Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Πώς Μπορώ να Σταματήσω να Αυτοτραυματίζομαι;
«Η οδύνη μου ήταν ανεξέλεγκτη. Τότε ανακάλυψα ότι μπορούσα να ελέγξω κάτι—το σωματικό πόνο».—Τζένιφερ, 20.a
«Όταν στενοχωριόμουν, αυτοτραυματιζόμουν. Ήταν ο δικός μου τρόπος για να κλαίω. Έπειτα από αυτό ήμουν πιο χαρούμενη».—Τζέσικα, 17.
«Δεν έχω αυτοτραυματιστεί εδώ και δύο εβδομάδες περίπου. Για εμένα είναι πολύς καιρός. Δεν νομίζω ότι θα σταματήσω ποτέ εντελώς».—Τζέιμι, 16.
Η ΤΖΕΝΙΦΕΡ, η Τζέσικα και η Τζέιμι δεν γνωρίζονται μεταξύ τους αλλά έχουν πολλά κοινά. Και οι τρεις ένιωθαν συναισθηματική οδύνη. Και οι τρεις ακολούθησαν την ίδια μέθοδο για να αντιμετωπίσουν την απόγνωσή τους. Η Τζένιφερ, η Τζέσικα και η Τζέιμι βρήκαν προσωρινή ανακούφιση στον αυτοτραυματισμό.b
Όσο παράξενο και αν φαίνεται, ο αυτοτραυματισμός—ο οποίος περιλαμβάνει και τον αυτοακρωτηριασμό—είναι διαδεδομένος σε απροσδόκητο βαθμό ανάμεσα στους εφήβους και στους νεαρούς ενηλίκους. Η εφημερίδα Νάσιοναλ Ποστ (National Post) του Καναδά παρατηρεί ότι αυτή η συνήθεια «τρομοκρατεί τους γονείς, φέρνει σε αμηχανία τους [σχολικούς] συμβούλους και προβληματίζει τους γιατρούς». Η ίδια εφημερίδα λέει επίσης ότι ο αυτοτραυματισμός «μπορεί να γίνει ένας από τους ισχυρότερους εθισμούς οι οποίοι είναι γνωστοί στην ιατρική». Έχεις εσύ ή κάποιος γνωστός σου υποδουλωθεί σε αυτή τη συνήθεια; Αν ναι, τι μπορείς να κάνεις για αυτό;
Πρώτα, προσπάθησε να διακρίνεις το λόγο για τον οποίο νιώθεις την ανάγκη να αυτοτραυματιστείς. Να θυμάσαι ότι δεν πρόκειται απλώς για νευρική συνήθεια. Τις περισσότερες φορές, είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης κάποιας μορφής άγχους. Το αυτοτραυματιζόμενο άτομο χρησιμοποιεί το σωματικό πόνο για να καταπραΰνει το συναισθηματικό πόνο. Έτσι λοιπόν, ρώτησε τον εαυτό σου: “Ποιο σκοπό εξυπηρετεί ο αυτοτραυματισμός για εμένα; Τι σκέφτομαι όταν αισθάνομαι την ώθηση να αυτοτραυματιστώ;” Υπάρχει κάποια κατάσταση στη ζωή σου—ίσως σε σχέση με την οικογένειά σου ή με τους φίλους σου—που σου προκαλεί στενοχώρια;
Αναμφίβολα, θα χρειαστείς θάρρος για να κάνεις τέτοια αυτοεξέταση. Αλλά τα οφέλη μπορεί να είναι μεγάλα. Συχνά, αυτό είναι το πρώτο βήμα για να σταματήσεις να αυτοτραυματίζεσαι. Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερα από το να φέρεις απλώς στην επιφάνεια τα βαθύτερα αίτια της συνήθειάς σου.
Η Αξία τού να Ανοίγεις την Καρδιά Σου
Αν έχεις ενδώσει στον αυτοτραυματισμό, θα ωφεληθείς αν εκφράσεις τα αισθήματα ανησυχίας σου σε κάποιον έμπιστο και ώριμο φίλο. Μια Γραφική παροιμία λέει: «Η έντονη ανησυχία στην καρδιά του ανθρώπου θα την κάνει να λυγίσει, αλλά ο καλός λόγος τη χαροποιεί». (Παροιμίες 12:25) Αν ανοίξεις την καρδιά σου σε κάποιον, ίσως μπορέσεις να ακούσεις τα παρηγορητικά, καλοσυνάτα λόγια που χρειάζεσαι.—Παροιμίες 25:11.
