Annan En Lafwa Parey Pour Abraam!
“Se bann ki posed lafwa ki vre zanfan Abraam.”—GALAT 3:7.
1. Ki mannyer Abram ti fer fas avek en nouvo leprev an Kanaan?
PAR son lobeisans anver konmann Zeova, Abram ti kit en lavi deliks an Our. Bann lenkonvenyans ki i ti eksperyanse dan bann lannen ki ti swiv ti zis en konmansman bann leprev ki i ti pou pas ladan Lezip ki ti pou teste son lafwa. Resi Labib i dir: “Aprezan en lafanmin ti deklare dan pei.” I ti pou telman fasil pour Abram vin anmer vizavi son sitiasyon! Plito, i ti pran bann mezir pratik pour kapab pran swen avek son fanmiy lo plan materyel. “Abram ti desann ver Lezip pour reste laba konman en etranze, parski lafanmin ti sever dan pei.” Laba Lezip, sa gran fanmiy ki Abram ti al avek pa ti pou pas san apersi. Eski Zeova ti pou fidel avek son promes e protez Abram kont okenn ditor?—Zenez 12:10; Egzod 16:2, 3.
2, 3. (a) Akoz Abram ti kasyet vre lidantite son madanm? (b) Ki mannyer Abram ti azir avek son madanm dan en tel sitiasyon?
2 Nou lir dan Zenez 12:11-13: “Dek ki zot ti pe al antre Lezip, i ti dir avek Sarai son madanm: ‘Silvouple, mon konn byen ki ou en fanm ki annan en zoli laparans. Alor sirman i pou arive ki bann Ezipsyen pou vwar ou e pou dir, “Sa son madanm.” E sirman zot pou touy mwan, me zot pou gard ou vivan. Silvouple dir ki ou mon ser, pour ki keksoz i a pas byen pour mwan akoz ou, e sirman mon nanm i a viv gras a ou.’ ” Menm si Sarai ti annan plis ki 65 an, i ti ankor annan en labote remarkab. Sa ti met lavi Abram an danze.a (Zenez 12:4, 5; 17:17) Pli enportan ankor, lentere Zeova ti an kestyon, parski i ti’n dir ki se atraver semans Abram ki tou nasyon lo later ti pou ganny beni. (Zenez 12:2, 3, 7) Vi ki ziska prezan Abram ti napa okenn zanfan, alor ti tre enportan ki i reste vivan.
3 Abram ti koz avek son madanm konsernan servi en taktik ki zot ti’n dakor lo la pli boner, pour dir ki i son ser. Remarke ki menm si Abram ti annan lotorite patriars, i pa ti abiz son pozisyon san pran konsiderasyon pour Sarai, i ti okontrer demann son korperasyon ek sipor. (Zenez 12:11-13; 20:13) Dan sa fason, Abram i donn en bon legzanp bann mari pour egzers zot lotorite avek lanmour, e par son soumisyon Sarai i demontre li en legzanp pour bann madanm ozordi.—Efezyen 5:23-28; Kolosyen 4:6.
4. Ki bann serviter fidel Bondye dan nou letan i fer kan lavi zot bann frer i an danze?
4 Sarai ti kapab dir ki i ti ser Abram akoz i ti an realite son demi ser. (Zenez 20:12) Deplis, Abram pa ti oblize devwal serten lenformasyon avek dimoun ki ti napa drwa pour konnen. (Matye 7:6) Bann serviter fidel Bondye denozour i obeir konmann Labib pour montre zot onnet. (Ebre 13:18) Par egzanp, zot pa pou zanmen koz manti ankour apre ki zot in pret serman. De lot kote, kan lavi zot frer i an danze fizikman oubyen spirityelman, parey dan bann letan persekisyon oubyen ladetres sivil, zot swiv konsey Zezi pour ‘vin pridan parey bann serpan me inosan parey bann kolonm.’—Matye 10:16; vwar Latour Veyer le 1 Novanm 1996, paz 18, paragraf 19.
