Συνεργάζεσθε με τις Αμυντικές Δυνάμεις του Σώματός Σας
ΤΟ αυτοκίνητο πήγαινε με 115 μίλια την ώρα όταν συνετρίβη επάνω σ’ ένα άλλο αυτοκίνητο που πήγαινε με 55 μίλια την ώρα. Ένα από τα θύματα του δυστυχήματος, μη ικανοποιημένο από την αποζημίωσι που έλαβε, εμήνυσε τον εργοστασιάρχη του αυτοκινήτου που έτρεχε τόσο πολύ. Κατηγόρησε ότι ο κατασκευαστής ήταν υπεύθυνος, διότι είχε κατασκευάσει το αυτοκίνητο έτσι ώστε να μπορή να τρέχη με τέτοια ταχύτητα. Το περιφερειακό όμως Εφετείο των Ην. Πολιτειών, που άκουσε την υπόθεσι, απεφάνθη διαφορετικά. Υπεστήριξε ότι το «καθήκον» του κατασκευαστού «είναι να αποφεύγη κρυφά ελαττώματα και αφανείς ή κρυμμένους κινδύνους. Δεν είναι υποχρεωμένος να προβλέπη και να προφυλάσση από χονδροειδώς απρόσεκτη κατάχρησι του προϊόντος του.»
Υπάρχουν μερικές αυθεντίες στον τομέα της ιατρικής οι οποίες μπορεί να λεχθή ότι θεωρούν το ανθρώπινο σώμα όπως εκείνο το θύμα του ατυχήματος θεωρούσε το αυτοκίνητο από το οποίο τραυματίσθηκε. Αλλά δεν σκέπτονται όλοι έτσι. Μερικοί εκτιμούν τη σοφία που αντανακλά στον σχεδιασμό του. Έτσι ο επιστήμων Γ. Β. Κάννον έγραψε ένα βιβλίο με τον τίτλο «Η Σοφία του Σώματος.» Η σοφία στο σχέδιο, όμως δεν σημαίνει ότι η κατάχρησις δεν θα καταλήξη σε κακό, και αυτό είναι το σημείο στο οποίο πολλά άτομα εκδηλώνουν έλλειψι καλής κρίσεως, όπως το εξέφρασε ο Δρ. Λάινους Πώλινγκ: «Διαρκώς προσβάλλομε τον εαυτό μας κάνοντας πράγματα για τα οποία τα σώματά μας ποτέ δεν προωρίσθηκαν.» Και ποιο είναι το αποτέλεσμα; Μια επιτάχυνσις της λειτουργίας του γήρατος, της ασθενείας και του θανάτου.
Δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Καθώς εξετάζομε το σώμα διαπιστώνομε ότι ο Δημιουργός έκαμε θαυμάσιες προμήθειες για την καλή του κατάστασι. Ο άνθρωπος δεν είναι ρομπότ, αλλά μάλλον έχει την ικανότητα και την ελευθερία να κάνη εκλογή μεταξύ σοφής και ανόητης πορείας και να αναλαμβάνη τις συνέπειες. Σ’ ένα μεγάλο βαθμό η υγεία του σώματός μας υπόκειται σ’ ένα Θείο νόμο: «Ό,τι αν σπείρη ο άνθρωπος τούτο και θέλει θερίσει.» Αν συνεργασθούμε με τις αμυντικές δυνάμεις του σώματός μας, μπορούμε να ελαττώσωμε την πιθανότητα κακής υγείας και ασθενείας.—Γαλ. 6:7.
Μεταξύ των αμυντικών δυνάμεων με τις οποίες το σώμα μας διατηρεί την υγιά του κατάστασι είναι το αμυντικό σύστημα ανοσίας (που περιλαμβάνει τα λευκά κύτταρα του αίματος και τα αντισώματα), το «ιντερφερόν,» οι ορμόνες, ακόμη και το δέρμα. Όλα αυτά μπορούν να παρομοιασθούν με στρατιώτες, αστυνομικούς και πυροσβέστες που υπηρετούν για να προστατεύσουν μια οικογένεια, μια πόλι κι ένα έθνος από απειλούμενους κινδύνους. Η λογική, βεβαίως, και ο κοινός νους δείχνουν ότι οι πολίτες συνεργάζονται με τις αμυντικές αυτές δυνάμεις αν θέλουν ν’ απολαμβάνουν προστασία και ασφάλεια. Το ίδιο, επίσης, ένα άτομο πρέπει να κάνη το δικό του μέρος, πρέπει να συνεργάζεται με τις αμυντικές δυνάμεις του σώματός του αν θέλη να διατηρήται καλά.
