayon, aron magmalamposon ang kaminyoon, ang bana ug asawa kinahanglang mabalaka ‘nga makabaton sa pag-uyon’ sa iyang kapikas sa kaminyoon. Kini ilabinang hinungdanon sa Kristohanong mga ansiyano samtang sila nagatimbangtimbang sa ilang mga responsabilidad.

Maayong mga Bana Ingon man Maayong mga Ansiyano

10. Aron ang Kristohanon mahimong kuwalipikado ingong usa ka ansiyano, unsay angayng maobserbahan sa iyang mga igsoon ug sa mga tawo sa gawas?

¹⁰ Samtang ang kaminyoon dili usa ka kinahanglanon alang sa pagkahimong ansiyano, kon minyo ang usa ka Kristohanong lalaki, sa dili pa siya itudlo ingong ansiyano, siya kinahanglang magpakita ug pamatuod nga nagapaningkamot sa pagkahimong maayo, mahigugmaong bana, samtang nagapadapat nga husto sa pagkaulo. (Efeso 5:23-​25, 28-31) Si Pablo nagsulat: “Kon si bisan kinsang tawhana nagapangab-ot sa katungdanan sa pagkamagtatan-aw, siya matinguhaon sa usa ka maayong buhat. Ang magtatan-aw kon mao kinahanglang dili-salawayon, bana sa usa ka asawa.” (1 Timoteo 3:1, 2) Angayng makita nga ang usa ka ansiyano nagabuhat kutob sa iyang maarangan nga mahimong usa ka maayong bana, isigka-Kristohanon man o dili ang iyang asawa. Ngani, bisan ang mga tawo sa gawas sa kongregasyon angayng makamatikod nga siya nagaatiman ug maayo sa iyang asawa ug sa iyang ubang mga responsabilidad. Si Pablo midugang: “Kinahanglan nga siya usab adunay maayong panghimatuod gikan sa mga tawo sa gawas, aron nga siya dili mahulog sa pakaulaw ug sa lit-ag sa Yawa.”​—1 Timoteo 3:7.

11. Unsay ipasabot sa mga pulong nga “bana sa usa ka asawa,” busa unsang panagana ang angayng himoon sa mga ansiyano?

¹¹ Siyempre, ang mga pulong nga “bana sa usa ka asawa” nagpadayag nga wala magtugot sa poligamiya, apan kini nagpasabot usab sa pagkamaunongon diha sa kaminyoon. (Hebreohanon 13:4) Ang mga ansiyano sa partikular kinahanglang mag-amping ilabina sa dihang nagatabang sa mga sister sa kongregasyon. Kinahanglang likayan nila nga mag-inusara sa pagduaw sa usa ka sister nga nagkinahanglan ug tambag ug paglipay. Labing maayo nga sila ubanan sa laing ansiyano, ministeryal nga alagad, o bisan sa ilang asawa kon kini maylabot lamang sa paghimog makapadasig nga pagduaw.​—1 Timoteo 5:1, 2.

12. Unsang kahubitan ang angayng kab-oton sa mga asawa sa mga ansiyano ug sa ministeryal nga mga alagad?

¹² Wala tuyoa, samtang naglista sa mga kinahanglanon alang sa mga ansiyano ug ministeryal nga mga alagad, si apostol Pablo usab nagtambag sa mga asawa niadtong kinsa giplanohan nga hatagan niining maong mga pribilehiyo. Siya nagsulat: “Ang mga babaye sa sama usab angay nga magmaugdang, dili mabutangbutangon, makasaranganon sa batasan, kasaligan sa tanang butang.” (1 Timoteo 3:11) Ang Kristohanong bana dakog mahimo sa pagtabang sa iyang asawa nga makakab-ot niana nga kahubitan.

Kasulatanhong mga Katungdanan Ngadto sa Asawa

13, 14. Bisag dili isigka-Saksi ang asawa sa usa ka ansiyano, nganong siya magpabilin uban kaniya ug mahimong usa ka maayong bana?

¹³ Siyempre, kining tambaga nga gihatag sa mga asawa sa mga ansiyano o ministeryal nga mga alagad nagadahom nga ang maong mga asawa maoy dedikadong mga Kristohanon mismo. Sa katibuk-an, ingon niini kini tungod kay kinahanglanon sa mga Kristohanon nga magminyo “lamang diha sa Ginoo.” (1 Corinto 7:39) Apan komosta ang usa ka igsoong lalaki nga naminyo na sa usa ka dili-magtutuo sa dihang gipahinungod niya ang iyang kinabuhi kang Jehova, o kansang asawa nahisalaag sa dalan bisag dili sayop sa bana?

