Το Παρελθόν της Θρησκείας Δείχνει το Μέλλον Της
Μέρος 11ο: 2 Π.Κ.Χ.-100 Κ.Χ.—Ο Δρόμος της Πίστης, της Ελπίδας και της Αγάπης
«Οι πιο μεγάλες αλήθειες είναι οι πιο απλές, και το ίδιο ισχύει και για τους πιο μεγάλους άντρες».—Τζούλιους και Ογκόστους Χέιρ, Βρετανοί συγγραφείς του 19ου αιώνα
ΠΕΡΙΠΟΥ 320 χρόνια μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλέξανδρου, του βασιλιά της Μακεδονίας, γεννήθηκε ένας μεγαλύτερος παγκόσμιος κατακτητής. Αυτός θα διέφερε από τον Αλέξανδρο σε δυο σημαντικά σημεία, όπως προειπώθηκε στα εδάφια Λουκάς 1:32, 33: ‘Υιός Υψίστου θέλει ονομασθή, και της βασιλείας αυτού δεν θέλει είσθαι τέλος’. Αυτός ο Κυβερνήτης ήταν ο Ιησούς Χριστός και επρόκειτο να εξακολουθήσει να ζει, και μάλιστα όχι μόνο στις σκονισμένες σελίδες των ιστορικών βιβλίων.
Ο Ιησούς ήταν ένας απλός άνθρωπος που έζησε μια απλή ζωή. Δεν είχε στην κατοχή του κάποιο παλάτι. Δεν περιβαλλόταν από πλούσιους και ισχυρούς ανθρώπους ούτε είχε βρει γήινους θησαυρούς. Ο Ιησούς γεννήθηκε γύρω στον Οκτώβριο του 2 πριν από την Κοινή μας Χρονολογία (Π.Κ.Χ.), σε μια ταπεινή ιουδαϊκή οικογένεια, κάτω από πολύ απλές συνθήκες, στο μικρό χωριό που λεγόταν Βηθλεέμ. Στα πρώτα χρόνια της ζωής του δεν συνέβηκε κανένα ιδιαίτερο γεγονός. Έμαθε την τέχνη του ξυλουργού, «ων, καθώς ενομίζετο, υιός Ιωσήφ».—Λουκάς 3:23· Μάρκος 6:3, ΝΔΜ.
Ακόμη κι εκείνοι που χλευάζουν την άποψη ότι ο Ιησούς ήταν ο Γιος του Θεού δεν μπορούν να αρνηθούν ότι η γέννησή του εισήγαγε μια καινούρια εποχή, ούτε μπορεί κανείς να αμφισβητήσει μ’ επιτυχία τη δήλωση που έκανε η World Christian Encyclopedia (Παγκόσμια Χριστιανική Εγκυκλοπαίδεια) ότι «η Χριστιανοσύνη έχει γίνει η πιο διαδεδομένη και η πιο παγκόσμια θρησκεία στην ιστορία».
Δεν Ήταν Καινούρια, Αλλά Ήταν Διαφορετική
Η Χριστιανοσύνη δεν ήταν μια εντελώς καινούρια θρησκεία. Οι ρίζες της βρίσκονταν βαθιά μέσα στη θρησκεία των Ισραηλιτών, και ‘τρέφονταν’ από το γραπτό Νόμο του Ιεχωβά Θεού. Ακόμη και προτού γίνει έθνος ο Ισραήλ, οι προπάτορές του—ο Νώε, ο Αβραάμ και ο Μωυσής—ασκούσαν τη λατρεία του Ιεχωβά, κι αυτή η λατρεία αποτελούσε στην πραγματικότητα συνέχεια της αρχαιότερης υπαρκτής θρησκείας, της αληθινής λατρείας του Δημιουργού, όπως ασκούνταν αρχικά στην Εδέμ. Αλλά οι εθνικοί και θρησκευτικοί ηγέτες του Ισραήλ επέτρεψαν στην ψεύτικη θρησκεία, που χαρακτηριζόταν από Βαβυλωνιακές επιρροές, να διαποτίσει τη λατρεία τους κι έτσι να τη μολύνει. Όπως σημειώνει η World Bible (Παγκόσμια Βίβλος): «Τον καιρό της γέννησης του Ιησού, η Ιουδαϊκή εκκλησία ήταν μολυσμένη από υποκρισίες και διακρινόταν ολόκληρη από έναν τυπικισμό που συσκότιζε τις θεμελιώδεις πνευματικές αλήθειες τις οποίες είχαν διατυπώσει οι μεγάλοι Εβραίοι προφήτες».
