Ang Inyo Bang Anak ‘Nagatubo Ngadto sa Kaluwasan’?

BUOT sa tanang Kristohanong ginikanan nga makitang motubo ang ilang mga anak nga mahimong hamtong, Kristohanong mga tawo. Ikasubo, kini dili kanunay mahitabo. Dili gayod awtomatikong ang anak sa Kristohanong ginikanan motubo nga mahimong Kristohanon. Ngano man kana?

Atong masabot ang usa ka hinungdan gikan sa mga pulong ni Pedro: “Ingong bag-ong nahimugsong mga bata, ugmara ang pangandoy sa walay-sambog nga gatas nga iya sa pulong, aron pinaagi niana kamo motubo ngadto sa kaluwasan.” (1 Pedro 2:2, 3) Ang awhag nga “ugmara ang pangandoy” nagapailang ang atong mga anak dili kinaiyanhong mangandoy sa espirituwal nga mga butang. Tingali kinahanglang atong ugmaron o patuboon diha kanila ang pangandoy. Bisan pa niana, sumala sa ginapakita usab sa kasulatan, nalangkit ang kaluwasan. Maingong ang mga bata kinahanglang makatuon sa pag-angay sa makapahimsog nga pagkaon aron motubo silang himsog nga mga tawo, sila kinahanglan usab makatuon sa pag-angay sa espirituwal nga pagkaon aron sila “motubo ngadto sa kaluwasan.”

Mga ginikanan​—kamo ba may mga anak nga dili pa tin-edyer? Ang inyong programa sa pagmatuto sa anak ug pagdisiplina milampos ba alang kaninyo hangtod niining puntoha? Kon mao, maayo kana. Ugaling, ang kahimtang basin mausab sa katuigan sa pagkatin-edyer. Ngani, bisan tuod ang mga suliran sa pagkatin-edyer usahay masobrahan pagpahayag, ang eksperyensiadong mga ginikanan nagapasidaang pagadahomon ninyo ang pila ka makaguol nga panahon nianang yugtoa. Makaandam ba kamo alang niana karon, samtang bata pa ang inyong anak? Oo, adunay tinong mga lakang nga imong mahimo. Pananglitan, angay natong tabangan sila sa pag-ugmad sa . . .

Usa ka Suod nga Relasyon Uban Kang Jehova

Ang batang si Samuel, kansang pagkatawo mao ang tubag sa pag-ampo ni Ana, ang iyang inahan, ‘mitubo uban kang Jehova.’ (1 Samuel 2:20, 21) Kahibulongan gayong pagkamatuto! Hinumdomi, usab, nga sa usa ka higayon gidala sa mga ginikanan ang ilang mga bata kang Jesus. Sa sinugdan, gibadlong sila sa mga tinun-an, apan “sa pagkakita niini si Jesus nasuko ug miingon kanila: ‘Pasagding ang mga bata moduol kanako; ayaw sila pagpugngi, kay ang gingharian sa Diyos iya sa mga ingon kanila.’” Si Jesus miuyon nga dad-on sa mga ginikanan ang ilang mga anak ngadto kaniya. Iyang gikugos ang mga bata ug gipanalanginan sila.​—Marcos 10:13-16.

Ang mga ginikanan karong adlawa makatabang ba sa ilang mga anak nga ‘motubo uban kang Jehova’ ug dad-on sila ngadto kang Jesu-Kristo, sa ingon tabangan sila sa pag-ugmad sa relasyon uban kang Jehova ug kang Jesus? Sila makatabang, apan kinahanglan ang panahon. Si Jesus andam mogugol ug panahon uban sa mga anak sa ubang tawo, busa kita tinong makagugol ug panahon uban sa atong mga anak. Kon mahimo, kita angay mosugod sukad sa pagkabata, sama sa gibuhat sa inahan ni Timoteo. (2 Timoteo 3:15) Angay natong hisgotan si Jehova ug si Jesus ingong tinuod nga mga persona, nga tudloan ang atong mga gagmayng anak sa pagpabili sa pila sa Ilang kahibulongang kalalangan. Kon dad-on nato sila ngadto sa parke, sa zoo, o sa banika, kita makatabang kanila sa pagkasabot nga si Jehova ang naglalang sa mga kahibulongang ilang makita. Pinaagi sa atong pagpakigsulti, atong maugmad diha kanila ang tinguha sa pagbuhat kon unsay matarong tungod kay kini nagapahimuot kang Jehova nga Diyos ug kang Jesu-Kristo. (Itandi ang Deuteronomio 6:7.) Ayaw langana ang pagbuhat niini. Ang panahong gagmay pa ang atong mga anak maoy mubo kaayo. Sila daling modagko, busa ang panahon uban kanila maoy bililhon.​—Mateo 19:13-15.

