Μελέτη 16
Συζητήσεις που Εποικοδομούν
1, 2. Τι πρέπει να χαρακτηρίζει τις συζητήσεις μας;
1 Στις καθημερινές μας συζητήσεις έχουμε την ευκαιρία να δίνουμε τιμή στον Θεό. «Εις τον Θεόν θέλομεν καυχάσθαι όλην την ημέραν, και το όνομά σου εις τον αιώνα θέλομεν υμνεί», έγραψε ο Βιβλικός ψαλμωδός. Δεν είναι αυτή μια αξιέπαινη στάση για όλους τους λάτρεις του Θεού; Φανερώνει την απόφαση κάποιου να χρησιμοποιεί τα χείλη του σύμφωνα με το θέλημα του Ιεχωβά.—Ψαλμ. 44:8.
2 Αυτή η απόφαση είναι ζωτική, γιατί, λόγω της κληρονομημένης ατέλειας, πιθανόν να έχουμε την τάση να λέμε πράγματα που καταρρακώνουν τους άλλους αντί να τους εποικοδομούν. (Ιακ. 3:8-12) Πόσο καλό είναι επομένως να έχουμε πάντοτε υπόψη μας τη Γραφική παραίνεση να λέμε ό,τι είναι ‘καλό για εποικοδόμηση, ανάλογα με την ανάγκη, για να μεταδίδει στους ακροατές ό,τι είναι ευνοϊκό’.—Εφεσ. 4:29, ΜΝΚ.
3, 4. Εκτός από το να μιλάμε, τι άλλο περιλαμβάνει η συζήτηση, και πού μπορούμε να το κάνουμε αυτό στην πράξη;
3 Φυσικά, πρέπει να θυμόμαστε ότι η συζήτηση περιλαμβάνει και το να ακούμε, γιατί συζήτηση είναι ανταλλαγή σκέψεων. Να λέτε εποικοδομητικά πράγματα, αλλά να δίνετε και στους άλλους επίσης την ευκαιρία να εκφραστούν. Να καλλιεργείτε την ικανότητα να κάνετε τις κατάλληλες ερωτήσεις, ωθώντας έτσι τον άλλον να εκφραστεί. Κατόπιν, να δείχνετε γνήσιο ενδιαφέρον για όσα έχει να πει, αντί να χρησιμοποιείτε την ώρα που μιλάει εκείνος για να σχεδιάζετε τι θα πείτε εσείς στη συνέχεια. Εποικοδομείτε τους άλλους όταν δείχνετε τέτοιο ενδιαφέρον για τις σκέψεις τους.
4 Υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για εποικοδομητικές συζητήσεις. Για παράδειγμα, όταν είστε στο σπίτι με την οικογένειά σας· όταν είστε με συναδέλφους σας ή με συμμαθητές σας· και όταν είστε παρέα με ομοπίστους σας. Πολλές ομιλίες μας στη σχολή διακονίας μάς δίνουν την ευκαιρία να αναπτύξουμε την τέχνη της συζήτησης.
5-7. Δώστε μερικές υποδείξεις για τη βελτίωση των οικογενειακών συζητήσεων, ιδιαίτερα την ώρα του φαγητού.
5 Στο σπίτι. Οι συζητήσεις που γίνονται στο σπίτι μπορούν να συντελέσουν πολύ στην ευτυχία της οικογένειας, γι’ αυτό αξίζει τον κόπο να τις βελτιώσετε. Οι σύζυγοι, άντρες και γυναίκες, αισθάνονται ωραία όταν ο σύντροφός τους δείχνει γνήσιο ενδιαφέρον γι’ αυτά που λένε. Και τα παιδιά το εκτιμούν όταν οι γονείς τους ακούν τι έχουν να πουν και εκδηλώνουν πραγματικό ενδιαφέρον γι’ αυτά. Αλλά, αν διακόπτετε τον άλλον ή ξεφυλλίζετε κάποιο περιοδικό την ώρα που αυτός σας μιλάει ή δείχνετε μ’ έναν άλλον τρόπο έλλειψη ενδιαφέροντος, γρήγορα θα αρχίσουν να υποβαθμίζονται οι συζητήσεις στο σπίτι σας. Σε κανέναν δεν αρέσει να μιλάει σ’ ένα άτομο που δεν ενδιαφέρεται γι’ αυτά που έχει να πει.
