Eski vre lanmour i posib?

1, 2. Lekel ki kapab ganny bann byenfe kan i egzamin atantivman Kantik Salomon e akoz? (Vwar portre anler.)

‘GET ki mannyer zot pe get get kanmarad e may kanmarad avek tandres! Lekel ki kapab dir ki sa de zans pa vreman anmoure?’ Se sa ki ti pas dan lespri en ansyen ki ti’n fek fer zot diskour maryaz. Anmezir ki sa nouvo ek nouvel marye i danse dan zot resepsyon maryaz, i mazin dan li menm: ‘Eski zot maryaz pou dire? Anmezir ki letan i pase eski zot lanmour pou fini oubyen i pou vin pli for?’ Ler lanmour ant en msye ek en madanm i reste for e i dire, sa i vreman zoli. Me vi ki bokou maryaz i kase, i normal pour demande si i posib pour de dimoun kontinyen kontan kanmarad.

² Vre lanmour ti rar menm dan letan Salomon, Lerwa Izrael. Salomon ti fer sa komanter konsernan bann standar moral dan son letan: “Dan mil dimoun, mon’n vwar zis en zonm drwat me i ti napa ni en madanm drwat parmi zot. La sa ki mon’n vwar: Sa vre Bondye in fer bann imen drwat, me zot in rod zot prop semen.” (Ekle. 7:26-29, not.) Akoz move lenfliyans bann madanm etranze ki ti pe ador fo bondye Baal, standar moral bann dimoun dan letan Salomon ti’n vin sitan degradan ki sa lerwa ti vwar li difisil pour trouv en zonm oubyen en madanm ki ti annan en bon moralite.a Toudmenm, Kantik Salomon, sa poenm ki i ti ekrir apepre 20 an pli boner i montre ki i posib pour annan en lanmour ki dire ant en zonm ek en madanm. Sa poenm i osi montre kisisa lanmour e ki mannyer i ganny demontre. Ki swa nou’n marye ouswa nou selibater pe servi Zeova, nou kapab aprann bokou lo sa kalite lanmour par egzamin atantivman Kantik Salomon.

 3. Akoz i posib pour en msye ek en madanm annan vre lanmour pour kanmarad?

³ Lir Kantik Salomon 8:6.b Nou aprann en kantite atraver sa lekspresyon “laflanm sorti kot Ya.” “Laflanm sorti kot Ya” i dekrir vre lanmour akoz sa lanmour i sorti kot Zeova. I ti kree zonm dan son resanblans avek sa abilite pour imit son lanmour. (Zen. 1:26, 27) Ler Bondye ti fer Adan, sa premye zonm, zwenn Ev, sa premye madanm pour premye fwa, Adan ti sitan kontan ki i ti koz dan en fason poetik. San dout, Ev ti santi li pros avek Adan vi ki Zeova ti’n pran en kot Adan pour fer li. (Zen. 2:21-23) Vi ki Zeova in donn imen sa kapasite pour demontre lanmour, alor i posib pour en zonm ek en madanm kontinyen vreman kontan kanmarad.

4, 5. An bref rakont zistwar ki dan Kantik Salomon.

⁴ En msye ek en madanm i kapab kontinyen vreman kontan kanmarad me i annan lezot laspe dan sa lanmour. Nou kapab egzamin serten sa bann laspe dan sa zoli liv ki apel Kantik Salomon. I ti ganny ekrir parey en sanson lopera (oubyen libretto) e i baze lo zistwar en zenn fiy sorti dan vilaz Sounenm oubyen Soulenm, ki byen kontan en berze. Sa fiy i ganny anmennen dan kan Salomon akoz son labote ti atir Salomon ki ti pe kanpe o bor plantasyon rezen ki sa fiy ti pe veye. Me depi o konmansman sa zistwar, i evidan ki i anmoure avek sa berze. Anmezir ki Salomon i esey sedwir li, sa fiy i eksprim son lanvi pour avek sa enn ki i kontan. (Sal. 1:4-14) Sa berze i trouv en fason pour li antre dan sa kan e zot dir kanmarad bann zoli parol.​—Sal. 1:15-17.

⁵ Salomon i retourn Zerizalenm, i anmenn sa zenn fiy avek li e sa berze i swiv sa fiy. (Sal. 4:1-5, 8, 9) Tou zefor ki Salomon i fer pour fer sa fiy tonm anmoure avek li pa abouti dan nanryen. (Sal. 6:4-7; 7:1-10) Finalman, Salomon i les li retourn se li. Sa kantik i fini kot sa zenn fiy i anvi ki son anmoure i vit parey en serf e vin an tayan kot li.​—Sal. 8:14.

