Κεφάλαιον 4

Η Βίβλος και η Αρχαία Ιστορία—Συμφωνούν;

 1, 2. Γιατί τώρα είναι κατάλληλος καιρός να εξετάσωμε τη Βίβλο στο φως της ιστορίας;

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ που αξιοί ότι είναι ο Λόγος του Θεού πρέπει να περιέχη την αλήθεια, οποιοδήποτε θέμα κι αν εξετάζη. Όταν μνημονεύη κάποια πόλι ή τοποθεσία, αυτή πρέπει να υπήρχε. Όταν ομιλή για ένα ιδιαίτερο πρόσωπο, αυτό πρέπει πραγματικά να έχη ζήσει. Όταν λέγη ότι έλαβε χώραν κάποιο γεγονός, αυτό πρέπει να έχη συμβή. Στον χειρισμό ιστορικών σημείων, αποδεικνύεται η Γραφή ότι είναι ένα τέτοιο βιβλίο;

² Στους τελευταίους δύο αιώνες η αρχαία ιστορία διαφωτίσθηκε σε σημαντικό βαθμό από αρχαιολογικές ανασκαφές. Οι τάφοι των Φαραώ στην Αίγυπτο, τα μεγαλοπρεπή ανάκτορα των βασιλέων της Ασσυρίας, της Βαβυλώνος και της Περσίας, καθώς και τα ερείπια εκατοντάδων πόλεων, μεγάλων και μικρών, απέδωσαν κατά γράμμα τόννους πληροφοριακής ύλης. Τι απεκάλυψε αυτοί σχετικά με τη Βιβλική ιστορία;

ΠΟΛΥΑΡΙΘΜΑ ΣΗΜΕΙΑ ΑΡΜΟΝΙΑΣ

 3. Τι είπε ένας γεωλόγος σχετικά με διαφωνίες που υπάρχουν μεταξύ κοσμικών χαρτών και της Βίβλου;

³ Οι γεωγραφικοί τόποι, που μνημονεύονται στη Βίβλο, διαπιστώθηκε επανειλημμένως ότι ήσαν ακριβείς. Πιθανώς γι’ αυτόν τον λόγο, ο Δρ Σηβ Σρέμερ, αρχηγός μιας γεωλογικής αποστολής στη Χερσόνησο του Σινά, εδήλωσε:

«Έχομε, φυσικά τους χάρτας μας και τα σχέδια γεωδαιτικής ερεύνης, αλλ’ εκεί όπου η Βίβλος και οι χάρτες δεν συμφωνούν εμείς τασσόμεθα με τη Βίβλο.»¹⁹

 4, 5. Ποια διακεκριμένα Βιβλικά ονόματα έχουν έλθει πρόσφατα στο φως;

⁴ Ονόματα προσώπων που ήσαν γνωστά ως τότε μόνο από τη Βίβλο παρουσιάσθηκαν επίσης σε αρχαίες επιγραφές που εξετάφησαν. Κοντά στην Πύλη Ισθάρ της Βαβυλώνος βρέθηκαν μερικές πλάκες σφηνοειδούς γραφής που περιείχαν καταλόγους σιτηρεσίων των εργατών και αιχμαλώτων. Μερικές απ’ αυτές απεκάλυπταν το όνομα του «Γιαουκίν, βασιλέως της γης του Γιαχούδ,» που είναι η Βαβυλωνιακή μορφή της φράσεως «Ιωαχείν, βασιλεύς του Ιούδα.» Η Βιβλική αφήγησις του βιβλίου 2 Βασιλέων 25:27-30 περιγράφει τη Βαβυλωνιακή αιχμαλωσία του Ιωαχείν και του ημερησίου σιτηρεσίου που του εδίδετο. Οι άλλοι βασιλείς του Ιούδα, και του Ισραήλ, όπως λόγου χάριν ο Άχαζ, ο Μανασσής, ο Αμρί, ο Ιηού, ο Μεναείμ κι ο Ωσηέ, όλοι εμφαίνονται σε σφηνοειδή γραπτά στοιχεία των αρχαίων Ασσυρίων αυτοκρατόρων.

⁵ Εκτός απ’ αυτούς τους Εβραίους βασιλείς, ήλθαν σε φως και πολλά άλλα ιστορικά ονόματα που μνημονεύονται στη Βίβλο, αλλά προηγουμένως έλειπαν από μη Βιβλικές ιστορίες. Επί αιώνες μόνον η Βίβλος έκανε μνεία του Ασσυρίου αυτοκράτορος Σαργών. (Ησαΐας 20:1) Κατόπιν στο έτος 1843 τα απέραντα ερείπια του ανακτόρου του ανακαλύφθηκαν κοντά στη Χορσαβάδ. Σήμερα ο Σαργών 2 είναι ένας από τους Ασσυρίους βασιλείς για τον οποίο έχομε τα πιο πολλά γραπτά στοιχεία.

 6. Ποιες άλλες ιστορικές λεπτομέρειες, που υποστηρίζουν τη Βίβλο, έχουν έλθει στο φως πρόσφατα;

⁶ Γεγονότα που μνημονεύονται στη Βίβλο, καθώς και έθιμα, τίτλοι και άλλες λεπτομέρειες, συχνά επιβεβαιώθηκαν από παραστάσεις ή σχόλια σε επιγραφές και άλλα αντικείμενα που εξετάφησαν. Αυτό συμβαίνει με τα κεφάλαια 39 έως 50 της Γενέσεως, που περιγράφουν τη ζωή του Ιωσήφ στην Αίγυπτο στο πρώτο μέρος της δευτέρας χιλιετηρίδας π.Χ. Αιγυπτιακά μνημεία, επιγραφές και εικονογραφίες παριστάνουν έναν αξιοσημείωτο αριθμό χαρακτηριστικών της αφηγήσεως. Τα Αιγυπτιακά ονόματα, η φυλακή, οι τίτλοι «αρχιοινοχόος» και «αρχισιτοποιός,» η απαίτησις ξυρίσματος πριν από την εμφάνισι ενώπιον του Φαραώ, η θέσις του αρχιθεράποντος και χορηγητού τροφίμων (που ανετέθη στον Ιωσήφ από τον Φαραώ), η ισχυρή επιρροή των μάγων στην αυλή της Αιγύπτου, τα Αιγυπτιακά έθιμα ταφής—όλα αποδεικνύονται αυθεντικά από τα ευρήματα. Το βιβλίο Νέον Φως στις Εβραϊκές Πηγές (στην Αγγλική) λέγει για τον συγγραφέα της αφηγήσεως σχετικά με τον Ιωσήφ:

«Χρησιμοποιεί τον ορθό τίτλο ακριβώς όπως εχρησιμοποιείτο στην περίοδο που μνημονεύθηκε και, εκεί όπου δεν υπάρχει Εβραϊκό αντίστοιχο, υιοθετεί απλώς την Αιγυπτιακή λέξι και τη μεταγλωττίζει στην Εβραϊκή.»—1936, σελ. 174.

