Pagdaog sa Bugno Batok sa Depresyon

“ANG labing bug-at nga butang nga kinahanglang sagubangon nako,” misugid si Lola, “mao ang sala sa pagbating walay-paglaom sanglit, ingong usa sa mga alagad ni Jehova, naghunahuna ako nga dili angay nga ako mobati niana.” Kining kasagarang sayop nga pagsabot kadaghanan mao ang unang kaaway nga buntogon sa naguol nga Kristohanon. Si Lola midugang: “Sa gihunong ko ang pagsakit sa akong kaisipan sa pagbati sumala sa gibati ko ug gibutang ang bug-os nga pagtagad sa pagpakaayo, nakasagubang ako nga mas maayo sa depresyon.” Oo, ang depresyon sa kaugalingon dili katarongan nga maghunahuna ka nga gipakyas nimo ang Diyos.

Sumala sa gihisgotan sa miaging artikulo, ang hinungdan sa depresyon mahimong maylabot sa lawas. Niadtong 1915, dugay na una pa gilangkit sa bag-ong pagtuki ang daghang sakit sa lawas uban sa depresyon, ang The Watch Tower miingon: “Kining kabug-at sa espiritu, o pagbati sa kamingaw ug depresyon, usahay kinaiyanhon sa tanang tawo . . . [Kini] mapasamot sa usa ka gidak-on sa kondisyon sa pisikal nga panglawas.” Busa, kon mopadayon ang magul-anong buot, tingali maayo nga magpasusi sa usa ka doktor. Kon hinobra ang kahimtang, ang usa basin buot magpatambal sa sakit sa usa ka propesyonal nga nagaespesyalista sa depresyon.a

Apan bisan pag ang hinungdan dili lawasnon, dili matinud-anon ang pagdahom nga ang usa sa mga alagad sa Diyos dili gayod magmasulob-on o maluya. Palandonga nga ang matinumanong si Ana nahimong ‘mapait sa kalag ug mihilak sa labihan.’ (1 Samuel 1:7, 10) Si Nehemias usab ‘mihilak ug nagbangotan sa daghang adlaw’ ug may “kasubo sa kasingkasing.” (Nehemias 1:4; 2:2) Si Job mitamay sa iyang kinabuhi ug mibating gibiyaan siya sa Diyos. (Job 10:1; 29:2, 4, 5) Si Haring David miingon nga ang iyang espiritu nakuyapan sa iyang kahiladman ug ang iyang kasingkasing naminhod. (Salmo 143:4) Ug si apostol Pablo naghisgot bahin sa pagbatog “mga kahadlok sa kahiladman” ug “naluya” o “nalup-og” sa emosyonal nga paagi.—2 Corinto 4:9; 7:5, 6.

Bisan pag kining tanan maoy matinumanong mga alagad sa Diyos, ang lainlaing mga kasakit, mga kahadlok, o mapait nga mga kahiubos sa usa ka panahon nakapaguol kanila. Bisan pa niana, sila wala biyai sa Diyos o kuhai sa iyang balaang espiritu. Ang ilang magul-anong buot maoy dili tungod sa kapakyasan sa espirituwal. Sa panahon nga gisakit si David, siya nangaliyupo diha sa pag-ampo: “Lipaya ang kalag sa imong alagad.” Gilipay sa Diyos si David sa maong ‘adlaw sa kasakitan’ ug gitabangan siya, sa igong panahon, sa pagkalipay. (Salmo 86:1, 4, 7) Si Jehova motabang usab sa iyang mga alagad karon.

Sanglit ang depresyon sa kaugalingon dili pamatuod sa espirituwal nga kapakyasan kaha o kahuyang sa hunahuna, ang Kristohanong gisakit niini angay nga dili magpakahilom tungod sa kaulaw. Hinunoa, angay siyang mohimo sa usa sa labing importanteng mga lakang sa pagbuntog sa maong sakit. Unsa ba kana?