¹⁴ Kini, mismo, dili makababag sa iyang pagkahimong ansiyano. Apan, dili usab kini magpakamatarong sa pagbulag sa iyang asawa tungod lamang kay siya dili sama kaniya ug mga pagtuo. Si Pablo nagtambag: “Ikaw ba nahigot sa usa ka asawa? Hunong na sa pagtinguhang makagawas.” (1 Corinto 7:27) Siya dugang miingon: “Kon si kinsa man nga igsoon ang may asawang dili-magtutuo, apan uyon siyang makigpuyo uban kaniya, ayaw siya pabiyaa kaniya. Apan kon ang usang dili-magtutuo mobiya, pabiyaa siya; ang igsoong lalaki o babaye wala maulipon ilalom sa maong mga kahimtang, apan gipangtawag kamo sa Diyos ngadto sa kalinaw. Kay, unsaon god nimo pagkahibalo, asawa, nga maluwas mo ang imong bana? O, unsaon god nimo pagkahibalo, bana, nga maluwas mo ang imong asawa?” (1 Corinto 7:12, 15, 16) Bisan pa kon ang iyang asawa dili usa ka Saksi, ang usa ka ansiyano angay mahimong usa ka maayong bana.

15. Unsang tambag ang gihatag ni apostol Pedro sa Kristohanong mga bana, ug unsay mga sangpotanan kon ang usa ka ansiyano mapamatud-ang usa ka mapinasagdanong bana?

¹⁵ Kon kaha ang iyang asawa maoy isigkamagtutuo man o dili, kinahanglang ilhon sa Kristohanong ansiyano nga ang iyang asawa nagkinahanglan sa iyang mahigugmaong pagtagad. Si apostol Pedro nagsulat: “Kamong mga bana, padayon sa pagpuyo sa samang paagi uban kanila [inyong mga asawa] sumala sa kahibalo, nga magahatag kanila ug kadungganan samag ngadto sa usa ka sudlanan nga mas mahuyang, ang usa nga babaye, sanglit mga manununod man usab kamo uban kanila sa dili-takos nga pabor sa kinabuhi, aron nga dili mababagan ang inyong mga pag-ampo.” (1 Pedro 3:7) Ang bana nga kinabubut-ong dili mag-atiman sa mga panginahanglan sa iyang asawa nagapameligro sa iyang kaugalingong relasyon uban kang Jehova; makababag kini sa iyang pagduol kang Jehova ingon “sa usa ka baga nga panganod, nga ang pag-ampo dili makalahos.” (Lamentaciones 3:44) Kini motultol sa iyang pagkadiskuwalipikar sa pag-alagad ingong usa ka Kristohanong magtatan-aw.

16. Unsang pangunang punto ang gihimo ni Pablo, ug unsay angayng bation sa mga ansiyano bahin niini?

¹⁶ Ingon sa gipadayag na, ang pangunang tumong sa argumento ni Pablo mao nga sa dihang magminyo ang usa ka lalaki, iyang gisalikway ang sukod sa kagawasan nga nabatonan niya ingong dili-minyong lalaki nga nagtugot kaniya sa “makanunayong pag-atiman nganha sa Ginoo nga walay pagkalinga.” (1 Corinto 7:35) Ang mga taho nagpakita nga ang pipila ka minyong mga ansiyano dili kanunayng timbang sa pagpangatarongan sa dinasig nga mga pulong ni Pablo. Sa ilang tinguha sa pagtuman sa ilang gibati nga angayng buhaton sa maayong mga ansiyano, basin masayloan nila ang pipila sa ilang mga katungdanan isip bana. Ang uban malisdan sa pagdumili sa pribilehiyo sa kongregasyon, bisan kon ang pagdawat niini tin-awng makadaot sa espirituwal sa ilang mga asawa. Nagpahimulos sila sa mga pribilehiyo nga uban sa kaminyoon, apan sila andam ba sa pagtuman sa mga responsabilidad nga duyog niana?

17. Unsay nahitabo sa pipila ka mga asawa, ug sa unsang paagi kini malikayan unta?

¹⁷ Sa pagkatinuod, ang kasibot ingong usa ka ansiyano dalayegon. Bisan pa, timbang ba ang usa ka Kristohanon kon, sa pagtuman sa iyang mga katungdanan diha sa kongregasyon, iyang mapasagdan ang iyang Kasulatanhong mga responsabilidad ngadto sa iyang asawa? Samtang nagtinguha sa pagpaluyo niadtong diha sa kongregasyon, ang timbang nga ansiyano mabalak-on usab bahin sa espirituwalidad sa iyang asawa. Ang pipila sa mga asawa sa mga ansiyano nahimong maluya sa espirituwal, ug ang uban nakasinati pag espirituwal nga “pagkalunod.” (1 Timoteo 1:19) Bisag kaakohan sa asawa ang pagpaningkamot sa iyang kaugalingong kaluwasan, sa ubang mga kaso ang espirituwal nga problema malikayan unta kon ang ansiyano “nagapakaon ug nagapangga” sa iyang asawa, ‘ingon sa ginahimo usab ni Kristo diha sa kongregasyon.’ (Efeso 5:28, 29) Sa pagseguro, ang mga ansiyano kinahanglang ‘magatagad sa ilang kaugalingon ug sa tanan nga panon.’ (Buhat 20:28) Kon sila mga minyo, kini naglakip sa ilang mga asawa.

‘Kasakitan sa Unod’

18. Unsa ang pipila ka bahin sa “kasakitan” nga maagoman sa minyong mga Kristohanon, ug sa unsang paagi kini makaapektar sa mga kalihokan sa mga ansiyano?

