Ilha si Jehova Pinaagi sa Iyang Pulong
“Kini nagkahulogan ug kinabuhing dayon, ang ilang pagkuhag kahibalo kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug sa usa nga imong gipadala, si Jesu-Kristo.”—JUAN 17:3.
1, 2. (a) Unsa ang kahulogan sa “pagkaila” ug “kahibalo” ingon sa pagkagamit diha sa Kasulatan? (b) Unsang mga pananglitan ang nagpatin-aw niining kahulogana?
ANG pagkaila sa usa tawo ingong usa lamang ka kaila o ang pagbatog kahibalo bahin sa usa ka butang sa pahapyaw nga paagi dili mohaom sa kahulogan sa mga pulong “pag-ila” ug “kahibalo” ingon sa pagkagamit diha sa Kasulatan. Sa Bibliya kini naglangkit ug “buhat sa pag-ila pinaagig kasinatian,” usa ka kahibalo nga nagapahayag ug “relasyon sa pagsalig tali sa duha ka tawo.” (The New International Dictionary of New Testament Theology) Kana naglakip sa pagkaila kang Jehova pinaagi sa paghatag ug pagtagad sa iyang pipila ka espesipikong buhat, sama sa daghang panghitabo diha sa basahon sa Ezekiel diin gipahamtang sa Diyos ang mga paghukom batok sa mamumuhat ug daotan, nga nag-ingon: ‘Ug kamo makaila nga ako mao si Jehova.’—Ezekiel 38:23.
2 Ang nagkalainlaing mga paagi diin ang “pag-ila” ug “kahibalo” mahimong gamiton ikapatin-aw sa pipila ka pananglitan. Ngadto sa daghan nga nangangkong nagabuhat pinaagi sa iyang ngalan, si Jesus miingon, “Wala gayod ako makaila kaninyo”; ang gipasabot niya nga siya wala gayoy kalabotan kanila. (Mateo 7:23) Ang 2 Corinto 5:21 nagaingon nga si Kristo “wala makaila ug sala.” Kana wala magpasabot nga siya walay nahibaloan bahin sa sala kondili, nga siya mismo wala malangkit niana. Sa susama, sa dihang si Jesus miingon: “Kini nagkahulogan ug kinabuhing dayon, ang ilang pagkuhag kahibalo kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug sa usa nga imong gipadala, si Jesu-Kristo,” labaw pa ang nalangkit kay sa pag-ila lamang sa pipila ka butang mahitungod sa Diyos ug kang Kristo.—Itandi ang Mateo 7:21.
3. Unsay nagpamatuod nga si Jehova nagapasundayag sa ilhanan sa matuod nga Diyos?
3 Daghan sa mga hiyas ni Jehova mahimong maila pinaagi sa iyang Pulong, ang Bibliya. Usa niini mao ang iyang gahom sa pagpanagna nga tukma. Kini maoy usa ka timaan sa matuod nga Diyos: “Ipatungha ug isulti kanamo kon unsay mahitabo. Ang mga butang sa sinugdan—kon unsa kini—isulti, aron among palandongon ug mahibalo sa umaabot niini. O ipadungog kanamo bisan ang mga butang nga umaabot. Ipahayag ang mga butang nga moabot sa ulahi, aron kami makaila nga mga diyos diay kamo.” (Isaias 41:22, 23) Diha sa iyang Pulong, gisulti ni Jehova ang unang mga butang mahitungod sa paglalang sa yuta ug sa kinabuhi sa ibabaw niana. Iyang gisulti nga una ang mga butang nga mahitabo sa ulahi ug nga natuman. Ug bisan karon iyang “ipadungog kanato bisan ang mga butang nga umaabot,” ilabina ang mga butang nga mahitabo niining “kataposang mga adlaw.”—2 Timoteo 3:1-5, 13; Genesis 1:1-30; Isaias 53:1-12; Daniel 8:3-12, 20-25; Mateo 24:3-21; Pinadayag 6:1-8; 11:18.
