Kapitulo 11
Ang Bug-os nga Harmonya sa Bibliya
Handurawa ang usa ka basahonan sa 66 ka basahon nga gisulat sa mga 40 ka nagkalainlaing tawo latas sa usa ka hugna sa panahon sa 1,600 ka tuig. Tulo ka pinulongan ang gigamit sa mga magsusulat kinsa nagpuyo sa pipila ka kayutaan. Ang tanang mga magsusulat adunay nagkalainlaing mga personalidad, mga abilidad, ug mga kagikanan. Apan sa dihang ang mga basahon nga gisulat nila sa kaulahian gitigom pagtingob, kini nahitabo nga, sa pagkamatuod, sila naglangkob lamang sa usa ka dakong basahon nga nagsunod sa usa ka pasukaranang tema gikan sa sinugdan hangtod sa kataposan. Malisod kana handurawon, dili ba? Apan, ang Bibliya mao kanang basahonan.
1. (Ilakip ang introduksiyon.) Unsang kahibudnganang harmonya ang nagpamatuod sa kamatuoran nga ang Bibliya gidasig sa Diyos?
WALAY matinud-anon nga estudyante ang mapakyas nga madani sa kamatuoran nga ang Bibliya, bisan pa usa ka katigoman sa nagkalainlaing mga basahon, usa ka hiniusa nga produksiyon. Kini nahiusa sa pagkaagi nga, gikan sa sinugdan hangtod sa kataposan, kini nagpasiugda sa pagsimba sa usa lamang ka Diyos kansang mga kinaiya bisan kanus-a dili mausab, ug ang tanang mga basahon niini nag-ugmad sa usa ka nagpatigbabaw nga tema. Kining tibuok nga harmonya maoy gamhanan nga ebidensiya nga ang Bibliya, sa pagkamatuod, mao ang Pulong sa Diyos.
2, 3. Unsang tagna nga gilitok sa Eden ang naghatag pasukaranan alang sa paglaom, ug unsang mga sirkumstansiya ang nagtultol sa paglitok sa maong tagna?
2 Ang pasukaranang tema sa Bibliya gipaila sa unang mga kapitulo sa mismo unang basahon niini, ang Genesis. Didto, mabasa nato nga ang atong unang mga ginikanan, sila Adan ug Eva, gilalang nga hingpit ug gipahaluna sa paraiso nga tanaman, ang Eden. Si Eva, bisan pa, giduol sa usa ka bitin nga mihagit sa pagkamatarung sa mga balaod sa Diyos ug nagdani kaniya uban sa malansisong mga bakak sa kurso sa pagpakasala. Si Adan, misunod kaniya ug usab nagsupak sa Diyos. Ang resulta? Silang duruha gipalagpot sa Eden ug gihukman sa kamatayon. Karon kita nag-antos sa mga resulta nianang unang pag-alsa. Kitang tanan nakapanunod sa sala ug kamatayon gikan sa atong unang mga ginikanan.—Genesis 3:1-7, 19, 24; Roma 5:12.
3 Nianang masubo nga panahon, bisan pa, ang Diyos naglitok sa usa ka tagna nga naghatag pasukaranan alang sa paglaom. Ang tagna gilitok ngadto sa bitin, apan kini gilitok nga nadunggan nila Adan ug Eva aron nga sila makasugilon niini ngadto sa ilang kabataan. Ania ang giingon sa Diyos: “Akong ibutang ang panagkaaway taliwala kanimo ug sa babaye ug taliwala sa imong binhi ug sa iyang binhi. Siya magasamad kanimo sa ulo ug ikaw magasamad kaniya sa tikod.”—Genesis 3:15; Roma 8:20, 21.
4. Unsang mga sumasalmot ang gihisgotan sa tagna ni Jehova sa Eden, ug sa unsang paagi sila maglihok sa usa ug usa latas sa kasiglohan?