Siyempre, ang pangunang paaging atong matudloan ang atong mga anak sa kamatuoran ug tabangan silang makigsuod kang Jehova maoy pinaagi sa usa ka pagtuon sa pamilya sa Bibliya. Apan, kini mahimong labing malamposon kon atong . . .

Himoon Kanang Makapahimuot

Ang usa ka inahang nagatinguha nga maangayan sa iyang anak ang lamiang pagkaon dili mopugos nga ipatulon ang daghan kaayong pagkaon. Hinunoa, iya kanang lutoon sa lamiang paagi ug dasigon siya sa pagkaon ug tinagdiyutay sa usa ka panahon, nga inanay ugmaron ang iyang pagkagusto niana. Ang butang susama gikinahanglan alang sa espirituwal nga pagkaon. Kon kaha ginasugdan mo ang usa ka programa sa pagtuon sa unang panahon o buot nimong may pagabuhaton sa imong programa tungod kay gilaayan ang imong anak, sama ra ang gikinahanglan. Paningkamoti nga ang programa mahimong makaiikag.

Uban sa mga bata dili kinahanglang sundon ang pormal nga pangutana-ug-tubag nga metodo, ni kinahanglang palungtaron ang matag pagtuon sa tibuok oras. Ipahiuyon ang pagtuon sa imong anak. Estoryahi siya bahin sa mga karakter sa Bibliya. Ipadibuho niya ang mga hulagway sa mga talan-awon sa Bibliya. Ipaaksiyon sa mga bata ang mga hitabo ug mga drama sa Bibliya. Hatagi silag homwork nga ipreparar. Himoa kanang bibo ug nagkalainlain. Buot nimong ang imong anak “mag-ugmad sa pangandoy” sa pulong, busa himoa kanang lamian sumala sa imong maarangan alang kaniya.​—1 Pedro 2:2, 3.

Ang mga resulta takos sa paningkamot tungod kay kana molungtad ug dugay. Kon gusto sa imong anak ang espirituwal nga mga butang dihang siya bata pa, siya matabangan sa pag-ugmad ug suod nga relasyon uban kang Jehova nga mahimong molungtad sa tibuok niyang kinabuhi. “Ipasubay sa bata sa sinugdan ang hustong dalan, ug bisan sa pagkatigulang dili siya mobiya niana.” (Proverbio 22:6, The New English Bible) Apan adunay lain pang motabang sa imong anak sa pag-ugmad ug gugma sa espirituwal nga mga butang. Unsa ba kana?

Usa ka Malipayon, May-Katimbang nga Pamilya

Oo, maingon nga ang tanom motubong labing maayo kon tambok ang yuta ug ang palibot husto ra gayod, mao usab ang usa ka bata molambo sa espirituwal nga paagi diha sa malipayong kahimtang sa panimalay. Ugaling, aron motunhay ang maong kahimtang, ang mga sakop sa pamilya kinahanglang mogugol ug panahon nga nagkahiusa. Mga ginikanan, gitino ba ninyong ang inyong mga sakop sa pamilya nagagugol ug panahon nga magkauban ug magsultihay sa usag usa? Kamo ba dunay usa ka lagda sa pamilya bahin sa pagtan-awg TV? o sa kalingawan? sa pagpilig musika? o pagtuon sa pamilya? bahin sa ubang espirituwal nga kalihokan? Unsa ba ang kahimtang sa pamilya sa panahon sa panihapon? Sa daghang panimalay, ang panihapon mao ang labing maayong panahon nga magkauban ang pamilya. Kini mohatag ug higayon sa paghisgot kon unsay nahitabo sa adlaw, sa pagpakig-ambit sa diyutayng pasiaw ug relaks nga pag-estoryahay. Kini mahimong maayo alang sa tanan.

Hinumdomi, usab, nga samtang gikinahanglan sa mga anak ang espirituwal nga mga kalihokan ug kinahanglang tumanon ang ilang mga responsabilidad diha sa balay, gikinahanglan usab nila ang panahon sa pagdula. Si Charles R. Foster, diha sa iyang librong Psychology for Life Today, miingon: “Kay nagaila sa kahinungdanon sa kalingawan diha sa kinabuhi sa ilang mga anak, ang mga ginikanan angay mohimog tagana aron ang mga bata makapahimulos niining mga kasinatiana. . . . Ang mga anak, samtang sila magkadako ug magtubo, angay makasabot sa relasyon tali sa maong mga kalihokan ug sa mga galastohan sa pamilya ingon man sa mga responsabilidad sa panimalay. Kon maila nila kini nga mga relasyon, ug dili gamiton ang kalingawan ingong pag-eskapo sa mga katungdanan ug mga responsabilidad sa balay, mosangpot ang mas malipayong kahimtang sa panimalay.”

