Καλή Υγεία—Πώς θα την Αποκτήσετε;

«ΕΝ ΜΕΡΕΙ ως αποτέλεσμα ορισμένων θεαματικών επιτυχιών της σύγχρονης ιατρικής, σε πολλά μέρη του κόσμου έχει διαδοθεί η άποψη ότι η υγεία είναι κάτι που παρέχουν στους ανθρώπους οι γιατροί, κι όχι κάτι που πετυχαίνουν η ίδια η κοινότητα και τα ίδια τα άτομα για τον εαυτό τους». Αυτά τα έγραψε ο Δρ Χάφνταν Μάχλερ στο Παγκόσμια Υγεία (World Health), το επίσημο περιοδικό της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας.

Φυσικά, οι γιατροί και τα νοσοκομεία συμβάλλουν κατά πολύ στην υγεία και στην ευημερία μας. Εντούτοις, ο ρόλος που παίζουν είναι κυρίως θεραπευτικός. Ζητούμε τις υπηρεσίες τους όταν κάτι δεν πάει καλά, αλλά σπάνια τους σκεφτόμαστε όταν αισθανόμαστε εντάξει. Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν για να έχουμε καλή υγεία;

Καθοδηγητικές Γραμμές για Υγιή Ζωή

Σε γενικές γραμμές, οι ειδικοί συμφωνούν ότι η καλή υγεία εξαρτάται από τρεις κύριους παράγοντες: την ισορροπημένη διατροφή, τις τακτικές ασκήσεις και τον υπεύθυνο τρόπο ζωής. Σίγουρα δεν λείπουν οι πληροφορίες σχετικά μ’ αυτά τα θέματα, και πολλές απ’ αυτές είναι πρακτικές και ωφέλιμες. Μερικές συναφείς σύγχρονες αντιλήψεις σ’ ό,τι αφορά το πώς σχετίζονται με την υγεία μας η διατροφή και οι ασκήσεις, παρουσιάζονται στα πλαίσια «Η Διατροφή Σας και η Υγεία Σας» και «Άσκηση, Καλή Φυσική Κατάσταση και Υγεία».

Αν και είναι διαθέσιμες πολλές υποβοηθητικές πληροφορίες, τα γεγονότα δείχνουν, δυστυχώς, ότι η επιδίωξη καλής υγείας δεν βρίσκεται ανάμεσα στα πράγματα που βάζουν πρώτα στη ζωή τους οι περισσότεροι άνθρωποι. Μεταξύ άλλων πραγμάτων, «όλοι γνωρίζουν τι χρειάζεται για να χάσουν βάρος», παρατήρησε η Δρ Μάριον Νεστλ της Υπηρεσίας Πρόληψης Ασθενειών και Προώθησης της Υγείας, στην Ουάσινγκτον, «κι όμως, δεν φαίνεται να αλλάζει και πολύ το γεγονός ότι οι πιο πολλοί άνθρωποι είναι υπέρβαροι». Σύμφωνα με την υπηρεσία αυτή, περίπου 1 στους 4 ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες ζυγίζει 20 τοις εκατό περισσότερο απ’ όσο θα έπρεπε.

Παρόμοια, μια μελέτη του Εθνικού Κέντρου Στατιστικών Σχετικά με την Υγεία, των Η.Π.Α., αποκαλύπτει: «Σε γενικές γραμμές, μεταξύ των ετών 1977 και 1983 φαίνεται να έχει σημειωθεί αύξηση στις συνήθειες που είναι επιζήμιες για την υγεία». Ποιες είναι αυτές οι «συνήθειες που είναι επιζήμιες για την υγεία»; Δεν είναι προβλήματα για τα οποία δεν μπορούν να κάνουν τίποτα τα άτομα, όπως λόγου χάρη ο υποσιτισμός, οι επιδημίες ή η μόλυνση. Είναι παράγοντες που αποτελούν εξ ολοκλήρου ευθύνη του ατόμου—συνήθειες όπως το κάπνισμα, η πολυφαγία, το πιοτό και η χρήση ναρκωτικών.

