IMIT ZOT LAFWA | ELIYA
I ti andire ziska lafen
Eliya ti tande ki Lerwa Aab ti’n mor. Petet nou kapab imazin sa profet aze pe pas lanmen dan son labarb, i pe get dan vid anmezir i reflesi lo sa plizyer lannen ki i’n bezwen andire akoz sa move lerwa. Eliya ti’n pas dan en kantite difikilte! Aab ek son madanm, Larenn Zezabel, ti’n menas li e menm rod li pour touy li. Lerwa pa ti’n fer nanryen pour anpes Zezabel donn lord pour touy en kantite profet Zeova. Lerwa Aab ek Zezabel ti telman voras ki zot ti fer plan pour touy Nabot, en zonm inosan e drwat ek son bann garson. Alor, Eliya ti’n anons mesaz zizman Zeova ki kondann Aab ek son fanmir antye. Aprezan, sa ki Bondye ti’n dir ti pe ganny akonplir. Aab ti mor parey Zeova ti’n predir.—1 Lerwa 18:4; 21:1-26; 22:37, 38; 2 Lerwa 9:26.
Kantmenm sa, Eliya ti konnen ki i ti pou bezwen kontinyen andire. Zezabel ti ankor vivan e i ti kontinyen annan en move lenfliyans lo son prop fanmir ek bann dimoun dan sa nasyon. Eliya ti pou fer fas avek bann nouvo defi. An plis ki sa, i ti annan ankor bokou keksoz pour ansenny Elisa ki ti pou vin son sikseser. Aprezan, annou vwar trwa dernyen travay ki Eliya ti ganny demande pour fer. Anmezir ki nou vwar ki mannyer son lafwa ti ed li pour andire, nou kapab vwar konman pour fer nou prop lafwa vin pli for pandan sa letan vreman difisil ki nou pe viv ladan.
Zizman lo Aazya
Aazya garson Aab ek Zezabel, ti aprezan lerwa Izrael. Olye aprann en leson avek fot son paran, i ti fer parey zot. (1 Lerwa 22:52) Parey son paran, li osi i ti ador Baal. Ladorasyon Baal ti ankouraz dimoun pour fer bann move keksoz. Par egzanp, i ti promot prostitisyon kot tanp e menm sakrifis zanfan. Eski i ti annan en keksoz ki ti pou fer Aazya sanz son fason fer e fer li gid son pep pour kit sa bann pratik degoutan e retourn ver Zeova?
En sel kou maler ti tap sa zenn lerwa arogan. I ti tonm par lafnet son lasanm letaz e i ti ganny bokou dimal. Kantmenm i ti pros pour mor, i pa ti rod led Zeova. O kontrer, i ti anvoy bann mesaze lavil Ekronn pour demann bondye Baal-Zebib si i ti pou reganny son lasante. Ekronn ti en lavil Filisten ki ti zot bann lennmi e sa pa ti fer plezir Zeova ditou. I ti anvoy en lanz kot Eliya pour demann li pour al aret sa bann mesaze. Sa profet ti fer zot retourn kot lerwa avek en mesaz sever. Aazya ti’n fer en pese grav akoz i ti’n fer konmsi Izrael ti napa en Bondye. Zeova ti’n deside ki Aazya pa ti pou zanmen sorti lo sa lili kot i ti ete.—2 Lerwa 1:2-4.
Aazya ki pa ti’n repantir ti demande: “Ki mannyer sa zonm ki ti vin zwenn zot ti ete, e ki’n dir zot sa bann parol?” Son bann mesaze ti dekrir labiyman senp en profet e deswit Aazya ti dir: “[Eliya] ki sorti Tisbit, sa!” (2 Lerwa 1:7, 8) I byen pour note ki Eliya ti pe viv en lavi senp e konsantre lo son servis pour Bondye. Sa ti fer li fasil pour li ganny idantifye zis par son labiyman senp. Definitivman nou pa ti pou dir menm keksoz lo Aazya oubyen son paran ki ti voras e kontan keksoz materyel. Legzanp Eliya i fer nou rapel konsey Zezi pour annan en lavi senp e konsantre lo sa ki pli enportan.—Matye 6:22-24.
