Τι συμβαίνει στα Σχολεία;
Του ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στον Καναδά
ΑΝ μένετε στη Βόρεια Αμερική ή στην Ευρώπη πιθανώς πληρώνετε γερό φόρο για την παροχή παιδείας στα παιδιά σας. Σ’ ορισμένες περιοχές υπάρχουν νέα σχολικά κτίρια, μια εντυπωσιακή παράταξη από αίθουσες διδασκαλίας με σύγχρονο εξοπλισμό και αφθονία μαθημάτων σε σύγχρονα θέματα. Μήπως όμως όλα αυτά σημαίνουν ότι τα παιδιά που πηγαίνουν στο σχολείο τώρα, μορφώνονται καλύτερα απ’ όσο στο παρελθόν; Όχι κατ’ ανάγκη.
Το γεγονός είναι ότι στη Βόρεια Αμερική υπάρχουν πολλοί τελειόφοιτοι του γυμνασίου (στη δωδέκατη τάξη) που δεν ξέρουν να διαβάζουν καλύτερα από κείνους που πηγαίνουν στην πέμπτη τάξη. Είναι εξίσου αληθινό ότι ορισμένοι μαθητές δεν μπορούν να καταλάβουν πολλά από αυτά που διαβάζουν. Ένας εκπληκτικός αριθμός από αυτούς δεν γράφουν ευανάγνωστα. Σαν αποτέλεσμα, η πιθανότητα να γίνουν παραγωγικά μέλη της κοινωνίας είναι πολύ περιορισμένη.
Γιατί έχουμε τα φτωχά αυτά αποτελέσματα; Τι δεν πάει καλά με την εκπαίδευση των παιδιών;
Τι Συμβαίνει
Ένας από τους λόγους που οι φορολογούμενοι γονείς και οι άλλοι άνθρωποι το βρίσκουν συχνά δύσκολο να κατανοήσουν τι συμβαίνει είναι ότι υποθέτουν πως τα σχολεία βρίσκονται ακριβώς στην ίδια κατάσταση στην οποία ήταν όταν φοιτούσαν οι ίδιοι. Αλλά οι συνθήκες έχουν αλλάξει ριζικά. Ο μέσος όρος των γονέων θα σοκαριζόταν μ’ αυτά που συμβαίνουν κάθε μέρα.
Όχι, δεν αναφερόμαστε στις κάπως αβλαβείς σχολικές φάρσες. Μιλάμε για πώληση ναρκωτικών και για χρήση ναρκωτικών, για κατάχρηση οινοπνευματωδών ποτών, για αχαλίνωτη συμπεριφορά—ακόμη και για πορνεία—στις αυλές των σχολείων. Μιλάμε για μάχες, μαχαιροβγάλματα—συμπεριλαμβάνονται και επιθέσεις σε δασκάλους και γυμνασιάρχες—ακριβώς μέσα στα σχολικά κτίρια. Μιλάμε για ξεδιάντροπη, αδιάκριτη καταστροφή δαπανηρής σχολικής περιουσίας.
Και δεν είναι αυτά μόνο. Σε ορισμένες αίθουσες διδασκαλίας το μάθημα δεν είναι τίποτε άλλο από μάχες ανάμεσα στους δασκάλους και στους αυθάδεις νεαρούς. Οι ευσυνείδητοι δάσκαλοι προσπαθούν να συνεχίζουν το μάθημά τους προς όφελος εκείνων που θέλουν να μάθουν, αλλά οι στασιαστικοί μαθητές τούς διακόπτουν, προκαλούν την εξουσία τους και δημιουργούν αναστάτωση. Υπάρχει κάποια τάση και στους άλλους μαθητές να συμβαδίσουν και να μιμηθούν τους απειθείς, έτσι ώστε, με τον καιρό μια ολόκληρη τάξη μπορεί να στραφεί ενάντια στο δάσκαλο. (Σε μια περίπτωση όλοι οι μαθητές στη γραμμή στάθηκαν με το πρόσωπο προς τον τοίχο και αρνήθηκαν να επικοινωνήσουν με το δάσκαλο.) Προς το τέλος της μέρας οι δάσκαλοι είναι καταπονημένοι, άρρωστοι, αγωνίζονται να διατηρήσουν τη σωφροσύνη και τον αυτοσεβασμό. Έτσι, οι ευκαιρίες, τα ταλέντα και τα χρήματα—τα δικά σας χρήματα—σπαταλιώνται.