Η Βιβλική αφήγησις φέρει όλα τα γνωρίσματα αληθινής ιστορίας βασισμένης σε μαρτυρία αυτοπτών μαρτύρων.

ΕΙΝΑΙ Η ΑΡΜΟΝΙΑ ΑΠΟΛΥΤΗ;

 7, 8. Γιατί δεν είναι λογικό ν’ αναμένωμε να υπάρχη απόλυτη αρμονία μεταξύ της Βίβλου και της αρχαίας ιστορίας;

⁷ Μήπως αυτό σημαίνει ότι υπάρχει τώρα απόλυτη αρμονία μεταξύ της Βίβλου και κάθε άλλης αρχαίας ιστορίας; Ασφαλώς όχι. Ούτε πρέπει να νομίζωμε ότι οι ερμηνείες που δίνουν οι αρχαιολόγοι στα ευρήματά τους συμφωνούν από κάθε άποψι με τη Βίβλο. Μήπως, λοιπόν, αυτό πρέπει ν’ αλλάξη την άποψί μας για τη Βίβλο και την ιστορική της γνησιότητα; Όχι, διόλου.

⁸ Εν πρώτοις, υπάρχουν πολλά μέρη της Βίβλου που αναφέρονται σε καιρούς πολύ πιο αρχαίους από εκείνους που καλύπτονται από οποιεσδήποτε άλλες παραδεδεγμένες αρχαίες ιστορίες. Επί πλέον, πολλοί σύγχρονοι ιστορικοί αναγνωρίζουν ότι τα αρχαία χρονικά της Αιγύπτου και της Μεσοποταμίας παύουν να έχουν αξία, πέραν από μια ωρισμένη χρονολογία του παρελθόντος. Για παράδειγμα, παραθέτομε το Βαβυλωνιακό έγγραφο που είναι γνωστό ως Ο Κατάλογος των Σουμεριανών Βασιλέων και αρχίζει περίπου έτσι:

«Όταν η βασιλεία κατέβηκε από τον ουρανό, εγκαταστάθηκε (πρώτα) στη Εριδού. (Στην) Εριδού, ο Αλουλίμ (έγινε) βασιλεύς κι εβασίλευσε 28.800 χρόνια. Ο Αλαλγάρ εβασίλευσε 36.000 χρόνια. Δύο βασιλείς (λοιπόν) εβασίλευσαν εκεί 64.800 χρόνια.»—Αρχαία Κείμενα Εγγύς Ανατολής, σελ. 265.

Τελικά, αφού αναφέρονται οκτώ βασιλείς οι οποίοι είχαν βασιλεύσει συνολικά επί 241.000 χρόνια, γίνεται λόγος για τον ‘κατακλυσμό που σαρώνει τη γη.’ Θα είχε κανένα σκοπό να προσπαθήσωμε να εναρμονίσωμε την αφήγησι της Βίβλου για τους προ του Κατακλυσμού χρόνους με αυτή τη Βαβυλωνιακή αφήγησι; Σε τι βαθμό, λοιπόν, μπορούμε ν’ αναμένωμε αρμονία μεταξύ της Βίβλου και της αρχαίας ιστορίας;

Η ΠΡΩΤΗ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΚΑΤΑΚΛΥΣΜΟ ΙΣΤΟΡΙΑ

 9, 10. (α) Τι δείχνει η Βίβλος ότι έλαβε χώρα λίγο μετά τον Κατακλυσμό; (β) Μέχρι ποιου βαθμού έχει πιστοποιηθή αυτό από αρχαιολογικές ανακαλύψεις;

⁹ Εξετάστε την αμέσως μετά τον Κατακλυσμό Βιβλική ιστορία. Αυτή αναγράφει ότι το ανθρώπινο γένος επεξετάθη στη γη από ένα κεντρικό σημείο στη διάρκεια του δευτέρου ημίσεος της τρίτης χιλιετηρίδος π.Χ. Το κεντρικό εκείνο σημείο ήταν οι Πεδιάδες Σενναάρ. Εκεί, λέγει η Βίβλος, οι άνθρωποι ενήργησαν ενάντια στο θέλημα του Θεού, προβαίνοντας στο κτίσιμο μιας πόλεως καλούμενης Βαβέλ κι επιχειρώντας να οικοδομήσουν ένα μεγάλο πύργο του οποίου «η κορυφή να φθάνη έως του ουρανού.» Ο Θεός εσύγχυσε την κοινή των γλώσσα, και «διεσκόρπισεν αυτούς . . . εκείθεν επί του προσώπου πάσης της γης.» (Γένεσις 11:1-9) Μήπως πρέπει ν’ αναμένωμε επιβεβαίωσι αυτής της αφηγήσεως από την ιστορία ή την αρχαιολογία; Αν ναι, σε τι βαθμό;

¹⁰ Ο τόπος είναι γνωστός. Οι αρχαιολόγοι επεσήμαναν την αρχαία τοποθεσία της πόλεως Βαβέλ ή Βαβυλώνος στη Μεσοποταμία. Αλλ’ οι ιστορικοί και οι αρχαιολόγοι σήμερα αναγνωρίζουν ότι δεν μπορούν ούτε ν’ αποδείξουν ούτε ν’ αναιρέσουν το υπόλοιπο της αφηγήσεως. Πάρτε το ζήτημα της προελεύσεως των διαφόρων γλωσσών μέσα στο ανθρώπινο γένος. Ο καθηγητής της Ανθρωπολογίας και της Γλωσσολογίας Γ. Λ. Τρέιγκερ τονίζει ότι, ενώ οι ενδείξεις παρουσιάζουν ότι όλες οι αρχαίες γλώσσες άρχισαν να ομιλούνται την ίδια εποχή, οι λόγιοι δεν γνωρίζουν πώς έγινε η αρχή. Λέγει:

«Η ιστορική γνώσις για τις γλώσσες που υπάρχουν ανάγεται μόνο σε λίγες χιλιετηρίδες . . . Δεν υπάρχουν ‘πρωτόγονες’ γλώσσες, διότι όλες οι γλώσσες φαίνεται ότι είναι εξίσου αρχαίες και εξίσου εξελιγμένες.