Οι Αμυντικές Δυνάμεις Ανοσίας
Η «ανοσία» έχει περιγραφή σαν «μια συνηθισμένη λέξις η οποία κανονικά εφαρμόζεται σε μια περίπλοκη σειρά αντιδράσεων με τις οποίες το σώμα αμύνεται εναντίον μικροοργανισμών που εισβάλλουν στο σώμα.» Σ’ αυτές τις αντιδράσεις περιλαμβάνονται διάφορα είδη λευκών κυττάρων ή σωματιδίων που ενεργούν ως υπερασπισταί της καθαρότητος της κυκλοφορίας του αίματος. Αυτά πολλαπλασιάζονται πολύ όταν ξένα βλαβερά στοιχεία ή ιοί εισβάλλουν ή προσβάλλουν το σώμα. Έτσι, η διάγνωσις μιας σκωληκοειδίτιδος μπορεί μερικές φορές να πιστοποιηθή από εκείνο που είναι γνωστό ως «εικών του αίματος.»
Τι είναι εκείνο που θέτει σε ενέργεια τα λευκά κύτταρα και που τα καθιστά ικανά να αναγνωρίζουν τους διαφόρους αυτούς εχθρούς, που είναι επίσης γνωστοί ως αντιγόνα; Η γλοβουλίνη γάμμα, μια από τις πρωτεΐνες του αίματος, παράγει αντισώματα, τα οποία προσκολλώνται στα αντιγόνα, και με τον τρόπο αυτόν τα προσδιορίζουν ως παρείσακτους και κάνουν τα λευκά κύτταρα να επιτεθούν και να τα κατασυντρίψουν μέσω της ενεργείας ενζύμων. Κάποτε ενόμιζαν ότι ένα αντιγόνον έκανε τα κύτταρα του πλάσματος να παράγουν ένα αντίσωμα ειδικά κατασκευασμένο για να ταιριάζη μαζί του. Αλλά τώρα κατανοείται ότι τα κύτταρα του πλάσματος έχουν αυτά τα ίδια χιλιάδες αντισώματα διαφόρων ειδών κι έτσι, όταν τα μικρόβια προσβάλλουν το σώμα, ενώνονται με κάποια από τα διάφορα αντισώματα με τα οποία ταιριάζουν περισσότερο.
Η όλη διεργασία έχει εξεικονισθή ως εξής: Το αντιγόνον μοιάζει μ’ έναν άνθρωπο που αντί να πάη στο ράφτη και να παραγγείλη μια φορεσιά στα δικά του μέτρα (όπως κάποτε ενομίζετο για τα αντιγόνα,) πηγαίνει σ’ ένα μεγάλο κατάστημα που έχει χιλιάδες φορεσιές διαφόρων σχεδίων και μεγεθών και διαλέγει μια από τις πολλές που του πηγαίνει κάπως καλά, αλλ’ όχι κατ’ ανάγκην τέλεια.
Τι συμβαίνει έπειτα; Κάποιο σήμα αποστέλλεται από το σώμα και τα κύτταρα του αίματος αρχίζουν να παράγουν εκείνο το ειδικό αντίσωμα κατά χιλιάδες. Το ότι τα αντισώματα δεν είναι ανάγκη να ταιριάζουν τέλεια μπορεί να διαπιστωθή από το γεγονός ότι ο εμβολιασμός με δαμαλίτιδα (που είναι αρκετά όμοιος αλλ’ όχι ο ίδιος με τον ιόν της ευλογιάς) μπορεί να παράγη ανοσία κατά της ευλογιάς.