Είναι σαφές ότι, εκτός από τις ιατρικές ή τις επιστημονικές πληροφορίες σχετικά με το πώς να έχουμε καλή υγεία, χρειαζόμαστε και κάτι περισσότερο. Ένα ανώτερο κίνητρο που να μας υποκινεί να ζούμε σύμφωνα με την προσωπική μας ευθύνη είναι απαραίτητο. Το κίνητρό μας δεν πρέπει να μας ωθεί μόνο να κάνουμε τα πράγματα εκείνα που θα μας βοηθήσουν να έχουμε καλή υγεία, αλλά και να αποφεύγουμε τα πράγματα που θα την καταστρέψουν. Πού μπορούμε να βρούμε το κίνητρο εκείνο που θα μας βοηθήσει να ζούμε τη ζωή μας με υγιή τρόπο;

Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι μπορεί να μην έχουν ιδέα γι’ αυτό, ένας ιατρικός συγγραφέας, ο Σ. Ι. Μακ Μίλεν, έκανε τα εξής σχόλια στον πρόλογο του βιβλίου του Καμιά απ’ Αυτές τις Ασθένειες (None of These Diseases): «Είμαι πεπεισμένος πως ο αναγνώστης θα εκπλαγεί όταν ανακαλύψει ότι οι οδηγίες της Αγίας Γραφής μπορούν να τον προστατέψουν από ορισμένες μολυσματικές ασθένειες, από πολλά είδη θανατηφόρου καρκίνου και από ένα σωρό ψυχοσωματικές ασθένειες οι οποίες εξαπλώνονται παρ’ όλες τις προσπάθειες της σύγχρονης ιατρικής. . . . Η ειρήνη δεν δίνεται σε χάπια».

Απ’ αυτά τα σχόλια μπορούμε να διακρίνουμε πως μολονότι η Αγία Γραφή δεν είναι ιατρικό εγχειρίδιο ή βιβλίο οδηγιών σχετικά με την υγεία, ωστόσο δίνει αρχές και καθοδηγητικές γραμμές που μπορούν να έχουν ως αποτέλεσμα υγιείς συνήθειες και καλή υγεία. Ποιες είναι μερικές απ’ αυτές τις αρχές;

Συναισθήματα και Αντιλήψεις Σχετικά με τη Ζωή

Για παράδειγμα, «η ιατρική αναγνωρίζει ότι συναισθήματα όπως ο φόβος, η λύπη, η ζήλεια, η μνησικακία και το μίσος είναι υπεύθυνα για την πλειονότητα των παθήσεών μας», είπε ο Δρ Μακ Μίλεν, λόγια του οποίου αναφέρθηκαν παραπάνω. «Σύμφωνα με διάφορους υπολογισμούς το ποσοστό κυμαίνεται από 60 τοις εκατό μέχρι σχεδόν 100 τοις εκατό».

Τι μπορεί να γίνει για να διορθωθεί αυτό; Είναι ενδιαφέρον ότι πριν από 3.000 περίπου χρόνια, η Αγία Γραφή τόνισε: «Η υγιαίνουσα [ήρεμη, ΜΝΚ] καρδία είναι ζωή της σαρκός· ο δε φθόνος σαπρία των οστέων». (Παροιμίαι 14:30) Πώς γίνεται όμως να έχει κάποιος ‘ήρεμη καρδιά’; Η συμβουλή της Αγίας Γραφής είναι: «Πάσα [κακόβουλη, ΜΝΚ] πικρία και θυμός και οργή και κραυγή και βλασφημία ας αφαιρεθή από σας μετά πάσης κακίας». (Εφεσίους 4:31) Με άλλα λόγια, για να απολαμβάνουμε καλή φυσική υγεία, πρέπει να μάθουμε να ελέγχουμε τα συναισθήματά μας.

Βέβαια, αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη συμβουλή ορισμένων σύγχρονων ψυχιάτρων και ψυχολόγων. Αυτοί συχνά συμβουλεύουν να ξεσπάμε αντί να προσπαθούμε να ελέγχουμε τα συναισθήματά μας. Με το να ξεσπάσει κανείς και να αφήσει το θυμό του να εκδηλωθεί με έντονο τρόπο μπορεί να βρει προσωρινή ανακούφιση όταν νιώθει πνιγμένος και αναστατωμένος. Αλλά τι αποτέλεσμα έχουν όλα αυτά στη σχέση του με τους γύρω του, και τι είδους αντίδραση μπορεί να προξενήσουν από μέρους τους; Δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε την ένταση και τα τεντωμένα νεύρα, χωρίς να υπολογίσουμε και τον πιθανό σωματικό τραυματισμό, που θα μπορούσαν να προκύψουν αν όλοι ξεσπούσαν αντί να προσπαθούν να ελέγχουν τα συναισθήματά τους. Αυτό απλούστατα δημιουργεί έναν αέναο φαύλο κύκλο.

