NASOD
Sa lapad ug linangkob nga diwa, ang usa ka nasod gilangkoban sa mga tawo nga labing menos kadugo sa usag usa ug may komon nga pinulongan. Ang maong nasodnong pundok sagad nag-okupar ug usa ka tinong geograpikanhong teritoryo ug nailalom sa pagkontrolar sa usa ka matang sa sentral nga pangagamhanan. Matod sa Theological Dictionary of the Old Testament, “Mopatim-aw nga ang Hebreohanong pulong nga goy naghubit sa usa ka katawhan sumala sa kalangkitan niini sa politika ug sa teritoryo, ug busa kaamgid kaayo sa atong modernong termino nga ‘nasod.’ Ang ʽam [katawhan], sa baylo, kanunayng nagpasiugda sa pagkakadugo ingong pasukaranan sa panaghiusa ingong usa ka katawhan.” (Giedit ni G. J. Botterweck ug H. Ringgren, Tomo 2, 1975, p. 427) Ang Gregong mga termino nga eʹthnos (nasod) ug la·osʹ (katawhan) gigamit sa samang paagi. Sa Kasulatan ang plural nga porma nga gohy ug eʹthnos sagad nagtumong sa Hentil nga kanasoran.
Gigikanan. Ang pagkaporma sa bulag nga mga nasod unang gihisgotan sa yugto human sa Lunop, maylabot sa pagtukod sa Torre sa Babel. Kadtong miapil niini nga proyekto nagkahiusa sa ilang pagsupak sa katuyoan sa Diyos. Ang pangunang hinungdan nga sila dali ra kaayong nagkahiusa maoy tungod kay “ang tibuok yuta nagpadayon nga may usa ka pinulongan ug usa ka hugpong sa mga pulong.” (Gen 11:1-4) Si Jehova nakamatikod niini ug, pinaagi sa paglahugay sa ilang pinulongan, ‘nagpatibulaag kanila gikan didto ibabaw sa tibuok nawong sa yuta.’—Gen 11:5-9; MAPA, Tomo 1, p. 329.
Nagkabulag na nianang higayona tungod kay wala na magkasinabot, ang matag grupo sa pinulongan nakaugmad ug kaugalingong kultura, arte, mga kostumbre, kinaiya, ug relihiyon—ang tagsatagsa may kaugalingong mga paagi sa pagbuhat sa mga butang. (Lev 18:3) Kay nahimulag na gikan sa Diyos, ang lainlaing mga katawhan nagmugna ug daghang idolo sa ilang tinumotumong mga bathala.—Deu 12:30; 2Ha 17:29, 33.
Adunay tulo ka dagkong sanga niining mga nasora nga naggikan sa mga anak nga lalaki ug mga apo sa mga anak nga lalaki ni Noe nga si Japet, Ham, ug Sem, ug kini sila giisip nga mao ang mga amahan nga nagtukod sa maong mga nasod nga gitawag pinaagi sa ilang mga ngalan. Busa, ang listahan sa Genesis, kapitulo 10, matawag nga mao ang labing karaang talaan sa mga nasod, nga 70 ang gidaghanon. Napulog-upat maoy Japetikanhon, 30 ang Hamitikanhon, ug 26 ang Semitikanhon ug kagikan. (Gen 10:1-8, 13-32; 1Cr 1:4-25) Alang sa dugang impormasyon bahin niining nasodnong mga pundok, tan-awa ang TSART, Tomo 1, p. 329, maingon man ang mga artikulo sa matag usa sa 70 ka kaliwat ni Noe.
Siyempre, dihay daghang kausaban paglabay sa panahon. Ang pipila ka nasod nasakop sa ilang mga silingan o bug-os nga nahanaw, tungod sa kahuyang, sakit, o gubat; ang uban mitungha tungod sa bag-ong mga paglalin ug pag-uswag sa populasyon. Ang espiritu sa nasyonalismo usahay kusganon kaayo taliwala sa pipila ka pundok, ug kini, inubanan sa dakong militaryong kadaogan, nakahatag sa ambisyosong mga tawo sa gikinahanglang panukmod sa pagtukod ug mga imperyo sa kalibotan sa kaalaotan sa mas huyang nga mga nasod.
