Pagkompisal sa mga Sala—Paagi ba sa Diyos o sa Tawo?

TALIWALA sa mga Katoliko, ang pagkompisal kalit nga nausab sa milabay ang daghang siglo. Sa unang katuigan sa Katolikong Iglesya, ang pagkompisal ug pagsilot gikinahanglan lamang alang sa seryosong mga sala. Mahitungod niini, ang librong Religion in the Medieval West miingon: “Hangtod sa hinapos sa ikaunom nga siglo ang sistema sa pagsilot bangis kaayo: ang sakramento himoon lamang kas-a sa tibuok-kinabuhi, ang pagkompisal ipahamtang atubangan sa publiko, ang silot taas ug grabe.”

Unsa ka bangis kana nga silot? Sa 1052 ang usa nga gisilotan kinahanglang maglakaw nga magtiniil gikan sa Bruges sa Belgium ngadto sa Jerusalem! “Sa 1700 may makita gihapong mga Katoliko diha sa sagradong mga atabay ug mga tuboran, nga nagluhod diha sa nagyelo nga tubig hangtod sa ilang mga liog sa paglitok sa ilang silot nga mga pag-ampo,” matud pa sa librong Christianity in the West 1400-1700. Sanglit sa maong panahon ang pagpasaylo pugngan hangtod matapos ang silot, gilangan sa kadaghanan ang ilang pagkompisal hangtod nga sila hilimatyon.

Kanus-a nagsugod ang bag-ong batasan sa pagkompisal? Ang Religion in the Medieval West nag-ingon: “Ang usa ka bag-ong porma sa silot gipailaila sa Pransiya sa hinapos ang ikaunom nga siglo pinaagi sa mga mongheng Celtic. . . . Kini maoy hinonghong nga pagkompisal, diin isugid sa usa nga naghinulsol ang iyang mga sala nga pribado sa usa ka pari, ug kadto maoy pagsagop sa monastikong batasan sa espirituwal nga pagpanambag.” Sumala sa mas karaan pang batasan sa mga monghe, ang mga monghe magsinugiray sa ilang mga sala sa usag usa aron makabaton ug tabang sa espirituwal sa pagbuntog sa ilang mga kahuyangan. Diha sa mas bag-o nga paagi sa pagkompisal nga hinonghong, hinunoa, nagpangayo ang simbahan nga hatagan ang pari ug dakong “gahom o awtoridad sa pagpasaylo sa mga sala.”​—New Catholic Encyclopedia.

Gihatagan ba tinuod ni Jesus ang uban niyang mga sumusunod sa maong gahom? Unsay iyang giingon nga miagak sa pipila niining maong konklusyona?

“Ang mga Yawi sa Gingharian”

Diha sa usa ka okasyon, giingnan ni Jesu-Kristo si apostol Pedro: “Hatagan ko ikaw sa mga yawi sa gingharian sa langit: ug bisan unsay imong pagabugkoson dinhi sa yuta pagailhon kini nga binugkos didto sa langit; ug bisan unsay imong pagaluagan dinhi sa yuta pagailhon nga linuagan didto sa langit.” (Mateo 16:19, The Jerusalem Bible) Unsay gipasabot ni Jesus sa “mga yawi sa gingharian”? Atong masabtan kinig maayo kon atong tan-awon ang laing okasyon nga gigamit ni Jesus ang pulong “yawi.”

Kas-a giingnan ni Jesus ang Hudiyonhong mga lider sa relihiyon nga batid sa Kasugoan ni Moises: “Alaot kamong mga batid sa balaod kay inyong gihikaw ang yawi sa kahibalo! Kamo wala mosulod niini, ug inyong gipugngan ang uban nga buot mosulod niini.” (Lucas 11:52, JB) ‘Gipugngan ang uban sa pagsulod’ diin? Si Jesus nagtug-an kanato diha sa Mateo 23:13: “Alaot kamo, nga mga eskriba ug mga Pariseo, mga maut! Kay gisirhan ninyo ang gingharian sa langit sa atubangan sa mga tawo, kay wala kamo mosulod ni magtugot sa pagpasulod sa mga tawong gusto untang mosulod.” (JB) Gisirhan sa Hudiyonhong mga klero ang pultahan diha sa kadaghanan, sa ato pa, pinaagi sa paghikaw kanila sa kahigayonan nga mahiuban ni Jesu-Kristo sa langit. Ang “yawi” nga “gikuha” sa maong relihiyosong mga pangulo walay kalabotan sa kapasayloan sa mga sala. Kadto mao ang yawi sa tagana sa Diyos nga kahibalo.

