Ποιοτική Ζωή Παρά τον Ακρωτηριασμό
«Ο ΟΡΕΙΒΑΤΗΣ βρίσκεται και πάλι στην κορυφή». Αυτή ήταν η δήλωση μιας εφημερίδας όταν ο Τομ Γουίτακερ έφτασε στην κορυφή του όρους Έβερεστ. Πολλοί είχαν ήδη ανέβει σε αυτή την ψηλή κορυφή, αλλά ο Τομ Γουίτακερ ήταν το πρώτο ακρωτηριασμένο άτομο που το κατάφερε αυτό! Ο Γουίτακερ είχε χάσει το πόδι του σε ένα αυτοκινητικό δυστύχημα. Αλλά ένα τεχνητό πόδι, η λεγόμενη πρόθεση, του έδωσε τη δυνατότητα να ασχοληθεί και πάλι με το άθλημά του. Παρόμοιες κατασκευές επιτρέπουν σε χιλιάδες άλλα ακρωτηριασμένα άτομα να απολαμβάνουν ποιοτική ζωή. Μάλιστα δεν είναι πια ασυνήθιστο να βλέπει κανείς ακρωτηριασμένα άτομα να τρέχουν σε αγώνες ταχύτητας, να παίζουν μπάσκετ ή να κάνουν ποδήλατο.
Τα πρώτα τεχνητά πόδια και χέρια που φτιάχτηκαν ήταν απλοί ξύλινοι πάσσαλοι και σιδερένιοι γάντζοι. Αλλά άρχισαν να γίνονται βελτιώσεις, καθώς οι πόλεμοι προκαλούσαν χιλιάδες ακρωτηριασμούς. Δεν είναι παράξενο το γεγονός ότι η χρήση των πρώτων πραγματικών προθέσεων αποδίδεται σε ένα στρατιωτικό χειρουργό—τον Γάλλο Αμπρουάζ Παρέ που έζησε το 16ο αιώνα. Οι σημερινές προθέσεις χρησιμοποιούν υδραυλικά συστήματα, περίπλοκες αρθρώσεις για το γόνατο, εύκαμπτα πόδια από ίνες άνθρακα, καθώς επίσης σιλικόνη, πλαστικό και άλλα προϊόντα υψηλής τεχνολογίας που δίνουν τη δυνατότητα σε πολλούς ανθρώπους να περπατάνε και να κινούνται πιο φυσιολογικά και πιο άνετα ακόμη και από όσο θα μπορούσε κανείς να ονειρευτεί παλιότερα. Η πρόοδος στη μικροηλεκτρονική επιτρέπει στα τεχνητά χέρια να κινούνται πιο φυσιολογικά. Οι προθέσεις έχουν βελτιωθεί και εμφανισιακά. Τα σύγχρονα τεχνητά άκρα έχουν δάχτυλα, και μάλιστα μερικά φαίνονται σαν να έχουν φλέβες. Αξίζει να σημειωθεί ότι μια κοπέλα που ήταν μανεκέν και έχασε το ένα της πόδι εξαιτίας καρκίνου έβαλε μια πρόθεση η οποία φαινόταν τόσο φυσική ώστε μπόρεσε να συνεχίσει την καριέρα της.
Η Νοοτροπία Είναι Σημαντική
Ωστόσο, η ειδική σε θέματα ψυχικής υγείας Έλεν Γουίντσελ προειδοποιεί: «Όταν περάσετε μια τέτοια προσωπική δοκιμασία όπως είναι ο ακρωτηριασμός, αντιμετωπίζετε μια τεράστια πρόκληση που επηρεάζει κάθε πτυχή της ύπαρξής σας—σωματική, συναισθηματική, διανοητική και πνευματική». Προσέξτε τι λέει ο Γουίλιαμ, ο οποίος έχασε το ένα του πόδι επειδή έπαθε γάγγραινα ύστερα από μια εγχείρηση: «Ένας από τους βασικότερους παράγοντες για να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε πρόκληση στη ζωή είναι η νοοτροπία μας. Εγώ ποτέ δεν θεώρησα την αναπηρία μου μειονέκτημα. Αντίθετα, διατηρώ θετική άποψη σχετικά με τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζω από τότε που έπαθα το ατύχημα». Η Έλεν Γουίντσελ, ακρωτηριασμένη και η ίδια, συμφωνεί λέγοντας ότι τα άτομα που έχουν θετική άποψη είναι πιθανό να προσαρμοστούν καλύτερα μετά τον ακρωτηριασμό τους σε σύγκριση με τα απαισιόδοξα άτομα. Όπως λέει η Αγία Γραφή, «η χαρούμενη καρδιά κάνει καλό ως γιατρικό».—Παροιμίες 17:22.