 6. Akoz i pa sitan fasil pour konnen lekel ki koze dan sa kantik?

⁶ Sa liv Salomon i sitan zoli e enportan ki’n ganny apele “kantik bann kantik.” Toudmenm, i pa sitan fasil pour idantifye lekel ki pe koze dan sa kantik. (Sal. 1:1) Dapre The New Interpreter’s Dictionary of the Bible, “zistwar, fason ki zistwar i ganny devlope ek bann personnaz i pa sa ki pli enportan dan sa kantik.” Pour ki lanfaz i ganny mete lo bann laspe poetik sa konpozisyon, non bann dimoun pa’n ganny mete dan sa liv. Kantmenm sa, ou pou kapab konnen lekel ki pe koze si ou pran kont sa ki zot dir oubyen sa ki ganny dir avek zot.c

7, 8. Ki nou kapab dir konsernan bann “parol dou” ki trouve dan Kantik Salomon? Donn bann legzanp.

⁷ I annan en kantite “parol dou” dan Kantik Salomon ant sa zenn fiy ek sa berze. Menm si sa bann parol ki’n ganny dir 3,000 an pase dan konteks pei Izrael i kapab paret drol pour bann lekter ozordi, sa bann santiman ki zot eksprimen i pa drol pour nou. Par egzanp, sa berze i konpar zoli lizye sa fiy avek lizye en “tourtrel.” (Sal. 1:15) Sa fiy pa konpar lizye sa berze avek lizye en tourtrel me avek bann tourtrel zot menm. (Lir Kantik Salomon 5:12.d) Pour li, sa parti nwanr lizye ki apel liris ki antoure avek sa parti blan, ti zoli parey tourtrel pe bennyen dan dile.

⁸ Pa tou parol dou dan sa kantik ki pe refer avek labote fizik. Remark sa ki sa berze ti dir lo fason koze sa zenn fiy. (Lir Kantik Salomon 4:7, 11.e) Akoz i dir ki son lalev ti pe koule avek “dimyel gof”? Parski dimyel gof i pli goute e pli dou ki dimyel ki’n ganny ekspoze avek ler. “Dimyel ek dile i anba . . . lalang [sa zenn fiy],” sa i vedir ki bann parol ki sa zenn fiy ti dir i agreab e ranpli avek labonte. I kler ki ler sa berze i dir avek sa zenn fiy, “ou vreman zoli, . . . napa okenn defo dan ou,” i ti pe get pli lwen ki labote fizik sa zenn fiy.

 9. (a) Kwa ki enkli dan sa lanmour ki egziste ant de konzwen? (b) Akoz i enportan ki bann konzwen i eksprim zot lafeksyon avek kanmarad?

⁹ Maryaz i pa zis en senp kontra oubyen en lagreman ant de dimoun kot napa lanmour ek lafeksyon. Anfet, lanmour i sa kalite pli enportan dan maryaz. Me ki kalite lanmour ki nou pe koz lo la? Eski i lanmour ki baze lo bann prensip Labib? (1 Zan 4:8) Eski i enkli lafeksyon natirel ki bann manm fanmir i annan pour kanmarad? Eski sa lanmour i vedir sa latasman ki i annan ant de bon zanmi? (Zan 11:3) Eski i lanmour romantik? (Prov. 5:15-20) Anfet, sa vre lanmour ki egziste ant de konzwen i enkli tousala. Pour pli byen santi lanmour, lanmour i bezwen ganny eksprimen. Alor i enportan ki bann konzwen pa les bann aktivite tou le zour anpes zot eksprim zot lanmour avek bann pti parol dou. Sa bann parol i kapab kontribye pour ki i annan sekirite ek boner dan maryaz. Dan bann kiltir kot maryaz i ganny aranze e zonm ek fanm pa konn kanmarad preski ditou avan ki zot marye, zot pou bezwen eksprim zot lanmour an parol pour ki vre lanmour i devlope antre zot e ki zot maryaz i reisi.

10. Ler nou rapel bann parol dou, ki lefe sa i kapab annan lo nou?

¹⁰ Demontre lafeksyon pour kanmarad i annan en lot lefe pozitif dan en koup. Lerwa Salomon ti promet sa fiy Soulamit “bann bizou annor dekore avek larzan.” I ti fer li bann zoli konpliman, par dir ki i ti “zoli parey plennlin, pir parey lalimyer soley.” (Sal. 1:9-11; 6:10) Me sa zenn fiy ti reste fidel avek sa berze ki i ti kontan. Kwa ki ti donn li kouraz e konsol li ler i ti lwen avek son berze? I dir nou. (Lir Kantik Salomon 1:2, 3.f) I ti rapel bann “parol dou” ki sa berze ti’n dir li. Pour li sa bann parol ti “pli bon ki diven” ki fer ou kontan e non son berze ti rafresisan parey “delwil santi bon ki’n ganny vide” lo latet. (Ps. 23:5; 104:15) Wi, ler nou rapel bann pti parol dou, sa i kapab fer nou lanmour vin pli dirab. Pa i enportan ki bann konzwen i souvan eksprim zot lafeksyon pour kanmarad!

11. Ki bann Kretyen selibater i kapab aprann avek sa fiy Soulamit?

¹¹ Bann Kretyen selibater, espesyalman bann ki pe rod en konzwen, i kapab tir bokou leson dan Kantik Salomon. Sa zenn fiy pa ti kontan Salomon. I ti fer bann fiy Zerizalenm fer en ve: “Pa fer mwan kontan li ziska ki sa lanmour i vin par li menm.” (Sal. 2:7; 3:5) Akoz? Parski i pa apropriye pour devlop lanmour romantik zis avek nenport ki ki ou bat avek. En Kretyen ki saz pou esper avek pasyans pour sa enn ki i kapab vreman kontan.