4 Matikdi ang upat ka sumasalmot nga gihisgotan niining tema nga bersikulo: ang bitin ug ang binhi niini maingon man sa babaye ug sa iyang binhi. Kining mga sumasalmot mao ang pangunang mga magdudula sa mga hitabo sulod sa kaliboan ka tuig nga umaabot. Ang hugot nga panagkaaway molungtad taliwala sa babaye ug sa iyang binhi sa usa ka bahin ug sa bitin ug sa iyang binhi sa pikas. Kining panagkaaway molakip sa padayon nga panagsangka taliwala sa matuod nga pagsimba ug sa bakak, sa matarung nga kagawian ug sa pagkadaotan. Sa usa ka panahon, ang bitin makabaton ug daw bintaha sa dihang kini magsamad sa tikod sa binhi sa babaye. Sa kaulahian, bisan pa, ang binhi sa babaye magdugmok sa ulo sa bitin, ug ang Diyos mismo mabindikar sa dihang ang tanang timailhan nianang orihinal nga pag-alsa mawagtang na.
5. Sa unsang paagi kita nahibalo nga dili si Eva ang babaye sa tagna?
5 Kinsa ang babaye ug kinsa ang bitin? Ug kinsa ang ilang mga binhi? Sa dihang si Eva nakabaton sa iyang unang anak nga lalaki, si Cain, siya nagtuwaw: “Ako nakabaton ug usa ka lalaki uban sa panabang ni Jehova.” (Genesis 4:1) Lagmit siya nagbati nga siya ang babaye sa tagna ug nga kining anak nga lalaki mao ang mapamatud-an nga binhi. Si Cain, bisan pa, duna sa usa ka daotang espiritu susama nianang sa bitin. Nahimo siya nga usa ka mamumuno, nga nagpatay sa iyang kaugalingon manghod nga lalaki si Abel. (Genesis 4:8) Tataw, nga ang tagna dunay mas lalom, simboliko nga kahulogan nga ang Diyos lamang ang makapatin-aw. Ug kini iyang gibuhat, anam-anam sa usa ka panahon. Ang tanang 66 ka basahon sa Bibliya nag-amot sa usa o niana nga paagi sa pagbutyag sa kahulogan niini, ang unang tagna sa Bibliya.
Kinsa ang Bitin?
6-8. Unsang mga pulong ni Jesus ang nagtabang kanato sa pag-ila sa gahum luyo sa bitin? Ipatin-aw.
6 Una, kinsa ang bitin nga gihisgotan sa Genesis 3:15? Ang talaan nag-ingon nga ang literal nga bitin miduol kang Eva sa Eden, apan ang literal nga mga bitin dili makasulti. Duna gayod ing pipila ka gahum luyo nianang bitin, nga nagpahinabo niini sa pagbuhat sa kon unsa ang gibuhat niini. Unsa kanang gahum? Niadto lang sa unang siglo sa atong Kumong Panahon, sa dihang si Jesus nagbuhat sa iyang ministeryo dinhi sa yuta, nga tataw nga naila kon kinsa kanang gahum.
7 Sa usa ka okasyon, si Jesus nagsulti uban sa pipila nagpakamatarung sa kaugalingon Hudiyo relihiyosong mga lider kinsa nangandak nga sila mga anak ni Abraham. Apan, sila dili matarog nga supak sa kamatuoran nga giwali ni Jesus. Busa si Jesus miingon kanila: “Kamo gikan sa inyong amahan ang Yawa, ug buot kamo magbuhat sa mga tinguha sa inyong amahan. Kanang usa maoy usa ka mamumuno sa dihang siya nagsugod, ug siya wala magpabilin nga malig-on sa kamatuoran, tungod kay ang kamatuoran wala kaniya. Kon siya nagasulti sa bakak, siya nagasulti sumala sa iyang kaugalingon nga kinaiya, tungod kay siya usa ka bakakon ug ang amahan sa bakak.”—Juan 8:44.
8 Ang mga pulong ni Jesus kusganon ug deretso sa punto. Siya naghulagway sa Yawa nga “usa ka mamumuno” ug “ang amahan sa bakak.” Karon, ang mismo unang girekord nga mga bakak mao kadtong gilitok sa bitin sa Eden. Kon kinsa man ang naglitok niadtong mga bakak sa pagkamatuod mao “ang amahan sa bakak.” Dugang pa, ang maong mga bakak misangpot sa kamatayon nila Adan ug Eva, nga naghimo nianang karaang bakakon nga mamumuno. Dayag, nan, nga ang gahum luyo sa bitin sa Eden mao si Satanas nga Yawa, ug si Jehova sa pagkamatuod nagsulti kang Satanas nianang karaang tagna.
