Σίντνεϊ—Ένα Λιμάνι που Σφύζει από Ζωή

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

ΤΙ ΕΡΧΕΤΑΙ στο νου σας όταν ακούτε τα λόγια «Σίντνεϊ Αυστραλίας»; Μήπως σκέφτεστε αμέσως το απαράμιλλο κτίριο της όπερας που βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα, με τις οροφές του οι οποίες υψώνονται σαν πανιά ιστιοφόρου ή σαν τεράστια κελύφη; Ανάλογα με τα ενδιαφέροντά σας, ίσως αυτή να είναι η εικόνα που έρχεται στο νου σας.

Το Σίντνεϊ—η πύλη της Αυστραλίας—θεωρείται από πολλούς μια από τις ελκυστικότερες πόλεις του κόσμου. Είναι η πρωτεύουσα της Νότιας Νέας Ουαλίας, της πιο πολυάνθρωπης από όλες τις πολιτείες αυτής της ηπείρου. Ωστόσο, πρωτεύουσα της χώρας είναι η Καμπέρα, η οποία βρίσκεται περίπου στη μέση της διαδρομής από το Σίντνεϊ ως τη Μελβούρνη.

Οι «Σίντνεϊσάιντερς», όπως αρέσει στους κατοίκους του Σίντνεϊ να τους αποκαλούν, είναι γενικά φιλικοί και ανέμελοι. Το Σίντνεϊ, που συχνά ονομάζεται στις μπαλάντες «Σίντνεϊ Τάουν», ξεχωρίζει τουλάχιστον για τρία μοναδικά χαρακτηριστικά: (1) το βαθύ φυσικό του λιμάνι, (2) μια εντυπωσιακή γέφυρα στο λιμάνι, η οποία έχει ένα μόνο τόξο και (3) το απαράμιλλο κτίριο της όπερας.

Το κλίμα είναι ήπιο, με μέση θερμοκρασία το Φεβρουάριο, το θερμότερο μήνα, 22°C, ενώ ο ψυχρότερος μήνας, ο Ιούλιος, έχει μέση θερμοκρασία 12°C. Οι βροχοπτώσεις στην Αυστραλία είναι μάλλον ασταθείς και απρόβλεπτες, αλλά το μέσο ετήσιο ύψος βροχόπτωσης στο Σίντνεϊ είναι 1.140 χιλιοστά, ενώ οι περισσότερες βροχές πέφτουν τους καλοκαιρινούς μήνες (Δεκέμβριο ως Μάρτιο).

Τους επόμενους μήνες θα ακούσετε πολύ περισσότερα πράγματα για το Σίντνεϊ, εφόσον έχει επιλεχθεί για να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2000.

Από Αποικία Καταδίκων, Ακμάζουσα Πόλη

Σε σύγκριση με πολλές άλλες παγκοσμίου φήμης πόλεις, το Σίντνεϊ είναι νεότατο, εφόσον η ιστορία του ξεκινάει μόλις πριν από 200 χρόνια και κάτι, το 1770, όταν ο Βρετανός εξερευνητής πλοίαρχος Τζέιμς Κουκ έκανε την ιστορική του είσοδο στον κόλπο Μπότανι. (Στη βόρεια ακτή του κόλπου Μπότανι βρίσκεται σήμερα το διεθνές αεροδρόμιο του Σίντνεϊ.) Αφού έπλευσε μερικά μίλια προς το βορρά, προσπέρασε ένα βαθύ φυσικό λιμάνι που το ονόμασε Πορτ Τζάκσον. Δεν πέρασε, λοιπόν, ανάμεσα από τους δύο κάβους που οδηγούν στο εσωτερικό αυτού του λιμανιού.

Κατόπιν, το 1788, ο κυβερνήτης Άρθουρ Φίλιπ έφτασε από την Αγγλία με τον Πρώτο Στόλο, ο οποίος είχε για φορτίο Βρετανούς καταδίκους. Αποβιβάστηκε στην ακτή με σκοπό να ιδρύσει έναν οικισμό στον κόλπο Μπότανι, αλλά έκρινε το μέρος ακατάλληλο. Γι’ αυτό, πήρε τρία πλοιάρια και έπλευσε βόρεια για να δει αν θα μπορούσε να βρει κάποια καλύτερη θέση.