Χρειάζεται καιρός για να παραγάγη το σώμα όλα αυτά τα αντισώματα και γι’ αυτό μερικές φορές το σώμα υποκύπτει στους εισβολείς και αρρωσταίνει. Ωστόσο, όταν δοθή ο απαιτούμενος χρόνος, το σώμα γενικά νικά και, ως αποτέλεσμα της αυξήσεως των αντισωμάτων, το σώμα θα παρουσιάζη μάλλον ανοσία σε μελλοντικές προσβολές. Γι’ αυτό υπάρχει μια παροιμία, «Δεν υπάρχει ανοσία σαν την ανοσία της αναρρώσεως.» Λόγου χάριν, όταν κάποιος πέρασε ανεμοβλογιά σε παιδική ηλικία, έχει πλέον ανοσία στην αρρώστια αυτή. Μέσω των εμβολίων, πάντως, οι άνθρωποι μπόρεσαν συχνά να προμηθεύσουν στο σώμα τεχνητή ανοσία όπως για πολύ καλά γνωστές αρρώστιες σαν τη διφθερίτιδα, τον κοκκύτη την ιλαρά και άλλες.
Το αίμα μερικών ανθρώπων φαίνεται να μην περιέχη γλοβουλίνη γάμμα και ως εκ τούτου δεν παράγει αντισώματα, κι αυτό κάνει μερικά άτομα ευαίσθητα σε κάθε είδος βακτηριακής μολύνσεως. Αυτές, όμως, είναι σπάνιες περιπτώσεις. Ως επί το πλείστον, το ανθρώπινο σώμα έχει αυτόν τον πολύ αποτελεσματικό αμυντικό μηχανισμό. Γιατί, τότε, μερικά άτομα αρρωσταίνουν όταν εκτίθενται σε βλαβερά μικρόβια, ενώ άλλοι όχι; Διότι περιλαμβάνονται και άλλοι παράγοντες. Πρώτα πρώτα υπάρχει το θέμα των γονιδίων. Είναι γνωστόν ότι η προδιάθεσις σε ωρισμένες αρρώστιες είναι κληρονομική κι έτσι μπορεί κατά πολύ να εξαρτάται από την κληρονομημένη ευαισθησία ή την αντίστασι το αν κάποιος αρρωσταίνη ή όχι. Προφανώς, αν και οι δυο γονείς κάποιου ήσαν διαβητικοί, αυτός έχει πιο πολλές πιθανότητες να υποκύπτη σε μολυσματικές ασθένειες που πλήττουν τους διαβητικούς. Το άτομο αυτό, λοιπόν, θα πρέπη να προσέχη περισσότερο από ένα άλλο του οποίου οι γονείς απελάμβαναν πολύ καλή υγεία.
Ένας σχετικός παράγων ο οποίος εξηγεί το γεγονός γιατί μερικοί προσβάλλονται από μολύνσεις και άλλοι όχι είναι ότι οι μολύνσεις και οι ασθένειες δεν είναι μόνον ζήτημα τοξικότητος, δηλαδή, δυνάμεως των μικροβίων, όπως επίστευαν κάποτε. Η μόλυνσις είναι επίσης ζήτημα οικολογίας, δηλαδή της καταστάσεως του σώματος. Έτσι, πειράματα ποντικών απέδειξαν ότι όταν στερούνται τροφής ή υπερσιτίζωνται με ωρισμένες τροφές, προσβάλλονται πολύ γρήγορα από μερικές μολύνσεις. Αλλ’ όταν τα ποντίκια τρέφωνται και πάλι κατάλληλα, σε λίγες μόλις ημέρες η αντίστασίς των γίνεται κανονική. Έτσι και με τους ανθρώπους: πολλά εξαρτώνται από τις γενικές δυνάμεις αντιστάσεως του σώματος.