Ang mga ginikanan nga nagatabang sa ilang anak sa pag-ugmad ug timbang nga tinamdan bahin sa kalingawan, buluhaton, ug espirituwal nga mga butang dakog ikaamot sa iyang pagkalipay sa espirituwal nga mga butang ug iyang pagkasuod kang Jehova. (Itandi ang 2 Timoteo 3:4b; Tito 3:3.) Ang maong pag-uswag mohatag kanilag dakong kalipay. Ug may lain pang ilang masugdan sa pagbuhat aron maugmad ang pagpabili sa ilang anak sa espirituwal nga mga butang:

Tabangi nga Ibutang ang Mapuslanong mga Tumong

Ang makinaadmanong Haring Solomon mihatag ug maayong tambag bahin sa pagmatutog anak sa miingon siya: “Bansaya ang usa ka bata sumala sa dalan nga alang kaniya; bisan pag siya matigulang siya dili mopahilayo niana.” (Proverbio 22:6) Ang “sumala sa dalan nga alang kaniya” mahimong magpasabot sumala sa iyang katakos, o, lagmit pa, sa paagi sa kinabuhi, sa dalan, sa tumong sa kinabuhi, nga buot nimong iyang pilion alang sa iyang kaugalingon. Busa, usa sa labing hinungdanong mga paagi nga makaamot ang usa ka ginikanan ngadto sa kalipay ug espirituwalidad sa iyang anak mao ang pagtabang kaniya sa pagbutang ug makahuloganong mga tumong. Ang maong mga tumong angay nga mapuslanon ug matinud-anon. Kana sila angay usab nga makab-ot sulod sa makataronganong yugto sa panahon. Unya, dihang makab-ot ang pila ka tumong, kana modasig sa bata sa pagbutang ug ubang tumong nga hataas pa.

Kasagarang sayop nga hulatong ang usa ka bata magbutang sa iyang kaugalingong mga tumong sa kinabuhi. Diyutay pa kaayo ang kasinatian sa usa ka bata. Kon ang mga ginikanan dili motabang kaniya sa pagbutang ug mga tumong, ang lain maoy motabang​—tingali ang mga bata sa eskuylahan o ang mga magtatambag sa eskuylahan. Ang Kristohanong mga ginikanan makatabang sa bata sa pagbutang ug mga tumong nga nahiuyon sa iyang pagpabili sa espirituwal nga mga butang. Mahimong tumong sa mga bata ang pagkahimong takos moapil sa Tunghaan sa Teokratikanhong Ministeryo. Sa pagsangyaw, ang maayong mga tumong makab-ot nga tinagsatagsa mahimong mao ang pagtanyag ug handbill sa ganghaan, paghatag ug presentasyon sa magasin, ug dayon, paghatag ug yanong sermon. Ikabutang ang mga tumong sa pagtuon. Ang mga bata inanay makatuon sa han-ay sa mga basahon sa Bibliya ug sag-ulohon ang pila ka pasukaranang teksto. Ang mga tumong bahin sa karera angay pagahisgotan nga sayo. Samtang ang mga magtatambag sa eskuylahan motanyag sa usa ka matang sa karera, ang Kristohanong mga ginikanan makapasiugdag mga tumong nga magtagbaw sa mausbawong interes sa bata sa pag-alagad kang Jehova, sama sa pagpayunir, Bethel, ug misyonaryong pag-alagad.

Buot usab sa mga ginikanan nga maugmad sa ilang anak ang pagsabot sa responsabilidad. Sila makatabang kaniya sa pagbansay sa iyang konsensiya bahin sa pasikaranan sa mga prinsipyo sa Bibliya. Samtang siya motubo, angay nilang pahibaloon siyang sila nagasalig nga iyang buhaton ang hustong butang. Sa pila ka buluhaton tingali ilang hatagan siyag limitadong kagawasan, ug kon masayop ang bata, sila makatabang kaniya nga makakat-on gikan niana, inay grabe siyang sawayon. Ang pagkaangkon sa dungog nga kasaligan maoy usa ka kahimoan nga ikapasigarbo sa mga bata, ug, kana makaamot sa ilang ‘pagtubo ngadto sa kaluwasan.’