Σε σύγκριση με τα περίπλοκα πράγματα που πρόσθεσαν οι άνθρωποι στην Ιουδαϊκή πίστη, οι διδασκαλίες του Ιησού χαρακτηρίζονταν από απλότητα. Ο Παύλος, ένας από τους πιο δραστήριους ιεραποστόλους της Χριστιανοσύνης τον πρώτο αιώνα, το έδειξε αυτό όταν μίλησε για τις κύριες ιδιότητες της Χριστιανοσύνης: «Τώρα δε μένει πίστις, ελπίς, αγάπη, τα τρία ταύτα· μεγαλητέρα δε τούτων είναι η αγάπη». (1 Κορινθίους 13:13) Υπάρχουν κι άλλες θρησκείες που μιλάνε για ‘πίστη, ελπίδα και αγάπη’, ωστόσο η Χριστιανοσύνη είναι διαφορετική. Πώς;
Πίστη σε Ποιον και σε Τι;
Ο Ιησούς τόνισε την ανάγκη να ‘ασκεί κανείς πίστη στον Θεό’, σ’ Εκείνον τον οποίο περιέγραψε ως τον Δημιουργό. (Ιωάννης 14:1, ΜΝΚ· Ματθαίος 19:4, ΝΔΜ· Μάρκος 13:19, ΝΔΜ) Η Χριστιανοσύνη λοιπόν διαφέρει από το Ζαϊνισμό και το Βουδισμό, που απορρίπτουν κι οι δυο την ιδέα ενός Δημιουργού και ισχυρίζονται ότι το σύμπαν υπήρχε ανέκαθεν. Και αφού ο Χριστός μίλησε για «τον μόνον αληθινόν Θεόν», είναι φανερό ότι δεν πίστευε σε πολλούς αληθινούς θεούς και θεές, όπως δίδασκαν οι θρησκείες της αρχαίας Βαβυλώνας, της Αιγύπτου, της Ελλάδας και της Ρώμης, κι όπως διδάσκει ο Ινδουισμός ακόμη και σήμερα.—Ιωάννης 17:3.
Ο Ιησούς εξήγησε ότι ο θεϊκός σκοπός ήταν να δώσει ο ίδιος «την ζωήν [ψυχήν, ΜΝΚ] αυτού λύτρον αντί πολλών», να ‘σώσει ό,τι χάθηκε’, έτσι ώστε ‘όποιος ασκεί πίστη σ’ αυτόν να μην καταστραφεί, αλλά να έχει αιώνια ζωή’. (Μάρκος 10:45· Λουκάς 19:10, ΜΝΚ· Ιωάννης 3:16, ΜΝΚ· παράβαλε Ρωμαίους 5:17-19.) Η πίστη σ’ ένα θυσιαστικό θάνατο προκειμένου να επιτευχθεί εξιλέωση διαφέρει από το Σιντοϊσμό, ο οποίος αρνείται να παραδεχτεί ότι υπάρχει αρχική ή έμφυτη αμαρτία.
Ο Ιησούς δίδαξε ότι υπάρχει μόνο μια αληθινή πίστη. Συμβούλεψε: «Εισέλθετε δια της στενής πύλης· διότι πλατεία είναι η πύλη και ευρύχωρος η οδός η φέρουσα εις την απώλειαν, και πολλοί είναι οι εισερχόμενοι δι’ αυτής. Επειδή στενή είναι η πύλη και τεθλιμμένη η οδός η φέρουσα εις την ζωήν, και ολίγοι είναι οι ευρίσκοντες αυτήν». (Ματθαίος 7:13, 14) Το βιβλίο Imperial Rome (Αυτοκρατορική Ρώμη) λέει: «Οι [πρώτοι] Χριστιανοί επέμεναν ότι ήταν οι μόνοι που είχαν την αλήθεια και ότι όλες οι άλλες θρησκείες . . . ήταν ψεύτικες». Είναι φανερό ότι αυτό διαφέρει από τη στάση των Ινδουιστών και των Βουδιστών, που θεωρούν ότι όλες οι θρησκείες έχουν αξία.