6 Η ώρα του φαγητού προσφέρει έξοχη ευκαιρία για εποικοδομητική οικογενειακή συζήτηση. Σ’ ένα γεύμα κάθε ημέρα, μέρος της συζήτησης μπορεί να περιστρέφεται γύρω από το Γραφικό εδάφιο της ημέρας που υπάρχει στο βιβλιάριο Καθημερινή Εξέταση των Γραφών. Σε μερικά γεύματα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε θέματα που έχετε διαβάσει σε πρόσφατα τεύχη της Σκοπιάς και του Ξύπνα! για να κάνετε ενδιαφέρουσες και ωφέλιμες συζητήσεις. Αλλά ποτέ να μην κάνετε τη συζήτηση την ώρα του φαγητού τόσο οργανωμένη ώστε να μην υπάρχουν περιθώρια για αυθόρμητες εκφράσεις και για να απολαύσετε χαλαρωμένοι το φαγητό.
7 Κάθε μέλος της οικογένειας μπορεί να συντελεί αβίαστα στις εποικοδομητικές συζητήσεις που κάνετε την ώρα του φαγητού. Αυτή δεν είναι η ώρα για να κάνετε τα παράπονά σας· κάτι τέτοιο θα μπορούσε να παρεμποδίσει την πέψη. Αλλά στη διάρκεια της ημέρας ακούει κανείς πράγματα πληροφοριακού χαρακτήρα ή ακόμα και χιουμοριστικά. Μπορεί να είχε μια ευχάριστη εμπειρία στη διακονία αγρού. Ίσως διάβασε στην εφημερίδα ή άκουσε στο ραδιόφωνο κάτι ενδιαφέρον. Γιατί να μην το κρατήσει στη μνήμη του και να το πει και στα άλλα μέλη της οικογένειας την ώρα του φαγητού; Πριν περάσει πολύς καιρός θα διαπιστώσετε ότι, αντί να τρώτε βιαστικά και να σηκώνεστε να φύγετε, όλοι σας περιμένετε με χαρά να έρθει αυτή η ώρα για να συζητήσετε.
8-10. Γιατί είναι σπουδαίες οι ιδιαίτερες συζητήσεις μεταξύ γονέων και παιδιών, και πώς μπορούν οι γονείς να ενθαρρύνουν τα παιδιά;
8 Είναι επίσης σπουδαίο να συζητάνε οι γονείς με κάθε παιδί ιδιαιτέρως, χωρίς να είναι μπροστά η υπόλοιπη οικογένεια. Καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται όταν αυτό γίνεται σε άνετη ατμόσφαιρα, είτε στο σπίτι είτε περπατώντας στο δρόμο. Αυτές οι συζητήσεις δίνουν στο γονέα την ευκαιρία να προετοιμάσει το αγόρι ή το κορίτσι για τις φυσικές αλλαγές στις οποίες θα υποβληθεί το σώμα του καθώς μεγαλώνει. Επιπρόσθετα, τέτοιες συζητήσεις φανερώνουν τι υπάρχει στην καρδιά του παιδιού, ποιες είναι οι πραγματικές επιθυμίες του και οι στόχοι του στη ζωή, και δίνουν την ευκαιρία να διαπλαστούν οι επιθυμίες και οι στόχοι του με ωφέλιμο τρόπο.
