Plis Ki Zanmen Oparavan, Annou Reste Vizilan!
“Fodre pa ki nou dormi parey lezot, me annou reste vizilan e azen.” —1 Tesalonisyen 5:6.
1, 2. (a) Ki kalite lavil Ponpei ek Erkilanenm ti ete? (b) Ki lavertisman bokou zabitan Ponpei ek Erkilanenm ti inyore, e avek ki rezilta?
DAN premye syek Nou Lepok, Ponpei ek Erkilanenm ti de lavil Romen ki ti byen prospere. Zot ti sitye pre avek Montanny Veziv. Pour bann Romen ris, sa ti de landrwa popiler pour zot pas zot vakans. Zot lasal teat ti pran plis ki mil dimoun. Dan lavil Ponpei ti annan en gran stad ki ti kapab pran tou dimoun dan sa lavil. Bann arkeolog an Ponpei in dekouver ki sa lavil ti annan 118 bar. Serten sa bann bar ti ganny servi konman bann landrwa genmbling oubyen pour fer prostitisyon. Limoralite ek lanmour larzan ti popiler, parey bann desen lo miray ek lezot lobze i prouve.
2 Le 24 Out, lannen 79 N.L., Montanny Veziv ti konmans eksploze. Bann syantis ki etidye volkan i krwar ki petet sa premye leksplozyon ki ti larg lava ek lasann lo sa de lavil, pa ti pou’n anpes bann zabitan sove. Annefe, i paret ki plizyer ti sove. Parkont, lezot ki ti sou estim sa danze oubyen zis inyor bann lavertisman ti swazir pour reste lanmenm. Epi, apepre minwi, en lavalas bann gas, lava, ek ros tre so ti deboul dan Erkilanenm, e touf tou bann zabitan ki ti’n reste dan sa lavil. Boner son lannmen bomaten, en lavalas parey ti touy tou dimoun an Ponpei. Pa sa i en rezilta trazik kan dimoun pa pran kont lavertisman!
Lafen Sistenm Zwif
3. Ki similarite i annan ant destriksyon Zerizalenm ek sa ki ti arive an Ponpei ek Erkilanenm?
3 Sa destriksyon katastrofik Zerizalenm ki ti arive nef an pli boner ti pli terib ki sa enn ki ti arive an Ponpei ek Erkilanenm. Parkont, katastrof Zerizalenm ti ganny koze par zonm. Sa katastrof in ganny dekrir konman “enn bann blokaz militer pli terib dan tou listwar.” Dapre rapor i’n anmenn lanmor plis ki en milyon Zwif. Pourtan, parey dezas ki ti arive an Ponpei ek Erkilanenm, destriksyon Zerizalenm pa ti arive san okenn lavertisman.
4. Ki siny profetik ki Zezi ti donn son bann disip pour averti zot ki lafen en sistenm ti pros? Konman sa ti ganny akonpli dan premye syek?
4 Zezi Kri ti’n predir destriksyon sa lavil. I ti osi predir bann levennman ki ti pou arive avan sa destriksyon, tel konman lager, lafamin, tranbleman-d-ter, ek move keksoz ki ti deplizanpli ogmante. Bann fo profet ti pou aktif, me bon nouvel lo Rwayonm Bondye ti pou ganny prese partou dan lemonn. (Matye 24:4-7, 11-14) Menm si parol Zezi i annan son pli gran lakonplisman ozordi, i ti annan en pti lakonplisman dan sa letan. Listwar i raport en lafamin sever an Zide. (Akt 11:28) Josephus, en istoryen Zwif, i raporte ki ti annan en tranbleman-d-ter dan rezyon Zerizalenm zis avan destriksyon sa lavil. Anmezir ki destriksyon Zerizalenm ti aprose, ti konstaman annan bann rebelyon e osi konfli ant bann group politik Zwif. Ti osi annan bann masak dan serten lavil ki ti annan en popilasyon melanze avek Zwif ek non Zwif. Kantmenm sa, sa bon nouvel lo Rwayonm ti pe ganny prese “avek tou dimoun dan lemonn antye.”—Kolosyen 1:23.
5, 6. (a) Ki parol profetik Zezi ki ti ganny akonpli an lannen 66 N.L.? (b) Akoz sitan kantite dimoun ti mor kan Zerizalenm ti finalman tonbe an lannen 70 N.L.?
