Η Θαυμαστή Μήτρα
ΠΟΙΟ θα θεωρούσατε ως το μεγαλύτερο οικοδομικό έργο στη γη; Πολύ πιθανόν θα συμφωνήσετε ότι από τα εκατομμύρια των οικοδομών που υπάρχουν, κανένα δεν μπορεί να παραβληθή με την οικοδομή ενός ανθρωπίνου σώματος. Και το εκπληκτικό είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτού του έργου γίνεται στο μικρό γυναικείο όργανο που λέγεται μήτρα. Στην πραγματικότητα μόλις μπορούμε να συλλάβωμε ένα ελάχιστο κλάσμα της λειτουργίας αυτού του θαυμαστού «λίκνου» της ζωής.
Αυτό το όργανο, που έχει το σχήμα ενός ανεστραμμένου αχλαδιού, αποτελείται από δύο μέρη, από το κύριο σώμα και από τον «τράχηλο» ή «αυχένα» της μήτρας. Η μήτρα της μέσης άγαμης γυναίκας έχει μήκος περίπου 7-8 εκατοστά και είναι κάπως ελλειψοειδής στην κορυφή ή στο πλατύτερο μέρος, το οποίον έχει μήκος περίπου 6,5 εκατοστά και πλάτος 5 εκατοστά. Αποτελείται από παχύ τοίχωμα από ισχυρούς μυς, ώστε ο εσωτερικός όγκος της μήτρας δεν είναι μεγαλύτερος από τον όγκο μιας δακτυλήθρας. Στα πλάγια κοντά στην κορυφή, ξεκινούν οι δύο σάλπιγγες, με μήκος περίπου 11,5 εκατοστών. Σχηματίζοντας μικρή γωνία κάτω από τις σάλπιγγες ξεκινούν οι σύνδεσμοι προς τις δύο ωοθήκες, η κάθε μια τοποθετημένη κοντά στην είσοδο των σαλπίγγων. Οι ωοθήκες έχουν περίπου το μέγεθος ενός αμυγδάλου με τον φλοιό του, και η εσωτερική δίοδος των σαλπίγγων έχει περίπου τη διάμετρο μίας γουρουνότριχας.
Το πρώτο στάδιο της οικοδομήσεως ενός νέου ανθρώπου αρχίζει όταν οι ωοθήκες παράγουν ένα ώριμο ωάριο. Αυτό συμβαίνει περίπου κάθε είκοσι οκτώ ημέρες, συνήθως πότε με τη μία και πότε με την άλλη ωοθήκη. Το μικροσκοπικό ωάριο μεγέθους σαν τη μύτη της καρφίτσας, μόλις ορατό, βρίσκει τη σαλπιγγοειδή είσοδο της σάλπιγγος και αρχίζει ένα αργό ταξίδι κατά μήκος του αυλού προς τη μήτρα. Αυτή είναι η στιγμή κατά την οποίαν μπορεί να λάβη χώραν η σύλληψις. Σε μια τέτοια στιγμή της συνουσίας άρρενα σπερματοζωάρια (κατά εκατομμύρια) θα ταξιδέψουν μέσω του τραχήλου προς τα πάνω μέσω της μήτρας και της σάλπιγγας, «κολυμπώντας» προς το ωάριο. Όσο μικρό και αν είναι το ωάριο, είναι εν τούτοις 85.000 φορές μεγαλύτερο από το σπερματοζωάριο! Τελικά ένα σπέρμα καταφέρνει να διαπεράση το ωάριο και να φθάση στον πυρήνα του· εκεί οι πυρήνες του σπέρματος και του ωαρίου συνδυάζονται για ν’ αρχίσουν τη ζωή ενός νέου ανθρώπου. Τα εκατομμύρια των άλλων σπερματοζωαρίων πεθαίνουν. Εφ’ όσον η διάρκεια ζωής του σπέρματος και του ωαρίου είναι μόνον δύο μέρες περίπου, η σύλληψις πρέπει να λάβη χώραν, αν λάβη, μέσα σ’ αυτή τη σύντομη περίοδο.