«Δεν γνωρίζομε αν όλες οι γλώσσες προήλθαν από μια ενιαία αρχική πηγή, ή επί πόσον καιρό είχαν σημειώσει εξέλιξι.»²⁰

11, 12. Τι δείχνουν η Βίβλος και οι ιστορικοί σχετικά με το κεντρικό σημείο από το οποίο εξαπλώθηκε το ανθρώπινο γένος μετά τον Κατακλυσμό;

¹¹ Εν τούτοις, κάτι σπουδαίο αποκαλύπτεται στη μελέτη της εξαπλώσεως των αρχαίων γλωσσών σε διάφορα μέρη της γης. Ποιο είναι αυτό; Ένα ιδιαίτερο μέρος της γης θεωρείται ως η εστία από την οποία άρχισε η εξάπλωσις. Ο Σερ Χένρυ Ρώλινσον, μελετητής των Ανατολικών γλωσσών, καθορίζοντας αυτό το σημείο, λέγει:

«Αν επρόκειτο να καθοδηγούμεθα απλώς από τη διασταύρωσι των γλωσσικών κλάδων και ανεξάρτητα από κάθε σχέσι με το κείμενο των Γραφών, θα είμεθα ακόμη υποχρεωμένοι να στραφούμε στις πεδιάδες Σενναάρ [της Μεσοποταμίας], ως την εστία από την οποία εξέλαμψαν οι διάφοροι κλάδοι.»²¹

¹² Αντίθετα σε ό,τι λέγει η Αγ. Γραφή, οι ιστορικοί προηγουμένως ετόνιζαν ότι η Αίγυπτος της Αφρικής ήταν ο τόπος του αρχαιοτέρου πολιτισμού. Εν τούτοις, σημειώστε τι λέγει ο αρχαιολόγος Τζάκιττα Χωκς, συγγραφεύς του βιβλίου Ο Κόσμος του Παρελθόντος (στην Αγγλική):

«Η Αίγυπτος από πολύν καιρό επιστεύετο ότι υπήρξε . . . το κέντρον, από το οποίον ο πολιτισμός μεταφέρθηκε στον υπόλοιπο κόσμο. Οι αρχαιολογικές μελέτες απέδειξαν διαφορετικά τα πράγματα. Τόσο στην αρχή της γεωργίας . . . όσο και στην πρώτη ανάπτυξι του αληθινού πολιτισμού, η Αίγυπτος έπαιξε ένα ρόλο δευτερεύοντα από εκείνον της Δυτικής Ασίας.»—Τόμ. I, σελ. 443.

Αυτό είναι σε αρμονία με τη Βιβλική αφήγησι.

13. Τα αρχαιολογικά ευρήματα συμφωνούν με ποια γεγονότα σχετικά με την κατασκευή του πύργου της Βαβέλ;

¹³ Εκτός απ’ αυτό, η δήλωσις της Γραφής ότι οι οικοδόμοι του «πύργου της Βαβέλ» εχρησιμοποίησαν οπτοπλίνθους και άσφαλτον για κονίαμα, ανταποκρίνεται στις αποδείξεις πολυαρίθμων ζιγκουράτ (δηλαδή, πύργων σε μορφή κλιμακωτών πυραμίδων) που έχουν ανακαλυφθή. Οι πλίνθοι αποτελούσαν το κοινό οικοδομικό υλικό, κι ένας πύργος στην Ουρ είχε άσφαλτο ως κονίαμα. Δεν υπάρχει αξίωσις, φυσικά, ότι οποιοσδήποτε απ’ αυτούς είναι ο πύργος της Βαβέλ. Εν τούτοις, ενδιαφέρει το ότι επιγραφές της Βαβυλώνος που αναφέρονται σ’ αυτούς τους πύργους επαναλαμβάνουν ακόμη την ίδια έκφρασι που βρίσκεται στην αφήγησι της Βίβλου: «Η κορυφή [του] να φθάνη έως του ουρανού.»—Παράβαλε Γένεσις 11:4.

14. Σε ποιες απόψεις εναρμονίζονται οι αρχαίες αφηγήσεις με τη Βίβλο, και σε ποιες απόψεις δεν μπορούμε ν’ αναμένωμε να εναρμονίζωνται;

¹⁴ Μπορεί να παρατηρηθή, λοιπόν, ότι οι αρχαίες ιστορήσεις, όταν υπάρχουν διαθέσιμες, εναρμονίζονται με τη Βίβλο σε ζητήματα γεωγραφίας, εθίμων και άλλων λεπτομερειών. Αλλά συνήθως υστερούν στα πιο ζωτικά σημεία, διότι δεν εξηγούν γιατί δημιουργήθηκαν ωρισμένες συνθήκες, γιατί έλαβαν χώραν ωρισμένα γεγονότα. Και είναι προφανώς μάταιο ν’ αναμένωμε ότι οι μη Βιβλικές αφηγήσεις θ’ ανεγνώριζαν οποιαδήποτε επέμβασι του Ιεχωβά, του Θεού της Βίβλου, στις ανθρώπινες υποθέσεις.

ΑΠΟΤΙΜΗΣΙΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ

15. Ποιος είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο δεν πρέπει ν’ αναμένωμε πλήρη αρμονία μεταξύ αυτών των αρχαίων ιστοριών και της Βίβλου;

¹⁵ Αυτό οδηγεί σ’ έναν άλλο σοβαρό λόγο για τον οποίο δεν πρέπει ν’ αναμένωμε πλήρη αρμονία μεταξύ των άλλων αρχαίων ιστοριών και της Βίβλου. Περιλαμβάνει τους ανθρώπους που έγραψαν εκείνες τις ιστορίες. Η Παγκόσμιος Εγκυκλοπαιδεία του Βιβλίου του 1966 (στην Αγγλική) τονίζει:

«Ο ιστορικός είναι ένα ανθρώπινον ον. Αγαπά και μισεί, ακριβώς όπως και οι άλλοι άνθρωποι. Έχει τις δικές του πεποιθήσεις, αξίες, στάσεις, γνώμες, ελπίδες και φόβους, . . . Επιλέγει τα όσα αυτός θεωρεί σπουδαία.»—Τόμος 9, σελ. 233.

Αυτό εγείρει ερωτήματα: Τι είδους άνθρωποι συνέγραψαν τις αρχαίες κοσμικές ιστορίες; Τι αξιώσεις έχουν ως προς την απόκτησι της εμπιστοσύνης μας; Μήπως η προσωπική τους ιστορία τούς παρουσιάζει ως πιο αξιόπιστους από τους συγγραφείς της Βίβλου;

16-18. Ποια γεγονότα σχετικά με τους αρχαίους ιστορικούς πρέπει να θυμώμαστε όταν συγκρίνωμε τα συγγράμματα τους με τις Βιβλικές πληροφορίες;