5 Finalman, an lannen 66 N.L., bann Zwif ti rebel kont Ronm. Kan Sestis Galis ti diriz en group larme pour antour Zerizalenm, bann disip Zezi ti rapel parol Zezi: “Kan zot a war Zerizalenm antoure par bann larme, zot a konnen ki son destriksyon i pros. Alor, ki bann ki dan Zide i sov dan montanny, e ki bann ki dan lavil i sorti, e pa les bann ki dan lakanpanny antre dan lavil.” (Lik 21:20, 21) Letan ti’n arive pour kit Zerizalenm. Me konman? San ekspekte, Galis ti retir son bann larme e ouver semen pour bann Kretyen an Zerizalenm ek Zide obeir parol Zezi e sov dan montanny.—Matye 24:15, 16.
6 Kat an plitar, ver lafet Lapak, bann larme Romen ti retournen anba komann Zeneral Titis. Sa zeneral ti’n determinen pour met en lafen avek sa rebelyon Zwif. Son larme ti antour e “barikad” Zerizalenm ki ti fer enposib pour okenn dimoun sove. (Lik 19:43, 44) Malgre menas lager, bann Zwif partou dan Lanpir Romen ti mont an gran kantite Zerizalenm pour Lapak. Aprezan zot ti’n pri. Dapre Josephus, lamazorite viktim sa latak militer par bann Romen ti sa bann viziter malsanse.a Kan Zerizalenm ti finalman tonbe, 1 dan 7 Zwif dan Lanpir Romen ti ganny detrir. Destriksyon Zerizalenm ek son tanp ti vedir en lafen avek sa sistenm Zwif ek son larelizyon ki ti baze lo Lalwa Mozaik.b—Mark 13:1, 2.
7. Akoz bann Kretyen fidel ti sirviv destriksyon Zerizalenm?
7 An lannen 70 N.L., bann Kretyen Zwif ti’n kapab ganny touye oubyen ganny pran konman lesklav ansanm avek tou lezot dimoun an Zerizalenm. Me dapre bann levidans istorik, zot ti’n pran kont lavertisman Zezi ki i ti donnen 37 an pli boner. Zot ti’n abandonn sa lavil e zot pa ti’n retournen.
Bann Lavertisman atan sorti kot bann Zapot
8. Ki nesesite Pyer ti rekonnet, e ki parol Zezi ki i ti kapab annan antet?
8 Ozordi, en pli gran destriksyon pe aprose, enn ki pou anmenn en lafen avek sa sistenm antye. Sis an avan destriksyon Zerizalenm, zapot Pyer ti donn en konsey irzan e atan ki aplik sirtou pour bann Kretyen denozour: Reste lo zot gard! Pyer ti vwar sa nesesite pour bann Kretyen servi zot abilite pour rezonnen pour ki zot pa ava inyor ‘komannman nou Senyer,’ Zezi Kri. (2 Pyer 3:1, 2) Kan i ti pe ankouraz bann Kretyen pour reste lo zot gard, petet Pyer ti pe mazin sa ki i ti antann Zezi dir Son bann zapot detrwa zour avan son lanmor: “Fer atansyon, veye, parski zot pa konnen kan sa ler pou arive.”—Mark 13:33.
9. (a) Ki latitid danzere serten ti a kapab devlope? (b) Akoz sa kalite latitid i danzere?
9 Denozour, serten i demande dan zar pe sikannen: “Oli sa promes, ki i pe vini?” (2 Pyer 3:3, 4) Aparaman, sa bann endividi i santi ki keksoz pa pe vreman sanze me kontinyen menm parey ki zot in toultan ete depi kreasyon lemonn. Sa bann kalite doutans i danzere. Dout i kapab fer nou nepli konsyan ki sa letan ki nou pe viv ladan i irzan. Sa i kapab enfliyans nou pour gradyelman vin pli konsernen pour satisfer nou bann dezir egois. (Lik 21:34) Deplis, parey zapot Pyer i fer resorti, sa bann sikanner in oubliy sa Deliz dan letan Noe, ki ti detrir sa sistenm mondyal sa letan. Alors, keksoz pa ti reste parey avan!—Zenez 6:13, 17; 2 Pyer 3:5, 6.