Μια Νέα Ζωή Αρχίζει
Πρέπει να σημειωθή ότι μια νέα ζωή αρχίζει όταν τα κύτταρα αρχίσουν να διαιρούνται για να σχηματίσουν το νέο άτομο. Και το σπέρμα με το ωάριον ενώνονται, όχι στη μήτρα, αλλά στη σάλπιγγα, ή μερικές φορές κατά τη διάρκεια του συντόμου ταξιδίου από την ωοθήκη στην σάλπιγγα. Η σύλληψις συμβαίνει πολύ σπάνια στη μήτρα. Το γονιμοποιημένο ωάριο φθάνει στη μήτρα τέσσερις έως οκτώ ημέρες μετά τη σύλληψι. Οποιαδήποτε πράξις η οποία σταματά τη λειτουργία αφού συμβή η σύλληψις, ή που προξενεί την απαλλαγή από το γονιμοποιημένο ωάριο, είναι έκτρωσις.
Στο μεταξύ, η δραστηριότης συνεχίζεται στη μήτρα. Ένα παχύ, μαλακό σπογγώδες επίστρωμα, που καλείται φθαρτός υμήν, πλούσιο σε αιμοφόρα αγγεία έχει ετοιμασθή στον βλεννογόνο της μήτρας. Αυτό θ’ αποτελέση μια «κοίτη» για το γονιμοποιημένο ωάριο. Στην περίπτωσι που δεν συμβαίνει γονιμοποίησις, τα αιμοφόρα αγγεία που είναι στον σπογγώδη υμένα αρχίζουν να συστέλλωνται. Με τον καιρό αυτός ο υμήν αποσπάται και αποβάλλεται μέσω του τραχήλου, γίνεται δε αντιληπτό από μια περίοδο αιμορραγίας, συνήθως τεσσάρων έως επτά ημερών. Αυτό καλείται έμμηνος ρύσις.
Αν έχη λάβει χώραν σύλληψις, το γονιμοποιημένο ωάριο πολλαπλασιάζεται με υποδιαίρεσι των κυττάρων και λαμβάνει το σχήμα μούρου, γι’ αυτό καλείται μορίδιον, αλλ’ αυτό το μορίδιον είναι εξαιρετικά μικρό καθώς ταξιδεύει κατά μήκος του αγωγού της σάλπιγγος. Φθάνοντας στη μήτρα, αυτό το μορίδιο, που το εξωτερικό του στρώμα ονομάζεται «τροφοβλάστη,» εγκαθίσταται στον σπογγώδη υμένα του βλεννογόνου της μήτρας. Ο ουλώδης ιστός από την πληγή που δημιουργήθηκε έτσι στον βλεννογόνο καλύπτει το μέρος, προστατεύοντας το μικροσκοπικό αντικείμενο. Αργότερα το αναπτυσσόμενο έμβρυο θα αναπτύξη στη μητρική κοιλότητα ένα δερματικό μίσχο, ο οποίος τελικά θα γίνη ο «ομφάλιος λώρος.» Γύρω από το έμβρυο και τον δερματικό μίσχο σχηματίζεται ένας σάκκος σαν φυσαλίδα που ονομάζεται «αμνίον.» Αυτός ο σάκκος είναι γεμάτος με υγρό το οποίον χρησιμεύει ως προστασία από τραυματισμούς και επίσης προμηθεύει κάποια τροφή για το σχηματιζόμενο βρέφος.
Ο Εκπληκτικός Πλακούς
Τώρα συμβαίνουν θαυμαστά πράγματα στο μαλακό βλεννογόνο της μήτρας. Αρχίζει να σχηματίζεται ο «πλακούς.» Αυτός είναι ένα στρογγυλό πλατύ όργανο κολλημένο στο τοίχωμα της μήτρας και το οποίον, όπως θα δούμε, εκτελεί εκπληκτικές λειτουργίες. Καθώς σχηματίζεται ο πλακούς, παρουσιάζονται αιμοφόροι «κενοί χώροι» στην τροφοβλάστη, που στο στάδιο αυτό καλείται χόριον, και στον μαλακό βλεννογόνο της μήτρας. Γύρω από αυτούς τους κενούς χώρους σύντομα παρουσιάζονται αγγειακά τοιχώματα, που σχηματίζουν το κυκλοφοριακό σύστημα του ιδίου του βρέφους. Στο τέλος του πρώτου μηνός το έμβρυο έχει απλά νεφρά, ένα πεπτικό σωλήνα, συκώτι, κυκλοφοριακό σύστημα και καρδιά—ένα μικρό σωλήνα σχήματος U μήκους δύο χιλιοστών (περίπου ενός δεκάτου της ίντσας). Επομένως τα κυκλοφοριακά συστήματα της μητέρας και του παιδιού είναι εντελώς χωριστά και ποτέ δεν αναμιγνύονται άμεσα.
