I ti defann vre ladorasyon

1, 2. (a) Dan ki fason pep Bondye ti’n ganny afekte? (b) Ki lopozisyon Eliya ti fer fas avek lo Montanny Karmel?

ELIYA pe get sa lafoul ki dousman dousman pe mont lo Montanny Karmel. Menm si i ankor granmaten, i evidan ki zot pov e zot in pas dan dir. Sa lasesres ki’n dire pour trwa-z-an edmi in kit son mark lo zot.

² Parmi bann ki pe mont lo montanny, i annan sa 450 profet Baal byen vantar ki annan en gran laenn pour Eliya, profet Zeova. Larenn Zezabel in deza egzekit plizyer serviter Zeova, me Eliya li in reste ferm kont ladorasyon Baal. Me, ziska ki tan? Petet, sa bann pret pe mazinen ki zis en zonm tousel pa pou kapab pli for ki zot tou. (1 Rwa. 18:4, 19, 20) Pa zis sa, Lerwa Aab osi in vini lo son saret rwayal e i napa okenn lanmour pour Eliya li osi.

3, 4. (a) Akoz Eliya ti kapab santi serten lafreyer anmezir sa zour enportan ti aprose? (b) Ki kestyon nou pou egzaminen?

³ Pour sa profet, sa pou en zour pli enportan ki’n deza eksperyanse dan son lavi. Anmezir Eliya pe get bann dimoun pe mont lo montanny, i konnen ki byento zot pou vwar klerman kwa ki pli for ant lebyen ek lemal. Ki mannyer i santi li anmezir lizour pe fer? I bezwen annan en serten lafreyer vi ki i annan “menm natir [oubyen “santiman,” NW] ki nou.” (Lir Zak 5:17.) Nou omwen kapab asire ki vi ki Eliya i antoure avek bann dimoun enfidel, en lerwa aposta ek bann pret kriminel, sirman i santi li tousel.​—1 Rwa. 18:22.

⁴ Me, kwa ki ti’n fer Izrael tonm dan en sityasyon parey? Akoz sa resi i konsern nou? Egzamin byen legzanp lafwa Eliya e vwar ki mannyer sa i kapab ed nou ozordi.

5, 6. (a) Ki Izrael ti bezwen lalit avek? (b) Ki mannyer Lerwa Aab ti ofans Zeova en kantite?

⁵ Pour bokou lannen dan son lavi, Eliya ti’n vwar bann dimoun pe negliz e rezet vre ladorasyon, me i pa ti kapab sanz sa sityasyon. Anfet, pep Izrael ti pe fer fas avek en lalit ant vre e fo larelizyon, ant ladorasyon Zeova ek ladorasyon zidol bann nasyon dan zalantour. Dan letan Eliya, sa lalit ti’n vin pli pir.

⁶ Lerwa Aab ti’n ofans Zeova en kantite. I ti marye avek Zezabel, fiy lerwa Sidon. Zezabel ti determinen pour propaz ladorasyon Baal partou Izrael e elimin ladorasyon Zeova. Zezabel ti fasilman enfliyans Aab. Aab ti konstri en tanp ek en lotel pour Baal e li ki ti ankouraz lezot pour prostern devan sa bondye payen.​—1 Rwa. 16:30-33.

 7. (a) Akoz ladorasyon Baal ti sitan ofans Zeova? (b) Konsernan kantite letan sa lasesres ti dire dan letan Eliya, akoz nou kapab dir ki i napa okenn kontradiksyon dan Labib? (Enkli bwat.)

⁷ Akoz ladorasyon Baal ti sitan ofans Zeova? Akoz bann Izraelit ti ganny anbete par ladorasyon Baal e sa ti fer zot elwannyen avek sa vre Bondye. I ti en ladorasyon degoutan e kriyel. Bann zonm ek fanm ti pe fer prostitisyon kot tanp, annan relasyon seksyel san kontrol e menm sakrifye zot zanfan. Zeova ti azir par anvoy Eliya kot Aab pour anons en lasesres ki ti pou dire ziska zour ki profet Bondye ti pou dir i terminen. (1 Rwa. 17:1) Detrwa lannen ti pase avan ki Eliya ti al devan Aab e dir li rasanble lepep ek bann profet Baal lo Montanny Karmel.a