Φυσικά, δεν είναι εύκολο να είναι κανείς κύριος αυτών των επιβλαβών συναισθημάτων, ιδιαίτερα αν έχει την τάση να αφήνεται έρμαιο του θυμού και της οργής. Γι’ αυτό, η Αγία Γραφή συνεχίζει και λέει: «Να φέρεστε μεταξύ σας με καλοσύνη κι ευσπλαχνία, και να συχωράτε ο ένας τον άλλο». (Εφεσίους 4:32, ΝΔΜ) Με άλλα λόγια, λέει ότι θα πρέπει να αντικαταστήσουμε τα επιβλαβή αρνητικά συναισθήματα με θετικά.

Τι κάνουν σ’ εμάς τέτοια θετικά συναισθήματα προς τους άλλους; «Η εκδήλωση ενδιαφέροντος είναι κάτι το βιολογικό», γράφει ο Δρ Τζέιμς Λιντς στο βιβλίο του Η Ραγισμένη Καρδιά (The Broken Heart). «Η εντολή ‘αγάπα τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου’ δεν έχει εφαρμογή μόνο στην ηθική—έχει και στη φυσιολογία». Αναφορικά με τα οφέλη που φέρνουν τέτοιες θετικές σχέσεις, ο ψυχίατρος Ρόμπερτ Τέιλορ, προσθέτει: «Το να ξέρεις πως έχεις ανθρώπους στους οποίους μπορείς να στραφείς σε καιρούς ανάγκης μπορεί να σου χαρίσει κάποια ιδιαίτερα πολύτιμα αισθήματα ασφάλειας, αισιοδοξίας και ελπίδας—κι όλα αυτά μπορούν να αποδειχτούν σπουδαία αντίδοτα για το στρες». Συνεπώς, ενώ η σύγχρονη ιατρική προσπαθεί να βρει θεραπείες για μερικές από τις λεγόμενες ψυχοσωματικές ασθένειες, οι απλές οδηγίες της Αγίας Γραφής μπορούν να βοηθήσουν στο να αποφευχθεί αυτή καθαυτή η εμφάνιση τέτοιων παθήσεων. Όποιος είναι πρόθυμος να εφαρμόσει τις κατευθυντήριες γραμμές της Αγίας Γραφής θα επωφεληθεί από συναισθηματική και σωματική άποψη.

Συνήθειες και Εθισμοί

Κάτι άλλο που επηρεάζει τη συναισθηματική και σωματική μας ευεξία είναι ο τρόπος με τον οποίο μεταχειριζόμαστε το σώμα μας. Με λογικές προσπάθειες από μέρους μας—αν τρώμε σωστά, αν ασκούμαστε και αν ξεκουραζόμαστε όσο χρειάζεται, αν διατηρούμαστε καθαροί και ούτω καθεξής—το σώμα μας θα αυτοφροντίζεται. Αν, όμως, κατά συνήθεια εμείς το μεταχειριζόμαστε ακατάλληλα, αργά ή γρήγορα θα καταρρεύσει κι εμείς θα υποστούμε τις συνέπειες.

Η Αγία Γραφή μάς συμβουλεύει: «Ας καθαρίσωμεν εαυτούς από παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος». (2 Κορινθίους 7:1) Πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε αυτή τη συμβουλή και ποια είναι τα οφέλη; Εξετάστε την ακόλουθη έκθεση του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Επιφυλακής που έχει την έδρα του στην Ουάσινγκτον: «Το κάπνισμα είναι μια επιδημία που εξαπλώνεται κατά 2,1 τοις εκατό το χρόνο, γρηγορότερα απ’ όσο αυξάνεται ο παγκόσμιος πληθυσμός. . . . Η αύξηση της χρήσης καπνού ελαττώθηκε για λίγο στις αρχές της δεκαετίας του ογδόντα, κυρίως για οικονομικούς λόγους, αλλά αρχίζει να σημειώνει και πάλι γοργή άνοδο. Τώρα καπνίζουν ένα δισεκατομμύριο και πλέον άνθρωποι, καταναλώνοντας σχεδόν 5 τρισεκατομμύρια τσιγάρα το χρόνο, κατά μέσο όρο περισσότερο από μισό πακέτο τη μέρα».

Ποια είναι η συνέπεια αυτής της ‘επιδημίας που εξαπλώνεται’; Το συνοδευτικό πλαίσιο πρέπει να υποκινήσει κάποιον να κάνει σοβαρές σκέψεις. Οπωσδήποτε, ο κατάλογος που παρατίθεται δεν είναι πλήρης, αλλά το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: Ο εθισμός στον καπνό είναι και ισχυρός και δαπανηρός. Είναι μια μολυσματική συνήθεια που καταστρέφει την υγεία τόσο των εθισμένων όσο και των γύρω τους.