Ποιον πρέπει να πλησιάσεις; Είναι καλό να διαλέξεις κάποιον μεγαλύτερο από εσένα ο οποίος εκδηλώνει σοφία, ωριμότητα και συμπόνια. Οι Χριστιανοί μπορούν να ωφεληθούν από τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας, οι οποίοι είναι «σαν καταφύγιο από τον άνεμο και κρυψώνα από την καταιγίδα, σαν ρεύματα νερού σε άνυδρη χώρα, σαν τη σκιά μεγάλου βράχου σε εξαντλημένη γη».—Ησαΐας 32:2.
Ομολογουμένως, η ιδέα τού να πεις το μυστικό σου σε κάποιον μπορεί να φαίνεται τρομακτική. Ίσως νιώθεις όπως η Σάρα. «Στην αρχή, μου ήταν δύσκολο να εμπιστευτώ κάποιον», παραδέχεται. «Πίστευα ότι μόλις οι άλλοι με γνώριζαν—έτσι όπως πραγματικά είμαι—θα απομακρύνονταν από εμένα νιώθοντας απέχθεια και αποστροφή». Αλλά όταν η Σάρα εκμυστηρεύτηκε το πρόβλημά της, αντιλήφθηκε πόσο αληθινή είναι η δήλωση της Γραφής στο εδάφιο Παροιμίες 18:24: «Υπάρχει φίλος που προσκολλάται στενότερα από αδελφό». Η ίδια λέει: «Οι ώριμοι Χριστιανοί τους οποίους εμπιστεύτηκα δεν με κατέκριναν ποτέ, άσχετα με όσα τους αποκάλυψα για τη συνήθεια του αυτοτραυματισμού που είχα. Απεναντίας, μου παρείχαν πρακτικές εισηγήσεις. Συζητούσαν λογικά μαζί μου από τις Γραφές και με καθησύχαζαν υπομονετικά όταν ένιωθα αποθαρρυμένη και εντελώς ανάξια».
Γιατί να μη μιλήσεις σε κάποιον για το δικό σου πρόβλημα με τον αυτοτραυματισμό; Αν αισθάνεσαι ότι δεν μπορείς να αντέξεις μια συζήτηση πρόσωπο με πρόσωπο, προσπάθησε να επικοινωνήσεις μέσω επιστολής ή μέσω τηλεφώνου. Το να ανοίξεις την καρδιά σου σε κάποιον μπορεί να είναι ένα θετικό βήμα για να ξεπεράσεις το πρόβλημά σου. Η Τζένιφερ λέει: «Το πιο σπουδαίο πράγμα ήταν να ξέρω πως κάποιος νοιαζόταν πραγματικά για εμένα, ότι υπήρχε κάποιος στον οποίο μπορούσα να μιλήσω όταν τα πράγματα φαίνονταν μαύρα».c
Η Σπουδαιότητα της Προσευχής
Η Ντόνα βρισκόταν σε αδιέξοδο. Από τη μια μεριά, ένιωθε ότι χρειαζόταν τη βοήθεια του Θεού. Από την άλλη, φανταζόταν ότι εκείνος δεν θα την ευνοούσε με την υποστήριξή του αν δεν σταματούσε τη συνήθεια που είχε να αυτοτραυματίζεται. Τι βοήθησε την Ντόνα; Ένας παράγοντας ήταν ο στοχασμός γύρω από το εδάφιο 1 Χρονικών 29:17, το οποίο λέει για τον Ιεχωβά Θεό ότι “εξετάζει την καρδιά”. «Ο Ιεχωβά γνώριζε ότι βαθιά μέσα μου ήθελα πραγματικά να σταματήσω τον αυτοτραυματισμό», λέει η Ντόνα. «Μόλις άρχισα να προσεύχομαι σε αυτόν για βοήθεια, ήταν εκπληκτικό. Σιγά σιγά, γινόμουν πιο δυνατή».