Πράγματι, λίγα μίλια πιο πέρα, ανακάλυψε τον εκπληκτικά βαθύ και ευρύχωρο κόλπο τον οποίο είχε προσπεράσει ο Κουκ. Με το φημισμένο του μήνυμα στον Λόρδο Σίντνεϊ, υπουργό εσωτερικών της Αγγλίας, ο Φίλιπ μετέφερε τις εντυπώσεις του για το Πορτ Τζάκσον: «Με μεγάλη ικανοποίηση δηλώνουμε ότι βρήκαμε το καλύτερο λιμάνι του κόσμου, στο οποίο μπορούν να αγκυροβολήσουν σε παράταξη μάχης χίλια βαριά πολεμικά πλοία με πλήρη ασφάλεια». Προς τιμήν του Λόρδου Σίντνεϊ, ο Φίλιπ ονόμασε αυτόν τον όρμο Σίντνεϊ και ίδρυσε εκεί τον πρώτο οικισμό. Το όνομα Σίντνεϊ διατηρήθηκε μέχρι σήμερα.

Όλοι οι άρρενες κατάδικοι αποβιβάστηκαν και άρχισαν αμέσως να καθαρίζουν το έδαφος και να κατασκευάζουν πρόχειρα παραπήγματα. Ο στόλος μετέφερε πολλούς καταδίκους, μαζί με αρκετές συζύγους και παιδιά, που έπρεπε όλοι να προσαρμοστούν όσο το δυνατόν καλύτερα σε αυτή την καινούρια «πατρίδα» η οποία τους επιβλήθηκε δια της βίας, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη γενέτειρά τους. Τα επόμενα 20 χρόνια, ο οικισμός αποτελούνταν από αυτοσχέδιες σκηνές και προσωρινές κατοικίες—πολλές από τις οποίες δεν ήταν παρά καλύβες και παράγκες—διότι ο αρχικός στόχος ήταν να γίνει απλώς ένας καταυλισμός καταδίκων. Αλλά το 1810 έφτασε στο Σίντνεϊ ο κυβερνήτης Λάκλαν Μακουόρι, και στη διάρκεια της 11χρονης θητείας του η αποικία μεταμορφώθηκε με γοργούς ρυθμούς.

Μια Πόλη Αρχίζει να Παίρνει Μορφή

Υπό την κατεύθυνση του Μακουόρι, κάποιος αρχιτέκτονας που τον είχε συνοδεύσει από την Αγγλία, βοηθούμενος από έναν πρώην κατάδικο ο οποίος ήταν επίσης αρχιτέκτονας, σχεδίασε πολλά κτίρια στο κέντρο και στα περίχωρα του Σίντνεϊ. Αυτό προσέδωσε αμέσως στο στρατόπεδο των καταδίκων μια ατμόσφαιρα μονιμότητας. Φυσικά, τα εργατικά χέρια δεν ήταν δύσκολο να βρεθούν, εφόσον υπήρχαν πολυάριθμοι κατάδικοι. Επιπλέον, διέθεταν άφθονο ψαμμίτη, ο οποίος ήταν ό,τι έπρεπε για την οικοδόμηση.

Η συγγραφέας Πόρτια Ρόμπινσον, στο βιβλίο της Οι Γυναίκες του Κόλπου Μπότανι (The Women of Botany Bay), περιγράφει την ταχύτατη μεταμόρφωση της αποικίας: «Οι επισκέπτες, οι ελεύθεροι άποικοι, οι αξιωματούχοι, οι στρατιώτες, ακόμη και οι ίδιοι οι κατάδικοι που έφταναν στη Νότια Νέα Ουαλία προς τα τέλη της δεκαετίας του Μακουόρι [1810-1821], ενώ περίμεναν να συναντήσουν διαφθορά, μεθύσια και ακολασίες, σύμφωνα με την αντίληψη που επικρατούσε στη Βρετανία για αυτή την αποικία, έμεναν έκπληκτοι με τον “πολιτισμό” της. Αντί για καλύβες και παράγκες, έβλεπαν επιβλητικές κατοικίες “που θα μπορούσαν να κοσμούν τη Χάνοβερ Σκουέαρ . . . οδούς τόσο μακριές όσο η Όξφορντ Στριτ”, μεγαλόπρεπες εκκλησίες και δημόσια κτίρια, δρόμους και γέφυρες, καταστήματα και επιχειρήσεις κάθε είδους, περιποιημένα σπίτια για τους εργάτες, πανέμορφες άμαξες για τους πλουσίους . . . “το καθετί διέψευδε το γεγονός ότι επρόκειτο για αποικία καταδίκων”».