Τι μπορούμε να πούμε σχετικά με τις προσπάθειες να κοπεί αυτή η συνήθεια; Παρ’ όλες τις εκστρατείες κατά του καπνίσματος, η επιτυχία είναι ελάχιστη σε παγκόσμια κλίμακα. Αυτό συμβαίνει επειδή η υπερνίκηση της συνήθειας του καπνίσματος είναι πάρα πολύ δύσκολη. Οι έρευνες δείχνουν ότι μόνο 1 στους 4 καπνιστές καταφέρνει κάποτε να σταματήσει αυτή τη συνήθεια. Προφανώς, όλες οι προειδοποιήσεις σχετικά με το ότι το κάπνισμα είναι επικίνδυνο για την υγεία δεν αποτελούν επαρκές κίνητρο.

Όμως, η συμβουλή της Αγίας Γραφής που αναφέρθηκε προηγουμένως, καθώς και η εντολή που δίνεται στους Χριστιανούς να αγαπούν τον πλησίον τους όπως τον εαυτό τους, έχει υποκινήσει χιλιάδες που τώρα είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά να κόψουν το κάπνισμα. Ούτε στις Αίθουσες Βασιλείας τους, όπου συγκεντρώνονται επί αρκετές ώρες κάθε βδομάδα, ούτε στις συνελεύσεις τους, όπου χιλιάδες Μάρτυρες συγκεντρώνονται επί μέρες, πρόκειται να δείτε κάποιον απ’ αυτούς με τσιγάρο. Η προθυμία τους να δεχτούν και να εφαρμόσουν τις οδηγίες της Αγίας Γραφής τούς έχει δώσει την απαραίτητη αποφασιστικότητα για να καταφέρουν αυτό που άλλοι δεν μπόρεσαν να πετύχουν.

Άλλες επιβλαβείς συνήθειες περιλαμβάνουν την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, τη χρήση ναρκωτικών και τις αχαλίνωτες σεξουαλικές σχέσεις, από τις οποίες είναι πιθανό να προκύψουν θανατηφόρες ασθένειες και ένα σωρό άλλα βασανιστικά προβλήματα, τόσο προβλήματα υγείας όσο και κοινωνικά. Αν και οι ιατρικές αρχές υφίστανται έντονη πίεση να καταπιαστούν μ’ αυτά τα προβλήματα, θα διαπιστώσετε ότι η Αγία Γραφή δίνει συμβουλές που είναι και λογικές και πρακτικές.*—Παροιμίαι 20:1· Πράξεις 15:20, 29· 1 Κορινθίους 6:13, 18.

Όταν Δεν θα Υπάρχουν πια Αρρώστιες

Όσες προσπάθειες κι αν κάνουμε για να διατηρηθούμε σε καλή υγεία, η σκληρή πραγματικότητα εξακολουθεί να είναι ότι, προς το παρόν, αρρωσταίνουμε και πεθαίνουμε. Εντούτοις, ο Δημιουργός του ανθρώπου, ο Ιεχωβά Θεός, όχι μόνο μας λέει γιατί ο άνθρωπος αρρωσταίνει και πεθαίνει, αλλά μας λέει και ότι έρχεται σύντομα ο καιρός στον οποίο θα εξουδετερωθούν όλες οι αρρώστιες κι ακόμα και ο ίδιος ο θάνατος.—Ρωμαίους 5:12.

Μια Βιβλική προφητεία στο εδάφιο Ησαΐας 33:24, ΛΧ, υπόσχεται: «Ουδείς των κατοικούντων . . . θα λέγη ‘είμαι ασθενής’». Επίσης το εδάφιο Αποκάλυψις 21:4 υπόσχεται: «Και θέλει εξαλείψει ο Θεός παν δάκρυον από των οφθαλμών αυτών, και ο θάνατος δεν θέλει υπάρχει πλέον, ούτε πένθος ούτε κραυγή ούτε πόνος δεν θέλουσιν υπάρχει πλέον». Ναι, η υπόσχεση του Δημιουργού είναι ένας νέος κόσμος εδώ πάνω σ’ αυτή τη γη, όπου το ανθρώπινο γένος θα οδηγηθεί στην τελειότητα, και η προοπτική για την ανθρώπινη οικογένεια θα είναι πλήρης υγεία και αιώνια ζωή.—Ησαΐας 65:17-25.

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 8,9]

Η Διατροφή Σας και η Υγεία Σας

«Αν . . . δεν καπνίζετε και δεν πίνετε υπερβολικά, η διατροφή που ακολουθείτε μπορεί να επηρεάσει μακροπρόθεσμα τις προοπτικές της υγείας σας περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ενέργειά σας».—Δρ Κ. Έβερετ Κουπ, πρώην υπουργός υγείας των Η.Π.Α.