Usa ka Amahan sa Kanasoran. Gisultihan sa Diyos si Abram nga mobiya sa Ur ug mobalhin sa usa ka yuta nga Iyang ipakita kaniya, kay Siya miingon, “Maghimo ako ug usa ka dakong nasod gikan kanimo.” (Gen 12:1-4) Sa ulahi, gipadako sa Diyos ang iyang saad, nga nag-ingon, “Ikaw tino nga mahimong amahan sa usa ka panon sa mga nasod. . . . Ug ako maghimo kanimong mabungahon gayod kaayo ug maghimo kanimong mga nasod, ug mga hari mogula gikan kanimo.” (Gen 17:1-6) Natuman kini nga saad. Ang anak nga lalaki ni Abraham nga si Ismael nanganak ug “napulog-duha ka pangulo sumala sa ilang mga banay” (Gen 25:13-16; 17:20; 21:13, 18), ug pinaagi sa unom ka anak nga lalaki ni Ketura, masubay sa ubang mga nasod ang ilang kagikan balik kang Abraham. (Gen 25:1-4; 1Cr 1:28-33; Rom 4:16-18) Gikan sa anak nga lalaki ni Abraham nga si Isaac mitungha ang mga Israelinhon ug mga Edomhanon. (Gen 25:21-26) Sa mas dako, espirituwal nga diwa, si Abraham nahimong “amahan sa daghang kanasoran,” kay ang mga tawo sa daghang nasodnong mga pundok, lakip niadtong sakop sa Kristohanong kongregasyon sa Roma, tungod sa ilang pagtuo ug pagkamasinugtanon sila makahimo sa pagtawag kang Abraham nga ilang amahan, ang “amahan sa tanan nga nagbatog pagtuo.”—Rom 4:11, 16-18; tan-awa ang ISRAEL Num. 2.
Kon Giunsa Paglantaw sa Diyos ang mga Nasod. Ingong Maglalalang ug Unibersohanong Soberano, ang Diyos adunay bug-os nga katungod sa pagtino sa mga utlanan sa teritoryo sa mga nasod (kon buot niya kining buhaton), sama sa iyang gihimo sa Ammon, Edom, ug Israel. (Deu 2:17-22; 32:8; 2Cr 20:6, 7; Buh 17:26) Labot sa kadako o kabantog, ang Labing Hataas ug Halangdon nga Usa ibabaw sa tibuok nga yuta dili ikatandi sa kanasoran sa katawhan. (Jer 10:6, 7) Ngani ang mga nasod sa iyang panan-aw sama lamang sa usa ka tinulo gikan sa timba. (Isa 40:15, 17) Busa sa dihang ang mga nasod mapungot ug magyagubyob batok kang Jehova, sama sa dihang ilang gilansang si Jesus hangtod namatay diha sa estaka sa pagsakit, Siya mikatawa lamang nga mayubiton kanila ug naglibog ug nagbungkag sa ilang mapangahasong laraw batok Kaniya.—Sal 2:1, 2, 4, 5; 33:10; 59:8; Dan 4:32b, 34, 35; Buh 4:24-28.
Dugang pa, tungod sa tanang dili matupngan nga kabantog ug gahom ni Jehova, walay usa nga may katungod nga makaakusar kaniya nga siya dili-matarong sa iyang pagtratar sa nasodnong mga pundok. Bisan pa man kon ang Diyos nakiglabot sa usa lamang ka tawo o sa tibuok nasod, dili gayod niya ikompromiso ang iyang matarong nga mga prinsipyo. (Job 34:29) Kon ang usa ka nasod mahinulsolon, sama sa katawhan sa Nineve, siya magapanalangin kanila. (Jon 3:5-10) Apan kon sila moliso sa pagbuhat ug daotan, bisan pag nailalom sa pakigsaad kaniya, siya magalaglag kanila. (Jer 18:7-10) Sa dihang mobangon ang usa ka isyu, si Jehova magpadala sa iyang mga manalagna uban ang usa ka mensahe sa pasidaan. (Jer 1:5, 10; Eze 2:3; 33:7) Ang Diyos dili mapihigon kang bisan kinsa, dako man o gamay.—Deu 10:17; 2Cr 19:7; Buh 10:34, 35.