9. Sa unsang paagi naglungtad si Satanas?
9 Ang uban nangutana: Kon ang Diyos maayo, nganong gilalang niya ang linalang sama sa Yawa? Ang mga pulong ni Jesus nagtabang usab kanato sa pagtubag nianang pangutana. Nag-ingon si Jesus mahitungod kang Satanas: “[Siya] usa ka mamumuno sa dihang siya nagsugod.” Busa sa dihang si Satanas namakak kang Eva, mao kana ang panahon kanus-a siya nagsugod ingon nga Satanas—gikan sa usa ka Hebreohanon nga pulong nga nagkahulogan “tigsukol.” Ang Diyos wala maglalang kang Satanas. Ang usa ka kanhi matinumanong manolonda nagtugot sa sayop nga tinguha nga maugmad sa iyang kasingkasing ug sa ingon siya nahimong Satanas.—Deuteronomio 32:4; itandi ang Job 1:6-12; 2:1-10; Santiago 1:13-15.
Ang Binhi sa Bitin
10, 11. Sa unsang paagi si Jesus ug ang apostol Juan nagtabang kanato sa pag-ila sa binhi sa Bitin?
10 Unsa, bisan pa, sa ‘binhi [o kaliwat] sa bitin’? Ang mga pulong ni Jesus usab nagtabang kanato sa pagsulbad niining bahin sa tanghaga. Nag-ingon siya sa Hudiyo relihiyosong mga lider: “Kamo gikan sa inyong amahan ang Yawa, ug buot kamo magbuhat sa mga tinguha sa inyong amahan.” Kining mga Hudiyo mga kaliwat ni Abraham, sama sa ilang gipangandak. Apan ang ilang daotang kagawian naghimo kanila nga espirituhanong mga anak ni Satanas, ang nagmugna sa sala.
11 Ang apostol Juan, nga nagsulat nganha na sa kataposan sa unang siglo, klaro nga nagpatin-aw kinsa ang sakop sa binhi sa Bitin, si Satanas. Nagsulat siya: “Siya kinsa nagapadayon sa sala nagagikan sa Yawa, kay ang Yawa nagapakasala gikan sa sinugdan. . . . Ang mga anak sa Diyos ug ang mga anak sa Yawa mailhan pinaagi niining kamatuoran: Ang tagsatagsa kinsa wala nagapadayon sa pagkamatarung wala nagagikan sa Diyos, ni siya nga wala nahigugma sa iyang igsoon.” (1 Juan 3:8, 10) Dayag, nga ang binhi sa Bitin aktibo kaayo latas sa tanan tawhanong kasaysayan!
Kinsa ang Binhi sa Babaye?
12, 13. (a) Sa unsang paagi gibutyag ni Jehova kang Abraham nga ang binhi sa babaye magpadayag taliwala sa iyang mga kaliwat? (b) Kinsa ang nakapanunod sa saad mahitungod sa Binhi?
12 Kinsa, nan, ‘ang binhi [o kaliwat] sa babaye’? Kini ang usa sa labing hinungdanon nga mga pangutana nga sukad gisukot, kay mao ang binhi sa babaye ang sa kaulahian magdugmok sa ulo ni Satanas ug magwagtang sa tanan daotang mga epekto sa orihinal nga pag-alsa. Balik sa ika-20 ka siglo W.K.P., ang Diyos nagbutyag sa usa ka dakong timailhan kon kinsa kining usa ngadto sa matinumanong lalaki nga si Abraham. Tungod sa dakong pagtuo ni Abraham, ang Diyos naghimo sa usa ka serye sa mga saad kaniya mahitungod sa anak nga matawo kaniya. Ang usa niini naghimo niining tataw nga ‘ang binhi sa babaye’ nga ‘magsamad sa ulo sa bitin’ magpadayag taliwala sa mga anak ni Abraham. Ang Diyos nag-ingon kaniya: “Ang imong binhi magapanag-iya sa ganghaan sa iyang mga kaaway. Ug pinaagi sa imong binhi ang tanang mga nasod sa yuta tino nga magapanalangin sa ilang kaugalingon tungod sa kamatuoran nga namati ka sa akong tingog.”—Genesis 22:17, 18.