Αν προσθέσετε στα παραπάνω το χλιαρό βαθμολογικό σύστημα και την υποβάθμιση των εξετάσεων σε τέτοιο επίπεδο, ώστε περίπου όλοι μπορούν να περάσουν, μπορείτε να πάρετε μια ιδέα για την ατμόσφαιρα που επικρατεί· ελάχιστο κίνητρο υπάρχει για μάθηση ή για επιδόσεις. Και, πράγμα που είναι χειρότερο ακόμη, οι μαθητές που προσπαθούν να είναι καλοί, εκφοβίζονται, απειλούνται, δέρνονται και γελοιοποιούνται. Οι πιέσεις είναι τρομακτικές για να συμμορφωθεί κανείς με την απειθαρχία και τη διαφθορά.
Αναλογισθείτε τη δύσκολη θέση, στην οποία ήρθε ένας νεαρός στην πρώτη τάξη του γυμνασίου, όταν οι άλλοι μαθητές του έκλεψαν τη μαθητική του ταυτότητα και του έγραψαν τη λέξη «ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΟΣ» με μελάνη που δεν έσβηνε πάνω από τη φωτογραφία του. Γιατί έγινε αυτό; Επειδή αρνήθηκε να αναμιχθεί σε πορνεία. Οι μαθητές επίσης τηλεφώνησαν στους γονείς του συγκεκριμένου αυτού νεαρού και, υποκρινόμενοι πως νόμιζαν ότι μιλούσαν στον ίδιο, τους εξήγησαν ότι η παραγγελία της μαριχουάνας ήταν έτοιμη—αυτό το έκαναν για να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των γονέων και να δημιουργήσουν προβλήματα στο σπίτι του νεαρού. Κατά καιρούς, επίσης, κατέστρεψαν τη σχολική του εργασία, τα βιβλία του και τα ηλεκτρονικά του σχέδια και ακόμη του επιτέθηκαν σωματικά στους διαδρόμους του σχολείου. Πόσοι θα μπορούσαν ν’ αντέξουν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε όλα αυτά;
‘Μα τώρα περιγράφετε κάποια ακραία κατάσταση σε σχολεία των γκέττο,’ θα μπορούσατε να πείτε, ‘αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο εκεί όπου φοιτά το παιδί μου.’ Είστε βέβαιος; ‘Ξέρετε, ποτέ δεν μου είπε κάτι τέτοιο,’ μπορεί να απαντήσετε. Το ρωτήσατε όμως; Βέβαια, ελπίζουμε ότι η κατάσταση των παιδιών σας δεν είναι τόσο κακή, αλλά ίσως θα έρχονταν σε δύσκολη θέση αν σας ανάφεραν ότι συμβαίνει, ή ίσως έχουν τρομοκρατηθεί από τους άλλους. ‘Αλλά πού είναι οι δάσκαλοι, όταν συμβαίνουν αυτά τα πράγματα;’ μπορεί να ρωτήσετε.
Τι Κάνουν Οι Δάσκαλοι;
Αυτή είναι μια λογική ερώτηση από μέρους των γονέων και των άλλων ενηλίκων που ανησυχούν. Ευτυχώς, οι περισσότεροι δάσκαλοι είναι ακόμη ευσυνείδητοι, υπεύθυνοι άνθρωποι. Γιατί δεν μιλάτε με τους δασκάλους στο σχολείο των παιδιών σας; Εάν έχουν τέτοια προβλήματα, γνωρίστε στους δασκάλους ότι δεν επιδοκιμάζετε την απειθαρχία και την παρέμβαση στις ειλικρινείς τους προσπάθειες να υπηρετούν σωστά. Σε κάθε περίπτωση, πέστε τους ποιοι είναι οι δικοί σας κανόνες μέσα στην οικογένειά σας και ποια περιμένετε να είναι η συμπεριφορά των παιδιών σας απέναντί τους. Μπορεί έτσι να ενθαρρυνθούν και να συνεχίσουν να αντιστέκονται στη συναισθηματική ένταση και στις σωματικές επιθέσεις.
Οι δάσκαλοι χρειάζονται την ενθάρρυνσή σας. Αναλογισθείτε πόσο απογοητεύονται, όταν βλέπουν ότι οι ταραξίες φεύγουν ελεύθεροι με απλές επιπλήξεις ή με αποβολή λίγων μερών από το μάθημα. Ένας δάσκαλος που του έπαιρναν συνέντευξη είπε: «Σε μια περίπτωση πήγα στις τουαλέττες των αγοριών στο σχολείο και έπιασα τρία αγόρια που χώριζαν μαριχουάνα μέσα σε πλαστικά σακουλάκια. Τους πήγα στο γραφείο και έδωσα τα πειστήρια στον υποδιευθυντή. . . . Την επόμενη μέρα πήγα στον υποδιευθυντή και ρώτησα τι απόγινε με τους μαθητές αυτούς. Είπε ότι τους απέβαλε για τρεις μέρες.»
