PAGLAOM
Kini mahimong magkahulogan ug pagsalig; pangandoy nga inubanag pagpaabot sa butang nga gipangandoy o pagtuo nga kini mahimong makab-ot; ang usa nga kaniya nasentro ang mga paglaom; tinubdan sa malaomong gipaabot, o saad; butang nga gilaoman, o tumong sa paglaom. Ang Hebreohanong lintunganayng berbo nga qa·wahʹ, nga gigikanan sa mga terminong gihubad nga “paglaom,” sa panguna nagkahulogang “maghulat” uban ang maikagong pagpaabot. (Gen 49:18) Sa Kristohanon Gregong Kasulatan, ang kahulogan sa Gregong termino nga el·pisʹ (paglaom) maoy “pagdahom sa usa ka maayong butang.”
Walay Tinuod nga Paglaom Kon Wala ang Diyos. Sumala sa gihisgotan sa Bibliya, ang tinuod nga paglaom maoy labaw pa kay sa pangandoy lamang nga tingali walay pasukaranan o purohan nga matuman. Kini usab mas labaw pa kay sa pagdahom lamang, tungod kay ang butang nga gidahom dili kanunayng tilinguhaon. Gipakita sa Bibliya nga ang katawhan sa kalibotan sa katibuk-an walay tinuod, malig-on nga paglaom; ang tawo mamatay, ug kon walay kahibalo kon unsay tagana gikan sa kahitas-an, walay paglaom kon unsay anaa sa umaabot. Gipahayag ni Solomon ang kaalaot sa kahimtang sa tawo kon dili mangilabot ang Diyos ingong “pagkadakong kakawangan! . . . Ang tanan kakawangan.”—Ecc 12:8; 9:2, 3.
Ang matinumanong patriarka nga si Job miingon nga bisan ang usa ka kahoy adunay paglaom nga moturok pag-usab, apan ang tawo, kon siya mamatay, mawala sa dayon. Hinunoa, gipakita ni Job nga siya naghisgot bahin sa tawong nagkinaugalingon nga walay tabang gikan sa Diyos, sanglit si Job nangandoy ug naglaom nga hinumdoman unta siya sa Diyos. (Job 14:7-15) Sa susama, giingnan ni apostol Pablo ang mga Kristohanon nga sila, sanglit may paglaom sa pagkabanhaw, dili angayng “masubo ingon sa uban usab nga mga walay paglaom.” (1Te 4:13) Dugang pa, sa dihang nakigsulti sa Hentil nga mga Kristohanon, gipatin-aw ni Pablo kanila nga sa wala pa sila makabaton sa kahibalo bahin sa tagana sa Diyos pinaagi ni Kristo, sila nahimulag sa nasod nga kanhi gipakiglabotan sa Diyos, ug ingong mga Hentil sila sa maong panahon “walay paglaom ug mga walay Diyos dinhi sa kalibotan.”—Efe 2:12.
Ang mga pulong nga sagad ipamulong niadtong wala molaom sa Diyos ug sa iyang saad sa pagkabanhaw sa mga patay maoy susama sa mga pulong sa dili-masinugtanong mga molupyo sa Jerusalem nga, inay nga maghinulsol ug masubo sa dihang ang ilang siyudad gihulga nga laglagon ingong paghukom sa Diyos, nagpatuyang hinuon sa unodnong kahilayan. Sila miingon: “Mangaon ug manginom kita, kay ugma kita mangamatay.” (Isa 22:13) Aron dili matakdan sa ilang tinamdan, ang apostol nagpasidaan batok niining mga tawo nga walay paglaom.—1Co 15:32, 33.
Kawang nga mga Paglaom. Wala ilimod ni Pablo nga ang katawhan sa kalibotan adunay makataronganong mga paglaom nga gipangagpas, nga ang pipila niini dalayegon. Hinunoa, iyang gipakita nga kon wala ang Diyos, ang mga paglaom sa usa ka tawo walay bili; sa pagkatinuod, kini walay-pulos sa kapulihay.