Στα πρόσφατα χρόνια, οι ειδικοί σε θέματα υγείας υποστηρίζουν ανοιχτά ότι ορισμένα χαρακτηριστικά της διατροφής των βιομηχανοποιημένων κρατών έχουν επιβλαβείς συνέπειες στην υγεία των ανθρώπων. Εκτός από το ότι έχουν επιστήσει την προσοχή σε πράγματα όπως ο καπνός, το αλκοόλ, το αλάτι και η ζάχαρη, έχουν δώσει ιδιαίτερη έμφαση και στο γεγονός ότι η διατροφή πολλών ανθρώπων περιλαμβάνει υπερβολική ποσότητα λιπών και χοληστερίνης και ελάχιστη ποσότητα φυτικών ινών.

«Αποτελεί αντικείμενο εξαιρετικής ανησυχίας», συνεχίζει ο Δρ Κουπ, «η υπερβολική ποσότητα λίπους στη διατροφή μας και η σχέση που έχει αυτή η ποσότητα με τον κίνδυνο για χρόνιες παθήσεις, όπως οι παθήσεις της στεφανιαίας, ορισμένοι τύποι καρκίνου, ο διαβήτης, η υπέρταση, τα εγκεφαλικά επεισόδια και η παχυσαρκία». Παρόμοια, ο Βρετανός χειρουργός Δρ Ντένις Μπέρκιτ και άλλοι εφιστούν την προσοχή στη σχέση που υπάρχει μεταξύ της ανεπάρκειας φυτικών ινών στη διατροφή και των παθήσεων της στεφανιαίας, του καρκίνου του εντέρου, των γαστρεντερικών διαταραχών, του διαβήτη και άλλων ασθενειών.

Δεν έχουν γίνει κατανοητές όλες οι λεπτομέρειες σχετικά με το πώς επηρεάζει η διατροφή μας την υγεία μας ούτε και συμφωνούν απόλυτα όλοι οι ειδικοί στον τομέα της υγείας. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα ιατρικά γεγονότα στα οποία αξίζει να δώσουμε προσοχή.

Κόψτε τα Λίπη

Η μεγάλη περιεκτικότητα χοληστερίνης—μιας λιπώδους αλκοόλης—στο αίμα συνεπάγεται μεγάλο κίνδυνο καρδιοπάθειας. Όσοι πάσχουν από καρδιά ή έχουν ιστορικό καρδιοπάθειας στην οικογένεια και όσοι θέλουν να μειώσουν τον κίνδυνο στο ελάχιστο είναι καλό να διατηρούν τη χοληστερίνη στο αίμα σε ασφαλή επίπεδα. Τι μπορούν να κάνουν για να το πετύχουν αυτό;

Τα πρώτα αμυντικά μέτρα που συνιστώνται συνήθως είναι διατροφή που περιέχει πολύ λίγη χοληστερίνη—η οποία βρίσκεται σ’ όλες τις ζωικές τροφές, όπως το κρέας, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, αλλά όχι στις φυτικές τροφές. Εντούτοις, έχει διαπιστωθεί με πρόσφατες έρευνες ότι αυτές καθαυτές οι τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε χοληστερίνη έχουν μέτρια επακόλουθα στα επίπεδα χοληστερίνης του αίματος. Αν όμως η διατροφή περιέχει επίσης πολλά κεκορεσμένα λίπη (λόγου χάρη ζωικά λίπη, εξευγενισμένα φυτικά έλαια, φοινικέλαιο και καρυδέλαιο), η αύξηση στη χοληστερίνη του αίματος είναι σημαντική στους περισσότερους ανθρώπους. Αυτό λοιπόν που τονίζεται στις μέρες μας είναι ‘κόψτε τα λίπη’. Να τρώτε λιγότερο και πιο άπαχο κρέας, να κόβετε και να πετάτε το λίπος που φαίνεται, να βγάζετε την πέτσα από τα πουλερικά και να περιορίσετε την κατανάλωση κρόκων αυγού, πλήρους γάλακτος, σκληρών τυριών και επεξεργασμένων τροφών που περιέχουν φοινικέλαιο ή καρυδέλαιο.