Έτσι, όταν έφυγε ο κυβερνήτης Μακουόρι το 1821, το Σίντνεϊ είχε ήδη 59 κτίρια από ψαμμίτη, 221 κτίρια από τούβλο και 773 ξύλινα σπίτια, εκτός από τα σπίτια που ανήκαν στο κράτος και τα δημόσια κτίρια. Σήμερα, η πόλη του Σίντνεϊ, με πληθυσμό που πλησιάζει τα τέσσερα εκατομμύρια, αποτελεί φόρο τιμής στην ευφυΐα των καταδίκων, των ελεύθερων αποίκων και των οικογενειών τους, καθώς και στη διορατικότητα των πρώτων κυβερνητών της αποικίας.

Το “Εντυπωσιακό και Ευρύχωρο Λιμάνι” του Σίντνεϊ

Μολονότι οι κάτοικοι του Σίντνεϊ στην καθημερινή τους ομιλία χρησιμοποιούν την έκφραση Λιμάνι του Σίντνεϊ αναφερόμενοι στο Πορτ Τζάκσον, στην πραγματικότητα το λιμάνι αποτελείται από τρία τμήματα—το Μεσαίο Λιμάνι, το Βόρειο Λιμάνι και το Λιμάνι του Σίντνεϊ. Στο λιμάνι καταλήγουν οι ποταμοί Παραμάτα και Λέιν Κόουβ, οι οποίοι φτάνουν βαθιά μέσα στα προάστια.

Το Λιμάνι του Σίντνεϊ είναι ένα από τα καλύτερα φυσικά λιμάνια του κόσμου—η τραχιά ψαμμιτική ακτογραμμή του έχει μήκος 240 χιλιόμετρα. Η ακριβής απόσταση σε ευθεία γραμμή, από την είσοδο του λιμανιού μέχρι τις εκβολές του ποταμού Παραμάτα, είναι 19 χιλιόμετρα, και η συνολική επιφάνεια που καλύπτουν τα νερά του είναι 54 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Το βάθος του λιμανιού κοντά στις ακτές αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του, και το βαθύτερο σημείο του που έχει μετρηθεί φτάνει περίπου τα 50 μέτρα. Η εντυπωσιακή είσοδος από τον Ειρηνικό Ωκεανό βρίσκεται ανάμεσα σε δυο απότομους κάβους, που ονομάζονται Νορθ Χεντ και Σάουθ Χεντ. Αυτοί οι κάβοι απέχουν ο ένας από τον άλλον μόνο 2 χιλιόμετρα, και είναι δύσκολο να συλλάβει κανείς την πλήρη έκταση του λιμανιού αν δεν προχωρήσει αρκετά στο εσωτερικό του. Ίσως αυτός να είναι ο λόγος για τον οποίο ο πλοίαρχος Κουκ δεν εξερεύνησε πλήρως αυτόν τον κόλπο, νομίζοντας ότι δεν διαφέρει από τους υπόλοιπους.

Λέγεται ότι το 1788 ο κυβερνήτης Φίλιπ είπε για το Λιμάνι του Σίντνεϊ: “Σε ό,τι αφορά την έκταση και την ασφάλεια, είναι ανώτερο από οποιοδήποτε άλλο έχω δει ποτέ, και οι πολύπειροι θαλασσοπόροι που με συνόδευαν συμφώνησαν ανεπιφύλακτα ότι πρόκειται για ένα εντυπωσιακό και ευρύχωρο λιμάνι, αρκετά βαθύ για να φιλοξενήσει τα μεγαλύτερα σκάφη και με έκταση αρκετή για να δεχτεί με απόλυτη ασφάλεια όσα πλοία και αν συγκεντρωθούν”.