13 Samtang nanlabay ang mga tuig, ang saad ni Jehova kang Abraham gisubli ngadto sa anak ni Abraham nga si Isaac ug ngadto sa iyang apo nga si Jacob. (Genesis 26:3-5; 28:10-15) Sa kaulahian, ang mga kaliwat ni Jacob nahimong 12 ka tribo, ug ang usa niadtong mga tribo, ang Juda, nakadawat sa usa ka linaing saad: “Ang setro dili pagakuhaon gikan kang Juda, ni ang barras sa pagkapangulo gikan sa taliwala sa iyang mga tiil, hangtod si Shilo magaabot; ug ang pagkamasinugtanon sa katawhan maiya.” (Genesis 49:10) Dayag, nga ang Binhi magpadayag sa tribo ni Juda.
14. Unsang nasod ang giorganisar aron mahimong andam alang sa pag-abot sa Binhi?
14 Sa kataposan sa ika-16 ka siglo W.K.P., ang 12 ka tribo sa Israel giorganisar ngadto sa usa ka nasod ingon nga espesyal nga katawhan sa Diyos. Alang niining katuyoan, ang Diyos naghimo sa usa ka solemne nga tugon uban kanila ug naghatag kanila sa usa ka kodigo sa balaod. Ang pangunang katarungan alang niini mao ang pag-andam sa usa ka katawhan alang sa pag-abot sa Binhi. (Exodo 19:5, 6; Galacia 3:24) Sukad niadto, ang panagkaaway taliwala ni Satanas ug sa Binhi sa babaye nakita sa pagkamabatukon sa mga nasod ngadto sa piniling katawhan sa Diyos.
15. Unsang pangataposang timailhan ang gihatag kon hain nga pamilya taliwala sa mga kaliwat ni Abraham ang magpatungha sa Binhi?
15 Ang pangataposang timailhan kon hain nga pamilya ang magpatungha sa Binhi gihatag sa ika-11 ka siglo W.K.P. Nianang panahona, ang Diyos nagsulti sa ikaduhang hari sa Israel, si David, ug nagsaad nga ang Binhi magagikan sa iyang kaliwatan ug ang trono niining Usa “lig-on nga pagatukuron hangtod sa panahon nga walay katinoan.” (2 Samuel 7:11-16) Sukad nianang punto padayon, ang Binhi nagakaigong ikaingon nga anak ni David.—Mateo 22:42-45.
16, 17. Sa unsang paagi gihubit ni Isaias ang mga panalangin nga dad-on sa Binhi?
16 Sa mga tuig nga nagsunod, ang Diyos nagbangon ug mga manalagna sa paghatag dugang dinasig nga kasayuran mahitungod sa pag-abot sa Binhi. Pananglitan, sa ikawalong siglo W.K.P., si Isaias misulat: “Kay alang kanato ang usa ka bata natawo, alang kanato ang usa ka anak nga lalaki gihatag; ug ang prinsipinhon nga pagmando igatungtong sa iyang abaga. Ug ang iyang ngalan pagatawgon Kahibulongang Magtatambag, Diyos nga Makagagahum, Amahan nga Walay Kataposan, Prinsipe sa Pakigdait. Sa kauswagan sa prinsipinhon nga pagmando ug sa pakigdait walay kataposan, ibabaw sa trono ni David ug ibabaw sa iyang gingharian.”—Isaias 9:6, 7.
17 Si Isaias dugang nagtagna mahitungod niining Binhi: “Uban sa pagkamatarung siya magahukom sa mga kabos, ug uban sa katul-id siya magahatag ug pagbadlong alang sa mga maaghup sa yuta. . . . Ug ang lobo aktuwal nga magapuyo sulod sa usa ka panahon uban sa nating kordero, ug uban sa nating kanding ang leopardo mismo magahigda, ug ang nating baka ug ang balhibuon nating liyon ug ang maayong pagkapakaon nga mananap mag-ipon silang tanan . . . Dili sila magabuhat ug bisan unsang kadaot o magapahinabo sa bisan unsang pagkaguba sa tanan nakong balaan nga bukid; tungod kay ang yuta tino nga mapuno uban sa kahibalo kang Jehova sama sa mga tubig nga nagatabon sa mismong dagat.” (Isaias 11:4-9) Pagkadatong mga panalangin ang dad-on niining binhi!