Aazya ti determinen pour revanze, alor i ti anvoy en sef avek son 50 solda pour al aret Eliya. Ler zot ti trouv Eliya ‘pe asize anler lo latet en kolin,’a sa sef ti koz brit avek li e demann li o non lerwa pour “desann.” I posib ki ler i ti demann Eliya pour desann, zot ti pe al anmenn li pour ganny egzekite. Zis mazin sa! Menm si zot ti konnen ki Eliya ti en “profet Bondye,” sa bann solda ti krwar ki zot ti annan drwa fer li per e menas li. Pa i ti vreman bet pour zot krwar sa! Eliya ti dir sa sef: “Si mon en profet Bondye, mon demande ki en dife i desann sorti dan lesyel e bril ou, avek ou 50 zonm.” La Bondye ti azir! “Dife ti desann sorti dan lesyel e bril li avek son bann zonm.” (2 Lerwa 1:9, 10) Fason ki sa bann solda ti mor i montre nou ki Zeova pa kontan ler dimoun i tret son bann serviter konman nanryen ditou e mank respe pour zot.—1 Kronik 16:21, 22.
Aazya ti anvoy ankor en lot sef avek son 50 solda. Sa dezyenm sef ti pli arogan ki sa enn premye. I pa ti aprann nanryen avek lanmor sa 51 zonm, menm si tre probab, i ti’n vwar zot lasann fannen partou lo montanny. Deplis, i pa ti zis dir Eliya “desann,” parey sa premye sef, me i ti dir “desann toudswit!” Ki pli bet ki sa! Alor, li avek son bann zonm ti osi perdi zot lavi zis parey sa premye group. Me lerwa ti pli bet ki zot. Tousala pa ti fer okenn lefe lo li, alor i ti anvoy en trwazyenm group solda. Erezman, sa trwazyenm sef ti pli malen. Ler i ti apros Eliya, i ti abes son lekor e sipliy Eliya pour pa touy li avek son bann solda. San dout, Eliya, profet Bondye, ti imit konpasyon Zeova ler i ti pran pitye pour sa sef solda ki ti’n demontre limilite. Lanz Zeova ti demann Eliya pour al avek sa bann solda. Eliya ti obei e apre sa i ti repet sa zizman ki Zeova ti’n dir konsernan sa move lerwa. Zis parey Zeova ti’n dir, Aazya ti mor. I ti dirize konman lerwa zis pour de-z-an.—2 Lerwa 1:11-17.
Kwa ki ti ed Eliya andire menm si lezot dimoun ti antete e kontan rebele? Sa i en kestyon enportan pour nou ozordi, pa i vre? Eski ou’n deza fristre akoz en dimoun ki ou kontan ti refize ekout en bon konsey e i ti kontinyen fer sa ki mal? Ki mannyer nou kapab fer fas avek en tel dezapwentman? Lefet ki Eliya ti “anler lo latet en kolin” ler bann solda ti trouv li, ki leson nou kapab aprann avek sa? Nou pa konnen egzakteman akoz Eliya ti laba. Me nou kapab asire ki lefet ki Eliya ti kontan priye, sa ti en landrwa trankil e apropriye pour li vin pli pros avek son Bondye ki i ti vreman kontan. (Zak 5:16-18) Nou osi nou kapab regilyerman fer letan pour tousel avek Bondye, servi son non dan lapriyer e dir li tou nou bann problenm ek traka. Sa pou ed nou andire ler lezot dimoun o tour nou i antete e kontinyen fer sa ki mal.
Eliya i donn son lenz ofisyel
I ti’n ariv ler pour Eliya aret son travay konman profet. Remarke ki i ti fer. Ler Eliya ek Elisa ti pe met zot pare pour kit lavil Gilgal, Eliya ti demann Elisa pour reste deryer e li i ti pou al Betel, ki ti apepre en zistans 11 kilomet. Elisa ti dir avek determinasyon ki i pa ti pou kit Eliya tan ki Zeova i vivan e tan ki Eliya i ankor vivan. Apre ki zot ti’n ariv Betel, Eliya ti dir Elisa ki i ti pou al li tousel Zeriko, en lavil ki ti apepre en zistans 22 kilomet. Ankor enn fwa, Elisa ti reponn avek menm determinasyon. Ler zot ti ariv Zeriko, Eliya ti dir avek Elisa pour en trwazyenm fwa ki i ti pou al li tousel kot Larivyer Zourden ki ti apepre en zistans 8 kilomet pli lwen. Ankor enn fwa, sa zenn onm ti reste determinen. I pa ti pou kit Eliya!—2 Lerwa 2:1-6.