Apan gawas pa sa dili ra kaayo hinungdanon, komon, normal nga mga paglaom sa tawo adunay mga paglaom nga daotan. Adunay mga paglaom nga gihambin sa daotang paagi. Sa pipila ka kahimtang kini daw natuman na, apan sa pagkatinuod kini maoy temporaryo lamang, kay ang usa ka proverbio nag-ingon: “Ang pagdahom sa mga matarong maoy paglipay, apan ang paglaom sa mga daotan mahanaw.” (Pr 10:28) Dugang pa, “Sa diha nga ang tawong daotan mamatay, ang iyang paglaom mahanaw; ug bisan ang pagdahom pinasukad sa pagkagamhanan mahanaw.” (Pr 11:7) Busa, ang hinakog nga mga paglaom, ug ang mga paglaom nga sayop nga gipasukad sa materyalismo, sa kabakakan, sa sayop nga mga pakiglabot, o sa gahom o mga saad sa mga tawo, tino nga mapakyas.
Ang Tinubdan sa Paglaom. Si Jehova nga Diyos mao ang Tinubdan sa tinuod nga paglaom ug ang Usa nga makatuman sa tanan niyang mga saad ug sa mga gilaoman niadtong nagasalig kaniya. Pinaagi sa iyang dili-takos nga kalulot iyang gihatagan ang katawhan ug “paghupay ug maayong paglaom.” (2Te 2:16) Sa tanang panahon siya ang nahimong paglaom sa matarong nga mga tawo. Gitawag siya nga “paglaom sa Israel” ug ‘paglaom sa katigulangan sa Israel’ (Jer 14:8; 17:13; 50:7), ug daghan ang mga pulong sa paglaom ug pagsalig kaniya ang mabasa diha sa Hebreohanong Kasulatan. Tungod sa iyang mahigugmaong-kalulot alang sa iyang katawhan, bisan sa dihang sila nadestiyero tungod sa ilang pagkadili-masinugtanon kaniya, siya miingon kanila: “Ako nahibalo pag-ayo sa mga hunahuna nga gihunahuna ko nganha kaninyo, . . . mga hunahuna sa kalinaw, ug dili sa katalagman, sa paghatag kaninyog kaugmaon ug paglaom.” (Jer 29:11) Ang saad ni Jehova padayong nagpabuhi sa pagtuo ug paglaom sa matinumanong mga Israelinhon sa panahon sa pagkadestiyero sa Babilonya; napalig-on pag-ayo niini ang mga tawo sama kang Ezequiel ug Daniel, kay si Jehova miingon: “Adunay paglaom alang sa imong kaugmaon, . . . ug ang mga anak tino nga mopauli sa ilang kaugalingong teritoryo.” (Jer 31:17) Ang maong paglaom natuman sa dihang ang matinumanong nahibilin nga mga Hudiyo mibalik niadtong 537 W.K.P. aron tukoron pag-usab ang Jerusalem ug ang templo niini.—Esd 1:1-6.
Haom nga Molaom Alang sa Ganti. Dili kahakog kon ang alagad sa Diyos molaom nga siya makadawat ug ganti. Aron mabatonan ang tukmang panglantaw ug hustong pagsabot bahin sa Diyos, angayng mahibaloan sa usa ka tawo nga ang mahigugmaong-kalulot ug pagkamahinatagon maoy talagsaong mga hiyas sa Diyos; kinahanglan siyang motuo nga dili lamang kay naglungtad ang Diyos kondili nga siya usab “maoy tigganti sa mga matinuorong nagapangita kaniya.” (Heb 11:6) Ang paglaom motabang sa Kristohanong ministro nga magpabiling timbang ug magpadayon sa pag-alagad sa Diyos, kay siya nahibalo nga si Jehova magtagana sa iyang adlaw-adlaw nga mga panginahanglan. Si apostol Pablo naghisgot niini, nga migamit sa mga prinsipyo nga gilatid sa Balaod. Gikutlo ni Pablo ang balaod diha sa Deuteronomio 25:4: “Dili mo pagabusalan ang torong baka samtang kini nagagiok.” Dayon siya midugang: “Sa pagkatinuod tungod kanato nga kadto nasulat, tungod kay ang tawo nga nagadaro angay nga magadaro nga may paglaom ug ang tawo nga nagagiok angay nga mobuhat niana sa paglaom nga mahimong mag-aambit.”—1Co 9:9, 10.