Τι Είδους Ελπίδα;
Η Χριστιανική ελπίδα περιστρέφεται γύρω από την υπόσχεση του Δημιουργού ότι η κυβέρνησή του θα λύσει τα παγκόσμια προβλήματα. Έτσι, από τότε που άρχισε τη διακονία του ο Ιησούς, το 29 της Κοινής μας Χρονολογίας (Κ.Χ.), ενθάρρυνε τους ανθρώπους να ‘πιστεύουν στα καλά νέα’ ότι ‘η βασιλεία του Θεού έχει πλησιάσει’. (Μάρκος 1:15, ΜΝΚ) Ανόμοια με τις ανατολικές θρησκείες, όπως η Τσ’οντόγκιο, η διδασκαλία του Ιησού δεν τόνιζε τον εθνικισμό ως τρόπο πραγματοποίησης της Χριστιανικής ελπίδας. Στην πραγματικότητα, ο Ιησούς απέρριψε όλες τις προτάσεις που του έγιναν να αναμειχθεί στην πολιτική. (Ματθαίος 4:8-10· Ιωάννης 6:15) Είναι φανερό πως εκείνος δεν κατέληξε στο συμπέρασμα, στο οποίο καταλήγουν μερικοί Ιουδαίοι ηγέτες, ότι «το ανθρώπινο γένος πρέπει να βοηθήσει ενεργά τον Θεό για να φέρει τον Μεσσία».
Η Χριστιανική ελπίδα περιλαμβάνει την προοπτική αιώνιας ζωής στη γη, κάτω από δίκαιες συνθήκες. (Παράβαλε Ματθαίος 5:5· Αποκάλυψις 21:1-4.) Δεν είναι απλό και εύκολο να το συλλάβει κανείς αυτό; Όχι, δεν είναι για πολλούς των οποίων ο νους είναι συσκοτισμένος από τη Βουδιστική αντίληψη για τη Νιρβάνα, που αναφέρεται στο βιβλίο The Faiths of Mankind (Οι Πίστεις του Ανθρώπινου Γένους) ως «κατάπαυση», αλλά όχι «εκμηδένιση». Αυτό το βιβλίο υποστηρίζει ότι, στην πραγματικότητα, είναι «αδύνατο να περιγραφτεί» η Νιρβάνα.
Αγάπη—Για Ποιον και Τι Είδους;
Ο Ιησούς είπε ότι η μεγαλύτερη εντολή είναι: ‘Θέλεις αγαπά Ιεχωβά τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου, και εξ όλης της ψυχής σου, και εξ όλης της διανοίας σου, και εξ όλης της δυνάμεώς σου’. (Μάρκος 12:30) Πόσο διαφορετικό είναι αυτό από τις θρησκείες που δίνουν την κύρια προτεραιότητα στη σωτηρία του ανθρώπου, ενώ θεωρούν μικρής σημασίας τα θεϊκά συμφέροντα! Ο Ιησούς είπε ότι δεύτερη σε σημασία είναι η θετική αγάπη για τον πλησίον. «Πάντα όσα αν θέλητε να κάμνωσιν εις εσάς οι άνθρωποι», συμβούλεψε εκείνος, «ούτω και σεις κάμνετε εις αυτούς». (Ματθαίος 7:12· 22:37-39) Παρατηρήστε όμως πώς διαφέρει αυτό από την αρνητική διδασκαλία του Κομφούκιου: «Να μην κάνετε στους άλλους ό,τι δεν θέλετε να κάνουν οι άλλοι σ’ εσάς». Ποια αγάπη θεωρείτε ανώτερη, εκείνη που εμποδίζει τους ανθρώπους να σας βλάψουν ή εκείνη που τους υποκινεί να σας κάνουν το καλό;
«Ένας αληθινά μεγάλος άνθρωπος δοκιμάζεται πρώτα-πρώτα από την ταπεινότητά του», παρατήρησε ο Άγγλος συγγραφέας του 19ου αιώνα, Τζον Ράσκιν. Προσφέροντας ταπεινά τη ζωή του για χάρη του ονόματος και της υπόληψης του Πατέρα του, κι έπειτα για χάρη του ανθρώπου, ο Ιησούς έδειξε αγάπη τόσο για τον Θεό όσο και για τον άνθρωπο. Πόσο διαφέρει αυτό από τις εγωκεντρικές φιλοδοξίες που είχε ο Μέγας Αλέξανδρος, που θεωρούσε τον εαυτό του θεό και για τον οποίο η Collier’s Encyclopedia λέει: «Σ’ ολόκληρη τη ζωή του, την οποία έθεσε επανειλημμένα σε κίνδυνο, δεν υπήρξε καμιά ένδειξη ότι σκέφτηκε καν το τι θα συνέβαινε στους ανθρώπους του μετά το θάνατό του».