Στους λίγους μήνες που λειτουργεί ο πλακούς κάνει πραγματικά ένα τεράστιο έργο. Από τον σχηματισμό του στο πρώτο στάδιο της περιόδου της κυήσεως έως τη γέννησι, το βρέφος εξαρτάται καθ’ ολοκληρίαν από τον πλακούντα για οξυγόνο, τροφή και ένα πλήθος άλλων πραγμάτων. Μετά από τέσσερις μήνες ο πλακούς έχει διάμετρο μόλις λίγο περισσότερο από 7,5 εκατοστά. Την εποχή της γεννήσεως έχει διάμετρο περίπου 20 εκατοστά και ζυγίζει περίπου μισό κιλό. Κατά τη γέννησι αποσπάται από τον βλεννογόνο της μήτρας, για να αποβληθή. Γι’ αυτό μερικές φορές λέγεται «ύστερον.»
Πώς μεταφέρει ο πλακούς τα ζωοπάροχα εφόδιά του στο βρέφος; Αυτό συντελείται διά της κυκλοφορίας του αίματος του βρέφους μέσω του ομφαλίου λώρου. Αυτός ο λώρος έχει δύο αρτηρίες που οδηγούν από το βρέφος στον πλακούντα και μια φλέβα από τον πλακούντα στο βρέφος. Αυτά τα αιμοφόρα αγγεία διακλαδούνται στον πλακούντα σαν συστάς δένδρων και «δάκτυλα» σαν φύλλα αποτελούμενα από κύτταρα, περικλείουν αυτά τα κλαδιά. Το αίμα της μητέρας το οποίον μέσω άλλων αιμοφόρων αγγείων ρέει από τα τοιχώματα της μήτρας στον πλακούντα περιβρέχει αυτά τα «δάκτυλα» ώστε να μπορούν να απομακρύνουν τις άχρηστες ουσίες από το έμβρυο και να παραλάβουν τροφή για να την μεταφέρουν μέσω του ομφαλίου λώρου στο βρέφος.
Ο πλακούς χρησιμεύει στο βρέφος ως πνεύμονες, συκώτι, νεφρά και έντερον έως ότου το βρέφος βγη στον κόσμο για να ζήση μόνο του. Ο πλακούς εκτελεί επίσης μερικές από τις λειτουργίες ενός ενδοκρινούς αδένος. Επί πλέον παράγει ουσίες που μπορούν να καταπολεμήσουν λοιμώξεις. Πώς εκτελεί τις λειτουργίες όλων αυτών των οργάνων προς όφελος του βρέφους;
Εκτελώντας το έργο ενός πνεύμονος ο πλακούς ανταλλάσσει το διοξείδιο του άνθρακος από το αίμα του βρέφους με οξυγόνο από το αίμα της μητέρας. Ενεργώντας σαν «νεφρό,» ο πλακούς διυλίζει την ουρία από το αίμα του βρέφους και την μεταφέρει στο αίμα της μητέρας απ’ όπου αποβάλλεται μέσω των νεφρών της. Ενεργώντας σαν συκώτι, ο πλακούς επεξεργάζεται μερικά από τα αιμοσφαίρια της μητέρας, και μεταφέρει μερικά απαραίτητα στοιχεία, όπως σίδηρο, στο κυκλοφοριακό σύστημα του βρέφους. Εκτελώντας τη λειτουργία των εντέρων ο πλακούς χωνεύει τα μόρια της τροφής με τη βοήθεια ενζύμων. Αυτές οι ανταλλαγές γίνονται μέσω των πόρων των διακλαδουμένων αιμοφόρων αγγείων του εμβρύου. Ο πλακούς εκτελεί επίσης ένα έργο όμοιο με τους αδένας παράγοντας ωρισμένες ορμόνες για το βρέφος καθώς και για τη μητέρα. Χρησιμεύει ως προστασία για το βρέφος κατασκευάζοντας ωρισμένα συστατικά του αίματος τα οποία προλαμβάνουν τις λοιμώξεις. Όλα αυτά δίνουν την ικανότητα στο βρέφος να λειτουργή τελείως μόνο του και το προετοιμάζει για να κάνη όλα αυτά τα πράγματα μόνο του μετά τη γέννησι.