Συνεργασία με την Ανοσολογική Άμυνα
Πώς μπορείτε να συνεργασθήτε, πώς μπορείτε να ενισχύσετε το ανοσολογικό αμυντικό σύστημα του σώματός σας; Απλώς με το να χρησιμοποιήτε τη λογική. Μην ικανοποιήσθε απλώς με το ότι δεν είσθε άρρωστος. Προσπαθείτε να διατηρήτε καλή υγεία με την κατάλληλη δίαιτα, που σημαίνει να μη φροντίζετε μόνον να παίρνετε αρκετές πρωτεΐνες, λίπη και υδατάνθρακες (ζάκχαρα και άμυλα), αλλά να παίρνετε επίσης τις απαιτούμενες βιταμίνες και ορυκτά στοιχεία. Ένα λουκάνικο κι ένα μπουκάλι με αφρίζουσα σόδα δεν είναι ένα ισορροπημένο γεύμα. Ανεπεξέργαστες τροφές, όπως είναι το σιτάρι με το πίτυρο, το αγυάλιστο ρύζι, φυσικά ζάκχαρα, φρούτα και λαχανικά άφθονα, θα σας βοηθήσουν πολύ απ’ αυτή την άποψι. Έπειτα είναι το ζήτημα του να έχη κανείς την απαιτούμενη ανάπαυσι και ύπνο, τακτική άσκησι αν κάνετε καθιστική εργασία, και αποφυγή καταχρήσεως παντός είδους—αυτά είναι τα πράγματα που θα σας βοηθήσουν για να ενισχύσετε το αμυντικό σύστημα ανοσίας του σώματός σας.
Με το να είσθε εγκρατής θα βοηθήση ιδιαίτερα τις αμυντικές σας δυνάμεις για τη μόλυνσι. Έτσι, πειράματα με ποντίκια απέδειξαν ότι όταν τους εχορηγείτο μόνον το εν τρίτον της τακτικής ποσότητος τροφής, ήταν όμως θρεπτική και καλά ισορροπημένη, ζούσαν πολύ περισσότερο. Αυτό λέγεται ότι οφείλεται στις αλλαγές που προξενεί μια τέτοια δίαιτα στο σύστημα ανοσίας των ποντικών. Εφ’ όσον τα αποτελέσματα αυτά επετεύχθησαν με τα ποντίκια, ο ειδικός επί της ανοσίας Δρ. Ρ. Λ. Γώλφορντ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, της ιατρικής σχολής του Λος Άντζελες, είπε ότι αυτό κατέδειξε ότι οι άνθρωποι θα έκαναν πολύ καλά να τρώγουν λιγώτερο, και ότι μια τέτοια δίαιτα για να είναι πραγματικά αποτελεσματική, θα έπρεπε να καθιερωθή ενωρίς ευθύς αμέσως μετά τον απογαλακτισμό.—Τάιμς της Νέας Υόρκης, 4 Αυγούστου 1971.
Ιντερφερόν
Ένας άλλος από τους αμυντικούς μηχανισμούς του σώματος είναι το ιντερφερόν, μια ουσία που ανεκαλύφθη μάλλον προσφάτως και που τώρα υποβάλλεται σε εντατική έρευνα. Παράγεται από τα κύτταρα του σώματος ως άμυνα εναντίον μολύνσεων από ιούς και διαφέρει από τα αντισώματα από πολλές απόψεις. Καθίσταται αμέσως αποτελεσματικό, ενώ τα αντισώματα απαιτούν χρόνο για να πολλαπλασιασθούν. Έτσι λέγεται ότι το «ιντερφερόν παρουσιάζεται στην κατάλληλη θέσι, στον κατάλληλο χρόνο αρκετά συμπυκνωμένο, για να παίξη ένα σπουδαίο ρόλο στην ανάρρωσι από μολύνσεις ιών.»
Δεύτερον, το ιντερφερόν δεν έχει ειδική ενέργεια, ενώ το αντίσωμα ενεργεί μόνον εναντίον ενός ωρισμένου αντιγόνου ή εναντίον ενός αντιγόνου σχεδόν ομοίου του. Ένας ιός που εισβάλλει στο σώμα κάνει τα κύτταρα να παράγουν ιντερφερόν που ενεργεί όχι ακριβώς εναντίον ενός ειδικού ιού, αλλ’ εναντίον μιας μακράς σειράς ιών. Τρίτον το ιντερφερόν δεν ενεργεί εναντίον του εισβαλόντος ιού με τον τρόπο που ενεργεί το αντίσωμα εναντίον ενός αντιγόνου, αλλά επάνω στα ίδια τα κύτταρα του σώματος, δίνοντάς τους την ικανότητα να εξουδετερώσουν το αποτέλεσμα του ιού.