Η Γέφυρα του Λιμανιού του Σίντνεϊ—Κατασκευαστικό Αριστούργημα

Ήδη από το 1815, εξεταζόταν σοβαρά η ανάγκη για την κατασκευή μιας γέφυρας που θα ένωνε τη βόρεια με τη νότια πλευρά του λιμανιού, αλλά το πρώτο καταγραμμένο σχέδιο γέφυρας εμφανίστηκε τελικά το 1857. Στη σημερινή της μορφή, η γέφυρα εκτείνεται από το Ντόουζ Πόιντ στη νότια πλευρά του λιμανιού ως το Μίλσονς Πόιντ στη βόρεια ακτή—σε εκείνα ακριβώς τα σημεία που προτάθηκαν ευθύς εξαρχής! Είναι μια από τις μεγαλύτερες γέφυρες ενός τόξου σε όλο τον κόσμο, ενώ απαιτήθηκαν εννιά χρόνια για την κατασκευή της και κόστισε σχεδόν 20 εκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας (περ. 3,7 δισ. δρχ.)—ποσό τεράστιο για τα χρόνια της οικονομικής ύφεσης στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Δόθηκε επίσημα στην κυκλοφορία στις 19 Μαρτίου 1932.

Η τεράστια κεντρική αψίδα της έχει μήκος 503 μέτρα και η κορυφή της βρίσκεται 134 μέτρα πάνω από το νερό. Η απόσταση από την επιφάνεια του νερού ως το κατάστρωμα είναι περίπου 50 μέτρα, πράγμα που επιτρέπει ακόμη και στα μεγαλύτερα υπερωκεάνια να περνούν με ασφάλεια. Το κατάστρωμα, με πλάτος περίπου 50 μέτρα, αρχικά είχε διπλή σιδηροδρομική γραμμή, διπλή γραμμή για τραμ, αυτοκινητόδρομο με έξι λωρίδες κυκλοφορίας και δύο πεζόδρομους. Το 1959, το Σίντνεϊ αντικατέστησε τα τραμ με λεωφορεία, και οι γραμμές του τραμ μετατράπηκαν σε λωρίδες οδικής κυκλοφορίας. Σήμερα, υπάρχουν οχτώ λωρίδες για αυτοκίνητα, λεωφορεία και φορτηγά. Το συνολικό μήκος της γέφυρας, περιλαμβανομένων και των δύο ακραίων τμημάτων της, είναι 1.149 μέτρα.

Στη δεκαετία του 1980, η κυκλοφορία των οχημάτων στη γέφυρα είχε ήδη πυκνώσει τόσο πολύ ώστε άρχισε να εξετάζεται η πιθανότητα να κατασκευαστεί και άλλη δίοδος που να διασχίζει το λιμάνι. Αυτή τη φορά θα ήταν πρακτικότερο να είναι η δίοδος υποβρύχια. Έτσι, τον Αύγουστο του 1992, ανοίχτηκε στο λιμάνι μια σήραγγα με τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας.

Μια βόλτα πάνω στη γέφυρα προσφέρει θαυμάσια πανοραμική θέα του Σίντνεϊ. Στη βόρεια πλευρά του λιμανιού, στις δασώδεις πλαγιές, βρίσκεται ο Ζωολογικός Κήπος Ταρόνγκα. Στην απέναντι πλευρά του λιμανιού και σχεδόν κάτω από τη γέφυρα, στο Μπένελονγκ Πόιντ, βρίσκεται το πασίγνωστο κτίριο της όπερας.

Το Διαμάντι του Σίντνεϊ στο Λιμάνι

Η Όπερα του Σίντνεϊ, που έχει περιγραφεί ως «το διαμάντι του Μπένελονγκ Πόιντ», περιβάλλεται στις τρεις πλευρές της από τα γαλάζια νερά του Λιμανιού του Σίντνεϊ. Κάτω από το λαμπρό φως του ήλιου, σίγουρα μοιάζει με διαμάντι. Τη νύχτα, όταν τα φώτα του κτιρίου είναι αναμμένα, τα γοτθικού ρυθμού κελύφη της οροφής λαμποκοπούν.