 8. Ki mannyer sa resi lo ladorasyon Baal i konsern nou ozordi?

⁸ Me, ki leson nou aprann avek sa lalit? Serten i kapab dir ki sa bann levennman napa okenn lenportans pour nou ozordi vi ki nou pa vwar bann tanp ek lotel Baal otour nou. Me sa resi pa zis en vye zistwar. (Rom. 15:4) Sa mo “Baal” i vedir “propriyeter” oubyen “sef.” Zeova ti dir son pep ki zot devret swazir li konman zot “baal” oubyen propriyeter andotmo zot msye. (Iza. 54:5) Eski pa ou pou dakor ki dimoun i ankor pe servi lezot met apard Bondye Tou Pwisan? Ki swa dimoun i viv zot lavi pour tay deryer larzan, karyer, detant, plezir seksyel oubyen okenn lezot bondye dan plas ador Zeova, zot pe deza swazir zot met. (Mat. 6:24; lir Romen 6:16.) Dan en sans, sa bann move pratik ladorasyon Baal i ankor egziste ozordi. Sa ki ti arive ant Baal ek Zeova i kapab ed nou pour fer en bon desizyon konsernan lekel nou pou servi.

 9. (a) Akoz Montanny Karmel ti sa landrwa ideal pour montre ki ladorasyon Baal i fo? (Vwar osi not anba lo paz.) (b) Ki Eliya ti dir avek lepep?

⁹ Anler lo latet Montanny Karmel, ou ti kapab vwar byen partou, depi kot larivyer Kisonn ki ti pros avek sa Gran Lanmer (Lanmer Mediterane) ziska bann Montanny Liban ki ti byen lwen lo lorizon dan nor.b Anmezir soley ti leve, ou ti kapab remarke ki partou kote ti sek. Sa menm landrwa fertil ki Zeova ti’n donn bann zanfan Abraam ti’n vin parey en dezer. I ti zis en later ki ti pe griye dan soley e ki ti’n ganny devaste akoz enbesilite pep Bondye. Anmezir sa bann dimoun ti rasanble, Eliya ti apros zot e dir: “Ziska kan zot pou bwete lo de lopinyon diferan? Si Zeova i sa vre Bondye, ale swiv li; me si i Baal, ale swiv li.”​—1 Rwa. 18:21.

10. Dan ki fason pep Eliya ti pe “bwete lo de diferan lopinyon” e ki laverite fondamantal zot ti’n oubliye?

¹⁰ Ki Eliya ti pe esey dir atraver sa lekspresyon, “bwete lo de lopinyon diferan?” Be, sa bann dimoun pa ti pe konpran ki zot ti pou bezwen swazir ant ador swa Zeova, swa Baal. Zot ti krwar ki zot ti pou kapab servi tou le de. Zot ti mazinen ki Baal ti pou kontan si zot ti kontinyen fer zot bann seremoni relizye degoutan e an menm tan kontinyen demann Zeova son benediksyon. Petet zot ti mazinen ki Baal ti pou beni zot plantasyon ek zannimo e “Zeova bann larme” li ti pou protez zot dan lager. (1 Sam. 17:45) Zot ti’n oubliy en laverite fondamantal, en laverite ki bokou dimoun ozordi pa pe realize. Zeova pa partaz son ladorasyon avek personn. I oule e i merite en ladorasyon ek devosyon zis pour li tousel. Nenport ladorasyon ki ganny melanze avek lezot form ladorasyon, i pa aksepte e i menm ofans li!​—Lir Egzod 20:5.

11. Ki mannyer diskour Eliya lo Montanny Karmel i kapab ed nou reegzamin nou priyorite ek nou ladorasyon?

¹¹ Alor, sa bann Izraelit ti pe “bwete” parey en zonm ki pe esey mars lo de santye an menm tan. Bokou dimoun i fer sa menm fot ozordi. Zot les bann “baal” antre dan zot lavi e zot met ladorasyon pour Zeova dekote. Kan nou ekout sa mesaz kler Eliya, nou pou aret bwete lo de diferan lopinyon, sa pou ed nou pour reegzamin nou priyorite ek nou ladorasyon pour Zeova.

12, 13. (a) Ki tes Eliya ti propoze? (b) Ki mannyer nou montre ki nou konfidan parey Eliya?

¹² Apre sa, Eliya ti fer en propozisyon pour fer en tes byen senp. Bann pret Baal ti devret fer en lotel e met en sakrifis lo la. Answit, zot ti devret priy avek zot bondye pour li met dife lo la. Eliya osi ti bezwen fer parey. I ti dir ki “sa Bondye ki reponn avek dife i sa vre Bondye.” Eliya ti konn tre byen lekel sa vre Bondye. Son lafwa ti sitan for ki i pa ti ezite donn son bann adverser tou lavantaz. I ti les bann profet Baal konmans premye. Alor, zot ti swazir zot toro pour sakrifye e konmans kriy Baal.c​—1 Rwa. 18:24, 25.