Elisa ti pe demontre lanmour fidel, en kalite ki vreman enportan. Sa ti sa menm kalite lanmour ki Rit ti demontre anver Naomi. Sa kalite lanmour i enplik devouman, fidelite ek en gran latasman pour en dimoun oubyen keksoz. (Rit 1:15, 16) Plis ki zanmen oparavan, tou serviter Bondye i bezwen devlop sa kalite. Eski sa kalite i enportan pour nou parey i ti leka pour Elisa?
Sirman sa lanmour fidel ki zenn Elisa ti annan pour Eliya ti’n bezwen ankouraz Eliya. Akoz sa kalite lanmour ki Elisa ti demontre, i ti annan sa privilez pour vwar sa dernyen mirak ki Eliya ti fer. Ler zot ti’n ariv kot Larivyer Zourden, en larivyer ki ti koul for e fon dan serten landrwa, Eliya ti pran son lenz ofisyel e tap lo delo. Delo ti separ an de! I ti osi annan “50 profet” ki ti vwar sa mirak arive. Zot ti parmi bann zonm ki ti pe ganny formen pour pran swen avek vre ladorasyon dan en lekol ki ti pe kontinyen agrandi. (2 Lerwa 2:7, 8) I tre probab ki Eliya ti pe okip sa laklas. Detrwa lannen pli boner, i ti annan en moman kot Eliya ti krwar ki i ti napa ankor dimoun fidel apard ki li dan sa pei. Me depi sa, Zeova ti’n rekonpans Eliya pour son landirans e permet li vwar en kantite progre ki Son bann adorater ti’n fer.—1 Lerwa 19:10.
Apre ki zot ti’n travers Larivyer Zourden, Eliya ti dir Elisa: “Demann sa ki oule mon fer pour ou, avan ki mon ganny separe avek ou.” Eliya ti konnen ki i ti’n ariv ler pour li ale. I pa ti zalou bann privilez oubyen sa pozisyon ki son zanmi ki ti pli zenn ki li ti pou gannyen. O kontrer, Eliya ti anvi ed li dan nenport ki fason i ti kapab. I ti annan zis en keksoz ki Elisa ti demann li: “Mon sipliy ou, fer mwan resevwar en doub porsyon ou lespri.” (2 Lerwa 2:9) I pa ti pe dir ki i ti anvi de fwa plis lespri sen ki Eliya ti’n gannyen. O kontrer, i ti pe demann menm leritaz ki en garson premye ne i gannyen. Dapre lalwa, garson premye ne ti ganny pli gran parti oubyen de fwa plis leritaz pour li kapab desarz byen son nouvo responsabilite konman sef fanmir. (Deterononm 21:17) Vi ki Elisa ti pou ranplas Eliya konman profet Bondye, i paret ki i ti rekonnet ki i ti bezwen annan menm lespri kouraze ki Eliya pour li kapab fer sa travay.
Avek limilite, Eliya ti les Zeova deside si Elisa ti pou ganny sa ki i ti’n demande. Si Zeova ti les Elisa vwar ler i pran Eliya, sa profet aze, sa ti pou montre ki Bondye ti pou donn Elisa sa ki i ti’n demande. Pa bokou letan apre sa, anmezir ki sa de bon zanmi ti pe “koze an marsan,” en keksoz enpresyonan ti arive!—2 Lerwa 2:10, 11.
Sa lanmitye ant Eliya ek Elisa ti sirman ed zot pour andir bann moman difisil
En laklerte drol ti ekler lesyel e vin pli pros avek zot. Nou kapab imazin en tapaz parey en ronfleman anmezir ki en tanpet divan ti formen en sel kou. I ti vin avek en lobze klate ki ti desann avek en lavites e fors sa de zonm pour separe. Petet sa ki zot ti vwar ti sirprann zot e fer zot reste ebete. Zot ti vwar en veikil, en saret ki ti pe briye konmsi i ti’n ganny fer avek dife. Eliya ti konnen ki i ti’n ariv ler pour li ale. Eski i ti mont lo sa saret? Labib pa dir. Ki swa i ti fer sa oubyen non, i ti santi li pe mont dan lezer e ganny anmennen dan sa tanpet divan!