¹⁸ Ang apostol usab nagsulat: “Kon ang usa ka ulay nga tawo magminyo, kana siya dili makahimog sala. Hinunoa, sila nga mobuhat sa ingon maadunay kasakitan sa ilang unod. Apan ako nagapalingkawas kaninyo.” (1 Corinto 7:28) Gitinguha ni Pablo nga makalingkawas kadtong makahimo sa pagsunod sa iyang panig-ingnan sa pagkadili-minyo batok sa mga kahingawa nga di-malikayang modangat sa kaminyoon. Bisan sa mga magtiayon nga walay anak, kini nga mga kahingawa mahimong maglakip sa mga problema sa panglawas o mga kalisod sa pinansiyal ingon man sa Kasulatanhong mga responsabilidad ngadto sa tigulang nga mga ginikanan sa usa nga kapikas. (1 Timoteo 5:4, 8) Ang ansiyano kinahanglang, sa dalayegong paagi, moabaga niini nga mga responsabilidad, ug kini usahay makaapektar sa iyang mga kalihokan ingong usa ka Kristohanong magtatan-aw. Makalilipay, daghang ansiyano ang nagahimog maayong trabaho sa pagtuman sa duha ka responsabilidad sa pamilya ug sa kongregasyon.

19. Unsay gipasabot ni Pablo sa dihang siya miingon: “Kadtong mga may asawa magpakaingon nga sila daw wala”?

¹⁹ Si Pablo midugang: “Ang panahong nabilin mubo na. Sukad karon kadtong mga may asawa magpakaingon nga sila daw wala.” (1 Corinto 7:29) Siyempre, tungod sa iyang nasulat na niining kapituloha ngadto sa mga taga-Corinto, dayag nga wala siya magpasabot nga ang minyong mga Kristohanon angayng sa pipila ka paagi magpasagad sa ilang mga asawa. (1 Corinto 7:2, 3, 33) Gipakita niya ang buot niyang ipasabot, sa dihang siya misulat: “[Pasagding] kadtong nagagamit sa kalibotan ingon kanilang wala magagamit niini sa bug-os; kay ang talan-awon niining kalibotana nagakausab.” (1 Corinto 7:31) Ilabina karon kay sa adlaw ni Pablo o sa adlaw ni apostol Juan, “ang kalibotan nagataliwan.” (1 Juan 2:15-17) Busa, ang minyong mga Kristohanon nga nakasabot sa panginahanglan sa paghimog pipila ka pagsakripisyo sa pagsunod kang Kristo dili makagamit kanunay sa bug-os sa mga kalipay ug mga pribilehiyo sa kaminyoon.​—1 Corinto 7:5.

Nagasakripisyo-sa-Kaugalingong mga Asawa

20, 21. (a) Unsang mga pagsakripisyo ang andam buhaton sa daghang Kristohanong mga asawa? (b) Unsay angayang madahom sa usa ka asawa gikan sa iyang bana, bisan kon siya usa ka ansiyano?

²⁰ Ingon nga ang mga ansiyano magasakripisyo aron makahatag ug kaayohan sa uban, daghang asawa sa mga ansiyano ang naningkamot sa pagtimbangtimbang sa ilang mga responsabilidad sa kaminyoon uban sa hinungdanong mga interes sa Gingharian. Libolibong Kristohanong mga babaye ang malipayong nakigtambayayong aron ang ilang mga bana makatuman sa ilang mga katungdanan ingong mga magtatan-aw. Gihigugma sila ni Jehova tungod niini, ug siya nagapanalangin sa maayong espiritu nga ilang ginapakita. (Filemon 25) Bisan pa niana, ang timbang nga tambag ni Pablo nagpakita nga ang mga asawa sa mga magtatan-aw hustong makadahom ug makataronganong gidaghanon sa panahon ug pagtagad gikan sa ilang mga bana. Kasulatanhong katungdanan sa minyong mga ansiyano ang paggugol ug igong panahon sa ilang mga asawa aron timbangtimbangon ang ilang mga responsabilidad ingong bana ug magtatan-aw.

²¹ Apan komosta kon dugang pa sa pagkahimong bana, ang Kristohanong ansiyano maoy usa ka amahan? Kini nakadugang sa iyang mga responsabilidad ug magbukas ug dugang nga natad sa pagdumala, ingon sa makita nato sa nagsunod nga artikulo.

Agig Pagrepaso

◻ Unsang mga kamatuoran sa Kasulatan ang nagpakita nga ang Kristohanong magtatan-aw mahimong usa ka minyong lalaki?

◻ Kon ang dili-minyong ansiyano magminyo, bahin sa unsa siya angayng magmabalak-on?

◻ Diha sa unsang mga paagi ang usa ka minyong Kristohanon “mabalak-on sa mga butang sa kalibotan”?

◻ Sa unsang paagi ginapakita sa daghang asawa sa mga ansiyano ang maayong espiritu sa pagsakripisyo-sa-kaugalingon?

[Hulagway sa panid 17]

Bisag okupado sa teokratikanhong mga kalihokan, ang usa ka ansiyano angayng magahatag sa iyang asawa ug mahigugmaong pagtagad