SAPIT TRWA
‘Papa tou sa ki annan lafwa’
1, 2. Dan ki fason lemonn ti’n sanze depi lepok Noe e ki lefe sa ti annan lo Abram?
ABRAM pe get sa gran latour dan laform en piramid ki apel en zigourat, petet i sa pli gran batiman dan lavil Our kot i pe reste.a I tann tapaz anler laba lo sa latour e i vwar lafimen pe mont ver lesyel. Bann pret ki ador bondye lalin pe ofer sakrifis ankor. Zis mazin Abram pe ale, anmezir i balans son latet avek lanmin lo son fron. Annalan kot li, i zwenn en ta dimoun dan semen. Kekfwa, i pe mazin sa kantite dimoun ki ador zidol ki’n propaz partou dan lavil Our. I enkrwayab ki mannyer fo ladorasyon in propaze depi lepok Noe!
2 Noe ti mor zis de-z-an avan ki Abram ti ne. Kan Noe ek son fanmir ti sorti dan lars apre sa gran Deliz, i ti ofer en sakrifis avek Zeova e an retour Zeova ti fer en larkansyel aparet. (Zen. 8:20; 9:12-14) Pandan sa letan, zis vre ladorasyon ki ti egziste. Me la aprezan, anmezir ki dizyenm zenerasyon apre Noe pe konmans propaze lo later, vre ladorasyon pe konmans disparet. Partou kote, dimoun pe ador bann fo bondye. Menm Tera, papa Abram i aparaman fabrik bann zidol.—Zoz. 24:2.
Dan ki fason Abram in vin en legzanp lafwa remarkab?
3. Ki kalite ki ti remarkab dan lavi Abram e ki nou aprann atraver sa?
3 Abram i diferan. Pli letan i pase, pli i evidan ki son lafwa i vin pli for konpare avek bann dimoun otour li. Anfet, pli tar, zapot Pol ti ganny enspire pour dekrir li konman “papa tou sa ki [“annan lafwa,” NW]”! (Lir Romen 4:11.) Annou vwar ki mannyer Abram ti vin en zonm ki ti annan en lafwa vreman for. Dan sa fason, nou osi nou pou kapab aprann bokou lo konman pour batir nou lafwa.
I ti servi Zeova apre sa gran Deliz
4, 5. Abram ti’n kapab aprann lo Zeova avek lekel e akoz nou kapab dir ki sa i posib?
4 Ki mannyer Abram ti’n aprann konn Zeova? Nou konnen ki sa letan lo later, i ti annan bann serviter fidel Zeova. Sem ti enn sa serviter. Menm si i pa ti pli vye parmi sa trwa garson Noe, se li ki souvan ganny mansyonnen premye. Tre probab, sa i akoz Sem ti annan en lafwa remarkab.b En pe letan apre Deliz, Noe ti refer avek Zeova konman “Bondye Sem.” (Zen. 9:26) Sem ti demontre respe pour Zeova ek vre ladorasyon.
5 Eski Abram ti konn Sem? I kapab ki i ti le ka. Mazin Abram ler i ti ankor en pti garson. Pa i ti pou’n en plezir pour li aprann ki enn son zanset ki ti’n viv pour plis ki kat san-z-an ti ankor vivan! Sem ti’n vwar bann move keksoz ki ti pe arive dan lemonn avan ki sa gran Deliz ti netway later. I ti menm trouv konmansman bann premye nasyon anmezir ki bann imen ti miltipliye lo later e i ti osi la ler Nimrod ti rebel kot Latour Babel. Sem ti reste fidel e i pa ti partisip dan sa rebelyon. Alor, kan Zeova ti fer bann dimoun ki ti pe konstri sa latour koz diferan langaz, Sem ek son fanmir ti kontinyen koz langaz orizinal bann imen, setadir, sa menm langaz ki Noe ti koze. Abram ti form parti fanmir Sem. Alor, sirman depi ptipti, Abram ti annan en gran respe pour Sem. An plis ki sa, Sem ti vivan preski tou dilon lavi Abram. Savedir, Abram ti’n kapab aprann konn Zeova avek Sem.
6. (a) Ki mannyer Abram ti montre ki i ti’n pran aker sa leson enportan konsernan Deliz? (b) Ki kalite lavi Abram ek Sarai ti viv ansanm?