5. Akoz Sarai ti pare pour obeir sa ki Abram ti demann li pour fer?
5 Ki reaksyon Sarai ti annan kan Abram ti fer son demann? Zapot Pyer i dekrir bann madanm parey li konman bann ki “met zot lespwar dan Bondye.” Alor, Sarai ti kapab konpran bann laspe spirityel ki ti enplike. Deplis, i ti kontan son mari e respekte li. Se pour sa ki Sarai ti swazir pour ‘soumet li avek son mari’ e pa fer konnen ki zot ti’n marye. (1 Pyer 3:5) Byensir, an fezan sa, i ti ganny ekspoze avek danze. “Dek ki Abram ti antre Lezip, bann Ezipsyen ti vwar sa fanm, ki i ti tre zoli. E bann prens Faraon ti osi vwar li e zot ti konmans loue li devan Faraon, ki fer ki sa fanm ti ganny anmennen dan lakaz Faraon.”—Zenez 12:14, 15.
Zeova i delivre
6, 7. Ki sitiasyon penib Abram ek Sarai ti trouv zot ladan, e ki mannyer Zeova ti delivre Sarai?
6 Sa ti bezwen en sitiasyon vreman penib pour Abram ek Sarai! I paret ki Sarai ti pres pour ganny vyole. Deplis, Faraon dan son pa konnen ki Sarai ti an realite madanm Abram, ti donn Abram bokou kado ki fer ki i ti “ganny mouton, pti bef, bourik, bann serviter zonm, bann serviter fanm, bann femel bourik ek samo.”b (Zenez 12:16) Sa ler la, Abram ti’n bezwen annan en mepri pour sa bann kado! Kantmenm sitiasyon ti paret dezespere, Zeova pa ti abandonn Abram.
7 “Alor Zeova ti frap Faraon ek son fanmiy avek bann gran fleo akoz Sarai, madanm Abram.” (Zenez 12:17) Dan en fason ki pa’n ganny spesifye, vre lakoz sa bann “fleo” ti ganny revele avek Faraon. I ti reazir deswit: “Alor Faraon ti apel Abram e dir: ‘Ki ou’n fer avek mwan? Akoz ou pa ti dir mwan ki i ti ou madanm? Akoz ou’n dir, “I mon ser,” ki fer ki mon ti pros pour pran li konman mon madanm? E aprezan la ou madanm. Pran li e ale!’ Faraon ti donn lord bann zonm konsernan li, e zot ti al eskort li ek son madanm ek tou sa ki i ti annan.”—Zenez 12:18-20; Psonm 105:14, 15.
8. Ki kalite proteksyon Zeova i promet bann Kretyen denozour?
8 Ozordi, Zeova pa garanti nou proteksyon kont bann move lefe ki lanmor, krim, lafamin oubyen dezas natirel i kit deryer. Nou’n ganny promet ki Zeova pou touzour fourni proteksyon kont bann keksoz ki kapab met an danze nou spirityalite. (Psonm 91:1-4) I fer sa premyerman par donn nou bann lavertisman atan atraver son Parol ek ‘lesklav fidel e pridan.’ (Matye 24:45) Me si dan persekisyon nou ganny menase par lanmor? Kantmenm i permet ki serten endividi i mor, Bondye pa pou zanmen permet ki son pep an antye i ganny eksterminen. (Psonm 116:15) E si lanmor i pran lavi serten serviter fidel, nou kapab annan konfyans ki zot pou resisite.—Zan 5:28, 29.
Pare pour fer Sakrifis pour mentenir Lape
9. Kwa ki endike ki Abram pa ti enstal li an Kanaan?
9 Avek lafanmin an Kanaan ki ti’n evidaman terminen, “Abram ti monte an sortan Lezip pour al ver Negeb [rezyon demi sek ki dan sid avek bann montanny Zida], li ek son madanm ek tou sa ki i ti annan, e Lot avek li. E Abram ti byen sarze avek bann troupo, larzan ek lor.” (Zenez 13:1, 2) Alor, bann zabitan lokal ti pou vwar li konman en zonm ki annan pouvwar ek lenfliyans, en sef pwisan. (Zenez 23:6) Abram ti napa okenn lanvi pour enstal li la e enplike dan politik Kananeen. Okontrer, “i ti ale, en kan apre lot, sorti Negeb ziska Betel, landrwa kot son latant ti ete okonmansman, ant Betel ek Ai.” Parey labitid, Abram ti met ladorasyon Zeova an priyorite partou kot i ti ale.—Zenez 13:3, 4.