18. Unsang dugang kasayuran mahitungod sa Binhi ang girekord ni Daniel?
18 Sa ika-unom ka siglo wala pa ang atong Kumong Panahon, si Daniel nagrekord sa usa ka dugang tagna mahitungod sa Binhi. Siya nagtagna sa panahon kanus-a ang usa nga sama sa anak sa tawo magpadayag sa langit ug miingon nga “gihatag kaniya ang pagkamagmamando ug dignidad ug gingharian, aron nga ang mga katawhan, nasodnong mga grupo ug mga pinulongan tanan mag-alagad kaniya.” (Daniel 7:13, 14) Busa ang nagasingabot nga Binhi magpanunod sa usa ka langitnong gingharian, ug ang iyang harianong awtoridad maglakip sa bug-os nga yuta.
Ang Tanghaga Nasulbad
19. Unsang papel, sumala sa gibutyag sa manolonda, ang dulaon ni Maria sa pag-abot sa Binhi?
19 Ang pag-ila sa Binhi sa kaulahian gibutyag sa banagbanag sa atong Kumong Panahon. Sa tuig 2 W.K.P., ang usa ka manolonda nagpakita sa usa ka batan-on Hudiyo nga babaye nga ginganlan ug Maria, kinsa usa ka kaliwat ni David. Ang manolonda nagtug-an kaniya nga siya magapanganak sa usa ka espesyal kaayo nga bata ug miingon: “Kining usa mahimong dako ug pagatawgon nga Anak sa Hataas Uyamut; ug si Jehova nga Diyos magahatag kaniya sa trono ni David nga iyang amahan, ug siya magamando ingon nga hari ibabaw sa balay ni Jacob hangtod sa kahangtoran, ug walay kataposan ang iyang gingharian.” (Lucas 1:32, 33) Busa ang hataas nga pagpaabot alang sa “binhi” sa kaulahian matapos na.
20. Kinsa ang sinaad nga Binhi, ug unsang mensahe ang iyang giwali sa Israel?
20 Sa tuig 29 K.P. (petsa nga gipunting dugay na nga abante ni Daniel), si Jesus gibawtismohan. Unya ang balaang espiritu mikunsad kaniya, ug ang Diyos nag-ila kaniya ingon nga iyang Anak. (Daniel 9:24-27; Mateo 3:16, 17) Sulod sa tulo ug tunga ka tuig human niana, si Jesus nagpamatuod sa mga Hudiyo, nga nagmantala: “Ang gingharian sa mga langit haduol na.” (Mateo 4:17) Sulod nianang panahona, siya nagtuman sa pagkadaghang mga tagna gikan sa Hebreohanong Kasulatan nga wala nay luna sa pagduda nga siya sa pagkamatuod mao ang sinaad nga Binhi.
21. Unsa ang nasabtan sa unang mga Kristohanon kon kinsa ang Binhi?
21 Ang unang mga Kristohanon nakasabot niini ug maayo. Si Pablo nagpatin-aw ngadto sa mga Kristohanon sa Galacia: “Karon ang mga saad gipamolong ngadto kang Abraham ug sa iyang binhi. Kini wala mag-ingon: ‘Ug sa mga binhi,’ nga daw ingon ug daghan, apan ingon sa usa ra: ‘Ug sa imong binhi,’ nga mao si Kristo.” (Galacia 3:16) Si Jesus mao ang mahimong “Prinsipe sa Pakigdait” nga gitagna ni Isaias. Human siya sa kaulahian makaabot sa iyang Gingharian, ang hustisya ug pagkamatarung lig-onon sa tibuok kalibotan.
Kinsa, Nan, ang Babaye?
22. Kinsa ang babaye nga gipunting sa tagna ni Jehova sa Eden?
22 Kon si Jesus mao ang Binhi, kinsa ang babaye nga gipunting balik didto sa Eden? Sanglit ang gahum luyo sa bitin usa ka espirituhanong linalang, dili kita matingala nga ang babaye usab espirituhanon ug dili tawhanon. Ang apostol Pablo naghisgot mahitungod sa usa ka langitnong “babaye” sa dihang siya nag-ingon: “Apan ang Jerusalem sa itaas may kagawasan, ug siya ang atong inahan.” (Galacia 4:26) Ang ubang kasulatan nagpasabot nga kining “Jerusalem sa itaas” naglungtad na sulod sa mga milenyo. Siya mao ang langitnong organisasyon sa espirituhanong mga linalang ni Jehova, diin si Jesus naggikan sa pagtuman sa papel sa ‘binhi sa babaye.’ Kining matang lamang sa espirituhanon nga “babaye” ang makasugakud sa panagkaaway sa “orihinal nga bitin” sulod sa mga milenyo.—Pinadayag 12:9; Isaias 54:1, 13; 62:2-6.