Ο ψαλμωδός Δαβίδ, ο οποίος είχε δοκιμάσει πολλές αντιξοότητες, έγραψε: «Ρίξε στον Ιεχωβά το βάρος που σηκώνεις, και αυτός θα σε στηρίξει». (Ψαλμός 55:22) Ναι, ο Ιεχωβά γνωρίζει πόσο υποφέρεις. Και ακόμη περισσότερο, “αυτός ενδιαφέρεται για εσένα”. (1 Πέτρου 5:7) Αν η καρδιά σου σε καταδικάζει, να θυμάσαι ότι ο Θεός είναι “μεγαλύτερος από την καρδιά σου και γνωρίζει τα πάντα”. Ναι, εκείνος καταλαβαίνει γιατί αυτοτραυματίζεσαι και γιατί σου είναι δύσκολο να σταματήσεις. (1 Ιωάννη 3:19, 20) Αν τον πλησιάζεις μέσω προσευχής και πασχίζεις να υπερνικήσεις αυτή τη συνήθεια, αυτός “μάλιστα θα σε βοηθήσει”.—Ησαΐας 41:10.
Τι γίνεται, όμως, αν υποτροπιάσεις; Μήπως αυτό σημαίνει ότι έχεις αποτύχει τελείως; Κάθε άλλο! Το εδάφιο Παροιμίες 24:16 λέει: «Ο δίκαιος μπορεί να πέσει εφτά φορές και όμως θα σηκωθεί». Συλλογιζόμενη αυτό το Γραφικό εδάφιο, η Ντόνα λέει: «Έπεσα περισσότερες από εφτά φορές, αλλά δεν τα παράτησα». Η Ντόνα κατάλαβε ότι η επιμονή είναι απαραίτητη. Το ίδιο και η Κάρεν. «Έμαθα να θεωρώ την υποτροπή ως προσωρινό εμπόδιο, και όχι αποτυχία, και να ξεκινώ από την αρχή όσες φορές και αν χρειαζόταν», λέει η ίδια.
Όταν Απαιτείται Επιπρόσθετη Βοήθεια
Ο Ιησούς αναγνώρισε ότι “εκείνοι που είναι άρρωστοι χρειάζονται γιατρό”. (Μάρκος 2:17) Σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητο να συμβουλευτεί κάποιος έναν επαγγελματία ειδικό για να διακρίνει εκείνος αν υπάρχει κάποια διαταραχή που κρύβεται πίσω από τη συνήθεια του αυτοτραυματισμού και έπειτα να συστήσει θεραπεία.d Η Τζένιφερ επέλεξε να δεχτεί τέτοιου είδους βοήθεια, σε συνδυασμό με την υποστήριξη που έλαβε από στοργικούς Χριστιανούς επισκόπους. «Οι πρεσβύτεροι δεν είναι γιατροί, αλλά με έχουν στηρίξει πάρα πολύ», λέει η ίδια. «Μολονότι νιώθω ακόμη κατά καιρούς την ώθηση να αυτοτραυματιστώ, έχω καταφέρει να την ελέγχω με τη βοήθεια του Ιεχωβά, της εκκλησίας και των τρόπων αντιμετώπισης που έχω μάθει».e
Να έχεις τη βεβαιότητα ότι μπορείς να μάθεις πώς να αντικαθιστάς αυτή τη συνήθεια με πιο αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης. Να προσεύχεσαι όπως ο ψαλμωδός: «Στερέωσε στα λόγια σου τα βήματά μου, και ας μη με κυριεύσει κανένα βλαβερό πράγμα». (Ψαλμός 119:133) Είναι σίγουρο ότι θα αποκτήσεις ικανοποίηση και αυτοσεβασμό όταν επιβληθείς σε αυτή τη συνήθεια ώστε να μη σε κυριεύει πια.
[Υποσημειώσεις]
a Μερικά ονόματα σε αυτό το άρθρο έχουν αλλαχτεί.
b Για περισσότερες πληροφορίες γύρω από τον αυτοτραυματισμό—τι περιλαμβάνει και τα αίτιά του—βλέπε το άρθρο «Οι Νεαροί Ρωτούν . . . Γιατί Αυτοτραυματίζομαι;» στο Ξύπνα! του Ιανουαρίου 2006.
c Θα μπορούσες ίσως να εξασκηθείς στο να εκφράζεις τα συναισθήματά σου με λόγια καταγράφοντάς τα κατά καιρούς. Οι συγγραφείς των Βιβλικών ψαλμών είχαν έντονα συναισθήματα και χρησιμοποίησαν λόγια για να εκφράσουν τις τύψεις, το θυμό, την απογοήτευση και τη λύπη που ένιωθαν. Ως παραδείγματα, ίσως θελήσεις να ανασκοπήσεις τον 6ο, το 13ο, τον 42ο, τον 55ο και τον 69ο Ψαλμό.