Μήπως επηρεάζει τη στάση των μαθητών το γεγονός ότι γνωρίζουν πως θα τη γλυτώσουν εύκολα; Ασφαλώς την επηρεάζει! Όπως είπε ένας νεαρός κακοποιός σ’ ένα ψυχολόγο, για το έγκλημα που κατηγορείτο: «Μεγάλη υπόθεση! Το μόνο που πρόκειται να μου κάνουν είναι να με πάνε στο δικαστήριο και να μου κάνουν μια διάλεξη για λίγα λεπτά.» Έτσι γι’ αυτό ορισμένοι νεαροί περιφρονούν το όλο σύστημα της εξουσίας και της δικαιοσύνης. Η στάση τους, από την άλλη, αυξάνει την πίεση πάνω στους συμμαθητές. Οι αποβλημένοι μαθητές χρησιμοποιούν το χρόνο για να περιφέρονται έξω από τις αίθουσες διδασκαλίας στις αυλές του σχολείου και να παρασύρουν και τους άλλους μαθητές σε αταξίες. Γίνονται ήρωες!
Άλλες Αντίξοες Συνθήκες
Αυτά που αναφέραμε μέχρι τώρα είναι αρκετά για να δείξουν γιατί τα παιδιά μπορεί να πηγαίνουν στο σχολείο και όμως να μη μαθαίνουν αρκετά, είτε αναμιγνύονται άμεσα στη κακή συμπεριφορά είτε όχι. Για τόσο πολλούς μαθητές το σχολείο είναι απλώς ένας τόπος συναντήσεως για μέθη, ναρκωτικά και σεξ. Αλλά υπάρχουν και άλλες καταστάσεις που μπορεί να στέκονται εμπόδιο για ν’ αποκτήσουν καλύτερη εκπαίδευση τα παιδιά σας.
Λυπηρό για να το πει κανείς, ορισμένοι δάσκαλοι είναι γνωστό στους μαθητές τους ότι χρησιμοποιούν ναρκωτικά και ότι είναι άτομα που κάνουν αχαλίνωτη ζωή. Αυτά συμβάλλουν ελάχιστα στο να εμπνέουν τους νέους μαθητές προς τη σωστή κατεύθυνση. Αναλογισθείτε την επιρροή που θα είχε στον 16-χρονο μαθητή όταν η 20-χρονη δασκάλα του καθήσει στο θρανίο και τον ρωτήσει: «Πώς και δεν πέρασες να με δεις μέχρι τώρα, όπως τα άλλα αγόρια της τάξης;» Συχνότερα, ίσως είναι η πίεση που αναφέρεται ότι ορισμένες μαθήτριες είναι υποχρεωμένες να υπομένουν από τους άνδρες δασκάλους που τους κάνουν ανήθικες προτάσεις με τη διαβεβαίωση ότι θα βάλουν καλούς βαθμούς στα κορίτσια.
Μετά υπάρχουν εκείνοι οι λίγοι δάσκαλοι που φαίνεται να αισθάνονται ότι έχουν κάποιο είδος «ιδιαίτερης αποστολής» για να γνωρίσουν στους νεαρούς τους «άλλους τρόπους ζωής.» Μπορεί να προσκαλούν πόρνες και ομοφυλόφιλους στο σχολείο για να μιλήσουν στους μαθητές για τον τρόπο της ζωής τους. Ή ίσως επιμένουν να διαβάσουν οι μαθητές ή να παρακολουθήσουν πορνογραφία, σαν αναγκαία για την παιδεία ενός ατόμου. Σε ορισμένα Καναδικά σχολεία ονομάζεται «υποχρεωτικό διάβασμα.» Αν αυτοί που προωθούν τα αναγνώσματα αυτά ερωτηθούν γιατί το κάνουν αυτό, θα βεβαιώσουν αυτόν που τους ρωτάει ότι κανείς δεν εξαναγκάζεται να διαβάσει τέτοια βιβλία. Αλλά είναι αληθινό αυτό;
Ένα κορίτσι στο Οντάριο πριν από λίγα χρόνια αρνήθηκε να διαβάσει ένα μυθιστόρημα που στρέφεται γύρω από τις εμπειρίες μιας νεαρής που έμαθε διάφορες μορφές σεξουαλικής διαστροφής από μια πόρνη. Ο πατέρας της μαθήτριας υποστήριξε την απόφασή της. Αλλά ο δάσκαλός της επέμενε ότι το κορίτσι έπρεπε να διαβάσει το βιβλίο—και ο γυμνασιάρχης συμφώνησε με το δάσκαλο! Τελικά έγινε συμβιβασμός: Το κορίτσι τώρα υποχρεώθηκε να διαβάσει δυο άλλα βιβλία της δικής της εκλογής. Στην πραγματικότητα τιμωρήθηκε επειδή είχε γνώμη και συνείδηση!
