Pagbantay sa mga Intensiyon sa Imong Kasingkasing
“Ang kasingkasing labaw nga malimbongon kay sa bisan unsa pa ug desperado,” nag-ingon ang Bibliya. (Jer. 17:9) Dihang ang atong kasingkasing may gitinguha pag-ayo, dili ba mangita kitag mga rason aron matuman kana?
Ang Kasulatan nagpasidaan: “Nagagula gikan sa kasingkasing ang daotang mga pangatarongan, mga pagbuno, mga pagpanapaw, mga pakighilawas, mga pagpangawat, bakak nga mga pagpamatuod, mga pasipala.” (Mat. 15:19) Ang atong mahulagwayong kasingkasing mahimong maglimbong ug magtukmod kanato nga ipakamatarong ang usa ka buhat nga supak sa kabubut-on sa Diyos. Ug basin ulahi na natong maamgohan nga sayop diay ang atong nahimo. Unsay makatabang aron mahibaloan nato ang mga intensiyon sa atong kasingkasing sa dili pa makahimog sayop?
SAYRA ANG IMONG MGA INTENSIYON—UNSAON?
Basaha ang Bibliya matag adlaw ug palandonga kini.
“Ang pulong sa Diyos buhi ug gamhanan ug mahait pa kay sa espada nga duhay-sulab ug modulot bisan hangtod sa pagbahin sa kalag ug sa espiritu,” misulat si apostol Pablo. Ang mensahe sa Diyos diha sa Bibliya “makatugkad sa mga hunahuna ug mga tuyo [o, intensiyon] sa kasingkasing.” (Heb. 4:12) Dako kaayog tabang ang pagsusi sa Kasulatan aron masayran nato ang mga intensiyon sa atong kasingkasing. Pagkahinungdanon nga atong basahon ang Pulong sa Diyos matag adlaw ug palandongon kini aron atong masundog ang panghunahuna ug panglantaw ni Jehova!
Kon atong dawaton ug ipadapat ang tambag ug mga prinsipyo sa Bibliya, mabansay ang atong konsensiya. Sama kinig tingog nga magsulti kanato nga sayop ang usa ka butang ug magpugong kanato nga ipakamatarong ang pagbuhat niana. (Roma 9:1) Ang Bibliya naundan usab ug mga pananglitan nga magsilbing “pasidaan kanato.” (1 Cor. 10:11) Kini makatabang kanato nga dili mosubay sa sayop nga direksiyon. Unsay angay natong buhaton?
Pag-ampo sa Diyos nga tabangan kang masayran ang mga intensiyon sa imong kasingkasing.
Si Jehova ang “tig-usisa sa kasingkasing.” (1 Cron. 29:17) Siya “mas labaw kay sa atong mga kasingkasing ug nahibalo sa tanang butang.” (1 Juan 3:20) Ang Diyos dili malimbongan. Kon atong ipahayag kang Jehova ang atong mga kabalaka, pagbati, ug tinguha, tabangan niya kitang masayran ang mga intensiyon sa atong kasingkasing. Gani, makahangyo kita sa Diyos nga hatagan kitag “putli nga kasingkasing.” (Sal. 51:10) Busa hinungdanon ang pag-ampo aron atong masayran ang mga intensiyon sa atong kasingkasing.
Pamati pag-ayo sa mga tigom.
Kon mamati kita sa mga tigom, kini makatabang kanato nga matinud-anong susihon ang atong pangsulod nga pagkatawo—ang atong kasingkasing. Tingali dili bag-o ang madawat natong impormasyon sa matag tigom. Apan pinaagi sa pagtambong, mas masabtan nato ang mga prinsipyo sa Bibliya. Makadungog usab kitag importanteng mga pahinumdom maingon man mga komento sa atong mga igsoon. Kining tanan makatabang kanato sa pagsusi sa mga intensiyon sa kasingkasing ug sa paghimog mga kausaban. (Prov. 27:17) Ang pagpalain sa kaugalingon ug dili pagtambong sa mga tigom makadaot kanato. Kini moresulta sa sobrang paghunahuna sa kaugalingon ug sa paghimog dili maalamong mga desisyon. (Prov. 18:1) Busa maayong pangutan-on ang kaugalingon, ‘Tigtambongan ba ko sa tanang tigom ug namati pag-ayo niini?’—Heb. 10:24, 25.
SA UNSANG PAAGI KITA MALIMBONGAN SA ATONG KASINGKASING?
Ang atong kasingkasing mahimong maglimbong kanato sa lainlaing paagi. Atong hisgotan ang upat niini: ang pagpangagpas ug materyal nga mga butang, pag-inom ug alkoholikong ilimnon, pagpilig kauban, ug paglingawlingaw.
Ang pagpangagpas ug materyal nga mga butang.
Kita nagkinahanglag pagkaon, besti, ug puy-anan. Dili sayop ang pagtinguha niini. Apan si Jesus nagpasidaan labot sa paghatag ug sobrang importansiya sa materyal nga mga butang. Sa usa sa iyang mga ilustrasyon, gihisgotan ni Jesus ang bahin sa tawong dato kansang mga kamalig puno na. Kay wala nay kabutangan alang sa sunod nga ting-ani, nagplano siyang gub-on ang iyang mga kamalig ug magtukod ug mas dagko. Siya miingon: “Didto akong tigomon ang akong tanan nga mga lugas ug ang akong tanan nga maayong mga butang; ug ako moingon sa akong kalag: ‘Kalag, aduna kay daghang maayong mga butang nga natigom alang sa daghang katuigan; pagpahayahay, kaon, inom, paglipaylipay.’” Apan kini ang wala niya hunahunaa: Ang iyang kinabuhi posibleng matapos nianang gabhiona.—Luc. 12:16-20.