Sa susama, “ang mga yawi sa gingharian” nga gihatag kang Pedro wala maghawas sa gahom sa pagpahibalo sa langit kon kang kinsang kasal-anan ang angay pasayloon o dili. Hinunoa, sila naghawas sa dakong pribilehiyo ni Pedro sa pagbukas sa dalan sa langit pinaagi sa pagpakaylap sa tagana sa Diyos nga kahibalo pinaagi sa iyang ministeryo. Iyang unang gihimo kini alang sa mga Hudiyo ug sa Hudiyonhong mga kinabig, unya sa mga Samarianhon, ug sa kataposan sa mga Hentil.​—Buhat 2:1-41; 8:14-17; 10:1-48.

“Bisan Unsay Imong Pagabugkoson Dinhi sa Yuta”

Sa ulahi, ang giingon ni Jesus kang Pedro gisobli ngadto sa ubang mga tinun-an. “Sa pagkatinuod sultihan ko kamo,” miingon si Jesus, “bisan unsay inyong pagabugkoson sa yuta pagaisipong binugkos didto sa langit; bisan unsay inyong pagaluagan sa yuta pagaisipon nga linuagan didto sa langit.” (Mateo 18:18, JB) Unsang awtoridad ang gitugyan dinhi ni Kristo ngadto sa iyang mga tinun-an? Ang konteksto nagpakita nga siya naghisgot mahitungod sa paghusay sa mga suliran tali sa mga magtutuong indibiduwal ug paghupot sa kongregasyon nga hinlo gikan sa dili mahinulsolong mga makasasala.​—Mateo 18:15-17.

Kon bahin sa seryosong paglapas sa kasugoan sa Diyos, ang may kaakohang mga lalaki diha sa kongregasyon ang mohukom sa mga butang ug maoy mopakanaog ug desisyon kon ang usa ka makasasala angay bang “pagabugkoson” (lantawon nga sad-an) o “pagaluagan” (gipakawalay-sala). Kini ba nagpasabot nga ang langit mosunod sa mga desisyon sa mga tawo? Dili. Sama sa gipaila sa eskolar sa Bibliya nga si Robert Young, ang bisan unsa nga desisyon nga himoon sa mga tinun-an mosunod sa desisyon sa langit, dili mag-una niini. Siya nag-ingon nga ang bersikulo 18 sa literal angay nga mabasa: Kon unsay inyong gibugkos sa yuta “ingon sa gibugkos (na)” sa langit.

Sa pagkamatuod, dili-makataronganong hunahunaon nga ang bisan kinsang mga tawong dili-hingpit makahimog mga desisyon nga pagailhon niadtong anaa sa langitnong mga hukmanan. Labing makataronganon pa hinuon ang pag-ingon nga sundon sa natudlong mga hawas ni Kristo ang iyang mga pagtultol aron huptang hinlo ang iyang kongregasyon. Ilang buhaton kini pinaagi sa paghimog usa ka desisyon nga gipasukad sa mga prinsipyo nga gilatid na didto sa langit. Si Jesus mismo maoy motultol kanila sa pagbuhat niini.​—Mateo 18:20.