4. Sa unsang paagi gigamit ni Jehova ang iyang hiyas nga gahom, ug sa unsang paagi pagagamiton niya kini?
4 Ang laing hiyas ni Jehova mao ang gahom. Kini dayag diha sa mga langit diin ang mga bituon nagalihok ingong dagkong mga hudno sa enerhiya nga nagabubog kahayag ug kainit. Sa dihang hagiton sa masupilong mga tawo o mga manulonda ang pagkasoberano ni Jehova, iyang gamiton ang iyang gahom ingong “tawo sa panggubatan,” nagalaban sa iyang maayong ngalan ug matarong nga mga sukdanan. Sa maong mga kahimtang siya dili magpanuko sa pagbuhi sa iyang gahom nga malaglagon, sama sa Lunop sa adlaw ni Noe, sa kalaglagan sa Sodoma ug Gomorra, ug sa pagluwas sa Israel latas sa Pulang Dagat. (Exodo 15:3-7; Genesis 7:11, 12, 24; 19:24, 25) Sa dili madugay, gamiton sa Diyos ang iyang gahom sa “pagdugmok kang Satanas ubos sa inyong mga tiil.”—Roma 16:20.
5. Uban sa iyang gahom, unsa pa ang laing hiyas ni Jehova?
5 Apan, bisan sa tanan niining walay-kinutobang gahom, adunay pagkamapainubsanon. Ang Salmo 18:35, 36 nagaingon: “Ang imong pagkamapainubsanon maghimo kanakong bantogan. Gipalapad mo ang agianan ubos nako.” Ang pagkamapainubsanon sa Diyos nagtugot kaniya sa “pagpaubos sa iyang kaugalingon aron sa pagtan-aw sa mga butang sa langit ug sa yuta, nagabangon sa timawa gikan sa abog; iyang gibayaw ang kabos gikan sa tinapok nga abo.”—Salmo 113:6, 7.
6. Unsa ang hiyas ni Jehova nga nagaluwas ug kinabuhi?
6 Ang kaluoy ni Jehova sa pagpakiglabot sa tawo nagaluwas ug kinabuhi. Pagkadako sa kaluoy ang gipakita kang Manases dihang siya gipasaylo, bisag siya nakahimog grabeng pagkadaotan! Si Jehova miingon: “Kon ako moingon sa tawong daotan: ‘Ikaw mamatay gayod,’ ug siya mibiya sa iyang mga sala ug magabuhat sa hustisya ug pagkamatarong, walay usa sa iyang mga sala nga iyang nahimo ang hinumdoman pa batok kaniya. Gibuhat niya ang hustisya ug pagkamatarong. Mabuhi gayod siya.” (Ezekiel 33:14, 16; 2 Cronicas 33:1-6, 10-13) Gipabanaag ni Jesus si Jehova sa dihang siya miawhag sa pagpasaylo sa 77 ka beses, bisan 7 ka beses sa usa ka adlaw!—Salmo 103:8-14; Mateo 18:21, 22; Lucas 17:4.
Usa ka Diyos nga May Pagbati
7. Sa unsang paagi lahi si Jehova sa Gregong mga diyos, ug unsang bililhong pribilehiyo ang bukas alang kanato?
7 Ang Gregong mga pilosopo, sama sa mga Epicureo, nagtuo sa mga diyos apan naglantaw kanila nga halayo kaayo gikan sa yuta sa pagpakitag kaikag sa tawo o maapektohan sa iyang mga pagbati. Pagkalahi sa relasyon tali kang Jehova ug sa iyang matinumanong mga Saksi! “Si Jehova nalipay sa iyang katawhan.” (Salmo 149:4) Ang mga tawong daotan sa wala pa ang Lunop nagpabasol kaniya ug “nagpaguol sa iyang kasingkasing.” Ang Israel tungod sa iyang pagkadili-matinumaon nakahatag ug kasakit ug kaguol kang Jehova. Ang mga Kristohanon tungod sa ilang pagkamasupilon makapasubo sa espiritu ni Jehova; apan, pinaagi sa ilang pagkamatinumanon, sila makahatag ug kalipay kaniya. Pagkakatingalahang hunahunaon nga ang mahuyang nga tawo sa yuta makapaguol o makapalipay sa Maglalalang sa uniberso! Tungod sa tanang iyang nahimo alang kanato, pagkakatingalahan nga kita adunay hamiling pribilehiyo sa pagpahimuot kaniya!—Genesis 6:6; Salmo 78:40, 41; Proverbio 27:11; Isaias 63:10; Efeso 4:30.