Ipahungaw ang Imong mga Gibati

Angay siyang makigsulti sa lain bahin niini. Ang Proverbio 12:25 nagaingon: “Ang pagkamabalak-on diha sa kasingkasing sa usa ka tawo makapatikuko niana, apan ang maayong pulong makapahimo niini nga malipayon.” Walay laing tawo ang mahibalo sa kagrabe sa pagkamabalak-on diha sa imong kasingkasing gawas nga ikaw mopadayag ug mosulti bahin niini. Pinaagi sa pagtug-an sa usa ka mabinationg tawo nga makatabang, lagmit masayran nimo nga ang uban may susamang mga pagbati ug mga problema. Gawas pa, ang pagpahayag sa mga pagbati nganha sa mga pulong maoy makaayo nga palakaw, kay makahupay sa kasingkasing ang pagpahayag sa masakit nga kasinatian inay nga iluom kana. Busa, ang naguol nga mga kalag angay nga motug-an nganha sa usa ka kapikas sa kaminyoon, usa ka ginikanan, o sa maluluy-on ug may-katakos sa espirituwal nga higala.—Galacia 6:1.

Bahin sa problema ni Marie (nga gihisgotan sa miaging artikulo) mao nga giluom niya ang nakahasol nga mga emosyon nga misangko sa iyang depresyon. “Latas sa katuigan, nagpakaaron-ingnon ako,” matud niya. “Ang uban dili gayod maghunahuna nga ako may suliran sa pagsugakod sa maong mga pagbati sa kawalay-pulos.” Apan si Marie nagpadayag ngadto sa usa ka ansiano sa kongregasyon. Ang ansiano pinaagig masabtanong mga pangutana ‘nagkalos’ gikan sa iyang kasingkasing sa kabalaka nga iyang gipas-an ug gitabangan siya sa pagsabot nga mas maayo sa iyang kaugalingon. (Proverbio 20:5) Ang iyang maayong mga pulong gikan sa Kasulatan naghatag niyag pagsalig. “Sa unang panahon, ako natabangan sa pag-atubang sa pila ka pagbati nga nakaabag sa akong depresyon,” misaysay si Marie.

Busa ang pagsulti ngadto sa usa ka masinabtanong ansiano basin makahatag ug makapapreskong espirituwal nga “tubig” ngadto sa usa kansang “kalag maoy sama sa gikapoy nga yuta.” (Isaias 32:1, 2; Salmo 143:6) Ang mailahon espirituwal nga magtatambag basin makatabang nimo sa pagtan-aw kon unsaon nimo sa paghimo sa praktikal nga mga lakang sa pagsugakod sa butang nga tingali giisip nimong usa ka kahimtang nga walay paglaom. (Proverbio 24:6) Apan labaw pa ang gikinahanglan kay sa pagtug-an ngadto sa lain.

Ilha ang Imong Tinuod nga Bili

Ang mga pagbati sa kawalay-pulos maoy usa ka dakong hinungdan sa depresyon. Tingali tungod sa masulob-ong pagkabata, ang pila ka Kristohanon may ubos nga pagtamod-sa-kaugalingon. Apan bisan pag ang lawasnon, emosyonal, o seksuwal nga pag-abusar sa nangagi nagbilin ug emosyonal nga mga kasakit, kini dili mag-usab sa bili sa usa ka tawo. Busa, kinahanglang maningkamot ka sa pagbatog timbang nga hunahuna sa imong tinuod nga bili ingong usa ka tawo. “Ako magaingon sa matag usa kaninyo,” miawhag si apostol Pablo, “nga dili magbanabana sa kaugalingon nga labaw sa iyang tinuod nga bili, kondili sa pagbanabana nga kasarangan sa kaugalingon.” (Roma 12:3, Charles B. Williams) Bisan magbantay batok sa pagkahambogiro, paningkamoti nga dili ka moadto sa laing hinobra. Kadtong may relasyon uban sa Diyos maoy bililhon, tilinguhaon alang niya, kay siya nagapilig mga tawo aron mahimong iyang “linaing kabtangan.” Pagkatalagsaong pribilehiyo!—Malakias 3:17; Haggeo 2:7.