10. Ki parol Pyer i servi pour ankouraz bann ki kapab vin enpasyan?
10 Pyer i ed son bann lekter kiltiv pasyans par fer zot rapel akoz Bondye pa souvan azir deswit. Premyerman, Pyer i dir: “Devan Senyer en zour i konman 1000 an, e 1000 an i konman en zour.” (2 Pyer 3:8) Vi ki Zeova i viv pour touzour, i kapab pran tou fakter an konsiderasyon e swazir moman pli apropriye pour li azir. Apre sa, Pyer i montre ki dezir Zeova se ki tou dimoun i repantir. Bokou dimoun ti pou’n ganny detrir si Zeova ti’n azir vitman. Son pasyans i vedir delivrans pour sa bann dimoun. (1 Timote 2:3, 4; 2 Pyer 3:9) Parkont, pasyans Zeova pa vedir ki i pa pou zanmen azir. Pyer i dir: “Zour Senyer pou ariv konman en voler.” (Nou ki’n met an italik.)—2 Pyer 3:10.
11. Kwa ki pou ed nou reste vizilan spirityelman, e dan en sans, konman ki sa pou ‘fer zour Zeova vin pli vit’?
11 Konparezon ki Pyer i servi i remarkab. I pa fasil pour atrap en voler. Me en gardyen ki reste vizilan tou lannwit pou kapab detekte en voler. Tandis ki en gardyen ki tanzantan ganny en pti sonmey pa pou kapab fer sa. Konman en gardyen i kapab reste vizilan? Mars marse i pli kapab fer en gardyen reste lo son gard ki si i asize tou lannwit. Pareyman, reste aktif spirityelman pou ed nou konman Kretyen pour reste vizilan. Alors, Pyer i ankouraz nou pour reste okipe dan ‘en lavi sen e dan bann bonn aksyon marke par en latasman avek Bondye.’ (2 Pyer 3:11) Sa bann aktivite pou ed nou kontinyen ‘fer nou mye pour fer sa zour vin pli vit.’ (2 Pyer 3:12) I vre, nou pa kapab sanz progranm Zeova. Son zour pou vini sa letan ki li in fikse. Me ziska ki zour Zeova i vini, letan pou sanble pas pli vit si nou reste okipe dan son servis.—1 Korentyen 15:58.
12. Ki mannyer nou kapab personnelman benefisye avek pasyans Zeova?
12 Alors, nenport dimoun ki santi ki zour Zeova pe tarde i ganny ankouraze pour pran aker konsey Pyer pour esper letan fikse Zeova avek pasyans. Pasyans Zeova i permet nou ankor plis letan. Alors, nou kapab servi byen sa letan ki reste. Par egzanp, nou kapab kontinyen kiltiv bann kalite ki enportan pour en Kretyen. Nou kapab osi partaz sa bon nouvel avek ankor bokou plis dimoun ki pa ti pou’n posib si zour Zeova ti’n vini. Si nou reste vizilan, Zeova pou trouv nou “pir, san defo e dan lape” zour lafen sa sistenm. (2 Pyer 3:14, 15) Sa pou sirman en benediksyon!
13. Ki Pol ti dir avek bann Kretyen Tesalonisyen ki sirtou apropriye ozordi?
13 Pol i osi koz lo nesesite pour reste vizilan dan son premye let pour bann Kretyen Tesalonisyen. I donn sa konsey: “Fodre pa ki nou dormi parey lezot, me annou reste vizilan e azen.” (1 Tesalonisyen 5:2, 6) Ozordi, avek lafen sa sistenm ki pe aprose, sa i vreman neseser! Bann adorater Zeova pe viv dan en lemonn ki napa respe pour keksoz spirityel, e sa i kapab afekte zot. Alors, Pol i donn sa konsey: “Annou reste azen e abiy nou dan lafwa ek lanmour parey en lenz proteksyon; pour kas proteksyon lo nou latet nou annan lesperans dan delivrans.” (1 Tesalonisyen 5:8) En letid regilye lo Parol Bondye ek lasosyasyon regilye avek nou bann frer ek ser dan bann renyon pou ed nou swiv konsey Pol. I pou osi ed nou reste konsyan ki nou pe viv dan en letan irzan.—Matye 16:1-3.