May tawo ba nga makahimo sa “paghawas kang Kristo ingong amahananong maghuhukom” sa usa ka sukod sa paghukom sa walay kataposang kaugmaon sa isigkamagsisimba? (New Catholic Encyclopedia) Ang mga pari nga tigpakompisal makapasaylo dayon, bisag “daw adunay wala-ikabutyag nga pagtuo [tali sa mga teologong Katoliko] nga usa gayod ka talagsaong tawo ang tinuod gayod nga naghinulsol sa iyang mga sala.” (The New Encyclopædia Britannica) Sa pagkatinuod, kanus-a ang kataposang panahon nga imong nadunggan ang usa ka pari nga midumili sa pagpasaylo o pagpahigawas sa usa ka makasasala? Malagmit, tungod kini kay ang tagsa-tagsa ka pari wala magtuo nga siya adunay katakos sa paghukom kon mahinulsolon ba o dili ang usa ka makasasala. Apan kon mao kini ang kahimtang, nganong iyang giangkon ang gahom nga makapasaylo?

Handurawa ang usa ka hukmanan diin ipakawalay sala sa usa ka maluloy-ong maghuhukom ang mga kriminal, bisag sige ug lapas sa balaod, tungod kay sila mihimog usa ka rituwal nga pagdawat sa ilang nabuhat nga daotan ug moingon nga sila naghinulsol. Bisan tuod matagbaw niini ang mamumuhat ug daotan, ang maong sayop nga hunahuna bahin sa kaluoy makadaot gayod sa pagtahod sa hustisya. Dili ba hinuon nga ang pagkompisal nga gipraktis karong adlawa sa Katolikong Iglesya sa aktuwal nagapagahi lamang sa mga tawo diha sa dalan sa kasal-anan?​—Ecclesiastes 8:11.

“Ang pagkompisal wala makapatunghag bisan unsang kiling sa pagpaningkamot nga malikayan ang sala sa umaabot,” miingon si Ramona, nga naghisgot sa iyang kasinatian sa pagkompisal ingong usa ka Katoliko sukad pa nga siya siyete anyos. Siya midugang: “Ang pagkompisal mopaugmad sa ideya nga mapinasayloon ang Diyos ug bisan unsay ipahimo kanimo sa imong dili hingpit nga unod siya mopasaylo. Kini dili mopaugmad ug usa ka halalom nga tinguha sa pagbuhat ug matarong.”a

Apan komosta man ang mga pulong ni Jesus nga nasulat diha sa Juan 20:22, 23? Dinha iyang gisultihan ang iyang mga tinun-an: “Dawata ninyo ang Balaang Espiritu. Kinsa ganing mga sala nga inyong pasayloon, kini pagapasayloon; kinsa ganing mga sala nga dili ninyo pasayloon, dili usab kini pasayloon.” (JB) Dili ba si Jesus dinhi sa espisipiko nga paagi naghatag sa iyang mga tinun-an ug awtoridad sa pagpasaylo sa mga sala?

Kon kining tekstoha ang tagdon lamang, mopatim-aw nga kini mao ang gipasabot niining tekstoha sa Bibliya. Hinunoa, kon kining mga pulonga konsiderahon uban sa asoy sa Mateo 18:15-18 ug sa tanan nga gitudlo sa Bibliya bahin sa pagsugid sa mga sala ug pagpasaylo, unsay atong ikahinapos? Nga diha sa Juan 20:22, 23, si Jesus naghatag sa iyang mga tinun-an ug awtoridad sa pagpalagpot sa dili mahinulsolong mga mamumuhat ug grabeng mga sala sa kongregasyon. Sa samang higayon, si Kristo naghatag sa iyang mga sumusunod ug awtoridad sa pagpaabot ug kaluoy ug sa pagpasaylo sa mahinulsolong mga makasasala. Tinong si Jesus wala mag-ingon nga ang iyang mga tinun-an angay magasugid sa matag sala ngadto sa usa ka pari.

Ang may mga responsabilidad diha sa kongregasyon sa ingon awtorisado sa paghukom kon unsaon sa pagpakiglabot sa mga tawo nga nakahimog grabeng mga sala. Ang maong mga desisyon himoon ubos sa giya sa balaang espiritu sa Diyos ug nahiuyon uban sa mga pagtultol nga gihatag sa Diyos pinaagi kang Jesu-Kristo ug sa Balaang Kasulatan. (Itandi ang Buhat 5:1-5; 1 Corinto 5:1-5, 11-13.) Ang mga lalaki nga may kaakohan sa ingon mosanong sa pagtultol gikan sa langit, dili mopahamtang sa ilang mga desisyon sa langit.