6 An tou le ka, Abram ti pran aker sa leson enportan konsernan Deliz. I ti determinen pour mars avek Bondye parey Noe. Sanmenm rezon ki Abram pa ti ador zidol e i ti diferan avek lezot dimoun Our e kekfwa i ti osi diferan avek son prop fanmir. Me i pa ti tousel, i ti annan en dimoun dan son kote pour ed li. I ti marye avek Sarai, en zoli madanm ki ti osi annan en gran lafwa dan Zeova.c Menm si zot ti napa zanfan, sa koup ti zwaye akoz zot ti pe servi Zeova ansanm. Zot ti menm elve Lot, neve Abram ki ti en orfelen.
7. Akoz bann disip Zezi i bezwen imit Abram?
7 Abram pa ti zanmen kit Zeova pour ador bann fo bondye Our. Zot de Sarai, zot pa ti per pour montre zot diferan avek sa kominote ki ti pe ador zidol. Si nou anvi devlop sa vre lafwa, nou bezwen annan menm leta lespri. Nou osi nou bezwen pare pour diferan. Zezi ti dir ki son bann disip “pa [ti pou] fer parti lemonn” e ki lemonn ti pou ay zot akoz sa. (Lir Zan 15:19.) Si i arive ki ou santi ki ou’n ganny rezete par ou fanmir oubyen kominote akoz ou desizyon pour servi Zeova, pa zanmen oubliye ki ou pa tousel. Zeova pou vin en zanmi pour ou parey Abram ek Sarai ki ti fidel zot osi.
“Kit ou pei”
8, 9. (a) Ki leksperyans inoubliyab Abram ti gannyen? (b) Ki Zeova ti dir Abram?
8 En zour, Abram ti ganny en leksperyans inoubliyab. I ti ganny en mesaz sorti kot Zeova. Labib pa donn bokou detay konsernan lafason ki i ti ganny sa mesaz, me i dir ki “Bondye dan son laglwar” ti aparet avek sa zonm fidel. (Lir Akt 7:2, 3.) Anfet, petet atraver en lanz, Abram ti ganny en pti apersi lo sa laglwar ekstraordiner ki Souvren liniver i annan. Nou kapab zis mazin leksitasyon Abram pour vwar diferans ant sa Bondye vivan ek sa bann zidol ki napa lavi dan zot ki son bann kontanporen ti pe adore.
9 Ki Zeova ti dir Abram? “Kit ou pei ek ou fanmir e al dan sa pei ki mon pou montre ou.” Zeova pa ti dir li ki pei i ti pou ale, i ti zis dir ki i ti pou montre Abram sa pei. Me premyerman, Abram ti pou bezwen ale e kit son pei natal ek son fanmir. Dan kiltir Mwayen Oriyan sa letan, fanmir ti annan en gran lenportans. I ti vreman mal pour en zonm kit son fanmir e al reste dan en lot pei. Pour serten, i ti menm pli pir ki lanmor!
10. Akoz i kapab ki i ti en gran sakrifis pour Abram ek Sarai kit zot lakour Our?
10 I ti en gran sakrifis pour li kit son pei. I evidan ki Our ti en lavil byen prospere e vivan. (Vwar bwat “Sa lavil ki Abram ek Sarai ti kit deryer.”) Bann arkeolog in fer bann dekouvert ki montre ki i ti annan bann lakaz byen konfortab dan lavil Our. Serten sa bann gran lakaz ti annan en douzenn lasanm oubyen plis ki ti toultour en lari. I ti annan plas pour lafanmir ek bann serviter e sak lakaz ti annan delo, twalet ek en bon sistenm desarz. Mazinen osi ki Abram ek Sarai pa ti zenn sa letan, Abram ti petet dan son 70 an e Sarai dan son 60 an. Sirman, Abram ti anvi ki Sarai i byen konfortab e byen ganny pran swen avek, parey nenport ki bon msye ti pou’n kontan fer pour son madanm. Esey mazin zot konversasyon lo sa sanzman landrwa reste, kestyon ek konsern ki zot ti’n kapab annan. Dwatet Abram ti kontan kan Sarai ti aksepte pour fer sa sanzman, pa i vre! Zis parey Abram, Sarai ti pare pour kit deryer son lakaz byen konfortab ek tou son keksoz.
11, 12. (a) Ki preparasyon ek desizyon ki ti bezwen ganny pran avan kit Our? (b) Ki mannyer ou ti pou dekrir sa zour ki zot ti kit Our?
11 Apre ki zot ti’n fini fer desizyon, Abram ek Sarai ti annan bokou pour fer. Zot ti bezwen anmas e organiz zot bann keksoz. Kwa ki zot ti pou kite? Ki zot ti pou anmenn avek zot dan sa vwayaz kot zot pa ti ni menm konnen kote zot pe ale? Ki zot ti pou fer avek zot fanmir? Ki ti pou arive avek Tera ki sa letan ti en bon pti laz? Zot ti deside anmenn li avek zot pour pran swen avek li. I paret i ti kontan pour ale, akoz sa resi i dir ki Tera ek son fanmir ti kit lavil Our. San dout sa letan, Tera ti’n aret ador bann fo bondye. Lot, neve Abram osi ti al avek zot.—Zen. 11:31.
