Mas Maayong Kapanahonan sa Unahan
“ANG amo maoy uno-sero-uno,” matud sa usa ka babaye.
“Ang akong kahimtang mas daotan,” tubag sa iyang amiga. “Ang ako maoy sero-sero-uno.”
Sa pipila ka bahin sa Kasadpang Aprika, kanang daklit nga estoryahay wala magkinahanglan ug katin-awan. Inay sa pagkaog tulo ka kan-anan sa usa ka adlaw (uno-uno-uno), ang usa ka tawo diha sa uno-sero-uno makakaon lamag duha ka kan-anan sa usa ka adlaw—kausa sa buntag ug kausa sa gabii. Usa ka batan-ong lalaki diha sa sero-sero-uno misaysay sa iyang kahimtang: “Kausa ra ako mokaon sa usa ka adlaw. Akong pun-on ug tubig ang akong repriherador. Mokaon kog gari [balanghoy] sa magabii una pa matulog. Kana ang akong paagi sa pagsagubang sa kahimtang.”
Mao kanay kahimtang sa nagkadaghang tawo karong adlawa. Ang mga prisyo nagmahal, ug ang katakos sa pagpalit sa kuwarta nagkunhod.
Mga Kanihit sa Pagkaon Gitagna
Sa sunodsunod nga mga panan-awon nga gihatag kang apostol Juan, ang Diyos nagtagna sa lisod nga mga kahimtang nga giatubang sa daghan karong adlawa. Nahilakip niini mao ang kanihit sa pagkaon. Si Juan miasoy: “Nakita ko, ug, tan-awa! usa ka itom nga kabayo; ug ang usa nga naglingkod niini may usa ka timbangan diha sa iyang kamot.” (Pinadayag 6:5) Kining mahulgaong kabayo ug magkakabayo naghulagway sa kagutmanan—manihit kaayo ang pagkaon nga irasyon kining tinimbang.
Unya si apostol Juan miingon: “Ug nadungog ko ang usa ka tingog . . . nga nag-ingon: ‘Usa ka litrong trigo alang sa usa ka denario, ug tulo ka litrong sebada alang sa usa ka denario.’” Sa adlaw ni Juan, ang usa ka litrong trigo mao ang adlaw-adlawng rasyon sa usa ka sundalo, ug usa ka denario ang suhol sa usa ka adlawng trabaho. Busa, ang hubad ni Richard Weymouth naghubad sa bersikulo: “Ang suhol sa tibuok nga adlaw alang sa usa ka buok nga tinapay, ang suhol sa usa ka adlaw alang sa tulo ka tinapay nga ginama sa sebada.”—Pinadayag 6:6.
Pilay suhol sa tibuok adlaw karong adlawa? Ang tahong State of World Population, 1994 nagpahayag: “Mga 1.1 ka bilyong tawo, mga 30 porsiento sa populasyon sa nagakaugmad nga kalibotan, nagkinabuhi sa mga $1 sa usa ka adlaw.” Busa, alang sa mga kabos sa kalibotan, ang suhol sa usa ka adlaw sa literal makapalit ug usa ka buok nga tinapay, kapin kun kulang.
Hinuon, dili kini katingad-anan alang niadtong kabos kaayo. “Tinapay!” mipatugbaw ang usa ka lalaki. “Kinsay makaarang pagpalit ug tinapay? Karong adlawa ang tinapay kaonon lamang sa espesyal nga mga okasyon!”
Katingad-anan, dili kulang ang pagkaon. Sumala sa mga tinubdan sa HK, sa miaging napulo ka tuig, ang abot sa pagkaon sa kalibotan miuswag ug 24 porsiento, nga labaw pa kay sa pag-uswag sa populasyon sa kalibotan. Ugaling lamang, kining midaghang pagkaon wala kapahimusli sa tanan. Pananglitan, sa Aprika ang abot sa pagkaon sa aktuwal mius-os ug 5 porsiento, samtang ang populasyon miuswag ug 34 porsiento. Busa bisan pa sa kinatibuk-ang kadagaya sa pagkaon sa tibuok yuta, ang mga kanihit sa pagkaon nagpadayon sa daghang nasod.