Busa, sa dihang ang tanang kanasoran modumili sa pag-ila ug sa pagsunod kang Jehova, o sila magsalikway kaniya diha sa ilang mga hunahuna ug mga kasingkasing, si Jehova magpahamtang sa iyang mga paghukom kanila. (Sal 79:6; 110:6; 149:7-9) Siya magtugyan kanila ngadto sa kalaglagan ug magbalik kanila ngadto sa Sheol. (Sal 9:17; Isa 34:1, 2; Jer 10:25) Sa mahulagwayong mga pulong ang Diyos nag-ingon nga ang daotang mga nasod igatugyan ngadto sa iyang Anak, ang usa nga gitawag nga “Matinumanon ug Matuod . . . Ang Pulong sa Diyos,” aron pagapulpogon.—Sal 2:7-9; Pin 19:11-15; itandi ang Pin 12:5.
Ang Bag-ong Nasod sa Espirituwal nga Israel. Sulod sa kasiglohan si Jehova nga Diyos nakiglabot lamang sa kinaiyanhong nasod sa Israel, nga sublisubling nagpadala sa iyang mga manalagna ngadto niini nga nasod aron ang katawhan motalikod gikan sa ilang pagkamasukihon. Sa kataposan iyang gipadala ang iyang Anak, si Kristo Jesus, apan ang kadaghanan misalikway kaniya. Busa, miingon si Jesus ngadto sa dili-matinuohon nga pangulong mga saserdote ug mga Pariseo: “Ang gingharian sa Diyos pagakuhaon gikan kaninyo ug igahatag ngadto sa usa ka nasod nga magpatunghag mga bunga niini.”—Mat 21:33-43.
Ang maong “nasod” tin-awng gipaila ni apostol Pedro ingong gilangkoban sa mga tawo nga midawat kang Kristo Jesus. (1Pe 2:4-10) Ngani, gipadapat ni Pedro ngadto sa isigka-Kristohanon ang mismong mga pulong nga gipunting ngadto sa kinaiyanhong Israel: “Kamo maoy ‘usa ka piniling rasa, usa ka harianong pagkasaserdote, usa ka balaang nasod, usa ka katawhan alang sa linaing pagpanag-iya.’” (1Pe 2:9; itandi ang Ex 19:5, 6.) Silang tanan miila sa Diyos ingong Magmamando ug sa iyang Anak ingong Ginoo ug Kristo. (Buh 2:34, 35; 5:32) Sila nakabaton ug langitnong pagkalungsoranon (Flp 3:20) ug gitimbrehan pinaagi sa balaang espiritu, nga maoy usa ka pasiunang timaan sa ilang langitnong panulondon. (2Co 1:22; 5:5; Efe 1:13, 14) Samtang ang kinaiyanhong Israel nahimong usa ka nasod ilalom sa pakigsaad sa Balaod, ang “balaang nasod” sa dinihogan sa espiritung mga Kristohanon nahimong usa ka nasod ilalom sa bag-ong pakigsaad. (Ex 19:5; Heb 8:6-13) Tungod niini nga mga katarongan haom gayod nga sila tawgong “usa ka balaang nasod.”
Sa dihang ang espiritu sa Diyos unang gibubo sa mga 120 ka tinun-an ni Jesus (tanan maoy kinaiyanhong mga Hudiyo) sa adlaw sa Pentekostes niadtong tuig 33 K.P., nadayag niadtong tungora nga ang Diyos nakiglabot sa usa ka bag-ong espirituwal nga nasod. (Buh 1:4, 5, 15; 2:1-4; itandi ang Efe 1:13, 14.) Sa ulahi, sukad sa tuig 36 K.P., ang pagkahimong sakop sa bag-ong nasod gipaabot ngadto sa dili-tinuling mga Hentil nga nakadawat usab sa espiritu sa Diyos.—Buh 10:24-48; Efe 2:11-20.
Bahin sa pagwali sa maayong balita ngadto sa tanang kanasoran, tan-awa ang MAAYONG BALITA.
Gog ug Magog. Ang basahon sa Bibliya sa Pinadayag (20:7, 8) nag-ingon nga human sa Usa ka Libo ka Tuig nga Paghari ni Kristo, si Satanas “mogula sa pagpahisalaag sa kanasoran sa upat ka suok sa yuta, ang Gog ug Magog.” Dayag nga kini nga mga nasod mao ang bunga sa pagrebelde batok sa administrasyon ni Kristo.—Tan-awa ang GOG Num. 3.