12 Finalman, sa zour pour kit sa lavil in arive. Esey mazin zot ki’n pare an deor sa gro rigol ek sa gran miray ki ti protez lavil Our. Ledo samo ek bourik in ranpli avek bagaz, bann troupo in ganny rasanble, lafanmir ek bann serviter i la pare zot osi pour zot ale.d Petet, zot tou zot lizye i lo Abram pe esper li donn sinyal pour konmans sa gran vwayaz. Alafendefen, sa moman i arive e zot konmans ale e kit Our pour touzour.
13. Ki mannyer bokou serviter Zeova ozordi i demontre menm leta lespri ki Abram ek Sarai?
13 Ozordi, bokou serviter Zeova i deside al dan en landrwa kot i annan bezwen pour plis proklanmater. Lezot i deside pour aprann en lot langaz pour fer plis dan predikasyon. Serten i menm deside pour esey en lot form servis ki zot pa’n deza eseye oparavan oubyen ki paret difisil pour zot. I demann sakrifis pour arive fer bann desizyon parey, par egzanp sakrifye serten konfor materyel. Sa kalite leta lespri i merit felisitasyon e sanmenm sa kalite leta lespri ki Abram ek Sarai ti annan, pa i vre! Si nou demontre sa kalite lafwa, nou kapab asire ki Zeova pou touzour donn nou plis ki sa ki nou donn li. I pou touzour rekonpans sa bann ki annan lafwa. (Ebr. 6:10; 11:6) Pa sanmenm sa ki i ti fer pour Abram?
I ti travers Larivyer Efrat
14, 15. Ki mannyer sa vwayaz sorti Our pour al Arann ti ete e petet akoz Abram ti deside reste Arann pour en pe letan?
14 Avek letan, Abram ek tou sa ki ti avek li ti konmans abitye avek vwayaze. Esey imazinen, tapaz laklos dan likou bann zannimo anmezir zot pe marse. Zis mazin Abram ek Sarai, en kou lo zot zannimo, en kou pe mars apye pe fer bann gran konversasyon. Gradyelman, menm bann vwayazer mwen eksperyanse ti vin pli kalipa pour mont latant, lev kan e ed Tera ki ti en bon pti laz pour asiz anler lo samo oubyen bourik. Zot ti tras zot semen ver nor was an swivan Larivyer Efrat. Zour i pase, semenn i pase e zot ankor pe vwayaze menm.
15 Finalman, apre apepre 960 kilomet vwayaz, dan lwen zot konmans vwar bann payot en pe parey bann bonbard mous dimyel e la zot ti ariv Arann, en lavil prospere dan milye de gran larout komersyal. Fanmir Abram ti deside reste Arann pour en pe letan. Petet, Tera ti tro vye pour al pli lwen ki sa.
16, 17. (a) Ki lalyans ki ti fer Abram kontan? (b) Ki mannyer Zeova ti beni Abram pandan ki i ti pe reste Arann?
16 Pli tar, Tera ti mor a laz 205 an. (Zen. 11:32) Abram ti ganny rekonforte en kantite pandan sa letan akoz ankor enn fwa Zeova ti koz avek li. I ti repet sa lenstriksyon ki i ti’n donn li pli boner Our e i ti azout lezot detay avek sa promes. Abram ti pou “vin en gran nasyon,” e tou fanmir lo later ti pou ganny beni akoz li. (Lir Zenez 12:2, 3.) I ti telman kontan sa lalyans ant li ek Bondye ki sa ti donn li lafors pour kontinyen.
17 Me, safwasi, Abram ti annan plis keksoz ankor pour anmennen parski Zeova ti’n beni li letan i ti Arann. Sa resi i koz lo “tou sa byen ki zot ti’n akimile e bann dimoun ki zot ti’n gannyen Arann.” (Zen. 12:5) Pour vin en nasyon, Abram ti pou bezwen en bon pe byen materyel e bokou serviter. Zeova pa touzour fer son serviter vin ris, me i donn zot sa ki zot bezwen pour akonplir son lavolonte. Alor, la ki i ti annan tou sa ki i ti bezwen, Abram ti kontinyen vwayaze pour al dan en landrwa ki i pa ti konnen.