Τι Μπορούν να Κάνουν οι Γονείς;
Τώρα που γνωρίζετε σε κάποιο βαθμό πώς έχουν τα πράγματα στο σχολείο για τα παιδιά σας και για τους δασκάλους τους, τι θα κάνετε; Τι μπορείτε να κάνετε; Θυμηθείτε, τα παιδιά γεννιώνται από γονείς και ανατρέφονται μέσα σε οικογένειες. Δεν είναι προϊόντα του κράτους ή οποιουδήποτε από τα ιδρύματα της κυβερνήσεως. Ο,τιδήποτε κι αν παρέχουν οι κυβερνήσεις σαν μέσο για παιδεία, αυτό θα πρέπει πάντοτε να θεωρείται σαν συμπληρωματικό και ποτέ σαν πρόφαση για να εγκαταλείψουν οι γονείς τις δικές τους ευθύνες. Τα παιδιά είναι δικά σας. Γι’ αυτό, έχετε γνώμη (και πρέπει να έχετε και ενδιαφέρον) γι’ αυτά που διδάσκονται και για τον τρόπο με τον οποίον διδάσκονται. Επειδή τα πράγματα είναι έτσι, τι σκοπεύετε να κάνετε;
Πρώτα, καθήστε μαζί με τα παιδιά σας και κάνετε μια ελεύθερη συζήτηση γι’ αυτά που συμβαίνουν στο σχολείο τους. Ποιες είναι οι ανάγκες και τα προβλήματά τους; Οι γονείς που ενδιαφέρονται για τις Χριστιανικές αρχές θέλουν να ξέρουν τι διδάσκεται ή τι πρέπει να διαβάζει το παιδί τους και δεν συμφωνεί με τις αρχές αυτές. Αλλ’ οι γονείς, όπως είναι εύλογο, θα ενδιαφέρονται για τη διατήρηση ορισμένων πολιτιστικών και εθνικών ιδεών που είναι προσφιλείς σ’ αυτούς.
Αν έχετε καλή επικοινωνία με τα παιδιά σας σε όλους τους τομείς, η παραπάνω σύσταση δεν θα αποτελέσει καθόλου σοβαρό πρόβλημα. Αν, όμως, αυτό έχει παραμεληθεί στο παρελθόν, θα απαιτηθεί χρόνος και υπομονή για να γεφυρώσετε το χάσμα και να βελτιώσετε την επικοινωνία. Θυμηθείτε, έχετε ισχυρούς οικογενειακούς δεσμούς κι αυτό σας βάζει σε πλεονεκτική θέση. Τα παιδιά σας σάς αγαπούν και θα αισθανθούν θέρμη από το γνήσιο ενδιαφέρον σας. Τελικά θα γίνουν πιο ομιλητικά. Ώστε ίσως θα σας πάρει χρόνο για να αποκαταστήσετε την επικοινωνία, αλλά αξίζει τον χρόνο και την προσπάθεια.
Ωστόσο μια συζήτηση δεν θα είναι αρκετή. Θα πρέπει να τους δείξετε σταθερό, διαρκές ενδιαφέρον. Τακτικά, ίσως στη διάρκεια του δείπνου της οικογένειας ή σε κάποια άλλη κατάλληλη στιγμή, ρωτήσετε πώς πήγαν τα πράγματα στο σχολείο τη μέρα εκείνη. Τι έμαθαν; Όταν απαντούν, ακούστε προσεκτικά. Μη διακόπτετε αν δεν υπάρχει ανάγκη. Στην περίπτωση που θα εντοπίσετε κάτι με το οποίο δεν συμφωνείτε και που τους το δίδαξαν, μην πανικοβληθείτε. Μην έχετε υπερβολικές αντιδράσεις και μην βάλετε τις φωνές. Αυτό θα τους κάνει να σιωπήσουν. Ρωτήστε τα τι νομίζουν τα ίδια γι’ αυτά που τους είπανε. Ανακαλύψτε αν το δέχτηκαν ή το απέρριψαν. Ίσως θα αισθανθείτε ευχάριστη έκπληξη, με τον τρόπο που χειρίστηκαν τα ίδια το θέμα. Αν έτσι έχουν τα πράγματα, επαινέστε τα!