¹³ Nou pa viv dan en letan kot i annan mirak. Kantmenm sa, Zeova pa’n sanze. Nou kapab annan konfyans dan li zis parey Eliya. Par egzanp, kan lezot pa dakor avek sa ki Labib i dir, nou pa devret per pour les zot eksprim zot pwennvi. Parey Eliya, nou kapab rod led sa vre Bondye pour aranz sa sityasyon. Nou fer sa kan nou pa depan lo nou prop lekor, me lo son Parol enspire ki’n ganny ekrir “pour remet [keksoz] drwat.”​—2 Tim. 3:16.

14. Dan ki fason Eliya ti monk bann profet Baal e akoz?

¹⁴ Bann profet Baal ti konmans met pare zot sakrifis e kriy zot bondye. Zot ti kriye plizyer fwa: “O Baal, reponn nou!” Minit i pase, erdtan i pase, zot ti ankor pe kriye menm. Labib i dir: “I ti napa okenn lavwa e i ti napa personn ki ti reponn.” Ver midi, Eliya ti konmans monk zot, i ti dir ki dwatet Baal ti tro okipe pour reponn zot, ouswa kekfwa i ti’n al fer son bezwen, oubyen manke i ti’n al dormi e en dimoun ti bezwen al lev li. Eliya ti dir sa bann swadizan pret: “Kriy pli for ankor.” I kler ki Eliya ti konnen ki sa bann adorater Baal pa ti pe ador en vre bondye vivan e i ti anvi ki pep Bondye i realize ki tousala ti bann enbesilite.​—1 Rwa. 18:26, 27.

15. Ki mannyer bann pret Baal ti montre ki i bet pour swazir en lot bondye apard ki Zeova?

¹⁵ An retour, bann pret Baal ti konmans fer nenport kwa, zot ti “kriy pli for ankor e koup koup zot lekor avek kouto ek lans parey zot labitid, ziska ki disan ti koule lo zot.” Me tousala ti anven! “Zot pa ti tann okenn lavwa e i ti napa personn ki ti reponn e personn pa ti pe port latansyon.” (1 Rwa. 18:28, 29) Anfet, Baal pa ti egziste. Satan ki ti’n envant li pour fer sa pep elwannyen avek Zeova. Laverite se ki, si nou swazir en lot met apard ki Zeova, nou pou dezapwente e menm onte.​—Lir Psonm 25:3; 115:4-8.

16. (a) Kan Eliya ti pe repar lotel Zeova lo Montanny Karmel, ki sa ti’n kapab fer sa pep mazinen? (b) Ki mannyer Eliya ti montre ankor enn fwa ki i ti annan konfyans dan son Bondye?

¹⁶ Lo tar apremidi, i ti tour Eliya ofer en sakrifis. I ti repar en lotel pour Zeova, enn ki tre probab ti’n ganny kraze par bann adorater Baal. I ti servi 12 ros, petet pour fer bokou dan sa 10 tribi nasyon Izrael rapel ki zot ti ankor anba sa Lalwa ki ti’n ganny donnen avek tou le 12 tribi Izrael. Apre sa, Eliya ti met son sakrifis e vid delo partou lo la. Petet, i ti’n pran delo dan Lanmer Mediterane ki pa ti tro lwen. I ti’n menm fouy en transe otour sa lotel e ranpli li avek delo. Dan sa tes, Eliya ti donn tou lavantaz bann profet Baal e tou dezavantaz Zeova. Sa i montre ki kantite konfyans Eliya ti annan dan son Bondye.​—1 Rwa. 18:30-35.