Περαιτέρω, μολονότι το ιντερφερόν είναι ένα πρωτεϊνικό μόριο, δεν αντιμετωπίζεται σαν μια ξένη ουσία από το σύστημα ανοσίας του οργανισμού. Ένεκα τούτου, το ιντερφερόν μπορεί να μεταμοσχευθή από κάποιο άλλο σώμα ή από ένα άλλο είδος χωρίς να κάμη να σχηματισθούν οποιαδήποτε αντισώματα. Το να παραχθή όμως ιντερφερόν από αίμα για ιατρική χρήσι αποτελεί μια τόσο δαπανηρή διαδικασία ώστε να απαγορεύεται. Γι’ αυτό το λόγο οι ιατρικοί ερευνηταί πειραματίζονται με ουσίες που διεγείρουν την παραγωγή του ιντερφερόν μέσα στα κύτταρα του σώματος. Έχουν ανακαλύψει μια τέτοια ουσία την οποία έχουν προσδιορίσει ως «πόλιο I:C.»
Δοκιμάζοντας την ουσία αυτή σε ποντίκια διεπίστωσαν ότι είναι εξαιρετικά αποτελεσματική. Έτσι τρεις ώρες αφού δόθηκε σε δεκαεπτά ποντίκια πόλιο I:C και τριανταδύο ώρες αφού δόθηκε σε άλλα πλασέμπο,a έγινε σε όλα εμβολιασμός από μια θανατηφόρο δόσι ιού πνευμονίας που προσβάλλει τα ποντίκια. Ύστερα από δεκατέσσερες μέρες και τα 17 ποντίκια που είχαν λάβει πόλιο I:C ζούσαν ακόμη, αλλά μόνον ένα από τα τριανταδύο που είχαν πάρει το πλασέμπο ζούσε. Όσον αφορά τη χρήσι του πόλιο I:C σε ανθρώπους, αυτή ακόμη βρίσκεται στο πειραματικό στάδιο.
Πώς μπορείτε να συνεργασθήτε με το ‘σύστημα’ ιντερφερόν; Αφού το ιντερφερόν έχει στόχο τις μολύνσεις από ιούς και οι ποιο κοινές είναι εκείνες που πλήττουν τη μύτη μας και το λαιμό μας τον χειμώνα, κάτι που θα μπορούσε να δράση εναντίον του κοινού κρυολογήματος μπορεί να θεωρηθή ότι συνεργάζεται με το αμυντικό μας σύστημα ιντερφερόν. Υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορεί να γίνει αυτό. Η γενική χρήσις φρούτων του είδους των κίτρων, ειδικά τα γκρέιπφρουτ, τα λεμόνια και τα γλυκολέμονα προτού κανείς κρυολογήση, μπορούν να τον προστατεύσουν. Επίσης το ν’ αποφεύγη κανείς παχειές και υπερραφινισμένες τροφές, ιδίως ζυμαρικά, παχειές κρέμες και άλλα, βοηθεί στο ν’ απαλλαγή κανείς από το κοινό κρυολόγημα και πολύ πρόσφατα έχει διαφημισθή πολύ η χρήσις της βιταμίνης Γ στην καταπολέμησι του κοινού κρυολογήματος.
Η Ορμονική Άμυνα
Δικαίως οι ορμόνες έχουν χαρακτηρισθή ως μια «άλλη όψις της φυσικής αμύνης του οργανισμού.» Έρχονται σε βοήθειά μας όταν απειλούμεθα από κάποια βιαιότητα βοηθώντας μας είτε να παλέψωμε είτε να τραπούμε σε φυγή. Για το θυμό ή τη συμπλοκή το σώμα παράγει την νοραδρεναλίνη και για το φόβο, τη φυγή ή την κατάθλιψι (η τελευταία χαρακτηρίζεται ως «θυμός κατευθυνόμενος προς τον εαυτό του») ο οργανισμός παράγει την αδρεναλίνη.