8. Sa unsang paagi gigamit ni Abraham ang iyang kagawasan sa pagsulti uban kang Jehova?
8 Ang Pulong sa Diyos nagpakita nga ang gugma ni Jehova naghatag kanato ug dakong “kagawasan sa pagsulti.” (1 Juan 4:17) Matikdi ang kaso ni Abraham sa dihang miabot si Jehova sa paglaglag sa Sodoma. Si Abraham miingon kang Jehova: “Laglagon ba gayod nimo ang mga matarong uban sa daotan? Kon pananglit adunay kalim-an nga mga matarong sa siyudad. Nan, imo ba gayod kining laglagon ug dili luwason ang dapit alang sa kalim-an nga mga matarong nga anaa niini? . . . Kana halayo kanimo. Dili ba magabuhat ug matarong ang Maghuhukom sa tibuok nga yuta?” Pagkabug-at nga mga pulong nga isulti ngadto sa Diyos! Bisan pa si Jehova miuyon sa pagluwas sa Sodoma kon adunay 50 ka tawong matarong ang atua didto. Si Abraham nagpadayon ug napakunhoran ang gidaghanon gikan sa 50 ngadto sa 20. Siya nagpanuko nga basig sobra ra siya ka mapugoson. Siya miingon: “Hinaot unta nga dili ikaw masuko kanako Jehova, palihog, apan pasultiha lamang ako sa makausa pa: Kon pananglit napulo lamang ang makaplagan didto.” Usab si Jehova miuyon: “Dili ko kini laglagon tungod sa napulo.”— Genesis 18:23-33.
9. Nganong gitugotan ni Jehova si Abraham sa pagsulti niadto, ug unsay atong makat-onan gikan niini?
9 Nganong gitugotan ni Jehova si Abraham ug ingon niana nga kagawasan sa pagsulti, aron makasulti niining paagiha? Sa usa ka butang, si Jehova nahibalo sa gibating kasubo ni Abraham. Siya nahibalo nga ang pag-umangkon ni Abraham nga si Lot nagpuyo sa Sodoma, ug si Abraham nabalaka sa iyang kahilwasan. Usab, si Abraham maoy higala sa Diyos. (Santiago 2:23) Kon adunay mosulti kanato ug masakit, naningkamot ba kita sa pagsabot sa iyang mga pagbati ug sa mga hinungdan kon nganong iyang nasulti kadto, ilabina kon siya usa ka higala nga basin may problema? Dili ba makapalipayng mahibaloan nga si Jehova mosabot sa atong paggamit ug kagawasan sa pagsulti, sama sa iyang gipakita kang Abraham?
10. Sa unsang paagi ang kagawasan sa pagsulti makatabang kanato diha sa pag-ampo?
10 Ilabina kon kita modangop kaniya ingong atong “Tigpatalinghog sa pag-ampo” nga atong pangandoyon kining kagawasana sa pagsulti aron ibubo ang atong kalag ngadto kaniya, kon kita naguol ug nabalaka. (Salmo 51:17; 65:2, 3) Bisan sa mga panahong maglisod kita kon unsay isulti, “ang espiritu mismo mangamuyo alang kanato uban sa pag-agulo nga dili malitok sa mga pulong,” ug si Jehova mamati. Mahimo niyang mahibaloan ang atong mga hunahuna: “Ikaw nakasabot sa akong mga hunahuna bisan sa halayo. Kay walay mausa ka pulong sa akong dila, apan, tan-awa! Oh Jehova, ang tanan nahibaloan na nimo.” Bisan pa niana, kita kinahanglang magpadayong mangayo, mangita, ug manuktok.—Roma 8:26; Salmo 139:2, 4; Mateo 7:7, 8.
11. Sa unsang paagi ginapakita nga si Jehova nagatagad gayod kanato?
11 Si Jehova nagatagad. Siya nagatagana sa kinabuhi nga iyang gilalang. “Ang mga mata sa tanan nagtan-aw kanimo nga malaomon, ug gihatagan mo sila ug pagkaon sa hustong panahon. Gibuklad mo ang imong kamot ug gitagbaw mo ang tinguha sa tanang buhing butang.” (Salmo 145:15, 16) Kita iyang gidapit sa pagtan-aw kon giunsa niya sa pagpakaon sa mga langgam sa kalibonan. Tan-awa ang mga liryo sa kaumahan, pagkatahom sa iyang pagkabisti kanila. Si Jesus midugang nga labaw pa ang buhaton sa Diyos alang kanato kay sa iyang ginabuhat alang kanila. Busa nganong mabalaka man kita? (Deuteronomio 32:10; Mateo 6:26-32; 10:29-31) Gidapit kita sa 1 Pedro 5:7 sa “pagtugyan ngadto kaniya sa tanan natong kabalaka, tungod kay siya nagatagad kaninyo.”