¹⁶ Σε πολλά αρχαία έθνη συνηθίζετο ν’ ανατίθεται η συγγραφή γεγονότων στο θρησκευτικό ιερατείο. Ακόμη και οι βασιλικοί γραφείς προφανώς εξεπαιδεύοντο σε σχολεία διευθυνόμενα από το ιερατείο. Η μεγάλη πλειονότης των αρχαίων επιγραφών της Αιγύπτου, της Ασσυρίας, της Βαβυλώνος και της Περσίας ήσαν αφιερωμένες στην απόδοσι δόξης είτε στον βασιλέα είτε στους εθνικούς θεούς, τους οποίους εκπροσωπούσε ο βασιλεύς. Οι ιστορικοί και οι αρχαιολόγοι μπορεί να προτιμούν να παρουσιάζουν αυτές τις εθνικές ιστορήσεις ως «κοσμικές» σε αντίθεσι προς τη «θρησκευτική» αφήγησι της Βίβλου. Το γεγονός, όμως, είναι ότι οι αρχαίες εκείνες μη Βιβλικές ιστορήσεις είναι πολύ περισσότερο θρησκευτικές παρά «κοσμικές». Είτε μας αρέσει, λοιπόν, είτε όχι, η θρησκεία αναπόφευκτα εισέρχεται στην ιστορική αφήγησι. Ώστε, αντιμετωπίζει κανείς το ερώτημα: Παρήγαγαν άλλες αρχαίες θρησκείες πιο ειλικρινείς συγγραφείς της ιστορίας από τη θρησκεία της Βίβλου;

¹⁷ Λάβετε υπ’ όψι, λόγου χάριν, τους Ασσυρίους γραφείς. Κατόπιν πολλών ερευνών, ο Ασσυριολόγος Δ. Δ. Λούκενμπιλ λέγει για τα ιστορήματά των:

«Δεν αργεί κανείς ν’ ανακαλύψη ότι η ακριβής παράστασις των γεγονότων, καθώς αυτά έλαβαν χώραν από έτος σε έτος επί της εποχής του βασιλέως, δεν αποτελούσε το ελατήριο που κατηύθυνε τους βασιλικούς γραφείς. . . . Συχνά είναι φανερό ότι η βασιλική ματαιοδοξία απαιτούσε έλλειψι προσηλώσεως στην ιστορική ακρίβεια.»—Αρχαία Συγγράμματα Ασσυρίας και Βαβυλωνίας, (στην Αγγλική) Τόμ. 1, σελ. 7.

Μια άλλη αυθεντία σε θέματα της αρχαίας Μέσης Ανατολής, ο Καθηγητής Όλμστεντ, εκθέτοντας τούτο, αναφέρεται στην «ψυχρή ιδιοποίησι [από τον Ασσύριον Αυτοκράτορα Ασσουρμπανιπάλ] του ενός κατόπιν του άλλου των κατορθωμάτων των δύο τελευταίων Αιγυπτιακών εκστρατειών του πατέρα του, ώσπου στην τελευταία έκδοσι δεν υπάρχει τίποτε που να μην ηξίωσε για τον εαυτό του.» (Ασσυριακή Ιστοριογραφία, [στην Αγγλική] σελ. 7) Ώστε, η ακρίβεια και η ειλικρίνεια δεν αποτελούσαν εξέχοντα χαρακτηριστικά των αρχαίων μη Εβραίων γραφέων.

¹⁸ Έχοντας υπ’ όψιν αυτούς τους παράγοντας, τι θ’ αναμέναμε εμείς, λογικά απ’ αυτές τις ιστορίες; Υποθέστε ότι η αφήγησις της Βίβλου εκθέτει μια νίκη ενός των εθνών αυτών εναντίον του βασιλείου του Ιούδα. Θα ήταν πιθανόν να το αναγράψουν αυτό οι μη Βιβλικές ιστορίες; Βεβαιότατα! Φυσικά, θα ήταν δυνατόν μάλιστα να εξογκώσουν την έκτασι της νίκης των, διότι οι σφηνοειδείς επιγραφές αποδεικνύουν ότι αυτό ήταν συνήθειά των. Αφ’ ετέρου, αν ένα τέτοιο έθνος υφίστατο ήτταν, θα ήταν πιθανόν να το έλεγαν αυτό οι εθνικές ιστορίες των; Προσέξτε το επόμενο παράδειγμα.

ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ

19. Τι θα μπορούσε να εξηγήση θαυμάσια τη σιωπή των Αιγυπτιακών αφηγήσεων σχετικά με την έξοδο του Ισραήλ από την Αίγυπτο;

¹⁹ Πολλοί έχουν ρωτήσει γιατί οι Αιγυπτιακές ιστορίες σιωπούν τελείως ως προς την έξοδο του έθνους Ισραήλ από την Αίγυπτο και την καταστροφή των επιλέκτων δυνάμεων της Αιγύπτου στην Ερυθρά Θάλασσα. Εδώ παρουσιάζομε την απάντησι που δόθηκε σ’ αυτό το ερώτημα από τον Αιγυπτιολόγο Ι. Α. Ουίλσων:

«Οι Αιγυπτιακές ιστορίες υπήρξαν πάντοτε θετικές, τονίζοντας τις επιτυχίες του φαραώ ή του θεού, ενώ οι αποτυχίες και οι ήττες ποτέ δεν εμνημονεύοντο, εκτός αν επρόκειτο για κάποια συσχέτισι με μακρινό παρελθόν.»²²

Οι νέες Αιγυπτιακές δυναστείες θα ήταν δυνατόν ακόμη και να εξαλείψουν από τα αρχαιότερα ιστορήματα οτιδήποτε εθεωρείτο ανεπιθύμητο. Παραδείγματος χάριν, φαίνεται ότι μετά τον θάνατο της Βασιλίσσης Χατσεψούτ, ο Θούτμος 3 είχε αποξύσει το όνομα και την εικόνα της από ένα λίθινο μνημείο που ανακαλύφθηκε στο Ντεΐρ ελ-Μπαχρί της Αιγύπτου.

20. Ποιο σύγχρονο παράδειγμα εξηγεί την ανακρίβεια των κοσμικών ιστορικών;

²⁰ Πραγματικά, όμως, μήπως υπάρχει μεγάλη διαφορά από την εποχή μας; Μήπως οι πολιτικές κυβερνήσεις σήμερα λέγουν πρόθυμα στους λαούς των τα πάντα για τις πιο μεγάλες ήττες και αποτυχίες των; Δεν προσπαθούν μάλλον όσο είναι δυνατόν να τις συγκαλύψουν; Και μήπως δεν έχουν εξαλείψει από τα ιστορικά των βιβλία οτιδήποτε είναι ευνοϊκό σε μια μισούμενη μειονότητα; Μήπως δεν έγινε αυτό στη Γερμανία κάτω από το Ναζιστικό καθεστώς; Μήπως και άλλες κυβερνήσεις δεν ξανάγραψαν τα ιστορικά βιβλία του έθνους των για πολιτικούς ή άλλους λόγους;

21, 22. Πώς η Βιβλική αφήγησις παρέχει μια χτυπητή αντίθεσι με τις Αιγυπτιακές αφηγήσεις;

²¹ Δεν είναι, λοιπόν, άξιον απορίας το ότι τα ονόματα του Μωυσέως, του Ααρών και άλλων Ισραηλιτών, καθώς και τα γεγονότα που συνδέονται με αυτούς, λείπουν από τα αρχαία Αιγυπτιακά ιστορήματα. Θα ήταν πολύ ασύνηθες πράγμα να υπήρχαν! Το ν’ αναγράψη αυτά τα γεγονότα η Αιγυπτιακή ιστορία θα εσήμαινε, πράγματι, ότι παραδέχεται αυτό που λέγει το εδάφιο Έξοδος 12:12, ότι ο Ιεχωβά έκαμε «κρίσεις εναντίον πάντων των θεών της Αιγύπτου.»