10. Ki problenm ki ti devlope ant bann gardyen troupo Abram ek sa ki pour Lot, e akoz i ti enportan ki i ganny rezourd vitman?
10 “Lot ki ti pe al ansanm avek Abram ti posed bann mouton, bef, ensi ki latant. Alor sa pei pa ti permet zot pour reste tou ansanm, akoz zot byen ti’n vin bokou e zot pa ti kapab reste tou ansanm. E en dispit ti leve ant bann gardyen troupo Abram ek bann gardyen troupo Lot; sa letan Kananeen ek Perizit ti pe reste dan sa pei.” (Zenez 13:5-7) Sa pei pa ti fourni ase delo ek manze pour soutenir troupo Abram ensi ki troupo Lot. Tansyon ek lanmertim ti alor devlope ant bann gardyen troupo. I pa ti apropriye pour bann adorater vre Bondye dispit antre zot. Si sa konfli ti kontinyen, petet zot ti pou tonm dan en dezakor permanan. Alor, konman ki Abram ti pou mannyen sa sitiasyon? I ti’n adopte Lot apre ki son papa ti’n mor, e petet i ti’n elve li konman enn son prop fanmiy. Vi ki Abram ti pli aze ant le de, eski i ti napa drwa pran sa ki meyer pour li?
11, 12. Ki lof zenere Abram ti fer avek Lot, e akoz swa ki Lot ti fer pa ti saz?
11 Me “Abram ti dir avek Lot: ‘Silvouple, pa les okenn dispit kontinyen ant mwan ek ou e ant mon bann gardyen troupo ek ou bann gardyen troupo, parski nou frer avek kanmarad. Pa pei antye i a ou dispozisyon? Silvouple, separe avek mwan. Si ou al agos, alor mwan mon pou al adrwat; me si ou al adrwat, alor mwan mon pou al agos.’ ” Obor Betel ti annan sa ki’n ganny apele “enn bann gran oter dan Palestin.” Petet Lot ti la kan i “ti lev son lizye e vwar Distrik Zourden antye, ki i ti en rezyon ki ti byen ganny delo partou—sa ti avan ki Zeova ti detrir Sodonm ek Gomor—parey zarden Zeova, parey pei Lezip ziska Zoar.”—Zenez 13:8-10.
12 Kantmenm Labib i dekrir Lot konman “en zis,” pour serten rezon i pa ti donn loportinite Abram pour swazir premye dan sa zafer e i pa ni ti demann li okenn konsey. (2 Pyer 2:7) “Lot ti swazir pour li Distrik Zourden antye, e Lot ti deplas son kan ver les. Alor zot ti separe avek kanmarad. Abram ti reste dan pei Kanaan, me Lot ti reste parmi bann lavil sa Distrik. Finalman i ti pik son latant obor Sodonm.” (Zenez 13:11, 12) Sodonm ti en pei ris e i ti ofer bokou benefis materyel. (Ezekyel 16:49, 50) Menm si swa ki Lot ti fer ti paret saz lo plan materyel, i pa ti saz lo plan spirityel. Akoz? Parski Zenez 13:13 i dir: “Bann zonm an Sodonm ti move e zot ti bann gran peser kont Zeova.” Desizyon Lot pour al laba ti pou finalman anmenn bokou lapenn pour son fanmiy.
13. Ki mannyer legzanp Abram i kapab itil pour bann Kretyen ki ti a kapab enplike dan en problenm larzan?
13 Parkont Abram ti montre lafwa dan promes Zeova ki son semans pou finalman posed pei antye, i pa ti fer largiman lo en pti porsyon. Avek zenerozite, i ti azir an armoni avek sa prensip ki ti plitar ganny afirmen dan 1 Korentyen 10:24: “Personn pa devret rod son prop lentere, me lentere son prosen.” Sa i en bon rapel pour bann ki ti a kapab enplike dan en problenm larzan avek en konpanyon Kretyen. Olye swiv konsey dan Matye 18:15-17, serten in anmenn zot frer ankour. (1 Korentyen 6:1, 7) Legzanp Abram i montre ki i pli bon soufer finansyerman ki anmenn repros lo non Zeova oubyen deranz lape dan kongregasyon Kretyen.—Zak 3:18.