Mahinungdanon sa Pagtuo. Ang paglaom mahinungdanon usab sa pagtuo; mao kini ang pundasyon ug pasukaranan sa pagtuo. (Heb 11:1) Ug sa baylo, ang pagtuo maghimo sa paglaom nga mas masanag ug mas malig-on. Sa pagpalig-on sa mga Kristohanon, gihisgotan ni apostol Pablo ang maayong panig-ingnan ni Abraham. Sa dihang si Abraham ug ang iyang asawa nga si Sara, sa tawhanong panglantaw, wala nay paglaom nga makabaton pag mga anak, kini ang giingon: “Bisan tuod dili na malaoman, apan pinasukad sa paglaom siya nagbatog pagtuo, nga siya mahimong amahan sa daghang kanasoran sumala sa giingon: ‘Mahimong ingon niana ang imong binhi.’” Maylabot sa pagpatunghag mga anak, nahibalo si Abraham nga ang iyang lawas ug ang kang Sara “patay na.” Apan wala siya maluya sa pagtuo. Ngano? “Tungod sa saad sa Diyos siya wala magduhaduha sa kawalay-pagtuo, apan nahimong kusganon pinaagi sa iyang pagtuo.”—Rom 4:18-20.
Dayon gigamit sa apostol ang pagtuo ug paglaom ni Abraham ingong panig-ingnan alang sa mga Kristohanon, ug mihinapos: “Magsadya kita, pinasukad sa paglaom sa himaya sa Diyos . . . ug ang paglaom dili motultol sa pagkahigawad; tungod kay ang gugma sa Diyos gibubo man nganhi sa atong mga kasingkasing pinaagi sa balaang espiritu, nga gihatag kanato.”—Rom 5:2, 5.
Ang Kristohanong Paglaom. Ang paglaom sa mga Kristohanon ug, sa pagkatinuod, sa tanang katawhan nakadepende kang Jesu-Kristo. Diha pa nabuksan alang sa bisan kinsang tawo ang kahigayonan nga mabatonan ang kinabuhing dayon sa langit o sa yuta sa dihang si Kristo Jesus “naghatag ug kahayag nganha sa kinabuhi ug sa pagkadili-madunoton pinaagi sa maayong balita.” (2Ti 1:10) Ang mga igsoon ni Kristo nga gianak sa espiritu giingnan nga sila adunay langitnong mga paglaom tungod sa dakong kaluoy sa Diyos, kinsa ‘nagpahimugso kanila pag-usab ngadto sa usa ka buhi nga paglaom pinaagi sa pagkabanhaw ni Jesu-Kristo gikan sa mga patay.’ (1Pe 1:3, 4; Col 1:5, 27; Tit 1:1, 2; 3:6, 7) Kining makalilipay nga paglaom matuman “inigpadayag ni Jesu-Kristo.” (1Pe 1:13, 21; Tit 2:13) Busa gitawag ni apostol Pablo si Kristo Jesus ingong “atong paglaom.”—1Ti 1:1.
Kini nga paglaom sa kinabuhing walay kataposan ug pagkadili-madunoton alang niadtong “mga mag-aambit sa langitnong pagtawag” (Heb 3:1) adunay lig-on nga pasukaranan ug kasaligan gayod. Kini gipaluyohan sa duha ka butang nga niini dili gayod mahimo nga mamakak ang Diyos, nga mao, ang iyang saad ug ang iyang panumpa, ug ang paglaom diha kang Kristo, kinsa karon imortal na didto sa kalangitan. Busa kini nga paglaom gihisgotan ingong “angkla sa kalag, nga seguro ug malig-on, ug kini makasulod ngadto sa kinasuloran sa kortina [maingon nga ang hataas nga saserdote mosulod sa Labing Balaan sa Adlaw sa Pagtabon-sa-Sala], diin ang usa ka mag-uuna nakasulod alang kanato, si Jesus, nga nahimong hataas nga saserdote sa paagi nga sama kang Melquisedek hangtod sa kahangtoran.”—Heb 6:17-20.