Elisa ti pe gete anmezir tousala ti arive e sa ti enpresyonn li. Lefet ki Elisa ti pe vwar sa fenomenn ekstraordiner pe arive, i ti konnen ki Zeova ti pou donn li “en doub porsyon” sa lespri kouraze ki Eliya ti annan. Me Elisa ti tro sagren pour mazin sa. I pa ti konnen kote son bon zanmi ti pe ale, me i tre probab ki i ti pe mazinen ki i pa ti pou zanmen vwar Eliya ankor. I ti kriye: “Papa! Mon papa! . . . Kales Izrael ek tou son bann kavalye!” I ti gete anmezir ki son ansenyan byenneme ti disparet dan lwen. Apre sa, Elisa ti telman sagren ki i ti desir son lenz.—2 Lerwa 2:12.
Anmezir ki Eliya ti pe ganny anmennen dan lezer, eski i ti tann son zanmi pe kriye dan lwen e petet, eski li osi son larm ti koule? An tou ka, nou kapab asire ki Eliya ti konnen ki son zanmi ti’n ed li pour andire pandan bann moman difisil. Annou aprann avek legzanp Eliya e fer zanmi avek bann dimoun ki kontan Bondye e ki anvi fer son lavolonte!
Son dernyen travay
Kote Eliya ti ale apre sa? Serten larelizyon i dir ki i ti ganny anmennen kot Bondye dan lesyel. Me sa i enposib. Plizyer syek pli tar, Zezi Kri ti dir ki napa personn ki’n mont dan lesyel avan ki i ti vin lo later. (Zan 3:13) Alor, ler nou lir ki Eliya “ti mont dan lesyel” dan en tanpet divan, ki sa i vedir? (2 Lerwa 2:11) Dan Labib, sa mo “lesyel” pa refer zis avek sa landrwa kot Zeova i reste, me osi avek latmosfer later, kot i annan nyaz e kot bann zwazo i anvole. (Psonm 147:8) Laba menm ki Eliya ti ganny anmennen, dan latmosfer later. Me ki ti arive apre?
Zeova ti senpleman anmenn sa profet dan rwayonm Zida e donn li en lot travay pour fer. Labib i montre ki apepre set an pli tar, Eliya ti ankor pe travay laba. Sa letan, move Lerwa Zeoram ki ti pe diriz rwayonm Zida. I ti’n marye avek fiy Lerwa Aab ek Larenn Zezabel, alor zot ti ankor annan en move lenfliyans lo lezot. Zeova ti demann Eliya pour ekri en let pour pronons son zizman lo Zeoram. Parey i ti’n ganny predir, Zeoram ti mor dan soufrans terib. Pli pir ankor, a lafen sa resi nou lir ki “personn pa ti regret son lanmor.”—2 Kronik 21:12-20.
Pa i ti annan en gran diferans ant Eliya ek sa move zonm! Nou pa konnen kan oubyen ki mannyer Eliya ti mor. Me nou konnen ki i pa ti mor parey Zeoram, kot personn pa ti regret son lanmor. Elisa ti mank son zanmi. I bezwen ki lezot profet fidel osi ti santi parey. Plis ki 1,000 an pli tar, Zeova ti montre ki i ti ankor vreman apresye Eliya parski i ti servi en reprezantasyon sa profet dan sa vizyon kot laparans Zezi ti sanze. (Matye 17:1-9) Eski ou ti a kontan aprann avek legzanp Eliya e devlop en lafwa ki pa pou afebli menm ler ou pas atraver difikilte? Si wi, kontinyen fer zanmi avek bann ki kontan Bondye, konsantre lo ou servis pour Zeova e priy souvan avek tou ou leker. Koumsa, ou osi ou ava ganny en plas dan son leker pour touzour!
a Serten spesyalis Labib i dir ki sa latet kolin oubyen montanny kot Eliya ti pe asize ti Montanny Karmel, sa menm landrwa kot Bondye ti donn Eliya pouvwar pour defet bann profet Baal detrwa lannen pase. Par kont, Labib pa spesifye ki montanny.