Το Ξύπνα! μίλησε με αρκετούς Χριστιανούς που έχουν προσαρμοστεί ικανοποιητικά μετά τον ακρωτηριασμό τους. Οι περισσότεροι συνέστησαν στα ακρωτηριασμένα άτομα να μην ανησυχούν υπερβολικά για την εντύπωση που δίνουν εξαιτίας της αναπηρίας τους ούτε να γίνονται μυστικοπαθή σε σχέση με αυτήν. «Θα με ενοχλούσε περισσότερο αν οι άλλοι ένιωθαν ότι επρόκειτο για απαγορευμένο ζήτημα», είπε ο Ντελ που έχασε το αριστερό του πόδι κάτω από το γόνατο. «Κατά τη γνώμη μου, αυτό τους κάνει όλους να νιώθουν άβολα». Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι, αν έχετε χάσει το δεξί σας χέρι και σας συστήνουν σε κάποιον, δεν πρέπει να διστάσετε να τον χαιρετήσετε χρησιμοποιώντας το αριστερό σας χέρι. Και αν σας ρωτήσει κάποιος για το τεχνητό σας μέλος, μιλήστε του για αυτό. Αν νιώθετε εσείς άνετα, τότε βοηθάτε και το άλλο άτομο να χαλαρώσει. Συνήθως, η συζήτηση σύντομα στρέφεται γύρω από άλλα ζητήματα.
Υπάρχει «καιρός να γελάει» κανείς. (Εκκλησιαστής 3:4β) Κάποια γυναίκα που έχασε το χέρι της λέει: “Πάνω απ’ όλα, μη χάνετε το χιούμορ σας! Πρέπει να θυμόμαστε πάντοτε ότι η άποψη που έχουμε εμείς για τον εαυτό μας καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την άποψη που έχει ο κόσμος για εμάς”.
«Καιρός να Κλαίει Κανείς»
Όταν έχασε το πόδι του, ο Ντελ αρχικά σκέφτηκε: «Πάει πια. Η ζωή μου τέλειωσε». Ο Φλορίντο και ο Φλοριάνο ακρωτηριάστηκαν και οι δυο από νάρκες στην Ανγκόλα. Ο Φλορίντο λέει ότι έκλαιγε τρία μερόνυχτα. Ο Φλοριάνο χρειάστηκε και αυτός να παλέψει με τα συναισθήματά του. «Ήμουν μόνο 25 χρονών», γράφει. «Τη μια μέρα μπορούσα να κάνω τα πάντα και την επομένη δεν μπορούσα ούτε καν να σταθώ όρθιος. Με έπιασε κατάθλιψη και έχασα το κουράγιο μου».
Υπάρχει «καιρός να κλαίει κανείς». (Εκκλησιαστής 3:4α) Και είναι απόλυτα φυσιολογικό να περάσετε μια περίοδο θλίψης όταν υποστείτε κάποια σοβαρή απώλεια. (Παράβαλε Κριτές 11:37· Εκκλησιαστής 7:1-3.) «Για να ξεπεράσετε τη θλίψη πρέπει πρώτα να τη νιώσετε», γράφει η Έλεν Γουίντσελ. Το να εκφράζετε τα αισθήματά σας σε κάποιο συμπονετικό ακροατή είναι συχνά πολύ υποβοηθητικό. (Παροιμίες 12:25) Αλλά η θλίψη δεν συνεχίζεται για πάντα. Μετά την τραυματική εμπειρία του ακρωτηριασμού, μερικά άτομα μπορεί προσωρινά να γίνουν πιο ασταθή συναισθηματικά, πιο επικριτικά και πιο αγχώδη ή μπορεί να κλειστούν στον εαυτό τους. Εντούτοις, αυτά τα αισθήματα συνήθως υποχωρούν. Αν δεν υποχωρήσουν, τότε ίσως το άτομο να έχει πάθει σοβαρή κατάθλιψη—μια πάθηση που συχνά απαιτεί ιατρική βοήθεια. Η οικογένεια και οι φίλοι πρέπει να είναι άγρυπνοι να διακρίνουν τυχόν σημάδια που φανερώνουν ότι το προσφιλές τους άτομο χρειάζεται τέτοια βοήθεια.a
Ο Γ. Μίτσελ, ο οποίος είναι παράλυτος και στα δυο του πόδια, γράφει: «Όλοι χρειαζόμαστε ανθρώπους που να νοιάζονται. Μπορείς να αντέξεις σχεδόν τα πάντα αν νιώθεις ότι περιστοιχίζεσαι από τους φίλους και την οικογένειά σου, ενώ ακόμη και μια μικρή αναποδιά μπορεί να ανακόψει την πορεία ενός ατόμου που προσπαθεί να τα καταφέρει στη ζωή μόνο του. Και οι φιλίες δεν αναπτύσσονται τυχαία, πρέπει να καταβάλεις προσπάθειες για να τις ξεκινήσεις και να τις διατηρήσεις, αλλιώς θα φθαρούν».—Παράβαλε Παροιμίες 18:24.
Ποιοτική Ζωή Παρά τον Ακρωτηριασμό
Παρά την αναπηρία τους, πολλά ακρωτηριασμένα άτομα ζουν ποιοτική ζωή. Ο Ράσελ, λόγου χάρη, γεννήθηκε έχοντας μόνο το πάνω τμήμα του αριστερού του ποδιού. Σήμερα, σε ηλικία 78 ετών, εξακολουθεί να ασκείται τακτικά και ζει μια γεμάτη ζωή, μολονότι τώρα χρησιμοποιεί μπαστούνι για να περπατάει. Ο Ράσελ, που είναι από τη φύση του χαρούμενο άτομο, παραδέχτηκε ότι εδώ και χρόνια του έχουν δώσει το παρατσούκλι «Ευτυχισμένος».