“Ang Tukma nga Hulad sa Iyang Pagkamao”
12, 13. Dugang sa pagkakita kang Jehova pinaagi sa iyang kalalangan ug sa iyang mga buhat nga girekord sa Bibliya, unsa pang mga paagi nga kita makakita ug makadungog kaniya?
12 Atong makita si Jehova nga Diyos pinaagi sa iyang mga kalalangan; atong makita siya pinaagi sa pagbasa sa iyang mga buhat diha sa Bibliya; atong makita usab siya pinaagi sa mga pulong ug mga buhat nga narekord mahitungod kang Jesu-Kristo. Mao gayod kanay giingon ni Jesus mismo, diha sa Juan 12:45: “Siya nga nakakita kanako nakakita usab kaniya nga nagpadala kanako.” Lain pa, diha sa Juan 14:9: “Siya nga nakakita kanako nakakita usab sa Amahan.” Ang Colosas 1:15 nag-ingon: “[Si Jesus] mao ang larawan sa dili makita nga Diyos.” Ang Hebreohanon 1:3 nagaingon: “[Si Jesus] mao ang hulagway sa himaya sa [Diyos] ug ang tukma nga hulad sa iyang pagkamao.”
13 Gipadala ni Jehova ang iyang Anak dili lamang sa pagtaganag lukat kondili sa paghatag usab ug usa ka maayong sumbanan nga pagasundogon, sa pulong ug sa buhat. Gisulti ni Jesus ang mga pulong sa Diyos. Siya miingon sa Juan 12:50: “Ang mga butang nga akong isulti, mao man ang gipasulti kanako sa Amahan.” Wala siyay gibuhat nga iyang kaugalingon, apan gibuhat niya ang mga butang nga gisugo sa Diyos kaniya nga buhaton. Diha sa Juan 5:30 siya miingon: “Ako dili makabuhat ug bisan unsa sa akong kaugalingong kabubut-on.”—Juan 6:38.
14. (a) Unsang mga talan-awon ang nagpalihok kang Jesus sa pagkaluoy? (b) Nganong ang paagi sa pagpakigsulti ni Jesus nagpahimo sa mga tawo sa pagpanon aron sa pagpamati kaniya?
14 Nakita ni Jesus ang mga tawong sanlahon, baldado, bungol, buta, ug giyawaan ug ang mga nagbalata sa ilang mga patay. Napalihok tungod sa kaluoy, iyang giayo ang mga masakiton ug gibanhaw ang mga patay. Iyang nakita ang mga panon nga gipanitan ug nagkatibulaag sa espirituwal, ug iyang gisugdan sila sa pagtudlo kanila sa daghang butang. Iyang gitudlo dili lamang ang hustong mga pulong kondili madanihong mga pulong usab gikan sa iyang kasingkasing nga midiretso sa mga kasingkasing sa uban, nga nagpasuod kanila ngadto kaniya, nga nagpasayo kanila sa mga templo aron sa pagpamati kaniya, nga nagpahinabo kanila sa pagpadayon sa pagsunod kaniya, sa pagpamati kaniya nga malipayon. Sila nagpanon sa pagpamati kaniya, nga nag-ingon nga ‘wala pa gayoy tawo nga nakasultig sama kaniya.’ Sila nahingangha sa iyang paagi sa pagtudlo. (Juan 7:46; Mateo 7:28, 29; Marcos 11:18; 12:37; Lucas 4:22; 19:48; 21:38) Ug sa dihang ang iyang mga kaaway naninguha sa pagbitik kaniya pinaagig mga pangutana, bug-os nga nabali niya ang kahimtang, nga nagpahilom kanila.—Mateo 22:41-46; Marcos 12:34; Lucas 20:40.