Plizyer Milyon pe reste vizilan
14. Ki mannyer statistik i montre ki bokou dimoun ozordi pe swiv konsey Pyer pour reste vizilan?
14 Eski i annan bokou dimoun ozordi ki pe pran aker sa lankourazman pour reste lo zot gard? Wi. Pandan lannen servis 2002, en maksimonm 6,304,645 proklanmater, ki en ogmantasyon 3.1 poursan lo lannen 2001, ti donn levidans ki zot ti lo zot gard spirityelman. Zot ti fer sa par pas 1,202,381,302 er-d-tan pour koz avek lezot lo Rwayonm Bondye. Pour sa bann dimoun, sa pa ti en keksoz ki zot ti fer par azar. I ti en par enportan zot lavi. Bokou zot in demontre menm latitid avek Eduardo ek Noemi ki reste an El Salvador.
15. Ki leksperyans sorti El Salvador ki montre ki plizyer dimoun pe reste lo zot gard spirityelman?
15 Detrwa lannen pase, Eduardo ek Noemi ti pran aker parol Pol: “Lemonn konman i ete, pa pou dir lontan.” (1 Korentyen 7:31) Zot ti senplifye zot lavi e antre dan servis aplentan konman pionye. Avek letan, zot ti ganny beni dan plizyer fason e menm partisip dan travay rezyonal e distrik. Eduardo ek Noemi ti fer fas avek bann problenm ki ti serye. Malgre sa, zot ti konvenki ki zot ti’n fer en bon desizyon kan zot ti sakrifye bann konfor materyel pour antre dan servis aplentan. Plizyer parmi sa 29,269 proklanmater, ki osi enkli 2,454 pionye an El Salvador in demontre sa menm leta lespri sakrifis. Sa i en rezon akoz sa pei in ganny en ogmantasyon 2 poursan lo lakantite proklanmater lannen pase.
16. Ki latitid en zenn frer an Côte d’Ivoire ti demontre?
16 An Côte d’Ivoire, menm latitid ti ganny demontre par en zenn Kretyen ki ti ekrir biro brans: “Mon en asistan ministeryel. Me mon pa kapab dir bann frer ek ser fer pionye kan mwan menm mon pa pe donn en bon legzanp. Alors mon’n kit en travay ki byen peye e aprezan mon travay pour mwan menm. Sa i donn mwan plis letan pour prese.” Sa zennonm i enn parmi sa 983 pionye ki pe servi an Côte d’Ivoire. Laba, 6,701 proklanmater in ganny raporte, ki en ogmantasyon 5 poursan.
17. Konman en zenn Kretyen an Belzik ti montre ki i pa ti ganny afekte par bann fo konsep lo Temwen Zeova?
17 Entolerans, fo konsep lo Temwen Zeova, ek diskriminasyon pe kontinyen koz problenm pour sa 24,961 proklanmater Rwayonm an Belzik. Kantmenm sa, zot devoue e zot pa per. En zenn Temwen ti tann lezot pe dekrir Temwen Zeova konman en sekt pandan en leson lo standar moral kot lekol. Alors, i ti demann permisyon pour eksplik pwennvi Temwen Zeova. An servan sa video Les Témoins de Jéhovah: un nom, une organisation ek brosir Les Témoins de Jéhovah: Qui sont-ils?, i ti kapab eksplike lekel vreman bann Temwen Zeova. Sa lenformasyon ti byen ganny apresye. Son semenn answit bann etidyan ti ganny en test dan ki tou bann kestyon ti baze lo larelizyon Temwen Zeova.
18. Ki levidans i annan pour montre ki problenm ekonomik pa’n anpes bann proklanmater an Larzantin ek Mozanbik servi Zeova?
18 Laplipar Kretyen i bezwen fer fas avek bann problenm grav dan sa bann dernyen zour. Kantmenm sa, zot eseye pour pa les sa bann keksoz anpes zot servi Zeova. Malgre bann problenm ekonomik ki komen, Larzantin in raport en nouvo maksimonm 126,709 Temwen lannen pase. I ankor annan lapovrete partou an Mozanbik. Kantmenm sa, 37,563 proklanmater in ganny raporte pe partisip dan sa travay temwannyaz, ki en ogmantasyon 4 poursan. Lavi i difisil pour bokou dimoun an Lalbani. Pourtan sa pei in raport en ogmantasyon 12 poursan, e i’n ariv en maksimonm 2,708 proklanmater. I kler ki bann kondisyon difisil pa vin en lobstak pour lespri sen Zeova kan son bann serviter i met lentere Rwayonm an premye.—Matye 6:33.