9 Αν, την ώρα που κάνετε μια τέτοια συζήτηση, το παιδί σας αναφέρει κάποιες δυσκολίες στις οποίες έχει μπλεχτεί, η ακαριαία επίπληξη πιθανόν να κόψει τη συζήτηση αμέσως. Και η ανάμνηση της περασμένης του εμπειρίας μπορεί να το κάνει να μην αναφέρει ξανά τέτοια ζητήματα. Συνήθως είναι καλύτερο να το ακούσετε και να εξετάσετε το θέμα κάνοντάς του ερωτήσεις που να δείχνουν διάθεση κατανόησης εκ μέρους σας. Μετά, μπορείτε με καλοσύνη αλλά και σταθερότητα να το βοηθήσετε να διορθώσει την πορεία του, όπου έχει παρεκκλίνει από τις αρχές της Αγίας Γραφής.
10 Μολονότι οι συζητήσεις είναι κάτι το ουσιώδες για την ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει ανά πάσα στιγμή να γίνεται κάποια συζήτηση. Μερικές φορές μάλιστα είναι καλό να έχετε την ευκαιρία να μένετε μόνοι με τις σκέψεις σας, να συλλογίζεστε σιωπηρά διάφορα ζητήματα. Άρα, τα μέλη της οικογένειας συχνά εκτιμούν τις περιόδους ησυχίας.
11, 12. Ποιες άλλες ευκαιρίες για μαρτυρία έχουμε, εκτός από την τακτική διακονία αγρού;
11 Να δημιουργείτε ευκαιρίες για μαρτυρία. Πώς επηρεάζει τη διακονία ενός ατόμου η ικανότητά του να συζητάει με φυσικότητα; Έχετε διερωτηθεί ποτέ γιατί μερικοί Μάρτυρες φαίνεται πάντοτε να έχουν θαυμάσιες εμπειρίες; Μήπως αυτό οφείλεται στο ότι παίρνουν την πρωτοβουλία στη συζήτηση; Η Βιβλική παροιμία λέει: «Τα χείλη των σοφών διαδίδουσι γνώσιν».—Παρ. 15:7.
12 Ακόμα και εκτός από την τακτική διακονία αγρού, υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για να αρχίσετε συζήτηση με τους ανθρώπους και να τους μιλήσετε για τον Ιεχωβά. Οι Χριστιανές νοικοκυρές, για παράδειγμα, μπορούν να δίνουν μαρτυρία στους γείτονες ή στους πωλητές που χτυπούν την πόρτα τους. Τα παιδιά μπορεί να έχουν την ευκαιρία να ανοίξουν συζητήσεις γύρω από την Αγία Γραφή με τους συμμαθητές τους στο δρόμο για το σχολείο ή στα διαλείμματα. Και οι εργαζόμενοι μπορεί να είναι σε θέση να δίνουν μαρτυρία στον τόπο εργασίας τους, ίσως την ώρα της διακοπής. Ακόμα και όταν περπατάτε στο πάρκο ή στέκεστε στην ουρά σ’ ένα κατάστημα ή περιμένετε το λεωφορείο, είναι δυνατόν να αρχίσετε κάποια εποικοδομητική συζήτηση με άλλα άτομα. Σε μερικές χώρες, όπου το έργο κηρύγματος της Βασιλείας είναι υπό απαγόρευση, η διακονία διεξάγεται κυρίως με ανεπίσημες συζητήσεις. Η γοργή αύξηση του αριθμού των δούλων του αληθινού Θεού, η οποία παρατηρείται συχνά σε τέτοια μέρη, αποδεικνύει ότι αυτή η μέθοδος κηρύγματος είναι αποτελεσματική.