Ο Ντάγκλας, που έχασε το ένα του πόδι στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, περπατάει με τη βοήθεια μιας σύγχρονης πρόθεσης. Είναι Μάρτυρας του Ιεχωβά και χαίρεται να υπηρετεί ως τακτικός σκαπανέας, δηλαδή ολοχρόνιος κήρυκας των καλών νέων, εδώ και έξι χρόνια. Θυμάστε, επίσης, τον Ντελ, που πίστευε ότι η ζωή του τέλειωσε όταν έχασε το πόδι του; Και αυτός ζει μια ικανοποιητική ζωή ως σκαπανέας, και είναι σε θέση να συντηρεί τον εαυτό του.
Ποια είναι, όμως, η κατάσταση των ακρωτηριασμένων ατόμων στις φτωχές ή στις σπαρασσόμενες από πολέμους χώρες; Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας λέει: «Στην πραγματικότητα, σήμερα μόνο ένα μικρό ποσοστό των αναπήρων λαβαίνει βοήθεια». Πολλοί αναγκαστικά εξαρτώνται από μπαστούνια και κακοφτιαγμένες πατερίτσες για να περπατάνε. Παρ’ όλα αυτά, μερικές φορές υπάρχει διαθέσιμη βοήθεια. Ο Φλοριάνο και ο Φλορίντο, θύματα ναρκών στην Ανγκόλα, κατάφεραν και οι δύο να προμηθευτούν προθέσεις μέσω του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και της ελβετικής κυβέρνησης. Ο Φλοριάνο υπηρετεί με χαρά ως διακονικός υπηρέτης στην τοπική εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά, και ο Φλορίντο υπηρετεί ως πρεσβύτερος και ολοχρόνιος κήρυκας των καλών νέων.
Ένας σύλλογος που φροντίζει για τους αναπήρους διατυπώνει την εξής ορθή άποψη: «Ανάπηροι είναι μόνο εκείνοι που έχουν χάσει το κουράγιο τους!» Είναι αξιοπρόσεκτο ότι η Αγία Γραφή παίζει σπουδαίο ρόλο στην ενθάρρυνση των αναπήρων. «Το γεγονός ότι έμαθα τη Βιβλική αλήθεια όταν βρισκόμουν στην ανάρρωση με βοήθησε πάρα πολύ», λέει ο Ντελ. Παρόμοια, ο Ράσελ λέει: «Η ελπίδα μου, που βασίζεται στην Αγία Γραφή, με βοηθάει πάντοτε να αντιμετωπίζω τις δυσκολίες». Ποια ελπίδα δίνει η Αγία Γραφή για τους αναπήρους;
[Υποσημειώσεις]
[Πλαίσιο στη σελίδα 8]
Φανταστικός Πόνος
Με τον όρο «αίσθηση φανταστικού άκρου» εννοούμε την εξαιρετικά πραγματική αίσθηση ότι το χαμένο άκρο εξακολουθεί να βρίσκεται στη θέση του. Είναι αυτό που φυσιολογικά νιώθουν τα άτομα μετά τον ακρωτηριασμό, και είναι τόσο πραγματικό ώστε ένα εγχειρίδιο για ακρωτηριασμένους λέει: «Να μην ξεχνάτε την αίσθηση του φανταστικού άκρου όταν σηκώνεστε από το κρεβάτι ή την καρέκλα χωρίς το τεχνητό σας μέλος. Πάντοτε να κοιτάτε κάτω για να θυμάστε ότι σας λείπει το πόδι». Μια ασθενής που είχε χάσει και τα δυο της πόδια πήγε να σηκωθεί για να χαιρετήσει το γιατρό της, αλλά, αντί για αυτό, έπεσε κάτω!
Ένα άλλο πρόβλημα είναι ο πόνος του φανταστικού άκρου. Πρόκειται για τον πραγματικό πόνο που νιώθει το άτομο σαν να πονάει το κομμένο άκρο. Η ένταση, το είδος και η διάρκεια του φανταστικού πόνου διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Ευτυχώς, τόσο η αίσθηση του φανταστικού άκρου όσο και ο φανταστικός πόνος συνήθως μειώνονται με το πέρασμα του χρόνου.
[Εικόνα στη σελίδα 6]
Τα σύγχρονα τεχνητά μέλη κάνουν τη ζωή πολύ πιο απολαυστική για μεγάλο αριθμό αναπήρων
[Ευχαριστίες]
Φωτογραφία: Ευγενής παραχώρηση από RGP Prosthetics
[Εικόνα στη σελίδα 7]
Η θλίψη είναι η φυσιολογική αντίδραση σε μια σοβαρή απώλεια
[Εικόνα στη σελίδα 8]
Πολλοί ανάπηροι απολαμβάνουν ποιοτική ζωή