Από την άλλη μεριά, αν δείτε ότι τα παιδιά σας έχουν αρχίσει να επηρεάζονται από αυτά που διδάσκονται με τρόπο τέτοιο που σεις δεν επιθυμείτε, τότε είναι δικαίωμα και καθήκον σας να το συζητήσετε αυτό μαζί τους. Είναι ευκολότερο να ξεριζώσετε οποιεσδήποτε κακές ιδέες στο πρώιμο αυτό στάδιο, προτού η επακόλουθη κακή συμπεριφορά φέρει λύπη στην οικογένεια. Συζητήστε λογικά με το παιδί σας για τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα αυτών που διδάχτηκε. Συμφωνούν αυτές οι ιδέες με τη βεβαιωμένη αλήθεια; Δείξτε πόσο επικίνδυνο είναι να δέχονται εύκολα κάτι που είναι προσωρινά δημοφιλές, αντί να προσκολλούνται στη σοφία που έχει δοκιμαστεί από το χρόνο, η οποία επιβίωσε, ενώ οι πολιτισμοί που την απέρριψαν πέθαναν.
Μετά, για να δείτε και οι ίδιοι πώς είναι τα πράγματα στο σχολείο, κάνετε μια επίσκεψη εκεί. Μείνετε λίγες ώρες ή μια μέρα, αν μπορείτε εκεί. Οι δάσκαλοι δεν θα έχουν αντίρρηση. Μάλιστα, στις περισσότερες περιπτώσεις, θα τους αρέσει αυτό. Αν θα γίνει σύντομα κάποια συνάντηση που μπορούν να συζητήσουν οι γονείς και οι δάσκαλοι, παρακολουθήστε την. Και στις δυο περιπτώσεις πραγματικά μιλήστε με τους δασκάλους για να δείτε πώς είναι τα πράγματα με το παιδί σας. Ακούστε το δάσκαλο όταν σας μιλάει. Μη διαμορφώνετε γνώμες πολύ γρήγορα. Πέστε στο δάσκαλο καθαρά ποια πράγματα θέλετε ν’ ακολουθεί το παιδί σας. Εάν έχετε θρησκευτικά, πολιτιστικά ή εθνικά ενδιαφέροντα, να τους τα κάνετε γνωστά. Οι περισσότεροι δάσκαλοι είναι απολύτως ανεκτικοί τις μέρες αυτές, αλλά δεν μπορούν και να μαντέψουν τα πράγματα. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να συμπεράνουν ότι η διστακτικότητα του παιδιού σας να πάρει μέρος σε κάποιο σχολικό πρόγραμμα ή σε κάποια άσκηση είναι απλώς ένα παιδικό καπρίτσιο.
Κάθε χρόνο μια επίσκεψη στους νέους δασκάλους των παιδιών σας θα σας προσφέρει την ευκαιρία να διαβεβαιώσετε τους δασκάλους αυτούς τι περιμένετε από την εκπαίδευση των παιδιών σας. Αυτό επίσης δίνει το χρόνο για την εξέταση των σχολικών εγχειριδίων και για συζήτηση σχετικά με το ποιες είναι οι προτιμήσεις σας πράγμα που θα βοηθήσει το δάσκαλο και τα παιδιά σας.
Έτσι, μολονότι δεν σκοπεύετε να επισκεφθείτε το σχολείο με σκοπό να μπλεχτείτε σε λογομαχίες ή με την πρόθεση ν’ αλλάξετε το όλο εκπαιδευτικό σύστημα, υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε για να εξασφαλίσετε ότι τα παιδιά σας ωφελούνται που πηγαίνουν στο σχολείο. Το να πληρώνετε απλώς τους φόρους σας δεν είναι αρκετό. Ούτε κανένας δάσκαλος μπορεί να υποκαταστήσει το στοργικό γονιό. Τα περισσότερα από αυτά που χρειάζονται τα παιδιά σας για την καλύτερη εκπαίδευση μπορούν να τ’ αποκτήσουν. Αλλά εκείνο που χρειάζεται περισσότερο στο πρόγραμμα είστε ΕΣΕΙΣ.
[Εικόνα στη σελίδα 19]
Συζητήστε με το παιδί σας τι συμβαίνει στο σχολείο