Ang kanihit sa pagkaon nagkahulogan sa mas mahal nga mga prisyo. Ang kakulang sa panarbaho, mugbong mga suweldo, ug nagtaas nga implasyon mas nakapalisod sa pagpangitag kuwarta aron ipalit kon unsay anaa. Nagpahayag ang Human Development Report 1994: “Ang mga tawo gigutom dili tungod kay walay pagkaon—kondili tungod kay sila dili makaarang pagpalit niana.”
Sa mausbawon, anaa ang kawalay-paglaom, pagbati sa kapakyasan, ug kaminghoy. “Gibati sa katawhan nga karon maoy daotan, apan mas daotan pa unya ang ugma,” matud ni Glory, kinsa nagpuyo sa Kasadpang Aprika. Ang laing babaye miingon: “Gibati sa mga tawo nga sila nagakahiduol sa usa ka katalagman. Gibati nila nga ang adlaw moabot sa dihang wala nay mahibilin sa baligyaan.”
Si Jehova Nag-atiman sa Iyang mga Alagad Kanhi
Nahibalo ang mga alagad sa Diyos nga gantihan ni Jehova ang iyang matinumanong mga alagad pinaagi sa pagtagana sa ilang mga panginahanglan ug paghatag kanilag kusog aron malamposong makasagubang sa lisod nga mga kahimtang. Ang maong pagsalig sa katakos sa Diyos sa pagtagana, sa pagkamatuod, maoy usa ka bililhong bahin sa ilang pagtuo. Misulat si apostol Pablo: “Siya nga nagaduol sa Diyos kinahanglang motuo nga siya mao ug nga siya maoy tigganti sa mga matinuorong nagapangita kaniya.”—Hebreohanon 11:6.
Si Jehova nag-atiman kanunay sa iyang matinumanong mga alagad. Sulod sa tulog-tunga-ka-tuig nga hulaw, si Jehova mitaganag pagkaon alang sa propetang si Elias. Sa sinugdan, gisugo sa Diyos ang mga uwak aron dad-an si Elias ug tinapay ug karne. (1 Hari 17:2-6) Sa ulahi, sa milagrosong paagi si Jehova padayong nagtagana sa suplay sa harina ug lana sa usa ka babayeng balo nga maoy naghatag ug pagkaon kang Elias. (1 Hari 17:8-16) Sa panahon niadto mismong kagutmanan, bisan pa sa grabeng relihiyosong paglutos nga gipaagom kanila sa daotang Rayna Jezebel, gitino usab ni Jehova nga katagan-ag tinapay ug tubig ang iyang mga propeta.—1 Hari 18:13.
Sa ulahi, sa dihang giatake sa hari sa Babilonya ang apostatang Jerusalem, ang katawhan kinahanglang “mokaon ug tinapay pinaagi sa timbangan ug diha sa mabalak-ong pag-amping.” (Ezekiel 4:16) Ang kahimtang nahimong lisod kaayo nga ang pipila ka babaye nagkaon sa unod sa kaugalingon nilang mga anak. (Lamentaciones 2:20) Apan, bisan pag nabilanggo ang propetang si Jeremias tungod sa iyang pagwali, gitino ni Jehova nga “may naghatag ug lingin nga tinapay [kang Jeremias] sa adlaw-adlaw gikan sa dalan sa mga panadero, hangtod nga nahurot ang tanang tinapay sa siyudad.”—Jeremias 37:21.
Si Jehova nalimot ba kang Jeremias sa dihang nahurot na ang suplay sa tinapay? Lagmit wala, tungod kay sa dihang ang siyudad nabihag sa mga Babilonyanhon, si Jeremias gihatagan ug ‘pahat nga pagkaon ug usa ka gasa ug gibuhian.’—Jeremias 40:5, 6; tan-awa usab ang Salmo 37:25.