²² Κατ’ αντίθεσιν, εξετάστε τη Βιβλική αφήγησι για την επιτυχή εισβολή του Φαραώ Σισάκ στη γη του απίστου Ιούδα στη διάρκεια της βασιλείας του Ροβοάμ, γυιου του Σολομώντος. (1 Βασιλέων 14:25, 26) Τώρα βρίσκομε την Αιγυπτιακή επιβεβαίωσι! Ο Σισάκ περήφανα ανέγραψε τη νίκη του στην Παλαιστίνη στους τοίχους του ναού του Καρνάκ, στην Αίγυπτο. Μεταξύ των πόλεων που ισχυρίζεται ότι εκυρίευσε είναι η Γαβαών και η Σουχώθ του βασιλείου του Ιούδα.

ΣΥΜΠΑΡΑΒΟΛΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΙΣΤΟΡΗΣΕΙΣ

23-26. Πώς παραβάλλονται οι Βιβλικές και οι Ασσυριακές αφηγήσεις ως προς την πληρότητα τους;

²³ Υπήρχαν άλλες αρχαίες ιστορίες όμοιες μ’ εκείνες της Αιγύπτου; Εξετάστε μια περίπτωσι από την Ασσυριακή ιστορία. Η Βίβλος λέγει για την εισβολή του Ασσυρίου Βασιλέως Σενναχειρείμ στον Ιούδα επί βασιλείας Εζεκίου. Πολλές οχυρές Ιουδαϊκές πόλεις εκυριεύθησαν. Ο Βασιλεύς Εζεκίας επλήρωσε τριάντα τάλαντα χρυσού και τριακόσια τάλαντα αργύρου (ένα ποσόν ίσον με 1.500.000 δολλάρια) για ν’ αποσοβήση επίθεσι κατά της πρωτευούσης. Ο Σενναχειρείμ απήτησε ακόμη πλήρη συνθηκολόγησι, και η Ιερουσαλήμ ηπειλείτο. Ποτέ όμως δεν κατελήφθη, ούτε υπέστη επίθεσι. Γιατί αυτό; Η Βίβλος λέγει ότι ο Ιεχωβά έκαμε να θανατωθούν 185.000 Ασσύριοι στρατιώται σε μια νύχτα. (2 Βασιλέων 18:13-19:36) Τώρα, πόση απ’ αυτή την αφήγησι θ’ ανεμέναμε ν’ αναγράψουν οι Ασσύριοι;

²⁴ Οι ανασκαφές έφεραν σε φως το πρίσμα του Σενναχειρείμ (ένα πολύπλευρο πήλινο κύλινδρο) που περιέχει την Ασσυριακή αφήγησι της εισβολής αυτής στη χώρα του Ιούδα. Τι έλεγε αυτή; Εν μέρει αναγινώσκομε:

«Όσο για τον Εζεκία, τον Ιουδαίο, αυτός δεν υποτάχθηκε στον ζυγό μου [του Σενναχειρείμ], εγώ επολιόρκησα 46 από τις ισχυρές του πόλεις, τα οχυρά τείχη και αναρίθμητα μικρά χωριά της περιοχής, και τα εκυρίευσα . . . Απήγαγα (απ’ αυτά) 200.150 άτομα . . . [ως] λάφυρα. Περιέκλεισα [τον Εζεκία] στην Ιερουσαλήμ, στη βασιλική του διαμονή, σαν ένα πουλί στο κλουβί . . . ο ίδιος ο Εζεκίας . . . μού έστειλε, κατόπιν, στη Νινευή, την κυρίαρχη πόλι μου, μαζί με 30 τάλαντα χρυσού, 800 τάλαντα αργύρου, . . . κάθε είδους πολυτίμους θησαυρούς, . . . Για ν’ αποδώση τον φόρο υποτέλειας και να εκδήλωση την υποταγή του ως δούλου απέστειλε τον (προσωπικό) αγγελιαφόρο του.»²³

Έτσι, η έκθεσις του Σενναχειρείμ συμπίπτει με την Βίβλο προκειμένου για τις νίκες των Ασσυρίων. Αυτός εξογκώνει τον αριθμό των ταλάντων αργύρου που απαιτήθηκαν κατά 500—κάτι που θ’ ανεμένετο—και ομιλεί για ένα τεράστιο αριθμό αιχμαλώτων. Ο Καθηγητής Όλμστεντ, εκθέτοντας τη γνώμη του για την Ασσυριακή ειλικρίνεια σε τέτοια πράγματα, λέγει:

«. . . όταν μας λέγη ο Σενναχειρείμ ότι έλαβε από . . . τον Ιούδα όχι λιγώτερους από 200.150 αιχμαλώτους, και ότι παρά το γεγονός ότι η ίδια η Ιερουσαλήμ δεν εκυριεύθη, μπορούμε ν’ αφαιρέσωμε απ’ αυτόν τον αριθμό τους 200.000 ως προϊόν της υπερφιάλου φαντασίας του Ασσυρίου γραφέως και να δεχθούμε τους 150 ως ευρισκομένους κοντά στον πραγματικό αριθμό των ατόμων που αιχμαλωτίσθηκαν και απήχθησαν.»—Ασσυριακή Ιστοριογραφία, (στην Αγγλική) σελ. 7, 8.

²⁵ Σημειώστε ότι ο Σενναχειρείμ δεν εξηγεί γιατί δεν εκυρίευσε την Ιερουσαλήμ. Προχωρεί μάλιστα ως το σημείο να ισχυρισθή ότι μ’ εμπιστοσύνη ανεχώρησε για την Ασσυρία μόνο με μια ‘υπόσχεσι πληρωμής’ φόρου από μέρους του Εζεκία. Ο Άιρα Μ. Πράις, επίτιμος καθηγητής των Σημιτικών Γλωσσών, δηλώνει σαφώς:

«Αυτή η σειρά των γεγονότων φαίνεται σαν ένα παραπέτασμα για να καλύψη κάτι που δεν θέλει να το μνημονεύση.»²⁴

²⁶ Τίποτε δεν λέγεται για την αθρόα απώλεια στρατευμάτων. Θα έπρεπε ν’ αναμένεται αυτό; Ο καθηγητής Τζακ Φίνεγκαν σχολιάζει ως εξής στο βιβλίο του Φως Από το Αρχαίο Παρελθόν (στην Αγγλική):

«Έχοντας υπ’ όψι το γενικό πνεύμα της καυχησιολογίας που χαρακτηρίζει τις επιγραφές των Ασσυρίων βασιλέων, . . . δύσκολα μπορεί ν’ αναμένεται ότι ο Σενναχειρείμ θα κατέγραφε μια τέτοια ήττα.»—1946, σελ. 178.