17. Ki mannyer lapriyer Eliya ti montre kwa ki ti son priyorite e ki mannyer nou kapab imit son legzanp kan nou priye?

¹⁷ Kan tou keksoz ti’n pare, Eliya ti fer en lapriyer. Sa lapriyer ki ti senp e pwisan ti montre klerman kwa ki ti priyorite pour Eliya. Premyerman e osi pli enportan, i ti anvi fer konnen ki Zeova e non pa sa Baal ki ti “Bondye dan Izrael.” Dezyenmman, i ti anvi tou dimoun konnen ki i ti zis en serviter Zeova e ki tou laglwar ek loner ti devret al pour Zeova. Finalman, i ti montre ki i ti ankor kontan son pep akoz i ti vreman anvi ki zot retourn ver Zeova avek tou zot leker. (1 Rwa. 18:36, 37) Malgre tou sa soufrans ki zot enfidelite ti’n anmennen, toudmenm Eliya ti ankor kontan zot. Dan nou lapriyer, eski nou kapab demontre menm limilite, konsern pour non Bondye ek konpasyon pour lezot ki dan bezwen?

18, 19. (a) Ki mannyer Zeova ti reponn lapriyer Eliya? (b) Ki Eliya ti ordonn lepep pour fer e akoz bann pret Baal pa ti merit okenn pitye?

¹⁸ Avan Eliya ti konmans priye, petet lafoul ki ti la ti pe mazinen si Zeova osi ti en fo bondye parey Baal. Me apre ki i ti’n fini priye, i ti napa letan pour reflesir. Sa resi i dir: “Alor, dife sorti kot Zeova ti desann e devor sa lofrann brile, bann bout dibwa, ros ek lapousyer e i ti fer sek tou sa delo ki ti dan sa transe.” (1 Rwa. 18:38) Pa sa ti en larepons spektakiler! Ki lepep ti fer?

¹⁹ Zot tou zot ti kriye: “Zeova i sa vre Bondye. Zeova i sa vre Bondye!” (1 Rwa. 18:39) Alafendefen, zot ti rekonnet laverite. Me, zot pa ti ankor demontre okenn lafwa. Fransman, i pa ti en gran levidans lafwa lefet ki zot ti kriye pour dir ki Zeova i sa vre Bondye apre ki zot ti’n vwar dan zot prop lizye dife sorti dan lesyel pour reponn lapriyer Eliya. Alor, Eliya ti demann zot pour fer plis ki sa. I ti demann zot pour fer sa ki zot ti’n devret fer depi en bann letan pase e sa se pour obei Lalwa Zeova. Dapre Lalwa Bondye, bann fo profet ek adorater zidol ti merit ganny met a mor. (Det. 13:5-9) Sa bann pret Baal ti bann vre lennmi Zeova e zot ti pe volonterman fer tou keksoz kont vre ladorasyon. Eski Bondye ti devret pran pitye pour zot? Be zot, eski zot ti pran pitye pour sa kantite zanfan ki zot ti brile vivan konman sakrifis pour Baal? (Lir Proverb 21:13; Zer. 19:5) Sa bann zonm pa ti merit en sou pitye! Alor, Eliya ti donn lord ki zot ganny egzekite e sanmenm ki ti ariv zot.​—1 Rwa. 18:40.

20. Akoz bann kritik dan nou letan konsernan sa egzekisyon pa fer sans?

²⁰ Bann kritik dan nou letan pa dakor avek lafason ki keksoz ti terminen lo Montanny Karmel. Serten dimoun i mazinen ki sa levennman i donn bann fanatik relizye rezon pour servi vyolans anver bann dimoun lezot larelizyon. Malerezman, i annan en kantite fanatik relizye ki vyolan ozordi zour. Me, Eliya pa ti en fanatik. I ti pe azir de lapar Zeova pour egzekit en zizman drwat. De plis, bann vre Kretyen i konnen ki zot pa kapab servi lepe kont bann mesan parey Eliya ti fer. Plito, zot swiv menm standar ki tou disip Zezi i swiv. Kris li menm ti dir avek Pyer: “Met ou lepe dan son plas. Tou sa ki servi lepe pou mor par lepe.” (Mat. 26:52) Zeova pou servi son Garson pour egzekit en zizman drwat a lavenir.

21. Akoz legzanp Eliya i enn ki aplikab pour bann vre Kretyen ozordi?

²¹ Bann vre Kretyen i annan sa responsabilite pour viv en lavi ki demontre lafwa. (Zan 3:16) En fason pour fer sa i par imit bann zonm fidel parey Eliya. I ti ador zis Zeova tousel e i ti ankouraz lezot pour fer parey. Avek kouraz, i ti montre ki sa larelizyon ki Satan ti pe servi pour elwanny bann dimoun avek Zeova ti fo. De plis, i ti depan lo Zeova pour rezourd bann problenm dan plas depan lo son prop abilite oubyen lavolonte. Eliya ti defann vre ladorasyon. Nou tou, annou imit son lafwa!