Samtang magkaedaran, tingali mabalaka kita pag-ayo labot sa pagtigom ug igong kuwarta nga magamit inigkatigulang. Basin himoon nato kining rason nga mag-obertaym panahon sa tigom o pasagdan ang ubang Kristohanong responsabilidad. Dili ba angay kitang magbantay batok niini nga pangatarongan? O kaha batan-on pa kita ug nahibalo nga ang bug-os panahong pag-alagad mao ang labing maayong karera, apan naghunahuna nga kinahanglang magtigom unag kuwarta ayha pa magpayunir. Dili ba mas angay kitang maningkamot karon nga mahimong dato sa espirituwal? Wala gayoy nasayod kon buhi pa kita ugma.
Ang pag-inom ug alkoholikong ilimnon.
“Ayaw pagpakig-uban sa mga labihan ka hinginom ug bino,” nag-ingon ang Proverbio 23:20. Kon ang usa ganahan kaayog alkoholikong ilimnon, basin ipakamatarong niya ang iyang pagsigeg inom. Siya tingali mangatarongan nga moinom siya aron marelaks, dili aron mahubog. Kon gikinahanglan pa natong moinom aron lang marelaks, panahon na nga matinud-anong susihon ang tinguha sa atong kasingkasing.
Ang atong pagpilig kauban.
Siyempre, makahibalag gyod kitag mga dili magtutuo sa eskuylahan, trabahoan, ug sa ministeryo. Apan dili husto kon kita makig-uban o makigsuod kanila. Mangatarongan ba kita nga duna silay daghang maayong hiyas? Ang Bibliya nagpasidaan: “Ayaw pagpahisalaag. Ang daotang pakig-uban makadaot sa mapuslanong pamatasan.” (1 Cor. 15:33) Maingon nga ang gamayng polusyon makahugaw sa hinlong tubig, ang pagpakighigala niadtong wala magsunod sa mga sukdanan sa Diyos makadaot sa atong espirituwalidad. Dugang pa, basin masundog nato ang ilang panghunahuna, sininaan, sinultihan, ug panggawi.
Ang atong paglingawlingaw.
Tungod sa modernong teknolohiya, dali na kaayo natong mabatonan ang tanang matang sa kalingawan, nga sagad kuwestiyonable o dili haom sa mga Kristohanon. ‘Ang tanang matang sa kahugawan dili angayng hisgotan sa inyong taliwala,’ misulat si Pablo. (Efe. 5:3) Komosta kon ang atong kasingkasing nadani sa pagtan-aw o pagpaminaw sa butang nga mahugaw? Tingali atong ipangatarongan nga kinahanglan kitang magrelaks panagsa, ug dili angayng manghilabot ang uban sa atong piliong kalingawan. Apan angay natong ipadapat ang tambag ni Pablo ug dili motan-aw o mamati ug mahugawng mga butang.
MAKAHIMO KITAG KAUSABAN
Kon nalimbongan kita sa atong kasingkasing ug gipakamatarong ang sayop nga panggawi, makahimo kitag kausaban. (Efe. 4:22-24) Tagda kining duha ka pananglitan.
Si Miguela kinahanglang magbag-o sa iyang panglantaw sa materyal nga mga butang. Matod niya: “Kami sa akong asawa ug anak nga lalaki naggikan sa nasod diin importante kaayo ang pagbatog kinabag-ohang teknolohiya ug komportableng kinabuhi. Dihay panahon nga naningkamot kog maayo sa pagbatog daghang materyal, ug nagtuong dili ra ko mahimong materyalistiko. Wala madugay, akong naamgohan nga way pagkatapos ang pagpangagpas niini. Nag-ampo ko kang Jehova bahin sa akong panglantaw ug sa mga intensiyon sa akong kasingkasing. Akong gisulti nga gusto namong bug-os moalagad kaniya ingong pamilya. Midesisyon mi nga pasimplehon ang among kinabuhi ug mobalhin sa dapit diin mas dako ang panginahanglan. Wala madugay, nagpayunir mi. Among nakita nga dili kinahanglan ang daghang materyal aron magmalipayon.”
Makita usab sa kasinatian ni Lee kon sa unsang paagi ang matinud-anong pagsusi sa kaugalingon makatabang sa pagbiya sa daotang panagkauban. Siya miingon: “Tungod sa akong trabaho, pirme nakong makauban ang mga suplayer gikan sa laing nasod. Bisag nahibalo ko nga may sobrang pag-inom-inom sa among mga miting, ganahan gihapon kong moadto. Kadaghan ko hapit mahubog, ug magbasol ko inigkahuman. Kinahanglang matinud-anon nakong susihon ang akong kasingkasing. Pinaagi sa tambag sa Pulong sa Diyos ug sa mga sugyot sa mga ansiyano, akong naamgohan nga gitinguha gyod diay nakong makig-uban sa mga tawong wala mahigugma kang Jehova. Mao nga karon, makigtransaksiyon na lang ko sa mga suplayer diha sa telepono aron malimitahan ang akong pagpakig-uban kanila.”
Kinahanglang matinud-anon natong susihon ang atong kaugalingon ug sayron ang mga intensiyon sa atong kasingkasing. Samtang himoon kini, mag-ampo kita kang Jehova alang sa tabang “kay nasayod siya sa mga tinago sa kasingkasing.” (Sal. 44:21) Gitagana usab niya ang iyang Pulong, nga magsilbing atong salamin. (Sant. 1:22-25) Hinungdanon usab ang mga pahinumdom ug tambag gikan sa atong mga publikasyon ug mga tigom! Pinaagi niini nga mga tagana, maampingan nato ang atong kasingkasing ug makapadayon kita sa paglakaw sa dalan sa pagkamatarong.
a Mga ngalan giusab.