“Magsinugiray Kamo sa Usag Usa sa Inyong mga Sala”

Nan, karon, kanus-a nga ang mga Kristohanon angay magsinugiray sa usag usa sa ilang mga sala? Kon bahin sa seryosong sala (dili ang matag gamay nga kahuyangan), kinahanglang mosugid ang usa ka indibiduwal ngadto sa usa ka responsableng mga magtatan-aw sa kongregasyon. Bisan kon ang sala dili kaayo seryoso apan ang tanlag sa makasasala hingaping nagatugaw kaniya, adunay dakong bili ang pagsugid niana ug mangitag espirituwal nga tabang.

Niining bahina ang magsusulat sa Bibliya nga si Santiago miingon: “Kon may usa kaninyo nga nagmasakiton sa [espirituwal], ipatawag ang mga ansiano sa iglesya, ug dihogan siya ug lana sa ngalan sa Ginoo ug mag-ampo alang kaniya. Ang pag-ampo nga inubanag pagtuo makaayo sa masakiton ug pagabangonon siya sa Ginoo pag-usab; ug kon siya nakasala man, siya pasayloon. Busa magsinugiray kamo sa usag usa sa inyong mga sala, ug pag-ampo kamo alang sa usag usa.”​—Santiago 5:14-16, JB.

Niining mga pulonga, walay gipasabot nga adunay usa ka pormal, rituwal nga paagi, hinonghong nga pagkompisal. Hinunoa, kon mabug-atan kaayo ang usa ka Kristohanon sa sala nga iyang gibati nga siya dili makaampo, kinahanglang ipatawag niya ang tinudlong mga ansiano, o mga magtatan-aw, sa kongregasyon, ug sila mag-ampo uban kaniya. Aron matabangan siya nga maayo sa espirituwal, ilang ihaplas usab ang lana sa Pulong sa Diyos.​—Salmo 141:5; itandi ang Lucas 5:31, 32; Pinadayag 3:18.

Talagsaon ilabina ang tambag ni Juan Bawtista sa “pagpamunga ug mga bunga nga nahiangay sa paghinulsol.” (Mateo 3:8; itandi ang Buhat 26:20.) Biyaan sa tinuod nga mahinulsolong mamumuhat ug daotan ang iyang makasasalang dalan. Sama kang Haring David sa karaang Israel, ang mahinulsolong makasasala nga mosugid sa iyang mga sala ngadto sa Diyos makadawat ug kapasayloan. Si David misulat: “Gisugid ko ang akong sala nganha kanimo, ug wala ko tagoi ang akong kasal-anan. Ako miingon: ‘Igasugid ko kang Jehova ang akong mga kalapasan.’ Ug imong gipasaylo ang pagkadaotan sa akong mga sala.”​—Salmo 32:5.

Ang mga buhat sa silot dili makahatag sa maong kapasayloan. Ang Diyos lamang ang makahatag niana. Ang iyang tagdon mao ang mga kinahanglanon sa hingpit nga hustisya, apan ang iyang pagpasaylo nagpahayag sa iyang gugma alang sa katawhan. Ang iyang pagpasaylo usab maoy usa ka kapahayagan sa dili-takos nga kalulot nga gipasukad sa halad lukat ni Jesu-Kristo ug gipaabot lamang ngadto sa mahinulsolong mga makasasala nga nagabiya sa daotan sa panan-aw sa Diyos. (Salmo 51:7; Isaias 1:18; Juan 3:16; Roma 3:23-26) Kadtong pasayloon lamang ni Jehova nga Diyos ang makabaton sa kinabuhing walay kataposan. Ug aron madawat ang maong kapasayloan, kinahanglang atong isugid ang atong mga sala sa paagi sa Diyos, dili sa tawo.

[Footnote]

[Hulagway sa panid 7]

Si David misugid sa iyang sala ngadto kang Jehova,

kinsa nagapasaylo sa mga sala