Θα Θέλατε να Ζήτε στον Παράδεισο;
Λίγα άτομα θα εσκέπτοντο ότι υπάρχει κάποια σχέσις μεταξύ ενός κοιμητηρίου και ενός παγγήινου παραδείσου. Αλλά κρατήστε στη διάνοιά σας και τα δύο καθώς εξετάζετε ό,τι λέγεται εδώ.
ΣΑΝ μια μικρή πόλις κρυμμένη στους κόλπους του Αμβούργου στη Γερμανία, το Όλσντορφ αυξάνεται με αναλογία περίπου 220 ατόμων τη βδομάδα. Στολίζεται με 10.000 περίπου δένδρα και θάμνους, και είναι πνιγμένο από λουλούδια πολλών χρωμάτων και ποικιλιών.
Εκατοντάδες χιλιάδες άτομα επισκέπτονται το Όλσντορφ κάθε χρόνο. Κι’ εγώ τολμώ να πω ότι είναι ένα μέρος που ίσως σας άρεσε να επισκεφθείτε, αλλ’ όχι και να μείνετε. Το γεγονός είναι ότι οι 1.200.000 και πλέον μόνιμοι κάτοικοί του θα προτιμούσαν να μην είχαν έλθει σ’ αυτό το μέρος. Ναι, μολονότι είναι ένας όμορφος τόπος, δεν είναι πράγματι τόπος για να ζήση κανείς. Βλέπετε, το Όλσντορφ είναι ένα κοιμητήριο! Έχοντας έκτασι 403 εκτάρια (996 έηκερς), είναι ένα από τα μεγαλύτερα κοιμητήρια της Ευρώπης. Αν όλοι οι «κάτοικοι» αυτού του κοιμητηρίου, οι οποίοι υπερβαίνουν τους 1.200.000, είχαν ταφή σε τάφους κανονικού μεγέθους ο ένας δίπλα στον άλλον, θα σχημάτιζαν μια λωρίδα πλάτους δυο μέτρων (6,5 ποδών) η οποία θα κάλυπτε 1.100 χιλιόμετρα (684 μίλια), από το Αμβούργο της Γερμανίας ως τη Βιέννη της Αυστρίας!
Αλλά το Όλσντορφ δεν είχε μεγάλη σημασία για μένα ως την ηλιόλουστη εκείνη μέρα του Σεπτεμβρίου που πήγα εκεί για να κάμω μια ομιλία κηδείας για τη μητέρα ενός καλού φίλου μου που πέθανε. Η ομιλία επρόκειτο να γίνη στην αίθουσα κηδειών Νο. 10, και θυμάμαι ότι διερωτήθηκα: «Μπορεί το νεκροταφείο να είναι πράγματι τόσο μεγάλο ώστε να χρειάζωνται τουλάχιστον 10 αίθουσες;» Όταν πήγα εκεί έμεινα έκπληκτος. Και όσο περισσότερο έβλεπα, τόσο μεγαλύτερη έκπληξι αισθανόμουν. Ήταν σαν να βρισκόμουν σ’ ένα όμορφο πάρκο, σ’ έναν παράδεισο.
Η Έναρξις του «Παραδείσου» στο Όλσντορφ
Και πώς έγινε αυτός ο «παράδεισος»; Στο τελευταίο ήμισυ του 19ου αιώνος, τα τοπικά νεκροταφεία που υπήρχαν στο Αμβούργο δεν ήσαν πια αρκετά μεγάλα για να καλύψουν τις ανάγκες του αυξανόμενου πληθυσμού. Έτσι, έγιναν σχέδια για να καθορίσουν τη θέσι ενός δημοτικού διαθρησκευτικού νεκροταφείου στους Αγρούς του Όλσντορφ, κοντά σ’ ένα χωριό που είχε το ίδιο όνομα, περίπου 10 χιλιόμετρα (6 μίλια) έξω από το Αμβούργο. Στα μετέπειτα χρόνια, το χωριό έγινε μέρος του Αμβούργου, αλλά το νεκροταφείο έχει γίνει τόσο γνωστό, ώστε οι κάτοικοι της περιοχής μιλούν για άτομα που έχουν πεθάνει σαν «να βρίσκωνται στο Όλσντορφ.»
Ο Γιόχαν Βίλχελμ Κόρντες, ο ιδρυτής και σχεδιαστής του, πίστευε ότι σ’ ένα νεκροταφείο, για να χρησιμοποιήσωμε τις λέξεις του, «η ομορφιά πρέπει να σαγηνεύη το μάτι και τα φυτά να κρύβουν τους τάφους.» Σ’ αυτό πέτυχε, διότι κανείς δεν μπορεί να αρνηθή την ομορφιά του Όλσντορφ, ούτε η φυτική του ζωή μπορεί να περάση απαρατήρητη. Τα σχέδια του Κόρντες χρησίμευσαν στις αρχές του αιώνος μας σαν πρότυπο για παρόμοιους τύπους νεκροταφείων σε πολλές άλλες Γερμανικές πόλεις.