Kinahanglang ugmaron ug padayong huptan. Kanunayng gipasiugda sa Bibliya nga kinahanglang mangupot ang mga Kristohanon sa “usa ka paglaom.” (Efe 4:4) Gikinahanglan niini ang padayong kakugi ug ang paggamit sa kagawasan sa pagsulti ug ang “pagpasigarbo” niini nga paglaom. (Heb 3:6; 6:11) Ang paglaom maugmad pinaagi sa paglahutay ilalom sa kasakitan; kini mosangpot sa usa ka inuyonang kahimtang atubangan sa Diyos, nga kaniya naggikan ang paglaom. (Rom 5:2-5) Kini gihisgotan duyog sa pagtuo ug gugma ingong usa sa tulo ka hiyas nga nagpaila sa Kristohanong kongregasyon sukad nga nawala ang milagrosong mga gasa sa espiritu nga nabatonan sa unang-siglong kongregasyon.—1Co 13:13.
Mga hiyas ug mga kaayohan. Ang paglaom mahinungdanon kaayo sa Kristohanon. Kini kauban sa kalipay, kalinaw, ug gahom sa balaang espiritu. (Rom 15:13) Kini naghatag ug kagawasan sa pagsulti sa dihang moduol sa Diyos alang sa iyang dili-takos nga kalulot ug kaluoy. (2Co 3:12) Kini makatabang sa Kristohanon aron makalahutay uban ang pagmaya, bisan unsa pa ang mga kahimtang. (Rom 12:12; 1Te 1:3) Sama sa usa ka helmet nga magpanalipod sa ulo sa manggugubat, ang paglaom sa kaluwasan magpanalipod usab sa mga gahom sa pangisip aron ang Kristohanon makahupot sa iyang integridad. (1Te 5:8) Ang paglaom makapalig-on, tungod kay, samtang ang dinihogang Kristohanon nga ania pa sa yuta wala pa makabaton sa ganti nga langitnong kinabuhi, ang iyang pangandoy nga inubanag pagpaabot lig-on kaayo, nga bisan pa sa grabeng mga pagsulay ug mga kalisdanan, siya nagpadayon sa paghulat nga mapailobon sa gilaomang butang uban ang paglahutay.—Rom 8:24, 25.
Ang paglaom makatabang sa Kristohanon sa paghupot ug mahinlong kinabuhi, tungod kay siya nahibalo nga ang Diyos ug si Kristo, nga kanila nakadepende ang paglaom, maoy putli, ug dili usab siya makalaom nga siya mahisama sa Diyos ug makadawat sa ganti kon siya magabuhat ug kahugawan o pagkadili-matarong. (1Ju 3:2, 3) Kini suod nga nalangkit sa kinalabwang hiyas nga mao ang gugma, tungod kay ang usa nga may tinuod nga gugma sa Diyos molaom usab sa tanang mga saad sa Diyos. Dugang pa, siya molaom sa labing maayo alang sa iyang mga igsoon sa pagtuo, nga maghigugma kanila ug mosalig nga ang ilang kasingkasing tim-os diha kang Kristo.—1Co 13:4, 7; 1Te 2:19.
Labaw pa kay sa paglaom ilalom sa Balaod. Sa wala pa ihatag ang Balaod ngadto sa Israel, ang matinumanong mga katigulangan sa nasod naghupot ug paglaom diha sa Diyos. (Buh 26:6, 7; Gen 22:18; Miq 7:20; 2Ti 1:3) Sila naglaom sa tagana sa Diyos alang sa kinabuhi. Sa dihang miabot ang Balaod, kini sa sinugdan mipatim-awng mao ang katumanan sa ilang paglaom. Apan sa kasukwahi, ang Balaod nagpadayag sa tanan ingong mga makasasala atubangan sa Diyos ug pinaagi sa pagpadayag sa mga kalapasan, nagkondenar sa tanan nga nailalom niini sa kamatayon. (Gal 3:19; Rom 7:7-11) Ang Balaod mismo balaan, dili daotan; apan tungod sa pagkabalaan ug pagkamatarong niini, napadayag niini ang pagkadili-hingpit niadtong nailalom niini. (Rom 7:12) Ingon sa gitagna pinaagi sa mga manalagna, kinahanglang ipasulod o ihatag sa Diyos ang “usa ka mas maayong paglaom” pinaagi kang Jesu-Kristo, nga maghiklin sa Balaod ug pinaagi niana kadtong adunay pagtuo kang Kristo makaduol sa Diyos.—Heb 7:18, 19; 11:40; itandi ang Jer 31:31-34.