15. Unsa ang dugokang tema sa pagsangyaw ni Jesus, ug sa unsang sukod nga iyang gilangkit ang uban sa pagpakaylap niana?
15 Iyang gimantala nga “ang gingharian sa mga langit haduol na” ug giagda ang mga tigpatalinghog sa pagpadayon sa “pagpangita pag-una sa gingharian.” Iyang gipadala ang uban sa pagsangyaw nga “ang gingharian sa mga langit haduol na,” sa “paghimog mga tinun-an sa katawhan sa tanang kanasoran,” nga mahimong mga saksi ni Kristo “ngadto sa kinatumyang bahin sa yuta.” Karong adlawa halos upat ug tunga ka milyon nang mga Saksi ni Jehova ang nagsunod sa iyang mga tunob, nga nagbuhat niining mga butanga.—Mateo 4:17; 6:33; 10:7; 28:19; Buhat 1:8.
16. Sa unsang paagi ang hiyas ni Jehova nga gugma grabeng nasulayan, apan unsa ang nahimo niini alang sa katawhan?
16 “Ang Diyos gugma,” kita gisultihan diha sa 1 Juan 4:8. Kining talagsaon niyang hiyas nailalom sa masakit kaayong pagsulay nga mahanduraw sa dihang iyang gipadala ang iyang bugtong Anak sa yuta aron mamatay. Ang kasakit nga giantos niining pinalanggang Anak ug ang mga pakiluoy nga iyang gipatugbaw ngadto sa iyang langitnong Amahan nakahatag dakong kasakit kang Jehova, bisan pag napamatud-an ni Jesus nga bakak ang hagit ni Satanas nga si Jehova dili makabaton ug katawhan sa yuta nga magpabilin sa ilang integridad ngadto Kaniya ilalom sa grabeng pagsulay. Atong pabilhan usab ang kadako sa halad ni Jesus, kay gipadala siya sa Diyos dinhi aron mamatay alang kanato. (Juan 3:16) Dili kadto masayon, dali nga kamatayon. Aron masabtan ang nahatag nga kasakit ngadto sa Diyos ug kang Jesus ug sa ingon maamgohan ang kadakoon sa ilang pagsakripisyo alang kanato, atong susihon ang rekord sa Bibliya sa mga panghitabo bahin niini.
17-19. Sa unsang paagi gihubit ni Jesus ang iyang umaabot nga kasakit?
17 Labing menos, upat ka higayong gihubit ni Jesus sa iyang mga apostoles kon unsa ang mahitabo. Sa pipila ka adlaw una pa kini nahitabo, siya miingon: “Ania karon, kita nanungas padulong sa Jerusalem, ug ang Anak sa tawo igatugyan ngadto sa punoan sa mga saserdote ug sa mga eskriba, ug ilang pagahukman siya sa kamatayon ug unya igatugyan siya ngadto sa mga tawo sa kanasoran, ug siya ilang bugalbugalan ug pagalud-an ug pagahampakon ug pagapatyon.”—Marcos 10:33, 34.
18 Gibati ni Jesus ang kalisod sa mahitabo unya kaniya, kay nahibalo sa mangilngig nga paagi sa pagbunal sa mga Romano. Ang koreya sa latigo nga gigamit sa paglatigo may mga tipik sa puthaw ug mga bukog sa karnero nga gipasok niana; busa samtang magpadayon sa pagbunal, ang likod ug ang mga bitiis nahimong mga badlis sa nagdugong unod. Mga bulan una pa niini, gipaila ni Jesus ang kalisod nga nahatag kaniya sa umaabot nga mapait nga pagsulay, nga nag-ingon, sumala sa atong mabasa diha sa Lucas 12:50: “Sa pagkatinuod, ako adunay bawtismo nga igabawtismo kanako, ug pagkadako sa akong kaguol hangtod nga kini matapos!”