Ο πρόλογος του βιβλίου Ένα Όραμα Υλοποιείται (A Vision Takes Form) περιγράφει την οπτική εντύπωση που δημιουργεί το κτίριο της όπερας: «Η Όπερα του Σίντνεϊ είναι ένα από εκείνα τα κτίρια των οποίων ο χαρακτήρας μεταμορφώνεται με την παραμικρή αλλαγή στην οπτική γωνία του παρατηρητή ή στο φωτισμό. . . . Η πρωινή ομίχλη ή οι ανταύγειες του ήλιου που δύει αργά το απόγευμα κάνουν τα κελύφη να αστράφτουν σαν τα κράνη μυθικών γιγάντων σε κάποιο έπος».

Το σχέδιο του κτιρίου της όπερας αποτελεί έμπνευση του Δανού αρχιτέκτονα Γιερν Ούτζον και επιλέχθηκε τελικά ανάμεσα από 200 και πλέον σχέδια που υποβλήθηκαν σε ένα διεθνή διαγωνισμό. Αλλά ορισμένες πτυχές του σχεδίου του κρίθηκαν μη πρακτικές, και απαιτήθηκε να γίνουν ουσιαστικές μετατροπές.

Το Περιοδικό του Αρχιτέκτονα (Architects’ Journal), που εκδίδεται στο Λονδίνο, το περιέγραψε ως «υπόδειγμα ρομαντικού γλυπτού σε μεγέθυνση». Ωστόσο, για να γίνει πραγματικότητα αυτό το ρομαντικό όνειρο, οι μηχανικοί αντιμετώπισαν μεγάλες δυσκολίες. Δύο από αυτούς, ο Σερ Όβε Άρουπ και ο Τζακ Ζουνζ, είπαν: «[Η] Όπερα του Σίντνεϊ αποτελεί . . . κατασκευαστικό άθλο. . . . Επειδή οι περιστάσεις υπό τις οποίες κατασκευάζεται είναι εξαιρετικά ασυνήθιστες, και επειδή τα προβλήματα που παρουσιάζει είναι τόσο δύσκολα, έχει δημιουργήσει μοναδικές ευκαιρίες . . . για την ανάπτυξη νέων μεθόδων. Πολλές από αυτές χρησιμοποιούνται έκτοτε σε πιο συμβατικές κατασκευές γεφυρών και κτιρίων».

Αρχικά υπολογίστηκε ότι το κτίριο της όπερας θα κόστιζε 7 εκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας (περ. 1,3 δισ. δρχ.), αλλά όταν αποπερατώθηκε το έργο, το 1973, το κόστος είχε φτάσει στο αστρονομικό ποσό των 102 εκατομμυρίων δολαρίων (περ. 18,7 δισ. δρχ.)!

Μια Ματιά στο Εσωτερικό της Όπερας

Καθώς μπαίνουμε στον προθάλαμο, παρατηρούμε ότι το φως του ήλιου διαπερνά τα δύο στρώματα γυαλιού που καλύπτουν τα κωνικά στόμια των κελυφών. Κάτι το εντυπωσιακό είναι ότι το κτίριο περιβάλλεται από ειδικό γυαλί που κατασκευάστηκε στη Γαλλία, συνολικής έκτασης 6.225 τετραγωνικών μέτρων. Κατόπιν μπαίνουμε στην αίθουσα συναυλιών. Καθώς στεκόμαστε στο πίσω μέρος κοιτάζοντας τα 2.690 καθίσματα και στο βάθος τη σκηνή, εντυπωσιαζόμαστε όταν βλέπουμε το μεγαλύτερο στον κόσμο εκκλησιαστικό όργανο με μηχανική κίνηση, το οποίο έχει 10.500 σωλήνες.a Η οροφή βρίσκεται σε ύψος 25 μέτρων, και έτσι ο όγκος φτάνει τα 26.400 κυβικά μέτρα. Λόγω αυτού του γεγονότος, «ο χρόνος αντήχησης είναι περίπου δύο δευτερόλεπτα, πράγμα που κάνει τη συμφωνική μουσική να ακούγεται πιο γεμάτη, πιο πλούσια και πιο γλυκιά», λέει ένα επίσημο εγχειρίδιο.