Gisuportahan sa Diyos ang Iyang mga Alagad Karong Adlawa
Maingon nga gitagan-an ni Jehova ang iyang mga alagad sa nangaging mga kaliwatan, siya nagtagana usab karong adlawa, nga nag-atiman kanila sa materyal ug espirituwal nga paagi. Tagda, pananglitan, ang kasinatian ni Lamitunde, kinsa nagpuyo sa Kasadpang Aprika. Siya miasoy: “Ako sa nangagi may dakong manokan. Usa ka adlaw, ang armadong mga tulisan nangabot sa manokan ug ang kadaghanan sa mga manok, ang pang-emerhensiyang generetor, ug ang among kuwarta gikawat. Wala madugay human niadto, giatay ang pila ka manok nga nahibilin. Nakahapay kadto sa akong negosyo sa manok. Sulod sa duha ka tuig ako misulay sa pagpangitag trabaho nga wala molampos. Ang kahimtang lisod gayod, apan si Jehova nagsuportar kanamo.
“Ang nakaabag kanako nga makasagubang sa lisod nga kapanahonan mao ang akong pag-ila nga gitugotan ni Jehova nga mahitabo kanamo ang mga butang aron paglunsay kanamo. Ang akong asawa ug ako nagpadayon sa among rutina sa pamilyahanong pagtuon sa Bibliya, ug kadto nakatabang pag-ayo kanamo. Ang pag-ampo usa usab ka dakong tinubdan sa kusog. May panahon nga dili ko gustong moampo, apan inig-ampo nako, moarang-arang ang akong pagbati.
“Sulod sa maong lisod nga yugto, akong nasayran ang bili sa pagpalandong sa Kasulatan. Ako kaniadto kanunayng mamalandong sa Salmo 23, nga naghisgot kang Jehova isip atong Magbalantay. Ang laing kasulatan nga nagdasig kanako mao ang Filipos 4:6, 7, nga nagtumong sa ‘kalinaw sa Diyos nga molabaw sa tanang hunahuna.’ Ang laing kasulatan nga nagpalig-on kanako mao ang 1 Pedro 5:6, 7, nga nag-ingon: ‘Busa, ipaubos ang inyong kaugalingon ilalom sa gamhanang kamot sa Diyos, aron nga iya kamong bayawon sa takdang panahon; samtang inyong ginatugyan kaniya ang tanan ninyong mga kabalaka, kay siya aduna may kahangawa kaninyo.’ Kining tanang bersikulo mitabang kanako sa maong lisod nga kapanahonan. Inigpamalandong nimo, ikaw makaarang sa pagpuli sa mga butang diha sa imong kaisipan nga magpahinabog depresyon.
“Ako karon nagtrabaho na usab, apan sa prangka, ang kahimtang lisod gihapon. Sumala sa gitagna sa Bibliya sa 2 Timoteo 3:1-5, kita nagapuyo sa ‘kataposang mga adlaw,’ nga gitiman-an sa ‘makuyaw nga mga panahon nga lisod sagubangon.’ Dili nato mausab ang gisulti sa kasulatan. Busa dili nako dahomon nga mahamugaway ang kinabuhi. Apan, gibati ko nga ang espiritu ni Jehova nagatabang kanako sa pagsagubang.”
Bisan pa sa makuyaw nga kapanahonan nga atong gipuy-an, kadtong nagsalig kang Jehova ug sa iyang Hari-Anak, si Kristo Jesus, dili mahigawad. (Roma 10:11) Si Jesus mismo nagpasalig kanato: “Tungod niini ako magaingon kaninyo: Hunong na sa pagkabalaka bahin sa inyong mga kalag kon unsay inyong kan-on o unsay inyong imnon, o bahin sa inyong mga lawas kon unsay inyong isul-ob. Dili ba ang kalag labaw man ug bili kay sa pagkaon ug ang lawas kay sa bisti? Panid-i pag-ayo ang mga langgam sa langit, tungod kay wala sila magpugas ug binhi o mag-ani o magtigom ngadto sa mga balay-tipiganan; sa gihapon gipakaon sila sa inyong langitnong Amahan. Dili ba kamo labaw man ug bili kay kanila? Kinsa ba kaninyo nga pinaagi sa pagkabalaka makadugang ug usa ka siko sa gitas-on sa iyang kinabuhi? Usab, bahin sa pamisti, nganong mabalaka man kamo?”—Mateo 6:25-28.