19. (a) Ki levidans nou annan ki bokou dimoun i ankor swaf laverite? (b) Ki serten lezot detay dan rapor annyel ki demontre ki serviter Zeova pe reste vizilan spirityelman? (Vwar tablo lo paz 12-15.)
19 Sa mwayenn 5,309,289 letid Labib par mwan partou dan lemonn ki’n ganny raporte lannen pase i montre ki i ankor annan bokou dimoun ki swaf laverite dan Labib. Parmi sa nouvo maksimonm 15,597,746 dimoun ki ti asiste Memoryal, lamazorite pa ankor konmans servi Zeova aktivman. Fotespere ki zot kontinyen agrandi zot konnesans ek lanmour pour Zeova e osi pour lasosyasyon frer. I gou pour vwar sa “gran lafoul” lezot “mouton” pe kontinyen prodwir fri anmezir ki zot servi Kreater “lizour konman aswar dan son tanp” ansanm avek zot bann frer swazir.—Revelasyon 7:9, 15; Zan 10:16.
Aprann en Leson avek Lot
20. Ki nou aprann avek legzanp Lot ek son madanm?
20 Byensir, menm bann serviter fidel Bondye i kapab tanporerman pa konsyan ki zot pe viv dan en letan kritik. Mazin Lot ki ti neve Abraam. I ti ganny enformen par de lanz ki ti vizit li ki byento Bondye ti pou detrir Sodonm ek Gomor. Sa nouvel pa ti sirprann Lot, ki ti “byen sagrinen par kondwit deregle bann move dimoun dan son lepok.” (2 Pyer 2:7) Kantmenm sa, kan sa de lanz ti vini pour eskort li an deor Sodonm, i ti “kontinyen tarde.” Bann lanz ti pros pour bezwen ris li avek son fanmiy an deor lavil. Par laswit, madanm Lot ti inyor lavertisman bann lanz pour pa get deryer. Son latitid neglizan ti kout li ser. (Zenez 19:14-17, 26) Zezi ti averti: “Rapel byen ki ti ariv Madanm Lot!”—Lik 17:32.
21. Akoz i sitan enportan pour reste vizilan plis ki zanmen oparavan?
21 Nou’n vwar plizyer legzanp ki montre lenportans pour pran seryezman bann lavertisman. I annan sa katastrof ki ti ariv an Ponpei ek Erkilanenm, bann levennman ki ti asosye avek destriksyon Zerizalenm, osi byen ki legzanp Deliz dan letan Noe ek legzanp Lot. Etan bann serviter Zeova, nou rekonnet sa siny ki endik nou letan lafen. (Matye 24:3) Nou’n separ nou avek fo larelizyon. (Revelasyon 18:4) Parey bann Kretyen premye syek, nou bezwen ‘fer nou mye pour fer sa zour vin pli vit.’ (2 Pyer 3:12) Wi, plis ki zanmen oparavan, nou bezwen reste vizilan! Ki bann pa ki nou kapab pran, e ki bann kalite nou kapab devlope pour nou kapab reste vizilan? Lartik swivan pou egzamin sa bann kestyon.
[Not anba lo paz]
a I tre probab ki Zerizalenm dan premye syek ti napa plis ki 120,000 zabitan. Eusebius ti kalkile ki apepre 300,000 dimoun sorti dan provens Zide ti al Zerizalenm pour selebre Lapak an lannen 70 N.L. Larestan bann viktim ti bezwen sorti dan lezot parti sa lanpir.
b Byensir, dapre Zeova, Lalwa Mozaik ti ganny ranplase par en nouvo lalyans an lannen 33 N.L.—Efezyen 2:15.
Konman ou pou reponn?
• Ki devlopman ki ti permet bann Kretyen Zwif pour sap destriksyon Zerizalenm?
• Konman konsey dan bann let zapot Pyer ek Pol i ed nou reste vizilan?
• Lekel ozordi ki donn levidans ki zot vreman vizilan?
• Ki leson nou aprann dan resi lo Lot ek son madanm?
[Tablo lo paz 22-25]
RAPOR MONDYAL LANNEN SERVIS 2002 BANN TEMWEN ZEOVA
[Portre lo paz 26]
Reste aktif i ed bann Kretyen pour reste vizilan