Samtang motubo ang bata, ang mga ginikanan magbantay sa mga kausaban ug sa kaigmat magpahiuyon sa pagbansay ug disiplina ngadto sa bag-ong mga kahimtang. Sila bug-os matinud-anon ug prangka uban kaniya. Ilang ipahibalo kon unsay ilang pagbati bahin sa iyang mga lihok ug kausaban. Pinaagi sa pagkahimong matinud-anon ug prangka, ilang ginalaoman ang pagtabang kaniya nga libreng makigkomunikar kanila​—siya dili mahimong estranghero diha sa balay.

Ang batan-ong si David nakaugmad ug pangandoy sa espirituwal nga mga butang. Ang mga salmong iyang gisulat nagapadayag ug halalom nga pagpabili sa gugma ni Jehova. (Salmo 23:1-6) Ang maong pagsalig kang Jehova nagbutang kaniya sa maayong kahimtang sa iyang giatubang ang usa ka ihalas nga oso, usa ka leyon, ug sa kataposan ang Pilistehanong higante si Goliat nga nakapalisang sa mga kasingkasing sa tibuok Israelinhong kasundalohan. Handurawa unsa ka magarbohon si Isai, ang amahan ni David, tungod sa pagtuo ni David! Naugmad ni David ang pakigsuod kang Jehova nga milungtad sa tibuok niyang kinabuhi. (1 Samuel 17:32-37, 45-50; Salmo 19:9, 10, 14; 15:1, 2; 24:3, 4) Ang atong mga anak makaugmad sa susamang pakigsuod ug mohimo kanatong sama ka magarbohon​—uban sa atong tabang. Apan dili nato kana mahimo sa atong kaugalingon.

Pag-ampo Alang sa Tabang

Sa nasayran ni Manoa nga siya mahimong usa ka amahan, siya nangayog giya kon unsaon pagmatuto sa anak ug kon unsaon pagbansay kaniya. Gitubag ni Jehova ang iyang pag-ampo. (Maghuhukom 13:8, 12, 24) Ang mga ginikanan, karong adlawa, usab, angay dili malimot sa pag-ampo kang Jehova mahitungod sa ilang mga anak, nga mangayo sa kaalam samtang sila maningkamot sa paggiya kanila ngadto sa dalan sa kinabuhi. Si Samuel, usa ka manalagna ni Jehova, nag-isip nga usa ka “sala batok kang Jehova” kon iyang hikalimtan ang pag-ampo alang sa katawhan ni Jehova. (1 Samuel 12:23; itandi ang Proverbio 1:24, 25.) Angay natong bation ang samang pagbati sa responsabilidad ngadto sa atong mga anak. Buot natong maugmad nila ang espirituwal nga tinamdan. Ang regular nga pag-ampo alang sa tabang kinahanglanon.

Ayaw Pagsurender

Sayon ba kini? Siyempre dili. Kini magantihon apan dili sayon. Inigkatin-edyer sa atong anak, motungha gayod ang mga suliran ug mga krisis. Kon kana sila motungha, ayaw pagkalisang. Sulbara kana sila nga tinagsatagsa ug ayaw pagdahoma ang mga milagro. Magmalig-on apan ayaw pagsanong nga sobra; likayi ang pagkomento nga masakit apan magmapailobon sa suliran. Kon huptan nato ang maong disposisyon, sa linangkob ang krisis molabay, ug kita makapahimulos na usab sa pakigsuod sa atong anak.

Ang tanang mahadlokon-sa-Diyos nga ginikanan nagatinguha sa labing maayo alang sa ilang mga anak. Buot natong sila ‘magpabili sa sagradong mga butang,’ nga mag-ugmad sa pangandoy sa pulong sa Diyos, nga pinaagi niana sila “motubo ngadto sa kaluwasan.” Tinuod, may panahon nga, bisan pa sa paghago, makita sa Kristohanong mga ginikanan nga ang ilang mga anak motubo ug dayon magsalikway sa kamatuoran. Bisan pa niana, ang atong pagkugi magkunhod sa purohang kini mahitabo. Sa tabang ni Jehova kita manlimbasog sa pagbansay sa atong mga anak sumala sa dalan alang kanila. Hinaot ang atong ganti mao nga makita silang moantos sa dalan sa kamatuoran sa tibuok nilang kinabuhi.​—Hebreohanon 12:16; 1 Pedro 2:2; Proverbio 22:6.

[Blurb sa panid 28]

Si Jesus andam mogugol ug panahon uban sa mga anak sa ubang tawo. Tinong kita makagugol ug panahon uban sa atong mga anak

[Blurb sa panid 29]

Kon buot ninyong ang inyong anak ‘mag-ugmad sa pangandoy sa pulong,’ himoa kanang lamian kutob sa mahimo alang kaniya