12. Akoz sa fiy Soulamit ti kontan sa berze?

¹² Akoz sa fiy Soulamit ti kontan sa berze? I vre ki sa berze ti en zoli garson, parey “en serf,” son lanmen ti for parey “lor” e son lipye ti zoli e for parey “bann pilye an marb.” Me i pa ti zis for e zoli. Son “byenneme parmi bann garson” ti “parey en pye ponm parmi lezot pye dibwa dan lafore.” Pour en fiy ki ti fidel avek Zeova santi koumsa anver en garson, sa garson ti bezwen en dimoun spirityel.​—Sal. 2:3, 9; 5:14, 15.

13. Akoz sa berze ti kontan sa zenn fiy?

¹³ Ki nou kapab dir lo sa fiy Soulamit? Menm si i ti ase zoli pour atir latansyon en lerwa ki sa letan ti annan “60 larenn, 80 lezot madanm e en kantite zenn fiy,” i ti konsider son lekor konman en senp fler, “en fler safran lo lakot.” Sa fiy ti modes e son limilite ti remarkab. I pa drol alor ki pour sa berze i pa ti zis en senp fler, me “en lis parmi bann pye pikan.” I ti fidel avek Zeova.​—Sal. 2:1, 2; 6:8.

14. Ki bann selibater ki anvi marye i kapab aprann avek sa kalite lanmour ki’n ganny dekrir dan Kantik Salomon?

¹⁴ Labib i klerman konsey bann Kretyen pour marye selman “selon Senyer.” (1 Kor. 7:39) En selibater ki anvi marye pa devret konmans pwente avek en dimoun ki pa Temwen e i devret rod en konzwen zis parmi bann adorater ki fidel avek Zeova. Deplis, pour kapab fer fas avek bann realite lavi e pour ki sa koup i anpe e ini spirityelman, zot pou bezwen annan lafwa ek devosyon pour Bondye. Se sa bann zoli kalite ki nou devret rode dan sa dimoun ki nou anvi marye avek. Se sa bann kalite ki sa berze ek sa zenn fiy ti vwar dan kanmarad.

15. Ki mannyer sa fiy Soulamit i kapab vin en legzanp pour bann Kretyen selibater?

¹⁵ Lir Kantik Salomon 4:12.g Akoz sa berze i dekrir son lanmoure konman “en zarden barikade”? Bann manm piblik pa kapab ganny akse avek en zarden ki antoure avek miray oubyen baraz. Ou kapab antre dan sa zarden zis par baro. Sa fiy Soulamit i parey sa zarden akoz i ti pou demontre lafeksyon zis pour sa berze, son fitir msye. Par reziste lapros lerwa, sa fiy ti montre ki i ti parey “en miray” e non pa konman “en laport” ouver. (Sal. 8:8-10) Pareyman, bann Kretyen selibater i rezerv zot lanmour romantik ek lafeksyon zis pour zot fitir konzwen.

16. Ki kantik Salomon i ansenny bann ki pe frekante?

¹⁶ Kan sa berze ti demann sa fiy Soulamit pour vin pronmnen avek li en zour pretan, son bann frer ti anpes li ale. Zot ti plito anvoy li vey plantasyon rezen. Akoz? Eski zot ti napa konfyans dan li? Eski petet zot ti krwar ki i ti annan bann lentansyon imoral? Non, zot ti fer sa akoz zot pa ti oule ki zot ser i trouv li dan en sityasyon kot i ti kapab ganny tante. (Sal. 1:6; 2:10-15) Sa i en leson pour bann Kretyen selibater ki pe frekante pour fer sir ki zot relasyon avek kanmarad i reste pir. Zot pa devret dan bann landrwa izole san ki i annan lezot dimoun prezan. Menm si i kapab apropriye pour zot demontre zot lafeksyon, bann ki pe frekante i evit bann sityasyon kot zot kapab ganny tante.

17, 18. Ki mannyer ou’n benefisye avek Kantik Salomon?

¹⁷ An zeneral, ler bann koup Kretyen i konmans zot lavi maryaz, zot kontan kanmarad en kantite. Vi ki Zeova i loter maryaz, sa laranzman i pa zis pour en ptigin letan. Alor, i enportan ki bann koup i fer sir ki laflanm zot lanmour i kontinyen alimen e ki i annan en latmosfer kot lanmour i kapab vin pli for.​—Mark 10:6-9.

¹⁸ Kan ou pe rod en konzwen, ou pou anvi trouv en dimoun ki ou a kapab vreman kontan e ki ou pou kapab kontan plis ankor e ki sa lanmour pa zanmen tennyen parey Kantik Salomon i fer vwar. Ki swa ou pe rod en dimoun pour marye avek oubyen ou deza marye, fotespere ki ou eksperyans sa vre lanmour, setadir “laflanm sorti kot Ya.”​—Sal. 8:6.