14. Konman ki Abram ti ganny rekonpanse pour son zenerozite?
14 Abram ti pou ganny rekonpanse pour son zenerozite. Bondye ti deklare: “Mon pou fer ou semans vin parey bann gren lapousyer later, alor ki, si en zonm ti a kapab kont bann gren lapousyer later, alor ou semans ti a kapab ganny konte.” Konman sa revelasyon ti ankourazan pour Abram ki ti napa okenn zanfan! Answit Bondye ti dir li: “Leve, parkour sa pei dan son longer e dan son larzer, parski mon pou donn li avek ou.” (Zenez 13:16, 17) Non, Abram pa ti pou ganny permete pour enstal li dan konfor en lavil. I ti bezwen reste separe avek bann Kananeen. Pareyman, bann Kretyen denozour i bezwen reste separe avek lemonn. Zot pa konsider zot pli siperyer ki lezot, me zot pa frekant okenn endividi ki ti a kapab antrenn zot dan en kondwit ki kontrer avek Labib.—1 Pyer 4:3, 4.
15. (a) Ki sinifikasyon vwayaz Abram ti kapab annan? (b) Ki legzanp Abram in kite pour bann fanmiy Kretyen denozour?
15 Dan bann letan ki Labib ti ganny ekrir, en dimoun ti annan drwa enspekte en later avan ki i vin son propriyeter. Alor, lefe ki Abram ti pe ale vini, sa ti servi konman en rapel ki en zour sa pei ti pou vin pour son desandans. Avek lobeisans, “Abram ti kontinyen reste dan bann latant. Plitar i ti vin reste parmi bann gro pye dibwa Mamre, ki an Ebronn; e la i ti konmans konstri en lotel pour Zeova.” (Zenez 13:18) Ankor enn fwa, Abram ti demontre ki i atas gran priyorite avek ladorasyon. Eski dan ou fanmiy, ou donn gran priyorite letid familyal, lapriyer an fanmiy, ek renyon?
Lennmi i atake
16. (a) Akoz sa parol ki Zenez 14:1 i konmans avek i donn en santiman enkyetan? (b) Akoz sa kat lerwa les ti fer sa lanvaisman?
16 “Aprezan, vwala sa ki ti arive dan bann zour Amrafel lerwa Sinear, Ariok lerwa Elasar, Kedorlaomer lerwa Elamc e Tidal lerwa Goyim: zot ti fer lager.” Dan son langaz orizinal, Ebre, sa parol ki konmans avek (“vwala sa ki ti arive dan bann zour . . . ”) i donn en santiman enkyetan, i endik “en peryod leprev ki fini par benediksyon.” (Zenez 14:1, 2, not anba lo paz dan Labib avek referans) Leprev ti konmanse kan sa kat lerwa sorti dan les ek zot larme ti anvai e devaste Kanaan. Ki ti zot lobzektif? Pour met en lafen avek rebelyon sa senk lavil Sodonm, Gomor, Adma, Tseboyim ek Bela. Apre ki zot ti defet tou rezistans, zot ti “mars konman bann alye ver Laplenn Ba Sidim, setadir Lanmer Sale.” Sa ti pros kot Lot ek son fanmiy ti reste.—Zenez 14:3-7.