13-16. Ποιες μεθόδους μπορούμε να χρησιμοποιούμε για να αρχίζουμε συζητήσεις που ανοίγουν το δρόμο για μαρτυρία;
13 Για να εκμεταλλευτούμε τις διάφορες καταστάσεις έτσι ώστε να δώσουμε μαρτυρία, ίσως να χρειάζεται να πούμε απλώς μια φιλική κουβέντα για να «σπάσει ο πάγος», όπως λέμε, και να αρχίσει έτσι η διαλογική συζήτηση. Ο Ιησούς έδωσε το παράδειγμα σ’ αυτό. Κάποιο μεσημέρι που σταμάτησε σ’ ένα πηγάδι στη Σαμάρεια για να αναπαυτεί, ζήτησε από μια γυναίκα που είχε έρθει εκεί για να αντλήσει νερό να του δώσει να πιει λίγο. Επειδή συνήθως οι Ιουδαίοι δεν μιλούσαν στους Σαμαρείτες, αυτό κίνησε την περιέργειά της. Του έκανε μια ερώτηση. Ο Ιησούς τής απάντησε αναφέροντας ότι αυτός είχε το νερό το οποίο μπορούσε να δώσει αιώνια ζωή, πράγμα που κέντρισε ακόμα περισσότερο την περιέργειά της. Το αποτέλεσμα ήταν ότι έτσι ο Ιησούς είχε την ευκαιρία να της δώσει μαρτυρία. Σημειώστε ότι δεν άρχισε δίνοντας εκτεταμένη μαρτυρία· χρησιμοποίησε μια φιλική συζήτηση για να προετοιμάσει το έδαφος.—Ιωάν. 4:5-42.
14 Κι εσείς μπορείτε να αρχίζετε τέτοιες εποικοδομητικές συζητήσεις. Την ώρα που περιμένετε το λεωφορείο μπορείτε να ελκύσετε την προσοχή κάποιου σ’ ένα άρθρο εφημερίδας ή περιοδικού το οποίο πραγματεύεται ένα πρόβλημα, όπως η μόλυνση ή ο πόλεμος, και να ρωτήσετε: «Γιατί, κατά τη γνώμη σας, έχουν χειροτερέψει τόσο πολύ αυτές οι συνθήκες τα τελευταία χρόνια; Πιστεύετε ότι θα έρθει κάποτε ο καιρός που ολόκληρη η γη θα γίνει ένας ευχάριστος τόπος για να ζει κανείς;» Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι είναι αποτελεσματικό να αρχίσετε μιλώντας για κάποιο επίκαιρο τοπικό πρόβλημα και κατόπιν να ρωτήσετε: «Ποια λέτε να είναι η λύση;» Αυτό οδηγεί με φυσιολογικό τρόπο σε συζήτηση για την πραγματική λύση—τη Βασιλεία του Θεού. Φυσικά, πρέπει να χρησιμοποιείται διάκριση. Δεν χρειάζεται να συνεχίζετε με φορτικότητα τη συζήτηση όταν ο άλλος δεν ανταποκρίνεται. Αλλά θα διαπιστώσετε ότι μερικοί ακούν ευχαρίστως, όπως ακριβώς άκουσε και η Σαμαρείτισσα στο πηγάδι.
15 Ένας άλλος τρόπος για να δημιουργήσετε ευκαιρίες για συζήτηση γύρω από το Λόγο του Θεού είναι να βάλετε Γραφικά έντυπα σε εμφανή μέρη. Όταν αυτό γίνεται στο σπίτι, οι επισκέπτες συνήθως κάνουν κάποιο σχετικό σχόλιο, κι έτσι ανοίγεται ο δρόμος για να δοθεί καλή μαρτυρία. Αν πηγαίνετε σχολείο, ένα βιβλίο ή ένα περιοδικό που έχετε αφήσει πάνω στο θρανίο σας είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα κάνει κάποιον να σας ρωτήσει: «Τι είναι αυτό;» Τότε θα έχετε την ευκαιρία να του απαντήσετε κι έτσι να του δώσετε μαρτυρία. Ή αν διαβάζετε ένα Γραφικό έντυπο την ώρα της διακοπής στην εργασία σας ή όταν ταξιδεύετε με τα μέσα συγκοινωνίας, μπορεί έτσι να σας δοθεί η ευκαιρία να μιλήσετε για τη Βασιλεία του Θεού με τα άτομα που θα εκδηλώσουν κάποια περιέργεια.