Kana sila sa pagkatinuod maoy matugkaron-sa-kalag nga mga pangutana niining makuyawng kapanahonan. Apan si Jesus mipadayon uban niining mapasaligong mga pulong: “Kuhai ug pagtulon-an ang mga liryo sa banika, kon giunsa nila pagtubo; wala sila magbudlay, ni magkalinyas; apan ako magaingon kaninyo nga bisan si Solomon sa tanan niyang himaya wala masul-obig ingon sa usa niini nila. Kon, karon, ang Diyos sa ingon nagbisti sa katanoman diha sa banika, nga ania karong adlawa ug ugma isalibay ngadto sa hudno, dili ba labaw gayod hinuon nga iya kamong pagabistihan, kamo nga gamayg pagtuo? Busa ayaw gayod pagkabalaka ug moingon, ‘Unsa may among kan-on?’ o, ‘Unsa may among imnon?’ o, ‘Unsa may among isul-ob?’ Kay ang tanan niini mao ang mga butang nga maikagong ginapangagpas sa kanasoran. Kay nahibalo ang inyong langitnong Amahan nga gikinahanglan ninyo kining tanang butanga. Nan, padayong pangitaa nga una ang gingharian ug ang iyang pagkamatarong, ug kining tanang ubang mga butang idugang kaninyo.”—Mateo 6:28-33.
Mas Maayong Kapanahonan sa Unahan
Adunay tanang timailhan nga sa daghang bahin sa kalibotan, ang nagkadaotang ekonomikanhon ug sosyal nga mga kahimtang mopadayon sa pagkadaotan. Bisan pa, giila sa katawhan sa Diyos nga temporaryo kining mga kahimtanga. Ang mahimayaong pagmando ni Haring Solomon naglandong sa matarong nga pagmando sa usa ka Hari nga labaw pa kay kang Solomon nga maoy magmando sa tibuok yuta. (Mateo 12:42) Ang maong Hari mao si Kristo Jesus, ang “Hari sa mga hari ug Ginoo sa mga ginoo.”—Pinadayag 19:16.
Ang Salmo 72, nga may unang katumanan maylabot kang Haring Solomon, nagbatbat sa kinamaayohang pagmando ni Jesu-Kristo. Tagda ang pipila sa kahibulongang mga butang nga gitagna niini mahitungod sa umaabot sa yuta ubos kang Kristo isip Hari.
Malinawong mga Kahimtang sa Tibuok Kalibotan: “Sa iyang mga adlaw ang matarong moturok, ug ang kadagaya sa pakigdait hangtod ang bulan wala na. Ug siya magbaton ug mga ginsakpan gikan sa dagat ngadto sa dagat ug gikan sa Suba ngadto sa kinatumyan sa yuta.”—Salmo 72:7, 8.
Kahangawa Alang sa Timawa: “Iyang pagaluwason ang kabos nga nagatuaw alang sa tabang, ang sinakit usab ug si bisan kinsang walay magtatabang. Siya maluoy sa usang timawa ug sa usang kabos, ug iyang pagaluwason ang mga kalag sa mga kabos. Iyang pagalukaton ang ilang kalag gikan sa pagdaogdaog ug gikan sa kabangisan, ug ang ilang dugo mahimong bililhon sa iyang mga mata.”—Salmo 72:12-14.
Dagayang Pagkaon: “Aduna unyay daghang lugas sa yuta; sa tumoy sa kabukiran aduna unyay pag-awas.”—Salmo 72:16.
Ang Yuta Mapuno sa Himaya ni Jehova: “Bulahan si Jehova nga Diyos, ang Diyos sa Israel, kinsa mao lamang ang nagabuhat sa kahibulongang mga buhat. Ug bulahan ang iyang mahimayaong ngalan sa panahong walay tino, ug pasagding ang tibuok yuta mapuno sa iyang himaya.”—Salmo 72:18, 19.
Busa sa pagkatinuod adunay mas maayong kapanahonan sa unahan.