Εφ’ όσον αυτά που προμηθεύει ο πλακούς προέρχονται από το αίμα της μητέρας, ό,τι παίρνει η μητέρα στον οργανισμό της έχει επίδρασι στο βρέφος. Αν καπνίση ένα τσιγάρο, στο αίμα του βρέφους περνάει μια ωρισμένη ποσότης νικοτίνης. Αν πάρη ένα ναρκωτικό, λίγο από αυτό φθάνει στο παιδί. Πολλές λοιμώξεις που παθαίνει η μητέρα μπορούν να επηρεάσουν το βρέφος. Το αφροδίσιο νόσημα σύφιλις μπορεί να καταλήξη σε κίνδυνο για τη μητέρα και μεγάλη βλάβη ακόμη και θάνατο για το βρέφος κατά την περίοδο της κυήσεως ή κατά τον τοκετό.
Υπάρχει επίσης κίνδυνος από τα αναισθητικά που δίδονται οπή μητέρα κατά τον τοκετό. Όταν ένα βρέφος γεννάται, πρέπει να είναι ξυπνητό και ζωηρό, όχι κάτω από αναισθησία ή καταπραϋντικά. Αυτό συμβαίνει ειδικά διότι η πρώτη αναπνοή του παιδιού απαιτεί πέντε φορές μεγαλύτερη προσπάθεια από μια συνηθισμένη αναπνοή.
Ο Αμνιακός Σάκκος—Υδάτινη Κατοικία κατά τη Διάρκεια της Κυήσεως
Στη διάρκεια της περιόδου της κυήσεως το βρέφος ζη στον αμνιακό σάκκο, ο οποίος είναι μια ανθεκτική, γυαλιστερή και διαφανής μεμβράνη. Είναι πάντοτε γεμάτος υγρό, το οποίο όμως δεν είναι λιμνάζον. Περισσότερο από το ένα τρίτο του όγκου του αποβάλλεται και αντικαθίσταται κάθε ώρα. Αυτό σημαίνει μια συνολική ημερησία ανταλλαγή ίση με έξη γαλλόνια! Τον τρίτο περίπου μήνα το βρέφος αρχίζει να εκτελή ασκήσεις εισπνοής και εκπνοής. Η εισπνοή του αμνιακού υγρού μπορεί να βοηθήση στον σχηματισμό των πνευμονικών σάκκων του. Το βρέφος δεν πνίγεται, διότι το αίμα του παίρνει οξυγόνο από τη μητέρα μέσω της ενεργείας του πλακούντος. Επίσης το βρέφος καταπίνει πολύ από αυτό το υγρό, από το οποίον προφανώς λαμβάνει κάποια τροφή.
Ο αμνιακός σάκκος παρέχει και άλλη μια σπουδαία υπηρεσία στο βρέφος. Παρέχει στο βρέφος μια σταθερή θερμοκρασία στην προσωρινή «κατοικία» του. Επί πλέον, το βρέφος είναι σχεδόν αβαρές στο υγρό περιβάλλον του και επομένως είναι ελεύθερο να κλωτσά, να κινήται γύρω και ακόμη να κάνη τούμπες, ισχυροποιώντας με όλα αυτά τους μυς του ώστε όταν θα βγη στον κόσμο της ατμοσφαίρας να μπορή να κινήται χωρίς το υγρό στήριγμά του.