Ενώ τα κεκορεσμένα λίπη έχουν την τάση να ανεβάζουν το επίπεδο της χοληστερίνης στο αίμα, τα ακόρεστα έλαια σε υγρή μορφή (λάδι ελιάς, σόγιας, κάρθαμου, καλαμποκιού και άλλων φυτών), το παχύ ψάρι και τα οστρακόδερμα κάνουν ακριβώς το αντίθετο. Μάλιστα μερικά απ’ αυτά μπορεί ακόμα και να συντελούν στην αύξηση της αναλογίας της λεγόμενης ωφέλιμης χοληστερίνης, της HDL (υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη) στο αίμα ή να μειώσουν τα επίπεδα του βλαβερού είδους χοληστερίνης, της LDL (χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη).

Να Τρώτε Περισσότερες Φυτικές Ίνες

Το να κόψετε το λίπος δεν είναι παρά μέρος της όλης ιστορίας. Οι εξαιρετικά εξευγενισμένες και επεξεργασμένες τροφές—που είναι γεμάτες άσπρο αλεύρι, ζάχαρη, χημικές πρόσθετες ουσίες και ούτω καθεξής—είναι εντελώς ανεπαρκείς σε φυτικές ίνες. Σαν αποτέλεσμα, προκύπτουν οι λεγόμενες ασθένειες του πολιτισμού: δυσκοιλιότητα, αιμορροΐδες, κήλη, εκκολπομάτωση του εντέρου, καρκίνος στο κόλον και στο ορθό, διαβήτης, καρδιοπάθεια και άλλες. «Άντρες που περιλάμβαναν στη διατροφή τους μικρή ποσότητα φυτικών ινών κινδύνευαν τρεις φορές περισσότερο να πεθάνουν απ’ όλες τις αιτίες απ’ όσο κινδύνευαν άντρες που περιλάμβαναν μεγάλη ποσότητα στη διατροφή τους», λέει μια έκθεση στο Λάνσετ (Lancet).

Οι φυτικές ίνες στη διατροφή παίζουν το ρόλο τους με δυο τρόπους. Απορροφούν νερό καθώς κινούνται μέσα στο πεπτικό μας σύστημα, και περνάνε από την πεπτική μας οδό γρήγορα. Οι ειδικοί στα θέματα υγείας πιστεύουν ότι παίρνουν μαζί τους πολλές επιβλαβείς ουσίες και επιταχύνουν την απομάκρυνσή τους από το σώμα. Έχει διαπιστωθεί ότι ορισμένες ευδιάλυτες φυτικές ίνες κρατούν σε χαμηλό βαθμό τα επίπεδα της ζάχαρης και της χοληστερίνης LDL στο αίμα—πραγματικό ευτύχημα για τους διαβητικούς και τους καρδιοπαθείς.

Πώς μπορείτε να ωφεληθείτε απ’ αυτή τη γνώση σχετικά με τις φυτικές ίνες; Αν είναι δυνατόν, περιλάβετε στη διατροφή σας περισσότερη ποσότητα φρούτων, λαχανικών και προϊόντων με σιτηρά ολικής άλεσης. Αντί για λευκό ψωμί να τρώτε πιτυρούχο ψωμί και να συμπεριλάβετε στο πρωινό σας δημητριακά ολικής άλεσης. Τα φασόλια είναι επίσης εξαίρετη πηγή φυτικών ινών. Και τα άμυλα—πατάτες και ρύζι—μπορεί να έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες.

Φυσικά, στη διατροφή σας υπάρχουν πολλά πράγματα που επηρεάζουν την υγεία σας. Όμως, το κόψιμο των λιπών και η αύξηση της ποσότητας των φυτικών ινών είναι δυο πράγματα που χρειάζεται να τύχουν επείγουσας προσοχής στη διατροφή των περισσότερων ανθρώπων.

[Πλαίσιο στη σελίδα 10,11]

Άσκηση, Καλή Φυσική Κατάσταση και Υγεία

Μια 40ετής μελέτη, που περιλάμβανε περίπου 17.000 άντρες, κατέδειξε ότι σ’ αυτούς που ασκούνταν έστω και μια ή δυο ώρες τη βδομάδα (καταναλώνοντας περίπου 500 θερμίδες) τα ποσοστά θανάτου ήταν 15 με 20 τοις εκατό χαμηλότερα απ’ ό,τι σ’ εκείνους που δεν ασκούνταν. Σ’ εκείνους που ασκούνταν έντονα (καίγοντας 2.000 θερμίδες τη βδομάδα) το ποσοστό θανάτου ήταν κατά ένα τρίτο χαμηλότερο. Άλλες μελέτες έχουν οδηγήσει στο ίδιο συμπέρασμα: Η τακτική άσκηση μειώνει τον κίνδυνο υπέρτασης, παθήσεων της στεφανιαίας και ίσως ακόμα και τον κίνδυνο του καρκίνου. Επίσης, η τακτική άσκηση συμβάλλει στη μάχη κατά του παραπανίσιου βάρους, της χαμηλής αυτοεκτίμησης, του στρες, του άγχους και της κατάθλιψης.