18. (a) Kan ki Abram ti eksperyans en levennman enportan dan listwar pep Bondye? (b) Ki lezot levennman enportan ki ti arive le 14 Nizan dan bann lannen pli tar? (Vwar bwat “En dat enportan dan Labib.”)
18 Apre ki i ti’n vwayaze pour detrwa zour sorti Arann, i ti ariv Karkemis, kot bann vwayazer ti abitye travers Larivyer Efrat. Petet, i ti sanmenm sa landrwa kot Abram ti eksperyans en levennman enportan dan listwar pep Bondye. Aparaman, i ti katorzyenm zour sa mwan ki pli tar ti ganny apele Nizan, an 1943 A.N.L., ki Abram ti travers sa larivyer. (Egz. 12:40-43) Sa later ki Zeova ti’n promet pour montre Abram ti dan sid. Depi sa zour, sa lalyans ki Bondye ti fer avek Abram ti konmans pran lefe.
19. Ki promes Zeova ti fer avek Abram e ki sa ti’n kapab fer Abram rapel?
19 Anmezir Abram ti al dan sid atraver sa pei, i ti aret pros avek bann gro pye dibwa More, o bor Sekenm. La, ankor enn fwa, Abram ti ganny en mesaz sorti kot Bondye. Sa voyaz, Bondye ti koz lo desandans Abram oubyen son bann zanfan ki ti pou pran posesyon sa pei. Eski Abram ti mazin sa profesi dan zarden Edenn, setadir sa profesi ki ti koz lo sa “desandans” ki en zour ti pou sov limanite? (Zen. 3:15; 12:7) Petet. I paret ki i ti pe konmans konpran dousman dousman ki i ti pou form parti sa gran plan ki Zeova ti annan antet.
20. Ki mannyer Abram ti demontre lapresyasyon pour sa privilez ki Zeova ti’n donn li?
20 Abram ti vreman apresye sa privilez ki Zeova ti’n donn li. Anmezir i ti travers sa pei, san dout i ti fer byen atansyon akoz bann Kananeen ti ankor pe reste laba. I ti konstri bann lotel pour Zeova, premyerman o bor bann gro pye dibwa More, apre o bor Betel. I ti priy Zeova, tre probab pour eksprim son rekonesans senser avek son Bondye anmezir i ti reflesir lo son fitir desandans. I kapab osi ki i ti pres avek son bann vwazen Kananeen. (Lir Zenez 12:7, 8.) Byensir, i ti pou annan bokou defi ki ti pou teste lafwa Abram. Abram ti byen saz akoz i pa ti pe get deryer, ni mazin son lakaz konfortab ki i ti’n kite Our. I ti pe get devan. Ebre 11:10 i dir lo Abram: “[I] ti pe esper sa lavil avek fondasyon solid, ki Bondye i limenm arsitek e konstrikter.”
21. Ki nou konnen lo Rwayonm Bondye ki Abram pa ti konnen e ki sa i motiv ou pour fer?
21 Nou ki servi Zeova ozordi, nou konn bokou plis ki Abram lo sa lavil senbolik, andotmo, Rwayonm Bondye. Nou konnen ki sa Rwayonm pe rennyen dan lesyel e ki byento i pou met en lafen avek sa move lemonn. Nou osi konnen ki Zezi Kri i sa desandans Abram ki ti’n ganny promet e ki aprezan i pe rennyen dan sa Rwayonm. Pa i pou en gran privilez pour nou vwar sa letan kan Abram pou reviv ankor e i pou finalman konpran ki mannyer plan Bondye in ganny realize! Eski ou anvi vwar Zeova akonpli tou son promes? Si wi, alor i tre enportan ki ou kontinyen fer parey Abram. Demontre en leta lespri sakrifis, obei e apresye bann privilez ki Zeova i donn ou. Anmezir ki ou imit lafwa Abram “papa tou sa ki [“annan lafwa,” NW],” dan en sans, i pou konmsi i’n vin ou papa osi, pa i vre!
a Detrwa lannen pli tar, Bondye ti sanz non Abram pour vin Abraam ki vedir “Papa en kantite dimoun.”—Zen. 17:5.
b Abram osi i souvan ganny mansyonnen premye parmi bann garson Tera menm si i pa ti ditou premye garson.
c Pli tar, Bondye ti sanz non Sarai pour vin Sara ki vedir “Prenses.”—Zen. 17:15.
d Serten spesyalis Labib i dir ki bann samo pa ti bann zannimo domestik dan letan Abram. Me, zot napa laprev pour prouve si sa ti le ka. An tou le ka, Labib in dir plizyer fwa ki Abram ti annan bann samo dan son vwayaz.—Zen. 12:16; 24:35.