Θαυμαστά Γεγονότα κατά τον Χρόνο του Τοκετού
Στο τέλος των εννέα μηνών η μήτρα έχει εκταθή σε μέγεθος πολλές φορές μεγαλύτερο από το κανονικό ούτως ώστε να χωρή το μωρό των τριών έως τεσσάρων και πλέον κιλών. Κατά τη στιγμή του τοκετού πρέπει να συσταλή για ν’ αποβάλη το βρέφος. Αυτό καλείται «ωδίς,» πόνος του τοκετού. Η μήτρα είναι κατάλληλα εφωδιασμένη γι’ αυτή τη συστολή έχοντας ένα πολύπλοκο σύστημα μυϊκών ιστών περιελιγμένων γύρω της με δεξιόστροφη και αριστερόστροφη διεύθυνσι. Περισταλτικά κύματα, που αρχίζουν από τα τοιχώματα των αυλών των σαλπίγγων, ενεργούν ως εγκάρσιοι βηματοδότες για τις μητρικές συστολές που κινούνται από την κορυφή προς τον τράχηλο. Ένα ενδιαφέρον γεγονός είναι ότι αυτή η διευθέτησις θα μπορούσε να προξενήση άτακτες συστολές αν η μήτρα δεν παρουσίαζε ανεξάρτητα κάποιο βαθμό ρυθμικότητος.
Μετά τη γέννησι του βρέφους αποβάλλεται ο ομφάλιος λώρος με τον πλακούντα στην άκρη του. Αν παραμείνη έτσι, θα ξεραθή σε μια περίπου εβδομάδα. Αλλά συνήθως ο γιατρός κόβει τον λώρο αφού τον δέση. Υπάρχει κίνδυνος μεγάλης αιμορραγίας; Συνήθως όχι. Αυτό συμβαίνει διότι μια ζελατινώδης ουσία στον ομφάλιο λώρο απλώνεται αυτομάτως για να κλείση τα αιμοφόρα αγγεία σαν αιμοστατικό. Επίσης, μια βαλβίς μέσα στην καρδιά κλείνει ώστε να είναι σε θέσι να εκτελή την νέα της λειτουργία να στέλνη αίμα στους πνεύμονας του βρέφους να λειτουργούν. Αν δεν υπήρχε αυτή η πρόβλεψις, το βρέφος θα πέθαινε αμέσως.
Το βρέφος γεννάται συνήθως με το κεφάλι μπροστά. Ο αμνιακός σάκκος σπάζει, αλλά το υγρό ακόμη προστατεύει το βρέφος από τοπικά κτυπήματα δημιουργώντας μια υδροστατική ισορροπία ώστε η πίεσις των συστολών της μήτρας να είναι ίση σε όλα τα σημεία του σώματός του. Όταν το βρέφος γεννάται είναι καθαρό και όχι ματωμένο. Έχει λίγο αμνιακό υγρό επάνω του. Επίσης, όταν ο πλακούς αποσπάται από τον βλεννογόνο της μήτρας, η μήτρα τότε συστέλλεται στο αρχικό της ή σχεδόν στο αρχικό της μέγεθος χωρίς σοβαρή απώλεια αίματος.
Τα Αναπαραγωγικά Όργανα Είναι Άξια Σεβασμού
Είναι πραγματικά ένα θαύμα να σκέπτεται κανείς το έργο που γίνεται στη μήτρα. Από αυτή την εξέτασι μόνο την «επιφάνεια» του θέματος έχομε εξερευνήσει. Οι βιολόγοι και οι γιατροί πολύ λίγες από τις λειτουργίες μπορούν να εξηγήσουν. Ποιος τις καταλαβαίνει πλήρως; Εκείνος που σχεδίασε όλη αυτήν τη λειτουργία—ο Δημιουργός, ο Ιεχωβά Θεός. Παρατηρήστε πόσο αληθινά ο Βιβλικός ψαλμωδός έγραψε κάτω από έμπνευσι (Ψαλμ. 139:13, 15, 16):
«Συ εμόρφωσας τους νεφρούς μου.»
Ναι, κάθε όργανο στο σώμα είχε προσχεδιασθή από τον Δημιουργό και διαμορφώθηκε αμέσως στη μήτρα για τον ειδικό ρόλο του.
«Με περιετύλιξας εν τη κοιλία της μητρός μου.»