Δείχνοντας επίσης έμπρακτα την αγάπη που είχε για τον Θεό και για τον άνθρωπο, ο Ιησούς, ανόμοια με τους σύγχρονούς του Ινδουιστές που ζούσαν στην Ινδία, δεν αποδέχτηκε ένα σύστημα διάκρισης σε κάστες. Και ανόμοια με τις ιουδαϊκές ομάδες που επέτρεπαν στα μέλη τους να παίρνουν όπλα και να πολεμούν ενάντια στους αντιδημοφιλείς κυβερνήτες, ο Ιησούς προειδοποίησε τους ακολούθους του ότι «πάντες όσοι πιάσωσι μάχαιραν δια μαχαίρας θέλουσιν απολεσθή».—Ματθαίος 26:52.
Πίστη που Αποδεικνύεται με Έργα
Το γεγονός ότι η Χριστιανοσύνη χαρακτηριζόταν πλήρως από πίστη, ελπίδα και αγάπη, γινόταν φανερό με τη διαγωγή. Στους Χριστιανούς είχε ειπωθεί να ‘βγάλουν την παλιά προσωπικότητα’, που είναι κοινή στο αμαρτωλό ανθρώπινο γένος, και να ‘φορέσουν τη νέα προσωπικότητα που δημιουργήθηκε σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, με αληθινή δικαιοσύνη’. (Εφεσίους 4:22-24, ΜΝΚ) Κι εκείνοι το έκαναν αυτό. Είναι ενδιαφέρον ότι ο εκλειπών Άγγλος πολιτειολόγος Χάρολντ Τζ. Λάσκι είπε: «Είναι βέβαιο πως ένα δόγμα δεν δοκιμάζεται από την ικανότητα που έχουν εκείνοι που το δέχονται να διακηρύττουν την πίστη τους· δοκιμάζεται από την ικανότητά του να αλλάζει τη συμπεριφορά τους στην καθημερινή ζωή».—(Τα πλάγια γράμματα δικά μας.) Παράβαλε 1 Κορινθίους 6:11.
Διαποτισμένοι καθώς ήταν με ατράνταχτη πίστη και με καλά θεμελιωμένη ελπίδα, και υποκινούμενοι από αληθινή αγάπη, οι πρώτοι Χριστιανοί ξεκίνησαν για να ενεργήσουν με υπακοή στην τελευταία εντολή που τους έδωσε ο Ιησούς, πριν αναληφθεί στον ουρανό: «Πορευθέντες λοιπόν μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς . . . , διδάσκοντες αυτούς να φυλάττωσι πάντα όσα παρήγγειλα εις εσάς».—Ματθαίος 28:19, 20.
Την Πεντηκοστή του 33 της Κοινής μας Χρονολογίας (Κ.Χ.), το πνεύμα του Θεού εκχύθηκε στους 120 Χριστιανούς μαθητές που ήταν συγκεντρωμένοι σ’ ένα υπερώο, στην Ιερουσαλήμ. Η Χριστιανική εκκλησία είχε γεννηθεί!a Εκείνη την ημέρα, δόθηκε θαυματουργικά στα μέλη της η ικανότητα να μιλάνε ξένες γλώσσες, κι έτσι αυτοί μπόρεσαν να επικοινωνήσουν με τους Ιουδαίους και τους προσήλυτους από άλλες χώρες που βρίσκονταν στην Ιερουσαλήμ για να παρακολουθήσουν μια γιορτή. (Πράξεις 2:5, 6, 41) Και με τι αποτέλεσμα! Σε μια μόνο μέρα, ο αριθμός των Χριστιανών αυξήθηκε απότομα από 120 περίπου, σε περισσότερους από 3.000!