Και πάλι μπορούμε να ρωτήσωμε, Διαφέρει πολύ αυτό σήμερα;

27. Ποιο παράδειγμα ανειλικρινούς εκθέσεως πραγμάτων δίνουν οι Πέρσες γραφείς;

²⁷ Όταν επρόκειτο για ειλικρινή έκθεσι πραγμάτων, οι Βαβυλώνιοι και οι Πέρσαι λίγο διέφεραν από τους αρχαίους Αιγυπτίους και Ασσυρίους. Εξετάστε μόνον ένα παράδειγμα: την «Περσική Έμμετρη Αφήγησι του Ναβονίδου.» Μολονότι περιγράφεται από τον Ασσυριολόγο Α. Λέο Οππενχάιμ ότι αποτελεί, μαζί με τον «Κύλινδρο του Κύρου,» μια «διαστρεβλωμένη έκθεσι της όλης βασιλείας του Ναβονίδου,» και καλείται από τον Καθηγητή Όλμστεντ «εσκεμμένη προπαγάνδα,» αποκαλύπτει εν τούτοις τι έγινε στα Βαβυλωνιακά ιστορικά αρχεία μετά την κατάληψι της Βαβυλώνος από τον Κύρο. Το αποκαταστημένο κείμενο λέγει:

«. . . εξήλειψε [ο Κύρος] την εικόνα/σύμβολο [του Ναβονίδου] . . . οι επιγραφές του ονόματός του σβήσθηκαν, [ . . . ό,τι εδη]μιούργησε (ο Ναβονίδης), αυτός (ο Κύρος) το έκαψε στο πυρ.»²⁵

Πρέπει, λοιπόν, ν’ αναμένωμε, ότι τα Βαβυλωνιακά αρχεία θα ήσαν πλήρη;

28. Γιατί θα μπορούσαν κάλλιστα να μην εμφανίζονται στις αρχαίες εθνικές ιστορίες άλλα Βιβλικά ονόματα;

²⁸ Κι αφού υπήρχε αυτή η συνήθεια, μήπως θα έπρεπε να εκπλαγούμε, αν τα ονόματα των προσώπων που μνημονεύονται στη Βίβλο, όπως του Δανιήλ, των τριών Εβραίων συντρόφων του, ή της Ιουδαίας Εσθήρ, που είχε γίνει βασίλισσα της Περσίας, λείπουν από τις αρχαίες εθνικές ιστορίες; Θυμηθήτε ότι αυτές οι ιστορίες συνήθως συνεγράφοντο και διετηρούντο από ιερατικούς γραφείς, πολλοί από τους οποίους εξεδήλωσαν σθεναρή εναντίωσι στη θρησκεία των Ιουδαίων. Θα ήταν, λοιπόν, πράγματι παράδοξο αν τα ονόματα και οι πράξεις των Ιουδαίων εμνημονεύοντο ή αφήνοντο να παραμείνουν, ή, γι’ αυτό το ζήτημα, ακόμη και τα ονόματα ωρισμένων βασιλέων που έδειξαν εύνοια σ αυτούς, όπως ο Δαρείος ο Μήδος.—Δανιήλ 6:1-28.

ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΛΟΓΟΝ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ

29, 30. Σχετικά με ποιο γεγονός που αφορά το Βασιλέα Σενναχειρείμ αποδεικνύεται η Βίβλος πιο ακριβής από προηγουμένως γνωστές πηγές;

²⁹ Πρέπει, λοιπόν, να ενοχλούμεθα επειδή ωρισμένα χαρακτηριστικά της Βιβλικής αφηγήσεως δεν βρίσκονται σε άλλες ιστορίες, ή επειδή οι λεπτομέρειες φαίνεται να διαφέρουν; Όχι, διόλου. Τα επόμενα δυο παραδείγματα—που περιλαμβάνουν τον Σενναχειρείμ και τον Βαλτάσαρ—δείχνουν γιατί δεν πρέπει ποτέ να υποτιμούμε τη φιλαλήθεια της Βίβλου.

³⁰ Στο βιβλίο 2 Βασιλέων 19:36, 37 η Βίβλος ομιλεί για τη δολοφονία του Ασσυρίου Βασιλέως Σενναχειρείμ από τους δύο γυιους του, Αδραμμέλεχ και Σαρασάρ. Ωστόσο, και η αφήγησις που αποδίδεται στον Βαβυλώνιο Βασιλέα Ναβονίδην καθώς κι εκείνη που προσκομίσθηκε από τον Βαβυλώνιον ιερέα Βερόση (του τρίτου αιώνος π.Χ.) μνημονεύουν ότι μόνο ένας γυιος είχε αναμιχθή στη σφαγή. Μήπως αυτό πρέπει να μας ενοχλή; Όχι. Μπορεί να έχουν μνημονεύσει μόνο ένα γυιο επειδή αυτός ανέλαβε την ηγεσία στη συνωμοσία, ή για κάποιον παρόμοιο σκοπό. Όπως κι αν είναι, η ακρίβεια της Βιβλικής αφηγήσεως εξήχθη από την ανακάλυψι ενός τεμαχίου πρίσματος του Εσαραδδών, ενός τρίτου γυιου που μνημονεύεται στη Βίβλο ως διάδοχος στον θρόνο του Σενναχειρείμ. Λέγει:

«Μια σταθερή απόφασις ελήφθη από τους αδελφούς μου. Αυτοί . . . εστράφησαν προς τη βιαιοπραγία. . . . Για να πάρουν τη βασιλεία έσφαξαν τον πατέρα τους, τον Σενναχειρείμ.»²⁶

Μια παρόμοια κατάλληλη περίπτωσις είναι η του Βαλτάσαρ. Το βιβλίο του Δανιήλ παρουσιάζει τον Βαλτάσαρ ως βασιλέα της Βαβυλώνος στον καιρό της πτώσεώς της. Άλλες αρχαίες πηγές, όπως ο Βαβυλώνιος Βερόσης και οι Έλληνες ιστορικοί Ηρόδοτος και Ξενοφών, μνημονεύουν μόνο τον Ναβονίδην ως τον τότε βασιλέα της Βαβυλώνος. Προσφάτως, όμως, σφηνοειδείς πινακίδες κατέδειξαν ότι ο Βαλτάσαρ ήταν γυιος του Ναβονίδου, ότι υπηρέτησε ως συγκυβερνήτης για μερικά χρόνια και ότι, εν απουσία του πατρός του, ήταν άρχων στη Βαβυλώνα στον καιρό της πτώσεώς της. Προφανώς γι’ αυτόν τον λόγο προσεφέρθη ο Βαλτάσαρ να κάμη τον Δανιήλ «τρίτον άρχοντα του βασιλείου,» μάλλον, παρά δεύτερον, αφού δεύτερη θέσις ήταν η του Βαλτάσαρ. (Δανιήλ 5:16, 29) Μολονότι οι ιστορίες του Βερόση, του Ηροδότου και του Ξενοφώντος μπορεί απλώς να έχουν παραλείψει αυτά τα σημεία, ο Καθηγητής Ρ. Π. Ντώχερτυ του Πανεπιστημίου της Γέιλ, παραβάλλοντας το βιβλίο του Δανιήλ με αυτές τις ιστορίες, εκφράζει την εξής γνώμη:

31, 32. Με ποιον άλλο τρόπο αποδείχθηκε η Βίβλος πιο ακριβής στις διαφορές μεταξύ αυτής και της κοσμικής ιστορίας, πράγμα που μας υποχρεώνει να φθάσωμε σε ποιο συμπέρασμα;

«Η αφήγησις της Βίβλου μπορεί να ερμηνευθή ότι υπερέχει, διότι χρησιμοποιεί το όνομα Βαλτάσαρ, διότι αποδίδει τη βασιλική εξουσία στον Βαλτάσαρ, και διότι αναγνωρίζει ότι υπήρχε μια δυαδική αρχηγία στο βασίλειο.»—Ναβονίδης και Βαλτάσαρ, (στην Αγγλική) σελ. 200.

³² Πολλές περιπτώσεις θα μπορούσαν να παρατεθούν, αλλ’ αυτές οι δύο αρκούν για να καταδείξουν ότι μια φαινομενική έλλειψις αρμονίας συχνά τυγχάνει να είναι απλώς μια ακατάλληλη ερμηνεία των πραγμάτων. Πιστοποιούν ότι δεν είναι φρόνιμο να δημιουργήται ζήτημα από μια επιφανειακή διαφορά, με την προσπάθεια να τεθούν οι μη Βιβλικές αφηγήσεις σε αντίθεσι με τη Βιβλική αναγραφή.

ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΙΣ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

33-35. (α) Ποιο ερώτημα εγείρεται σχετικά με τη χρονολόγησι ιστορικών γεγονότων; (β) Ποια γεγονότα ρίχνουν φως στο ζήτημα της ακριβείας της κοσμικής χρονολογίας;

³³ Λόγω αυτών των αποδείξεων, όταν εμφανίζεται μια διαφορά μεταξύ της Βιβλικής χρονολογίας ενός γεγονότος και μιας χρονολογίας που τίθεται από ιστορικούς με βάσι ειδωλολατρικές ιστορίες και ερμηνεία των αρχαιολόγων, ποια χρονολογία θα είχε μεγαλύτερη αξίωσι στην εμπιστοσύνη μας;

³⁴ Το βιβλίο Το Μυστικό των Χετταίων, (στην Αγγλική) στο κεφάλαιο «Η Επιστήμη της Ιστορικής Χρονολογήσεως,» κάνει την εξής παρατήρησι:

«Όποιος ασχολείται με τη μελέτη της αρχαίας ιστορίας για πρώτη φορά εντυπωσιάζεται με τη βεβαιότητα με την οποία οι σύγχρονοι ιστορικοί χρονολογούν γεγονότα που έλαβαν χώρα πριν από χιλιάδες χρόνια. Στην πορεία της περαιτέρω μελέτης αυτή η απορία μάλλον αυξάνει. Διότι, καθ’ όσον εξετάζομε τις πηγές της αρχαίας ιστορίας, βλέπομε πόσο ανεπαρκείς, ανακριβείς, ή εντελώς ψευδείς υπήρξαν οι ιστορήσεις, ακόμη και τότε που γράφθηκαν για πρώτη φορά. Κι όπως αρχικά ήσαν πενιχρές, είναι πιο πενιχρές ακόμη καθώς φθάνουν σ’ εμάς: μισοκατεστραμμένες από τον χρόνο ή κατεστραμμένες από τα χέρια των ανθρώπων.»—Σελ. 134.

Το βιβλίο κατόπιν προχωρεί στο να περιγράφη το χρονολογικό πλαίσιο του ιστορικού ως ένα «καθαρώς υποθετικό οικοδόμημα, του οποίου η συναρμολόγησις κινδυνεύει να διασπασθή.» Πολύ παραστατική τούτου είναι η ποικιλία των χρονολογιών που δίδονται από διαφόρους ιστορικούς για την έναρξι της πρώτης Αιγυπτιακής δυναστείας. Διανύουν όλη την διαδρομή από το έτος 5867 π.Χ. έως το 2224 π.Χ.!

³⁵ Η χρονολογική ιστορία των αρχαίων μη Εβραϊκών εθνών όπως είναι σήμερα αποτελεί μια συρραφή διαφόρων τεμαχίων. Έχουν συρραφή επιμελώς από μεμονωμένες πληροφορίες που ελήφθησαν από ευρέως διεσπαρμένες πηγές. Η Βίβλος, αντιθέτως, συγκεντρώνει μέσα στις σελίδες της μια ασυνήθως συνεκτική και λεπτομερή ιστορία που εκτείνεται σε τέσσερες χιλιάδες χρόνια περίπου περιλαμβάνοντας μια γραφική και ζωντανή αφήγησι γεγονότων του έθνους Ισραήλ από τη γέννησί του κι εμπρός σε μια περίοδο σχεδόν δεκαέξη αιώνων. Αυτό προσδίδει στις Βιβλικές χρονολογίες μια σταθερότητα την οποία οι άλλες αρχαίες ιστορίες δεν έχουν.

Η ΒΙΒΛΟΣ ΑΞΙΟΙ ΤΗΝ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΜΑΣ

36, 37. Που αλλού μπορούμε ν’ αναζητήσωμε λόγους για να θέσωμε την εμπιστοσύνη μας στη Βίβλο, και γιατί;

³⁶ Τι λόγους έχομε, λοιπόν, να θέτωμε ανώτερη εμπιστοσύνη στην αφήγησι της Βίβλου ως ιστορικώς ορθής; Γιατί πρέπει να πιστεύωμε ότι οι άνθρωποι που χρησιμοποιήθηκαν για να γράψουν τη Βίβλο ήσαν πιο ειλικρινείς από τους γραφείς των άλλων αρχαίων εθνών;

³⁷ Η απόδειξις βρίσκεται μέσα στην ίδια τη Βίβλο. Η αντίθεσις μεταξύ του περιεχομένου των Βιβλικών αφηγήσεων και των άλλων αρχαίων ιστορήσεων είναι ομολογουμένως, τεραστία. Οι μη Βιβλικές ιστορήσεις για τίποτε άλλο δεν είναι αξιόλογες παρά για τους κομπασμούς των, για την εξύμνησι ατόμων, για την υλιστική των άποψι—που αντανακλούν όλα τις θρησκευτικές των ιδέες. Τα στοιχεία που σημαντικώς λείπουν είναι η ειλικρίνεια, η σεμνότης και ταπεινοφροσύνη—εκείνα ακριβώς που διακρίνουν τη Βίβλο απ’ όλες τις άλλες αρχαίες ιστορίες. Διαβάστε αυτές τις λέξεις από μια επιγραφή του Ασσυρίου Βασιλέως Εσαραδδών:

«Είμαι ισχυρός, είμαι πανίσχυρος. Είμαι ήρως. Είμαι γιγάντειος, είμαι κολοσσός.»²⁷

Παραβάλετε αυτές με τα εξής λόγια του Ιουδαίου Βασιλέως Ιωσαφάτ στο βιβλίο 2 Χρονικών 20:6, 12 (ΜΝΚ):

«Ιεχωβά Θεέ των πατέρων ημών, δεν είσαι συ ο Θεός ο εν τω ουρανώ; και δεν είσαι συ ο κυριεύων επί πάντα τα βασίλεια των εθνών, και δεν είναι εν τη χειρί σου η δύναμις και η ισχύς, και ουδείς δύναται να αντισταθή εις σε; . . . Διότι δεν υπάρχει εις ημάς δύναμις δια να αντισταθώμεν εις τούτο το μέγα πλήθος το οποίον έρχεται εφ’ ημάς, και δεν εξεύρομεν τι να κάμωμεν· αλλ’ επί σε είναι οι οφθαλμοί ημών.»

Δεν συμφωνείτε ότι υπάρχει μια τεραστία διαφορά μεταξύ αυτών; Μόνο στην αφήγησι της Βίβλου βρίσκομε μια τέτοια ειλικρινή παραδοχή των ανθρωπίνων αδυναμιών, την αφήγησι της επαισχύντου συμφοράς που προξενήθηκε από την απιστία των Ισραηλιτών βασιλέων και της ταπεινώσεως λόγω της αιχμαλωσίας και της καταδυναστεύσεως.—Ψαλμός 51:1-5· Νεεμίας 1:5-7.

38. Τι δείχνει το άγγελμα της Βίβλου;

³⁸ Ολόκληρο το άγγελμα της Βίβλου είναι ότι η λατρεία του αληθινού Θεού φέρνει ευλογίες σε μορφή ειρήνης, δικαιοσύνης, ευθύτητος και αυτάρκειας, και τώρα και στο αιώνιο μέλλον, ενώ η παράβασις των νόμων και συμβουλών του Θεού φέρνει θλίψι, εγκληματικότητα, διαπληκτισμούς και θάνατο. Η φυσική ειλικρίνεια των ιστορικών αφηγήσεων που παρουσιάζουν αυτό το άγγελμα μαρτυρεί έντονα υπέρ του κύρους του αγγέλματος.

39. Τι πρέπει να λεχθή σχετικά με τους ανθρώπους που διευθέτησαν να γραφούν τα κατορθώματα τους σε λίθους, και πώς αυτό παραβάλλεται με τη Βίβλο;

³⁹ Όταν συγκρίνετε τη Βιβλική αφήγησι με τις άλλες αρχαίες ιστορίες, θυμηθήτε τούτο: Εκείνες οι μη Βιβλικές αφηγήσεις μπορεί να έχουν χαραχθή σε λίθους ή να έχουν εγγραφή σε πήλινες πλάκες—στερεά υλικά που διατηρήθηκαν επί χιλιετηρίδες. Αλλ’ οι φιλόδοξοι άνδρες και οι αυτοκρατορίες, περί των οποίων έγραψαν, και οι πολλοί θεοί, των οποίων τη λατρεία ερμήνευαν, δεν έχουν επίδρασι στη ζωή των ανθρώπων σήμερα. Είναι νεκρά μουσειακά αντικείμενα, το άγγελμα που περιέχουν είναι νεκρό άγγελμα. Τα περιεχόμενα της Βίβλου προφανώς γράφθηκαν σε παπύρους ή περγαμηνές, που γρήγορα εφθάρησαν λόγω της συνεχούς των χρήσεως και των επιδράσεων του χρόνου και του καιρού. Αλλά το άγγελμά των είναι ζωντανό! Έχουν αντιγραφή και επαναντιγραφή, αναγνωσθή κατ’ επανάληψιν, συνεχώς από γενεά σε γενεά επί χιλιάδες χρόνια. Και μολονότι οι θρησκείες των αρχαίων Αιγυπτίων, Ασσυρίων και άλλων έχουν πεθάνει, η λατρεία του Ιεχωβά του Θεού της Βίβλου, είναι η κινούσα δύναμις έως σήμερα, στη ζωή εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων σε όλη τη γη.—Παραβάλετε Ησαΐας 40:6-8.

40. (α) Τι έχει δείξει η ανακάλυψις αρχαίων μη Βιβλικών ιστοριών; (β) Τι δεν μπορούμε λογικά ν’ αναμένωμε ή να ελπίζωμε να βρούμε σ’ αυτές τις αφηγήσεις;

⁴⁰ Η ανακάλυψις των αρχαίων μη Βιβλικών ιστοριών συχνά κατέδειξε την ορθότητα της βιβλικής αφηγήσεως, παρά τις επικρίσεις. Εκείνες οι ιστορίες απεκάλυψαν πολυάριθμα ονόματα ατόμων, λαών και τόπων, και περιέγραφαν έθιμα και γεγονότα, που ήσαν προηγουμένως γνωστά μόνο στα περιεχόμενα της Βίβλου. Αλλά δεν μπορούμε λογικά ν’ αναμένωμε να εναρμονίζωνται πλήρως με τη Βίβλο οι επιγραφές που άφησαν ατελείς, αρχομανείς άνθρωποι. Ούτε μπορούμε να ελπίζωμε ότι θα βρούμε επιβεβαίωσι των παλαιών σχέσεων του Ιεχωβά με τους δούλους του αναδιφώντας τα συγγράμματα που συνέταξαν οι λάτραι των πολυαρίθμων μυθικών θεών και θεαινών του παρελθόντος. Οι αρχαίες αυτές ιστορήσεις δεν αξίζουν πραγματικά την εμπιστοσύνη μας. Εξ άλλου δεν είναι ενθαρρυντικό και αναζωογονητικό να βρίσκετε στη Γραφική αφήγησι τον ικανοποιητικό ήχο της αληθείας που ν’ ανεμένατε από τον Λόγον του Θεού;

[Εικόνα στη σελίδα 53]

Η Βίβλος λέγει για την ήττα του Ιούδα από τον Φαραώ-Σισάκ· στον τοίχο αυτού του ναού στο Κάρνακ αναγράφεται αυτή η Αιγυπτιακή νίκη. Αλλά γιατί οι Αιγυπτιακές αναγραφές δεν λέγουν τίποτε για την έξοδο των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο; Θ’ αναμένατε απ’ αυτούς να μνημονεύσουν μια ήττα;