Ακόμη και σήμερα πολλές από τις λειτουργίες της γεννήσεως δεν μπορούν να γίνουν ορατές από τον άνθρωπο. Ο Θεός διευθέτησε τα ζητήματα ούτως ώστε η δομική διαδικασία, μέρη της οποίας δεν είναι ευχάριστα στα ανθρώπινα μάτια, να μη φαίνεται. Το βρέφος βγαίνει από τη μήτρα ένα τελειωμένο προϊόν, καθαρό, όμορφο, αξιαγάπητο.—Παραβάλετε 1 Κορ. 12:23, 24.
«Δεν εκρύφθησαν τα οστά μου από σού, ενώ επλαττόμην εν τω κρυπτώ και διεμορφωνόμην εν τοις κατωτάτοις της γης.»
Την έκτη εβδομάδα το έμβρυο αποκτά ένα πλήρη σκελετό, όχι ακόμη από κόκκαλο, αλλά από ευλύγιστο χόνδρο, ο οποίος αργότερα γίνεται κόκκαλο. Ο ψαλμωδός μιλεί για διαμόρφωσι νεύρων, μυών, ιστών—τα χιλιάδες διαφορετικά νήματα, τα οποία υφαίνονται στα πιο πολύπλοκα σχέδια χρωμάτων, ομορφιάς και λειτουργίας. Αυτό γίνεται στο απόλυτο σκοτάδι της μήτρας, τόσο κρυμμένο και μυστηριώδες για τον άνθρωπο όσο τα βάθη της γης.
«Το αδιαμόρφωτον του σώματός μου είδον οι οφθαλμοί σου· και εν τω βιβλίω σου πάντα ταύτα ήσαν γεγραμμένα, ως και αι ημέραι καθ’ ας εσχηματίζοντο, και ενώ ουδέν εκ τούτων υπήρχε.»
Οι επιστήμονες τώρα γνωρίζουν ότι ο γενετικός κώδιξ περιέχεται κατ’ αρχήν στα «γονίδια» που βρίσκονται στον πυρήνα του γονιμοποιημένου ωαρίου. Ο Θεός που έκαμε το σχέδιο για το ανθρώπινο γένος μπορεί επίσης να γνωρίζη εκ των προτέρων τα ιδιαίτερα φυσικά και διανοητικά χαρακτηριστικά που ένα παιδί θα έχη κληρονομήσει.—Παραβάλετε Γέν. 16:11, 12· 25:23· Ρωμ. 9:10-12:
Ο ψαλμωδός συνεχίζει και λέγει:
«Πόσον δε πολύτιμοι είναι εις εμέ αι βουλαί σου Θεέ! Πόσον εμεγαλύνθη ο αριθμός αυτών!»—Ψαλμ. 139:17.
Γνωρίζοντας το θαυμαστά περίπλοκον του σώματός μας και τις αναπαραγωγικές ικανότητές του και την υψηλή εκτίμησι που έχει ο Θεός γι’ αυτές, οι άνδρες και οι γυναίκες πρέπει πράγματι ν’ αποφεύγουν την κακή χρήσι των. Μια εσκεμμένη, όχι απαραίτητη στείρωσις θα αντανακλούσε ασφαλώς έλλειψι σεβασμού για τη δημιουργία του Θεού. (Παραβάλετε Δευτερονόμιον 23:1.) Εξ άλλου, μερικές ασθένειες μπορεί ν’ απαιτούν εγχειρήσεις που θυσιάζουν ωρισμένα όργανα προκειμένου να σωθή η ζωή κάποιου. Αυτή η κατάστασις συμβαίνει μερικές φορές όσον αφορά τα γυναικεία όργανα αναπαραγωγής. Οι Χριστιανοί αφήνουν αυτό το ζήτημα στη συνείδησι εκείνων τους οποίους αφορά. Η απόφασις θα βασίζεται στην εκ μέρους των γνώσι του προβλήματος και τη συμβουλή του γιατρού σχετικά με την ανάγκη ή το επείγον μιας τέτοιας εγχειρήσεως. Πάντοτε, όμως, πρέπει να έχωμε υπ’ όψιν μας ότι αυτό το «λίκνον» της ζωής είναι έργον των χειρών του Θεού και πρέπει να το μεταχειριζώμεθα με σεβασμό.
[Διάγραμμα στη σελίδα 12]
(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)
1. Τράχηλος
2. Μητρική κοιλότης
3. Σωλήν σάλπιγγος
4. Γονιμοποίησις
5. Ωοθήκη