19 Ang kalisod misamot sa nagkaduol na ang maong panahon. Iyang gisulti kini ngadto sa iyang langitnong Amahan: “Ang akong kalag karon naguol, ug unsay ikaingon ko? Amahan, luwasa ako niining taknaa. Bisan pa, tungod niini ako mianhi niining taknaa.” (Juan 12:27) Tino gayod nga natandog si Jehova sa pakiluoy sa iyang bugtong Anak! Diha sa Getsemane, mga oras na lang una pa sa iyang kamatayon, natugaw kaayo si Jesus ug miingon kang Pedro, Santiago, ug Juan: “Ang akong kalag nasubo gayod pag-ayo, nga daw ikamatay ko.” Pipila ka minuto human niadto iyang gipatugbaw ang iyang kataposang pag-ampo bahin niini ngadto kang Jehova: “‘Amahan, kon buot mo, kuhaa kining kopa gikan kanako. Apan, dili ang akong pagbuot ang matuman kondili ang imo.’ Sa gibati niya ang hilabihang kasakit siya nagpadayon sa pag-ampo nga labi pang mainiton; ug ang iyang singot nahimong samag tulo sa dugo nga nangatagak sa yuta.” (Mateo 26:38; Lucas 22:42, 44) Kini tingali ang gitawag sa medikal nga paagi nga hematidrosis. Kini talagsa ra apan mahitabo sa panahon nga grabe ang bationg kaguol.
20. Unsay nakatabang kang Jesus sa pag-antos sa kasakitan?
20 Mahitungod niining panahona sa Getsemane, ang Hebreohanon 5:7 nag-ingon: “Sa mga adlaw sa iyang pagkatawhanon si Kristo nag-ampo ug nangamuyo ngadto sa Usa nga arang makaluwas kaniya gikan sa kamatayon, uban sa makusog nga mga pagsinggit ug mga paghilak, ug siya gidungog tungod sa iyang diyosnong kahadlok.” Sanglit siya wala man luwasa gikan sa kamatayon pinaagi sa “Usa nga arang makaluwas kaniya gikan sa kamatayon,” sa unsang diwa nga gidungog ang iyang pag-ampo? Ang Lucas 22:43 nagatubag: “Usa ka manulonda gikan sa langit mipakita kaniya ug gilig-on siya.” Gitubag ang pag-ampo sa pagkaagi nga napalig-on sa manulonda nga gipadala sa Diyos si Jesus sa pag-antos sa kasakitan.
21. (a) Unsay nagpakita nga nagmadaogon si Jesus sa kasakitan? (b) Sa dihang mosamot ang atong mga pagsulay, unsay atong gusto nga atong ikasulti?
21 Makita kini sa gisangpotan. Sa dihang siya nahupayan sa iyang grabeng kahigwaos, si Jesus mitindog, gibalikan niya si Pedro, Santiago, ug Juan, ug miingon: “Bangon kamo, manglakaw na kita.” (Marcos 14:42) Sa tinuod siya nag-ingon, ‘Paadtoa ako aron budhian sa usa ka halok, aron dakpon sa panon sa katawhan, aron husayon dili sumala sa balaod, aron sayop nga pagahukman. Paadtoa ako aron bugalbugalan, aron lud-an, latigohon, ug ilansang sa kahoy sa pagsakit.’ Sa unom ka oras siya nagbitay didto, sa hilabihang kasakit, miantos hangtod sa kataposan. Samtang siya himalatyon, siya misinggit nga madaogon: “Natapos na!” (Juan 19:30) Siya nagpabiling malig-on ug gipamatud-an ang iyang pagkamaunongon sa paglaban sa pagkasoberano ni Jehova. Ang tanang gisugo ni Jehova nga iyang pagabuhaton sa yuta natuman. Sa dihang kita mamatay o inig-abot sa Armageddon, kita ba makaingon mahitungod sa atong buluhaton nga gikan kang Jehova: “Natapos na”?
22. Unsay nagpakita sa sukod sa pagkaylap sa kahibalo bahin kang Jehova?
22 Sa bisan hain nga kahimtang, kita makaseguro nga diha sa kusog nga nagsingabot nga tinudlong panahon ni Jehova, ang tibuok “yuta mapuno sa kahibalo kang Jehova sama sa mga tubig nga nagatabon sa dagat.”—Isaias 11:9.
Nakahinumdom Ka Ba?
◻ Unsay kahulogan sa pagkaila ug pagbatog kahibalo?
◻ Sa unsang paagi ang kaluoy ug kapasayloan ni Jehova gipakita kanato diha sa iyang Pulong?
◻ Sa unsang paagi gigamit ni Abraham ang kagawasan sa pagsulti diha kang Jehova?
◻ Nganong kita makalantaw kang Jesus ug diha kaniya makakita sa mga hiyas ni Jehova?