d Μερικές φορές ο αυτοτραυματισμός είναι παρενέργεια μιας άλλης πάθησης, όπως κατάθλιψη, διπολική ή ψυχαναγκαστική διαταραχή ή διαταραχή της διατροφής. Το Ξύπνα! δεν υποστηρίζει κάποια συγκεκριμένη μέθοδο θεραπείας. Οι Χριστιανοί πρέπει να βεβαιώνονται ότι οποιαδήποτε θεραπεία ακολουθούν δεν έρχεται σε αντίθεση με τις Γραφικές αρχές.
e Προηγούμενα τεύχη του Ξύπνα! περιέχουν άρθρα για αιτίες οι οποίες βρίσκονται συνήθως πίσω από τον αυτοτραυματισμό. Για παράδειγμα, βλέπε τις σειρές άρθρων «Κατανόηση των Διαταραχών της Διάθεσης» (8 Ιανουαρίου 2004), «Βοήθεια για Καταθλιμμένους Εφήβους» (8 Σεπτεμβρίου 2001) και «Τι Κρύβουν οι Διαταραχές Διατροφής;» (22 Ιανουαρίου 1999), καθώς επίσης το άρθρο «Οι Νεαροί Ρωτούν . . . Έχω Αλκοολικό Γονέα—Πώς Μπορώ να τα Βγάλω Πέρα;» (8 Αυγούστου 1992).
ΣΚΕΨΟΥ
◼ Ποιες είναι μερικές εναλλακτικές λύσεις αντί του αυτοτραυματισμού όταν νιώθεις στενοχώρια;
◼ Ποιον μπορείς να εμπιστευτείς αν έχεις πρόβλημα με τον αυτοτραυματισμό;
[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 20]
ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΣΕ ΑΥΤΟΤΡΑΥΜΑΤΙΖΟΜΕΝΟ ΑΤΟΜΟ
Πώς μπορείς να βοηθήσεις ένα μέλος της οικογένειας ή κάποιο φιλικό σου πρόσωπο που έχει πρόβλημα με τον αυτοτραυματισμό; Εφόσον αυτός που υποφέρει ίσως χρειάζεται απεγνωσμένα κάποιο έμπιστο άτομο, μπορείς να ακούς με προσοχή. Να προσπαθείς να είσαι «ο αληθινός σύντροφος» ο οποίος «γεννιέται για καιρό στενοχώριας». (Παροιμίες 17:17) Ομολογουμένως, η πρώτη σου αντίδραση ίσως είναι να πανικοβληθείς και να του ζητήσεις επιτακτικά να σταματήσει αμέσως αυτή τη συνήθεια. Αλλά μια τέτοια προσέγγιση μάλλον θα απομακρύνει το άτομο. Εκτός αυτού, απαιτούνται περισσότερα από το να του πεις να σταματήσει. Θα χρειαστεί ενόραση προκειμένου να βοηθήσεις το άτομο που αυτοτραυματίζεται να μάθει καινούριους τρόπους για να αντιμετωπίζει τα προβλήματα. (Παροιμίες 16:23) Επίσης, θα πάρει καιρό. Γι’ αυτό, να δείχνεις υπομονή. Να είσαι “γρήγορος στο να ακούς, αργός στο να μιλάς”.—Ιακώβου 1:19.
Αν βρίσκεσαι σε νεαρή ηλικία, μη θεωρείς ότι μπορείς να βοηθήσεις ένα τέτοιο άτομο χωρίς άλλη υποστήριξη. Να θυμάσαι ότι πιθανόν να υποβόσκει κάποιο πρόβλημα ή διαταραχή που χρήζει θεραπείας. Επίσης, ο αυτοτραυματισμός μπορεί να είναι επικίνδυνος για τη ζωή—ακόμη και αν το άτομο δεν έχει πρόθεση να αυτοκτονήσει. Θα ήταν σοφό, λοιπόν, να το παροτρύνεις να φέρει το πρόβλημα στην προσοχή κάποιου ώριμου, στοργικού ενηλίκου.
[Εικόνες στη σελίδα 19]
Ποτέ μην υποτιμάς την αξία τού να ανοίγεις την καρδιά σου σε κάποιον που αγαπάς, καθώς και τη σπουδαιότητα της προσευχής