Ο Ιησούς περιόρισε το κήρυγμά του κυρίως στους Ιουδαίους. Αλλά λίγο μετά την Πεντηκοστή, ο Χριστιανός απόστολος Πέτρος χρησιμοποιήθηκε για να ανοίξει ‘Την Οδό’ στους Σαμαρείτες—που έμεναν πιστοί στα πρώτα πέντε βιβλία της Αγίας Γραφής—και αργότερα, το 36 της Κοινής μας Χρονολογίας (Κ.Χ.), σε όλους τους μη Ιουδαίους. Ο Παύλος έγινε «απόστολος των εθνών» και ξεκίνησε τρία ιεραποστολικά ταξίδια. (Ρωμαίους 11:13) Έτσι σχηματίστηκαν εκκλησίες, που ανθούσαν. «Ο ζήλος τους για τη διάδοση της πίστης ήταν απεριόριστος», λέει το βιβλίο From Christ to Constantine (Από τον Χριστό στον Κωνσταντίνο) και προσθέτει: «Η Χριστιανική μαρτυρία ήταν και πλατιά διαδεδομένη και αποτελεσματική». Ο διωγμός των Χριστιανών είχε τα αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα, βοηθώντας στη διάδοση του αγγέλματος, όπως ο άνεμος φουντώνει τη φωτιά. Το Γραφικό βιβλίο των Πράξεων περιέχει ένα συναρπαστικό ιστορικό του ακάθεκτου Χριστιανικού έργου που έλαβε χώρα στα πρώτα χρόνια της Χριστιανοσύνης.
‘Αυτή δεν Είναι η Χριστιανοσύνη που Ξέρω!’
Μήπως αντιδράτε έτσι όταν ακούτε αυτή την περιγραφή της πρώτης περιόδου της Χριστιανοσύνης; Μήπως έχετε διαπιστώσει ότι αντί να έχουν ισχυρή πίστη, πολλοί που λένε ότι είναι Χριστιανοί σήμερα έχουν ένα σωρό αμφιβολίες και δεν είναι σίγουροι ως προς το τι να πιστέψουν; Μήπως έχετε διαπιστώσει ότι αντί να έχουν ελπίδα, πολλοί απ’ αυτούς ζουν στο φόβο και νιώθουν αβεβαιότητα όσον αφορά το μέλλον; Και μήπως έχετε διαπιστώσει, όπως το εξέφρασε ο Άγγλος σατιρικός συγγραφέας του 18ου αιώνα, Τζόναθαν Σουίφτ, ότι «έχουμε αρκετή θρησκεία για να μας κάνει να μισούμε, αλλά δεν έχουμε αρκετή για να μας κάνει να αγαπάμε ο ένας τον άλλον»;
Ο Παύλος προείπε αυτή την αρνητική εξέλιξη. «Λύκοι βαρείς»—ηγέτες που θα ήταν Χριστιανοί μόνο στο όνομα—‘ήθελον σηκωθεί λαλούντες διεστραμμένα, δια να αποσπώσι τους μαθητάς οπίσω αυτών’. (Πράξεις 20:29, 30) Πόσο εκτεταμένο θα ήταν αυτό; Το επόμενο τεύχος μας θα το πει αυτό.
[Υποσημειώσεις]
a Όσοι δεν ήταν Χριστιανοί αποκαλούσαν τη Χριστιανοσύνη ‘Η Οδός’. «Πρώτον εν Αντιοχεία [προφανώς 10 με 20 χρόνια αργότερα] ωνομάσθησαν [με θεία πρόνοια, ΜΝΚ] οι μαθηταί Χριστιανοί».—Πράξεις 9:2· 11:26.
[Εικόνα στη σελίδα 24]
Ο Χριστιανός έχει πίστη σ’ ένα ζωντανό Θεό
[Εικόνα στη σελίδα 25]
Η Χριστιανική ελπίδα αποβλέπει σ’ έναν αποκαταστημένο επίγειο παράδεισο
[Εικόνα στη σελίδα 25]
Η Χριστιανική αγάπη είναι αμερόληπτη σ’ ό,τι αφορά τη βοήθεια άλλων για να υπηρετούν τον Θεό