Gawas pa, pagkadakong kadungganan nga mahimong “isigkamagbubuhat sa Diyos” pinaagi sa pag-apil sa Kristohanong buluhaton sa paghimog mga tinun-an. (1 Corinto 3:9; Mateo 28:19, 20) Daghang magul-anong mga Kristohanon ang nakadiskobreng kining buluhatona nagalig-on sa kaugalingong katakos. “Bisan tapos mahimong Kristohanon, gibati ko nga kulang kaayo,” miangkon si Marie. Bisan pa niana, siya milahutay diha sa buluhatong pagwali, ug usa ka adlaw nahibalag niya ang usa ka batan-ong babaye nga nadaot ang utok nga buot magpatudlo sa Bibliya. “Gikinahanglan niya ang usa nga magmapailobon kaniya, sanglit siya hinay nga makakat-on,” matud ni Marie. “Tungod kay nakuha niya ang dako nakong pagtagad, ako nalimot sa akong kaugalingon ug sa akong mga kakulangan. Gikinahanglan niya ang akong tabang, ug nakaamgo ako nga ako makahatag niini kaniya sa kusog ni Jehova. Ang pagkakita nga nabawtismohan siya nakapadasig kanako nga dili ikabatbat sa mga pulong. Miusbaw ang akong pagtamod-sa-kaugalingon, ug ang seryosong depresyon nahanaw hangtod sa hangtod.” Pagkatinuod nga “ang usang dagayang nagabisibis sa uban dagaya usab nga pagabisibisan”!—Proverbio 11:25.

Bisan pa niana, daghang magul-anong mga tawo mosanong sama sa usa ka grabe kaayog depresyon nga Kristohanong babaye, kinsa miangkon: “Bisan pag ako nagkugi kaayo sa paghinlo ug pagluto ug pagkahimong maabiabihon, ako moliso ug tamayon ko ang akong kaugalingon bahin sa tanang ginagmayng sayop.” Ang maong dili-makataronganong pagpangitag sayop makadaot pag-ayo sa pagtamod-sa-kaugalingon. Hinumdomi nga ang atong Diyos masinabtanon ug “dili mangitag sayop sa tanang panahon.” (Salmo 103:8-10, 14) Kon si Jehova, kinsa may hataas pang salabotan sa husto kay kanato, dili magsamok kanato bahin sa matag gamayng sayop ug andam mopakitag dakong pailob, dili ba angay nga kita maningkamot sa pagsundog kaniya sa atong pakiglabot sa atong kaugalingon?

Kitang tanan may mga depekto ug mga kahuyangan. Bisan pa niana, kita may lig-on usab nga mga kinaiya. Si apostol Pablo wala magdahom sa labing maayo sa iyang kaugalingon diha sa tanan niyang buhat. “Bisan pag ako dili hanas sa panulti, ako dili ingon sa kahibalo,” siya miingon. Si Pablo wala mobating ubos tungod lang kay siya dili hawod ingong usa ka mamumulong sa publiko. (2 Corinto 11:6) Sa susama, ang mga tawong magul-anon angay magtumong sa pagtagad sa mga butang nga niana hanas sila.

“Ang kaalam maoy uban sa mga makasaranganon,” o niadtong nagaila ug nagadawat sa ilang mga limitasyon. (Proverbio 11:2) Ang matag usa kanato maoy linaing kalag nga may laing mga kahimtang, lawasnong lahutay, ug mga katakos. Samtang magaalagad ka kang Jehova sa tibuok kalag, nga magabuhat sa imong maarangan, siya mahimuot. (Marcos 12:30-33) Ang Diyos dili usa nga dili gayod matagbaw sa paningkamot sa iyang debotadong mga magsisimba. Si Leora, usa ka Kristohanon nga malamposong nakabuntog sa iyang depresyon, miingon: “Dili ako makahimo sa pila ka butang nga sama kaayo sa uban, sama sa mga pagtanyag diha sa pagsangyaw sa kanataran. Apan naningkamot ako. Ang akong ginabuhat mao ang akong labing maayo.”

Pag-atubang sa mga Sayop ug Dipagsinabtanay

Apan, unsa man kon makahimo kag seryosong sayop? Tingali mobati kang sama ni Haring David, kinsa ‘naglakawlakaw nga masulob-on sa tibuok nga adlaw’ tungod sa iyang mga sayop, o sala. Apan kining pagbatia mismo tingali ebidensiya nga ikaw wala pa magpasobra kaayo ug makahimog dili-mapasaylong sala! (Salmo 38:3-6, 8) Ang mga pagbati sa sala basin mopadayag nga ang usang nakasala dunay matinud-anong kasingkasing ug maayong konsensiya. Busa sa unsang paagi ang pagbati sa sala maatubang? Aw, nakaampo ka ba alang sa pasaylo sa Diyos ug nakahimog mga lakang sa pagtul-id sa sayop? (2 Corinto 7:9-11) Kon mao, pagbatog pagtuo sa kaluoy sa Usa nga nagapasaylo sa madagayaon, samtang magahukom nga dili sublion ang sala. (Isaias 55:7) Kon ikaw nadisiplina, ayaw ‘kaluya sa dihang ikaw pagatul-iron, kay ginabadlong ni Jehova ang iyang gihigugma.’ (Hebreohanon 12:5, 6) Ang maong pagtul-id may katuyoan sa pagtabang sa pagpahimutang pag-usab sa nahisalaag nga karnero. Kini dili magkebra sa iyang bili ingong usa ka tawo.