Paglaom alang sa tanang katawhan. Ang dili-takos nga kalulot sa Diyos napadako pa tungod kay ang katingalahang paglaom nga iyang gibuksan alang sa espirituwal nga mga igsoon ni Jesu-Kristo, nga mahimong kauban niyang mga manununod sa langitnong pagtawag (Heb 3:1), suod nga nalangkit usab sa paglaom alang sa tanang katawhan nga buot moalagad sa Diyos. Human hisgoti ang paglaom niadtong nagpaabot nga mahimong langitnong “mga anak sa Diyos” ug kaubang mga manununod ni Kristo, si apostol Pablo nagpatin-aw: “Ang maikagong pagpaabot sa kalalangan nagahulat sa pagpadayag sa mga anak sa Diyos. Kay ang kalalangan gipailalom sa pagkawalay-pulos, dili pinaagi sa kaugalingong kabubut-on niini kondili pinaagi kaniya nga nagsakop niini, pinasukad sa paglaom aron nga ang kalalangan usab ipagawas gikan sa pagkaulipon sa pagkadunot ug makabaton sa mahimayaong kagawasan sa mga anak sa Diyos.”—Rom 8:14, 17, 19-21.
Sumala sa mga pulong ni Pablo sa Roma 8:20, 21, wala laglaga ni Jehova nga Diyos ang katigulangan sa tawo nga si Adan sa dihang siya nakasala, apan iyang gitugotan nga ang mga tawo mahimugso gikan sa usa ka dili-hingpit nga amahan, diin ilang masinatian ang pagkawalay-pulos dili tungod sa ilang tinuyong sayop, kondili tungod sa ilang napanunod nga pagkadili-hingpit. Apan wala sila pasagdi sa Diyos nga magpabiling walay paglaom kondili malulotong naghatag ug paglaom pinaagi sa sinaad nga “binhi” (Gen 3:15; 22:18), nga mao si Jesu-Kristo. (Gal 3:16) Ang unang pag-abot sa Mesiyas gitagna ni Daniel. (Dan 9:24-27) Ang pagsangyaw ni Juan nga Tigbawtismo nakapukaw sa kahinam sa nasod sa Israel. (Mat 3:1, 2; Luc 3:15) Gituman ni Jesus ang maong paglaom pinaagi sa iyang ministeryo, kamatayon, ug pagkabanhaw. Apan ang dakong paglaom alang sa katawhan sa katibuk-an, sa mga buhi ug sa mga patay, nakadepende sa Gingharian ni Kristo, sa dihang siya ug ang iyang kaubang mga manununod mag-alagad na ingong langitnong mga hari ug mga saserdote. Unya ang katawhan nga magpasundayag ug pagtuo mapahigawas na gayod gikan sa kadunotan tungod sa pagkadili-hingpit ug sa sala, ug sila mahimo na gayong bug-os nga “mga anak sa Diyos.” Ang ilang paglaom napalig-on sa dihang gibanhaw sa Diyos ang iyang Anak kapin na sa 1,900 ka tuig kanhi.—Buh 17:31; 23:6; 24:15.
Gitagana ni Jehova nga Diyos ang iyang Pulong, ang Bibliya, nga diha niini adunay mabasang mga instruksiyon ug mga panig-ingnan, aron ang tanang tawo makabaton ug paglaom. (Rom 15:4; 1Co 10:11; 2Ti 3:16, 17) Kadtong nagbaton niini nga paglaom kinahanglang magmantala niini ngadto sa uban; sa pagbuhat sa ingon, luwason sa nagbaton niini nga paglaom ang iyang kaugalingon ug kadtong mamati kaniya.—1Pe 3:15; 1Ti 4:16.