Μέσα στο νεκροταφείο, 300 και πλέον διαφορετικά είδη δένδρων, από τα οποία μερικά ιθαγενή της Βορείου Αμερικής και της Ασίας, είναι εφωδιασμένα με μικρές επεξηγηματικές πλάκες, κάνοντας το νεκροταφείο να μοιάζη περισσότερο με βοτανικό κήπο. Κάθε Ιούνιο, 29 διαφορετικά είδη μεγάλων θάμνων ροδοδένδρου ανθίζουν στις δυο πλευρές της κύριας κεντρικής οδού του νεκροταφείου, της «Λεωφόρου Κόρντες», μεταβάλλοντάς την σε τοπίο εκπληκτικής ομορφιάς.
Το πάρκο έχει 2.500 πάγκους, 650 καρέκλες και 660 συντριβάνια. Εκατοντάδες πάπιες, χήνες και μαύροι κύκνοι φτιάχνουν την κατοικία τους στις λιμνούλες που βρίσκονται διασκορπισμένες σ’ όλη την περιοχή. Έτσι, μπορείτε να ξεκουρασθήτε δίπλα σε μια λιμνούλα ή ένα συντριβάνι ακούγοντας ένα κονσέρτο που παρουσιάζουν αυτοί οι «φτερωτοί μουσικοί.» Πράγματι, δεν μπορεί κανείς παρά ν’ απολαύση την ήρεμη και ξεκούραστη ατμόσφαιρα. Αυτή η ομορφιά και οι ειρηνικές συνθήκες μ’ έκαναν να σκεφθώ τον παράδεισο.
Σκέψεις για τον παράδεισο
Ένας παράδεισος για ζωντανούς θα ήταν πολύ ευπρόσδεκτος, αλλά γιατί να υπάρχη παράδεισος για τους νεκρούς; Χωρίς αμφιβολία, ένας από τους λόγους για τους οποίους ο Κόρντες και άλλοι σαν κι αυτόν δημιούργησαν αυτόν τον τύπο νεκροταφείου, ήταν να βοηθήσουν στην απομάκρυνσι της πραγματικής τραγωδίας της απώλειας που συμβαίνει στο θάνατο. Ο θάνατος είναι πράγματι εχθρός του ανθρώπου, όπως και η Αγία Γραφή λέγει σαφώς. (1 Κορ. 15:26) Σε καιρούς μεγάλης θλίψεως, η ομορφιά μπορεί να βοηθήση κάποιον να κατανοήση ότι, παρά την απώλεια ενός, η ζωή αξίζει. Αλλά κανένα φυσικό είδος ομορφιάς δεν μπορεί να εξαλείψη τελείως το αίσθημα της απώλειας που αισθάνεται μια χήρα μητέρα ή ένας θλιμμένος σύζυγος σε μια τέτοια στιγμή.
Μιλώντας για την καθολικότητα και το αναπόφευκτο του θανάτου, το περιοδικό Στερν λέγει: «Φθάνει είτε πολύ νωρίς ή πολύ αργά· αλλά φθάνει οπωσδήποτε, και στο τέλος πάντοτε κερδίζει. Το όνομά του είναι θάνατος.» Αντιμετωπίζοντας αυτό το αναπόφευκτο του θανάτου, μήπως το καλύτερο που μπορούμε ν’ αναμένωμε είναι το να βρεθούμε στο είδος του παραδείσου που αντιπροσωπεύεται από το Όλσντορφ; Αν ναι, αυτό δεν είναι παρηγοριά. Ποιος αλήθεια επιθυμεί να γίνη μόνιμος κάτοικος σ’ αυτό το είδος του παραδείσου;
Άρχισα να σκέπτωμαι πόσο παράξενο είναι το ότι, για πολλούς σήμερα, όταν βαδίζουν σ’ ένα όμορφο πάρκο φαίνεται να βρίσκωνται τόσο κοντά στον παράδεισο όσο ελπίζουν ότι είναι δυνατόν να έλθει. Αληθεύει αυτό για σας; Αν ναι, γιατί; Με όλες τις τεχνικές και δημιουργικές ικανότητες του ανθρώπου, γιατί φαίνεται απίστευτος ένας παγκόσμιος παράδεισος; Ακόμη, πώς θα ήταν αν ολόκληρη η γη ήταν ένας παράδεισος, ίσως κάτι σαν τον κήπο της Εδέμ που αναφέρεται στην αφήγησι της Βίβλου για τον Αδάμ και την Εύα; Ενδιαφέρεται ο Θεός—ο οποίος έφτιαξε τη γη κατά πρώτον—για την αποκατάστασι του παραδείσου; Και το πιο σπουδαίο για μας, έχομε κανένα σοβαρό λόγο ν’ αναμένωμε ότι μπορεί να φτιάξη έναν παγκόσμιο παράδεισο στη διάρκεια της ζωής μας;