Bisan pag pakasad-on kita sa atong kasingkasing mismo, dili kinahanglang mohinapos kita nga si Jehova nagahukom nga kita sad-an. “Kita magapasalig sa atong mga kasingkasing sa iyang atubangan kon bahin sa tingali ipakasala kanato sa atong mga kasingkasing, tungod kay ang Diyos labaw kay sa atong mga kasingkasing ug nahibalo sa tanang butang.” (1 Juan 3:19, 20) Si Jehova makakita dili lamang sa atong mga sala ug mga sayop. Siya nahibalo sa mga sirkumstansiyang makapakubos sa kabug-at sa sala, sa atong tibuok nga pagkinabuhi, atong mga motibo ug mga tuyo. Ang kadako sa iyang kahibalo makapaarang niya sa pagpamati nga may simpatiya sa atong mainitong mga pag-ampo alang sa pagpasaylo, maingon nga iyang gidungog ang kang David.

Ang mga dipagsinabtanay sa uban ug pagkamabalak-on kaayo sa pagbaton sa ilang pag-uyon makaamot usab sa pagbatog kulang nga pagpabili sa kaugalingon, nga tingali sa pagbati pa nga sinalikway. Tungod sa pagkadili-hingpit, ang isigka-Kristohanon tingali mosulti kanimo sa paagi nga daw dili-sensitibo o dili-maluluton, Bisan pa niana, daghang mga dipagsinabtanay ang mahusay pinaagi sa pagsulti sa tawo kon sa unsang paagi ikaw naapektahan sa komento. (Itandi ang Mateo 5:23, 24.) Gawas pa, si Solomon mitambag: “Ayaw ihatag ang imong kasingkasing sa tanang pulong nga isulti tingali sa mga tawo.” Ngano man? “Kay ang imong kasingkasing nahibalo pag-ayo nga sa makadaghan ikaw, bisan ikaw, nanghimaraot sa uban.” (Ecclesiastes 7:21, 22) Ayaw dahoma sa pagkadili-maminatud-on ang kahingpitan sa imong kaugalingon o sa imong mga relasyon sa ubang dili-hingpit nga mga tawo. Mahimong mapasayloon dayon ug mainantoson sa uban.—Colosas 3:13.

Dugang pa, ang imong tinuod nga bili dili masukod sa panguna kon kaha ikaw gihigugma sa uban o dili. Si Kristo “giisip . . . nga walay hinungdan,” ug siya ‘gipabilhan gikan sa panglantaw sa uban’ nga gamay kaayo. (Isaias 53:3; Zacarias 11:13) Nakausab ba kadto sa iyang tinuod nga bili o sa pagpabili sa Diyos kaniya? Wala, kay bisan pag kita hingpit, sama kang Jesus, kita dili makapahimuot sa tanan.

Gahom sa Pag-antos

Usahay, ang seryosong depresyon tingali mopadayon bisan pa sa atong paningkamot sa pagbuntog niini. Ang emosyonal nga kasakitan tingali mopabati sa pila ka Kristohanon sama kang Jonas: “Maayo pa nga ako mamatay kay sa mabuhi pa ako.” (Jonas 4:1-3) Bisan pa niana, ang iyang kasakitan dili permanente. Nakalingkawas siya niana. Busa kon ang depresyon nagahimo sa imong kinabuhi nga daw dili maantos, hinumdomi nga kini maoy sama sa kasakitan nga giingon ni Pablo “umalagi.” (2 Corinto 4:8, 9, 16-18) Kini may kataposan! Walay kahimtang ang walay paglaom. Si Jehova nagasaad “nga buhion ang kasingkasing niadtong may kasakit.”—Isaias 57:15, Lamsa.