Όταν αντιμετωπίζωμε την εκλογή της συμπλοκής ή της φυγής, οι ορμόνες κάνουν τους πνεύμονες να αναπνέουν πιο βαθειά και η καρδιά κτυπάει πιο γρήγορα, η πίεσις του αίματος ανεβαίνει και το αίμα μετακινείται από τα εσωτερικά όργανα εκεί που χρειάζεται περισσότερο, στους μυς, στην καρδιά και στον εγκέφαλο.
Πώς μπορείτε, λοιπόν, να συνεργασθήτε με το ορμονικό αμυντικό σύστημα του οργανισμού σας; Κυρίως με δυο τρόπους. Όλα όσα κάνετε για να διατηρήσετε καλή υγεία (να τρώτε θρεπτική τροφή, να έχετε αρκετή ανάπαυσι και ύπνο και ούτω καθ’ εξής) θα σας δώσουν ένα καλύτερο απόθεμα που οι ορμόνες μπορούν να χρησιμοποιήσουν σε περίπτωσι κινδύνου. Και ιδιαίτερα όσο περισσότερο μαθαίνετε να ελέγχετε τις συγκινήσεις σας, τόσο το λιγώτερο θα παραφορτώνετε ή θα προσκαλήτε έντασι στα ζωτικά σας όργανα. Η Βιβλική παροιμία αληθεύει: «Η υγιαίνουσα καρδία είναι ζωή της σαρκός.»—Παροιμ. 14:30.
Το Δέρμα ως Άμυνα
Αυτό που δεν πρέπει να παραβλέψωμε ως άμυνα του οργανισμού είναι το δέρμα. Πραγματικά προστατεύει το σώμα από εισβολή βλαβερών ουσιών και οργανισμών. Είναι καλά προσαρμοσμένο γι’ αυτόν τον σκοπό έχοντας ένα νεκρό αλλ’ όμως αντισηπτικό εξωτερικό στρώμα που διατηρείται υγρό και εύκαμπτο με την εφίδρωσι και τις ελαιώδεις εκκρίσεις. Τι μπορείτε να κάμετε για να συνεργασθήτε μ’ αυτόν τον αμυντικό παράγοντα του οργανισμού σας;
Στην περίπτωσι ενός κοψίματος ή κάποιας άλλης πληγής, το καλό καθάρισμα είναι πρωτίστης σπουδαιότητος. Για ένα καλό δέρμα υπάρχει ανάγκη επίσης κατάλληλης διατροφής. Γι’ αυτό, όπως λέγουν, σοβαρές ανωμαλίες του δέρματος «παρουσιάζονται ενωρίς και καταφανώς» σε πολλές περιπτώσεις «τροφικής ανεπαρκείας.» Και ενώ το καθημερινό ντουζ ή λουτρό δυνατόν να έχη τις αισθητικές αξίες τους, μπορεί να βλάψη όταν πολύ χρησιμοποιήται σκληρό σαπούνι. Σύμφωνα με ένα εξέχοντα Αμερικανό ειδικό για τις αλλεργίες, «ένας ασθενής μπορεί να παίρνη το καθημερινό λουτρό του χωρίς σαπούνι και να καθαρίζη το σώμα του καλά τρίβοντας ελαφρά το δέρμα με μια στεγνή πετσέτα μετά το μπάνιο.»
Η κοινή λογική και η μετριοπάθεια υπαγορεύουν να τιμούμε τον πάνσοφο Δημιουργό και να τον ευχαριστούμε για τα αμυντικά συστήματα που υπάρχουν στο σώμα μας. Εφ’ όσον η καλή υγεία είναι μια πάρα πολύ επιθυμητή κατάστασις, το να είμεθα συνετοί θα αποδείξη ότι συνεργαζόμεθα με αυτούς τους αμυντικούς μηχανισμούς.
[Υποσημειώσεις]
a Ένα αδρανές παρασκεύασμα που δίδεται για να ανακουφίση τον ασθενή ή που χρησιμοποιείται για να γίνονται πειράματα.