Το ίδιο εντυπωσιακές είναι και οι άλλες τρεις αίθουσες, που είναι σχεδιασμένες για όπερα, συναυλίες συμφωνικής μουσικής, μπαλέτο, κινηματογραφικές ταινίες, σόλο ρεσιτάλ, θέατρο, μουσική δωματίου, εκθέσεις και συνέδρια. Συνολικά, το κτίριο της όπερας έχει 1.000 ξεχωριστούς χώρους, στους οποίους περιλαμβάνονται τα εστιατόρια, τα καμαρίνια και άλλες αίθουσες εξυπηρέτησης.

Μην Παραλείψετε να Πάτε στο Ζωολογικό Κήπο!

Αν σχεδιάζετε να επισκεφτείτε το Σίντνεϊ, πρέπει οπωσδήποτε να κάνετε το γύρο του λιμανιού με σκάφος ή φέριμποτ. Δεν θα το μετανιώσετε. Πάρτε το φέριμποτ που πηγαίνει στο Ζωολογικό Κήπο Ταρόνγκα. Δεν έχουν όλοι οι επισκέπτες που έρχονται στην Αυστραλία το χρόνο να δουν τα δάση και τα άγρια ζώα της Αυστραλίας. Γι’ αυτό, μια μέρα στο ζωολογικό κήπο μπορεί να ισοδυναμεί με μια άνετη περιπέτεια στην αυστραλιανή «ύπαιθρο». Στο ζωολογικό κήπο εκτίθεται η μοναδική πανίδα της Αυστραλίας, από καγκουρό μέχρι κοάλα και από πλατύποδες μέχρι ντίγκο. Από την αφετηρία του φέριμποτ του λιμανιού, η οποία βρίσκεται κοντά στο κτίριο της όπερας, χρειάζονται λίγα μόνο λεπτά με το φέριμποτ για να φτάσετε στο ζωολογικό κήπο, σχεδόν στην καρδιά του Σίντνεϊ. Ο ζωολογικός κήπος θεωρείται ένας από τους καλύτερους στον κόσμο. Όση ώρα βρίσκεστε στην περιοχή του λιμανιού, απολαύστε τη δωρεάν διασκέδαση που προσφέρουν διάφοροι υπαίθριοι καλλιτέχνες—ακροβάτες, Αβορίγινες που παίζουν το ντιτζεριντού (ένα παραδοσιακό πνευστό όργανο των Αβορίγινων) ή κάποιο τζαζ συγκρότημα.

Είμαστε βέβαιοι ότι η παραμονή σας στο Σίντνεϊ θα είναι εξαιρετικά απολαυστική, εφόσον πρόκειται πράγματι για μια πόλη που σφύζει από ζωή και είναι χτισμένη δίπλα σε ένα καταπληκτικό λιμάνι στα καταγάλανα νερά του Ειρηνικού Ωκεανού. Και ποιος ξέρει, ίσως ψήσουμε επιπλέον γαρίδες για να φάτε και εσείς!

[Υποσημειώσεις]

[Χάρτες στη σελίδα 14]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Σίντνεϊ

Παραλία Μάνλι

Πορτ Τζάκσον

Η Γέφυρα του Λιμανιού του Σίντνεϊ

ΣΙΝΤΝΕΪ

Κόλπος Μπότανι

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Η κεντρική εμπορική περιοχή του Σίντνεϊ

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Αντίγραφο του «Μπάουντι», στον κόλπο Μπότανι

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Εναέριο τρένο στο κέντρο του Σίντνεϊ

[Εικόνα στη σελίδα 16, 17]

Η Όπερα του Σίντνεϊ και η γέφυρα του λιμανιού

[Ευχαριστίες]

Ευγενής παραχώρηση από Sydney Opera House Trust (φωτογραφία από Tracy Schramm)

[Εικόνα στη σελίδα 17]

Το εσωτερικό της Όπερας, με το εκκλησιαστικό όργανο που έχει 10.500 σωλήνες

[Ευχαριστίες]

Ευγενής παραχώρηση από Australian Archives, Canberra, A.C.T.

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Παραλία Μάνλι, Σίντνεϊ