Ayaw gayod paghunong sa pag-ampo, bisan pag ang imong mga pag-ampo daw kawang. Si David nangaliyupo: “Patalinghogi, O Diyos, ang akong pangamuyo . . . sa dihang ang akong kasingkasing naluya. Ngadto sa usa ka bato nga labi pang hataas kay kanako hinaot ako imong tultolan.” (Salmo 61:1, 2) Sa unsang paagi ang Diyos nagatultol kanato ngadto sa pagsalig sa kahiladman nga daw dili makab-ot sa atong kaugalingong kusog? Si Eileen, kinsa nakigbugno sa depresyon sa daghang katuigan, nagatubag: “Wala itugot ni Jehova nga ako mohunong. Kini nagahatag kanako sa paglaom nga kon ako mopadayon sa pagpaningkamot, siya mopadayon sa pagtabang. Ang pagkahibalo sa kamatuoran sa Bibliya sa literal nagapabuhi kanako. Sa daghang lainlaing paagi—pag-ampo, ministeryo, mga tigom, mga basahon, pamilya, ug mga higala—si Jehova nagahatag kanakog kusog aron ako magpadayon sa pagpaningkamot.”

Isipa ang sakit ingong pagsulay sa imong pagtuo. “Makasalig ka sa Diyos,” mao ang pasalig kanato ni apostol Pablo. “Dili niya itugot nga kamo pagasulayan ug labaw kay sa inyong maantos. Apan sa dihang kamo pagasulayan, Siya mohimo usab ug lutsanan aron kamo makaantos niana.” (1 Corinto 10:13, Beck) Oo, ang Diyos mohatag kanimo sa “gahom nga labaw sa kasagaran” sa pagpas-an sa bisan unsang emosyonal nga kabug-at.—2 Corinto 4:7.

Usa ka Bag-ong Kalibotan nga Walay Depresyon

Ang Diyos nagsaad nga sa dili madugay wagtangon, pinaagi sa iyang langitnong Gingharian, ang tanang makaguol nga mga kahimtang sa atong yuta. Ang iyang Pulong nagapahayag: “Ako nagalalang ug bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta; ug ang unang mga butang dili na pagahinumdoman, ni motungha sa kasingkasing. Apan, managlipay, kamong katawhan, ug magmalipayon sa walay kataposan diha sa akong ginalalang.” (Isaias 65:17, 18) Kining mga pulonga sa sinugdan natuman niadtong 537 W.K.P., sa panahon nga ang karaang nasod sa Israel nahibalik sa iyang yutang-natawhan. Niadto ang iyang katawhan miawit: “Kami nahisama niadtong nanagdamgo. Niadtong panahona ang among baba napuno sa katawa, ug ang among dila sa malipayong hugyaw.” (Salmo 126:1, 2) Pagkatalagsaon pa unya ang duol-nang-matumang kataposang katumanan niining makasadya-sa-kasingkasing nga tagna sa bag-ong kalibotan sa Diyos!—2 Pedro 3:13; Pinadayag 21:1-4.

Ubos sa Gingharian sa Diyos (ang “bag-ong mga langit”), ang usa ka matarong nga kapunongan sa katawhan sa yuta (ang “bag-ong yuta”) ipasig-uli sa hingpit nga emosyonal, lawasnon, ug espirituwal nga kahimsog. Dili ingon nga kini sila dili na makahinumdom sa nangagi, apan tungod sa tanang maanindot nga mga butang nga unya ilang hunahunaon ug pagakalipayan, walay katarongan nga sila maghinumdom o ibutang ang pagtagad sa tanang makapasubong kasinatian sa kagahapon. Tiaw na, kada buntag mahigmata uban sa tin-aw-samag-kristal nga hunahuna, nga ikag sa pagsugod sa buluhaton sa maong adlaw—nga dili na mabalda sa magul-anong kahimtang!

Kay bug-os kombinsido sa kamatuoran niining paglaoma, si Lola (nga gihisgotan sa sinugdan), miingon: “Ang paghinumdom nga ang Gingharian ni Jehova magatul-id niining sulirana mao ang kinadak-an kong tabang. Ako nasayod nga ang depresyon dili molungtad hangtod sa hangtod.” Oo, makatino ka nga ang Diyos mopaposible sa dili madugay sa bug-os nga kadaogan batok sa depresyon!

[Footnote]