Ο λόγος για τον οποίο φαίνεται να τα πετυχαίνει όλα αυτά η τακτική άσκηση είναι ότι αυτή βελτιώνει τη σωματική ικανότητα και αντοχή του ατόμου. Με άλλα λόγια, η τακτική άσκηση χαρίζει στο άτομο καλή φυσική κατάσταση. Είναι λιγότερο πιθανό να υποκύψει σε ασθένειες το σώμα που βρίσκεται σε καλή φυσική κατάσταση, παρ’ όλο που αυτή δεν εγγυάται καλή υγεία. Επίσης, όταν συμβεί και αρρωστήσει, αναρρώνει γρηγορότερα. Η καλή φυσική κατάσταση συντελεί στη διανοητική και συναισθηματική ευεξία του ατόμου και, ακόμα, επιβραδύνει τα επακόλουθα της γήρανσης.

Ποιες και Πόσες;

Οι συνηθισμένες ερωτήσεις σχετικά με τις ασκήσεις είναι: Τι είδους ασκήσεις και πόσες; Αυτό στην πραγματικότητα εξαρτάται από το τι θέλει να επιτύχει κάποιος. Ένας αθλητής Ολυμπιακών αγώνων πρέπει να γυμνάζεται για πολύ καιρό και σκληρά για να διατηρηθεί σε καλή φυσική κατάσταση. Οι πιο πολλοί άνθρωποι μπορεί να έχουν στόχο να χάσουν βάρος, να βρουν τη φόρμα τους, να έχουν καλύτερη υγεία ή απλώς να αισθάνονται καλύτερα. Για να διατηρούνται αυτοί σε καλή φυσική κατάσταση, σύμφωνα με την κοινή άποψη των περισσότερων ειδικών σε θέματα υγείας, χρειάζονται 20 με 30 λεπτά ασκήσεων τρεις φορές τη βδομάδα. Αλλά τι είδους ασκήσεις;

Η καλή φυσική κατάσταση βρίσκεται σε συνάρτηση με τη σωματική ικανότητα κάποιου, την ηλικία του και την αντοχή του, έτσι ο σκοπός των ασκήσεων θα πρέπει να είναι να αυξάνει η συχνότητα των καρδιακών παλμών και της αναπνοής την ώρα της άσκησης. Αυτές είναι κοινώς γνωστές ως αεροβικές ασκήσεις. Το τρέξιμο, το γρήγορο βάδισμα, ο αεροβικός χορός, το σκοινάκι, το κολύμπι και το ποδήλατο είναι συνηθισμένες μορφές αεροβικών ασκήσεων, και η καθεμιά έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της όσον αφορά την ευκολία, το κόστος των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού, τις πιθανότητες τραυματισμού και ούτω καθεξής.

Άλλες μορφές ασκήσεων δυναμώνουν τους μυς και δίνουν φόρμα στο σώμα. Αυτές περιλαμβάνουν ασκήσεις με ειδικά όργανα και βάρη. Τέτοιου είδους ασκήσεις αυξάνουν τη σωματική δύναμη και αντοχή κάποιου και μπορούν επίσης να βελτιώσουν τη στάση και την εμφάνιση του σώματος—όλα αυτά είναι οφέλη που θα έχει όποιος ενδιαφέρεται για την καλή φυσική κατάσταση του σώματός του.

Τι μπορούμε να πούμε για τις γυμναστικές ασκήσεις που οι περισσότεροι θυμόμαστε πάρα πολύ καλά από την εποχή του σχολείου; Αυτές μας έκαναν πολύ καλό είτε τις είχαμε σε εκτίμηση τότε είτε όχι. Οι εκτάσεις, οι κάμψεις και οι στροφές του κορμού καθιστούν το σώμα ευλύγιστο. Τα πηδήματα και οι κλωτσιές επιταχύνουν τους παλμούς της καρδιάς. Τα ανακαθίσματα, οι ανυψώσεις και οι έλξεις δυναμώνουν τους μυς. Ένα μεγάλο πλεονέκτημα αυτών των ασκήσεων «στρέτσινγκ» είναι ότι καθώς το άτομο γερνάει, μπορεί να παραμένει ευκίνητο και να εξακολουθεί να είναι δραστήριο για περισσότερο καιρό.