23. Ngano ang anam-anam nga pagbutyag sa kahulogan sa Edenhon nga tagna ni Jehova labihan ka kahibudnganan?
23 Kining mubo tibuok nga kaugmaran nianang karaang tagna sa Genesis 3:15 usa ka gamhanang pamatuod sa dakong harmonya sa Bibliya. Kini sa pagkamatuod kahibudnganan nga ang tagna mahimong masabtan lamang kon atong ipahaluna ang mga hitabo ug mga gipamolong sa ika-20, sa ika-11, sa ika-8, ug sa ika-6 ka siglo W.K.P. uban sa mga gipamolong ug mga hitabo gikan sa unang siglo sa atong Kumong Panahon. Dili kini mahitabo nga sulagma lamang. Aduna gayod ing usa ka nagagiyang kamot luyo niining tanan.—Isaias 46:9, 10.
Ang Kahulogan alang Kanato
24. Unsa ang kahulogan alang kanato sa pag-ila sa Binhi?
24 Unsa ang kahulogan niining tanan alang kanato? Buweno, si Jesus mao ang pangunang ‘binhi sa babaye.’ Kanang karaang tagna sa Genesis 3:15 nagtagna nga ang iyang tikod ‘pagasamaran’ sa Bitin, ug kini nahitabo sa dihang si Jesus namatay sa kahoy sa pagsakit. Ang usa ka samad dili dumalayon. Busa, ang daw kalamposan sa Bitin sa madali nahimong kapildihan sa dihang si Jesus gibanhaw. (Sama sa atong nakita sa Kapitulo 6, anaay dagayang ebidensiya nga kini sa pagkamatuod nahitabo.) Ang kamatayon ni Jesus nahimong pasukaranan alang sa kaluwasan sa matarung-kasingkasing nga katawhan, busa ang Binhi nahimong usa ka panalangin, sama sa gisaad sa Diyos kang Abraham. Apan kumosta na man ang mga tagna mahitungod kang Jesus nga magmando gikan sa usa ka langitnong gingharian ibabaw sa iyang tanan yutan-ong ginsakpan?
25, 26. Unsang isyu ang nalangkit sa panagkaaway taliwala sa ‘binhi sa babaye’ ug sa Bitin, sumala sa gibatbat sa Pinadayag?
25 Sa usa ka buhi matagnaong panan-awon nga girekord sa Pinadayag kapitulo 12, ang sinugdan niining Gingharian gihulagway ingon sa pagkatawo sa usa ka bata nga lalaki sa langit. Niining Gingharian, ang sinaad nga Binhi nagbaton ug gahum ubos sa titulo nga Miguel, nga nagkahulogan “Kinsa ang Sama sa Diyos?” Siya nagpakita nga walay mausa ang makatarunganon nga makahagit sa pagkasoberano ni Jehova, sa dihang siya naglabog sa “orihinal nga bitin” gikan sa langit alang sa tanang panahon. Mabasa nato: “Busa sa ubos ang dakong dragon gitambog, ang orihinal nga bitin, ang usa nga ginganlan Yawa ug Satanas, kinsa nagpasalaag sa tibuok gipuy-an nga yuta.”—Pinadayag 12:7-9.
26 Ang resulta mao ang kahupayan sa kalangitan apan kalisdanan sa yuta. “Karon miabot na ang kaluwasan ug ang gahum ug ang gingharian sa atong Diyos ug ang awtoridad sa iyang Kristo,” mao ang madaogong singgit. Dugang pa, mabasa nato: “Tungod niini magmalipayon kamong mga langit ug kamo kinsa nagpuyo kanila! Alaot ang yuta ug ang dagat, tungod kay ang Yawa nanaog na kaninyo, nga may dakong kasuko, nga nahibalo nga siya may hamubo na lamang nga panahon.”—Pinadayag 12:10, 12.