17. Akoz ki kan Lot ti ganny kaptire, sa ti teste lafwa Abram?
17 Bann lerwa Kananeen ti reziste bann anvaiser avek bokou larder, me zot ti sibir en defet anbarasan. “Bann venker ti pran tou byen Sodonm ek Gomor, ensi ki tou zot manze, e ale. Zot ti osi pran Lot garson frer Abram ek son bann byen e kontinyen zot semen. I ti pe reste Sodonm sa letan.” Pa ti pran bokou letan pour Abram aprann nouvel lo sa levennman troublan: “Apre sa, en zonm ki ti’n sove ti vini e dir Abram sa Ebre. I ti pe kanpe parmi bann gran pye dibwa Mamre, sa Amorit, frer Eskol ek frer Aner; zot ti bann alye avek Abram. Alor Abram ti tande ki son frer ti’n ganny kaptire.” (Zenez 14:8-14) Konman sa ti teste lafwa Abram! Eski Abram ti pou resanti rankin pour son neve akoz i ti’n pran pli bon pei? Mazinen osi ki sa bann anvaiser ti sorti dan son pei natal, Sinear. Lager kont zot ti pou vedir elimin okenn posibilite pour retourn seli. Deplis, ki Abram ti pou kapab fer kont en group larme ki tou lafors larme Kanaan ansanm pa ti’n kapab defet?
18, 19. (a) Ki mannyer Abram ti kapab sov Lot? (b) Lekel ki ti resevwar loner pour sa laviktwar?
18 Ankor enn fwa Abram ti met konfyans antyerman dan Zeova. “Alors i ti ralye son bann zonm ki ti’n ganny byen antrennen, trwa san dizwit lesklav ki ti’n ne dan son fanmiy, e i ti swiv bann lerwa ziska Dann. Apre, pandan lannwit, i ti diviz son latroup kont zot, li ek son lesklav, e alor i ti defet zot e kontinyen swiv zot ziska Oba, ki dan nor Damas. Answit i ti repran tou bann byen e repran Lot son frer ek son bann byen, ensi ki bann fanm ek lepep.” (Zenez 14:14-16) Par en lafwa solid dan Zeova, Abram ti donn laviktwar son gran latroup, e sov Lot ek son fanmiy. Apre sa, Abram ti rankontre lerwa ek pret Salem, Melkisedek. “Melkisedek lerwa Salem ti anmenn dipen ek diven, e i ti pret Bondye Tre O. Apre i ti beni li e dir: ‘Ki Abram i ganny beni, li ki pour Bondye Tre O, sa enn ki’n prodwi lesyel ek later; e ki Bondye Tre O ki’n met ou bann lennmi dan ou lanmen i ganny beni!’ Alor Abram ti donn li en dizyenm tou keksoz.”—Zenez 14:18-20.
19 Wi, laviktwar i pour Zeova. Akoz son lafwa, ankor enn fwa Abram ti eksperyans delivrans Zeova. Pep Bondye ozordi pa angaz dan en vre konba, me zot fer fas avek bokou leprev ek difikilte. Nou lartik swivan pou montre konman ki legzanp Abram i kapab ed nou pour reisi fer fas avek zot.
[Not anba lo paz]
a Dapre Étude perspicace des Écritures (pibliye par Temwen Zeova), “en ansyen papiris ti koz lo en Faraon ki ti ordonn son bann zonm arme pour tyonbo en zoli madanm e touy son msye.” Alor Abram pa ti pe egzazere kan i ti eksprim son lafreyer.
b Agar, ki ti vin konkibin Abram plitar, ti kapab parmi sa bann serviter ki Abram ti gannyen sa letan.—Zenez 16:1.
c Bann kritik in deza argimante ki Elam pa’n zanmen annan en tel lenfliyans an Sinear e ki sa resi lo latak Kedorlaomer in ganny envante. Pour en diskisyon lo levidans arkeolozik ki siport sa resi Biblik, vwar Latour Veyer le 1 Zilyet, 1989, paz 4-7.
Eski ou’n fer atansyon?
• Konman ki lafanmin dan pei Kanaan ti teste lafwa Abram?
• Ki mannyer Abram ek Sarai in kit en bon legzanp pour bann mari ek madanm ozordi?
• Ki leson nou aprann atraver fason ki Abram ti rezourd dispit ant son bann serviter ek sa ki pour Lot?
[Portre lo paz 14]
Abram pa ti ensiste lo son drwa me i ti met lentere Lot avan sa ki pour li
[Portre lo paz 16]
Abram ti montre ki i depan lo Zeova kan i ti sov son neve Lot