Τέλος, υπάρχουν και τα αθλήματα αναψυχής—το τένις, το ράκετμπολ, το σόφτμπολ, το σκι και πολλές άλλες δραστηριότητες. Αυτές οι δραστηριότητες έχουν το πλεονέκτημα ότι είναι πιο ευχάριστες από τις μονότονες μορφές των ασκήσεων κι έτσι μπορεί να έχουν το στοιχείο που χρειάζεται για να κάνουν ένα άτομο να ασκείται τακτικά. Από το πόσο επιδέξια και έντονα ασχολείται ένα άτομο σ’ αυτές τις δραστηριότητες εξαρτάται το αν θα πετύχει ή όχι το βαθμό κόπωσης που θα πετύχαινε με άλλα είδη ασκήσεων. Όπως κι αν είναι, βοηθούν στην ευεξία του σώματος, βελτιώνουν την ικανότητά του να συντονίζει τις λειτουργίες του και ανεβάζουν το επίπεδο της ελαστικότητας και της ευκινησίας.

Εφόσον υπάρχουν τόσες μορφές ασκήσεων από τις οποίες μπορείτε να διαλέξετε, το μυστικό της επιτυχίας βρίσκεται στο να διαλέξετε μια, ή κάποιο συνδυασμό απ’ αυτές, που θα σας ευχαριστεί. Αυτό θα σας βοηθήσει να μείνετε σταθεροί στο σκοπό σας, γιατί διάφορες μελέτες δείχνουν ότι το 60 με 70 τοις εκατό των ενηλίκων που αρχίζουν να ασκούνται εγκαταλείπουν τις προσπάθειες σε διάστημα ενός περίπου μήνα. Να θυμάστε ότι αυτό που έχει σημασία είναι η τακτικότητα, κι όχι απλώς η ποσότητα των ασκήσεων. Αν ασχολείστε με διάφορα είδη ασκήσεων σε διαφορετικές ώρες, θα αποκτήσετε επίσης ένα καλοσχηματισμένο σώμα και καλή φυσική κατάσταση με ισορροπημένο τρόπο.

Η επιλογή δραστηριοτήτων από μέρους σας θα πρέπει επίσης να εξαρτηθεί από την ηλικία σας και από τη γενική κατάσταση της υγείας σας τον καιρό που θέλετε να αρχίσετε να ασκείστε. Φυσικά, όσοι έχουν προβλήματα υγείας θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους προτού αρχίσουν κάποιο πρόγραμμα ασκήσεων. Όποια κι αν είναι η περίπτωσή σας, αρχίστε σιγά-σιγά και επιταχύνετε καθώς θα σημειώνετε πρόοδο. Ενημερωθείτε σχετικά με τις μορφές ασκήσεων που διαλέγετε—υπάρχουν άφθονα βιβλία και πάμπολλες οδηγίες σχετικά μ’ αυτό το θέμα—και οι προσπάθειές σας θα σας φέρουν και χαρά και οφέλη.

[Πλαίσιο στη σελίδα 12]

Το Τίμημα του Καπνίσματος

□ Ο καπνός κάνει τους ενηλίκους να υποφέρουν περισσότερο και προκαλεί περισσότερους θανάτους από οποιαδήποτε άλλη τοξική ουσία που υπάρχει στο περιβάλλον.

□ Το παγκόσμιο τίμημα σε ζωές πλησιάζει τώρα τα 2,5 εκατομμύρια το χρόνο, σχεδόν 5 τοις εκατό όλων των θανάτων.

□ Τα έξοδα υγείας συν τις οικονομικές απώλειες [στις Ηνωμένες Πολιτείες] κυμαίνονται από 38 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 6,4 τρισ. δρχ.) μέχρι 95 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 16 τρισ. δρχ.), δηλαδή από 1,25 δολάρια (περ. 200 δρχ.) μέχρι 3,15 δολάρια (περ. 550 δρχ.) το πακέτο. Αυτά τα σύνολα δεν περιλαμβάνουν το κόστος του ίδιου του καπνού—περίπου 30 δισεκατομμύρια δολάρια (περ. 5 τρισ. δρχ.) το χρόνο.

□ Οι παθητικοί καπνιστές έχουν ίσως τριπλάσια πιθανότητα να πεθάνουν από καρκίνο του πνεύμονα απ’ ό,τι θα είχαν αν δεν ήταν εκτεθειμένοι στον καπνό του τσιγάρου.

□ Αν οι μητέρες καπνίζουν, μειώνονται οι σωματικές και διανοητικές ικανότητες των παιδιών τους, και σε πολλές χώρες περισσότερο από το ένα πέμπτο των παιδιών είναι εκτεθειμένα στον καπνό του τσιγάρου μ’ αυτόν τον τρόπο.