27. Kanus-a ang tagna mahitungod sa pagtambog kang Satanas gikan sa mga langit natuman? Sa unsang paagi kita nahibalo?
27 Makaingon ba kita kon kanus-a kining tagna pagatumanon? Sa pagkamatuod, mao kana ang pangutana nga gibangon sa mga disipolo sa dihang nangutana sila kang Jesus mahitungod sa ‘ilhanan sa iyang presensiya ug sa kataposan sa sistema sa mga butang’—ingon sa atong gihisgotan sa Kapitulo 10. (Mateo 24:3) Sama sa atong nakita, dagaya ang ebidensiya nga ang presensiya ni Jesus sa langitnong gahum sa Gingharian misugod na niadtong 1914. Sukad nianang panahona, nasinati kita nga “alaot ang yuta” sa pagkamatuod!
28, 29. Unsang dakong mga kausaban sa yutan-ong talan-awon ang sa gihapon anaa sa unahan, ug sa unsang paagi kita nahibalo nga sila mahitabo sa dili madugay?
28 Apan tagda: Kanang langitnong singgit nagpahibalo nga si Satanas “may hamubo na lamang nga panahon.” Busa kanang orihinal nga tagna sa Genesis 3:15 nagpadayon ngadto sa dili masayop nga sangkoanan niini. Ang bitin, ang iyang binhi, ang babaye, ug ang iyang binhi tanan naila na. Ang Binhi ‘gisamaran sa tikod,’ apan siya naulian. Sa dili madugay, ang pagdugmok kang Satanas (ug sa iyang binhi) magsugod na ubos sa karon nagmando na nga Hari sa Diyos, si Kristo Jesus.
29 Kini maglangkit sa dakong mga kausaban sa yutan-ong talan-awon. Uban kang Satanas, kadtong kinsa magpamatuod sa ilang kaugalingon nga iyang binhi pagawagtangon. Sama sa gitagna sa salmista: “Sa dili na madugay, ug ang usa nga daotan mawala na; ug pagasusihon mo ang iyang dapit, ug siya mawala diha.” (Salmo 37:10) Pagkaradikal nga kausaban kana! Unya, ang dugang mga pulong sa salmista matuman: “Apan ang mga maaghup mismo magapanag-iya sa yuta, ug sila sa pagkamatuod makakaplag sa ilang lalim nga kalipay sa kadagaya sa pakigdait.”—Salmo 37:11.
30. Ngano ang mga madudahon kinsa nagduda sa pagkadinasig sa Bibliya ug bisan sa paglungtad sa Diyos mao ang mga dili realistiko?
30 Niining paagi, ang “Prinsipe sa Pakigdait” sa kaulahian magdala sa kalinaw sa katawhan. Mao kini ang saad sa Bibliya, sama sa mamatikdan nato sa Isaias 9:6, 7. Niining madudahon nga panuigon, daghan ang nakakaplag sa maong saad nga dili realistiko. Apan unsang kapuli ang matanyag sa tawo? Wala! Sa laing bahin, kining saad klaro nga gipahayag sa Bibliya, ug ang Bibliya mao ang dili mapakyas nga Pulong sa Diyos. Sa pagkamatuod mao ang mga madudahon ang dili realistiko. (Isaias 55:8, 11) Wala sila manumbaling sa Diyos, kinsa nagdasig sa Bibliya ug kinsa mao ang labing dakong kamatuoran sa nga tanan.
[Hulagway sa panid 151]
Ang unang tagna sa Bibliya naghatag sa nakasalang katawhan sa pasukaranan sa paglaom
[Hulagway sa panid 154]
Niadtong ika-20 ka siglo W.K.P., si Jehova nagtug-an kang Abraham nga ang sinaad nga Binhi maggikan sa iyang mga kaliwat
[Hulagway sa panid 155]
Niadtong ika-11 ka siglo W.K.P., nahibaloan ni Haring David nga ang Binhi maggikan sa iyang harianong kaliwatan
[Hulagway sa panid 156]
Niadtong ikawalong siglo W.K.P., gitagna ni Isaias ang mga panalangin nga dad-on sa Binhi
[Hulagway sa panid 157]
Niadtong ika-unom ka siglo W.K.P., gitagna ni Daniel nga ang Binhi magmando sa usa ka langitnong gingharian
[Hulagway sa panid 159]
Haduol sa sinugdan sa unang siglo K.P., nahibaloan ni Maria nga si Jesus, ang bata nga iyang ipanganak, modako nga mao ang Binhi