16 Οι συζητήσεις που κάνετε με τους γνωστούς σας μπορούν επίσης να οδηγήσουν με φυσιολογικό τρόπο σε συζήτηση για τις αλήθειες της Αγίας Γραφής. Σε τέτοιες συζητήσεις συνήθως τα άτομα αναφέρουν τι έχουν κάνει—πού πήγαν, τι άκουσαν, τι είδαν—ή τι σκοπεύουν να κάνουν. Έτσι, όταν σας δοθεί η ευκαιρία να μιλήσετε, γιατί να μη μιλήσετε για το τι κάνατε; Όταν παρακολουθήσετε τη συνέλευση περιοχής, πείτε στο συνάδελφο ή στο γείτονά σας πού πήγατε, καθώς και τον τίτλο της κύριας ομιλίας· μπορεί να σας κάνει ερωτήσεις για όλα αυτά. Να λέτε στους άλλους γι’ αυτά που διαβάσατε στη Σκοπιά και στο Ξύπνα! όπως ακριβώς κι εκείνοι σας μιλάνε γι’ αυτά που κάνουν. Αν αγγίξετε κάποια ευαίσθητη χορδή τους, θα σας ζητήσουν περισσότερες πληροφορίες. Τότε θα έχετε την ευκαιρία να δώσετε περαιτέρω μαρτυρία. Τέτοιες συζητήσεις, που αποβλέπουν στο να κατευθύνουν την προσοχή στους σκοπούς του Θεού, ασφαλώς εποικοδομούν.
17-20. Κάντε υποδείξεις σχετικά με θέματα που προσφέρονται για εποικοδομητική συζήτηση με άλλους Μάρτυρες.
17 Όταν είστε με ομοπίστους. Όταν είστε παρέα με πνευματικούς αδελφούς και αδελφές, και πάλι το σωστό είναι να κάνετε συζητήσεις υψηλού επιπέδου, τέτοιου που να αρμόζει σε διακόνους των καλών νέων. Σκοπός των συζητήσεων αυτών δεν πρέπει να είναι απλώς να περάσει η ώρα, αλλά να υπάρξει εποικοδόμηση.
18 Έξοχη ευκαιρία για εποικοδομητικές συζητήσεις προσφέρει η ώρα πριν και μετά τις συναθροίσεις στην Αίθουσα Βασιλείας. Μην έχετε τη συνήθεια να σπεύδετε να φύγετε μόλις τελειώσει η συνάθροιση. Γιατί να μην πιάσετε τη συζήτηση με μεγαλύτερούς σας, πεπειραμένους αδελφούς, καθώς και μ’ εκείνους που ίσως είναι συνεσταλμένοι και έχουν την τάση να κλείνονται στον εαυτό τους; Υπάρχουν τόσα πράγματα για τα οποία μπορείτε να μιλήσετε. Συζητήστε σημεία ειδικού ενδιαφέροντος από πρόσφατα τεύχη της Σκοπιάς. Θα μπορούσατε να κουβεντιάσετε για έναν προσεχή διορισμό στη Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας. Ίσως οι άλλοι να έχουν πρωτότυπες ιδέες που μπορείτε να τις χρησιμοποιήσετε στην ομιλία σας ή πιθανόν να δώσετε εσείς ιδέες για να βοηθήσετε κάποιον άλλον στο διορισμό του. Μπορείτε να ανταλλάξετε εμπειρίες που είχατε στον αγρό ή να μιλήσετε για κάποιο μέρος του προγράμματος το οποίο σας άρεσε ιδιαίτερα στη συνάθροιση της ημέρας εκείνης. Τέτοιες συζητήσεις πράγματι εποικοδομούν.
19 Στις μεγαλύτερες συνάξεις έχετε την ευκαιρία να μιλήσετε με αδελφούς και αδελφές από διάφορα μέρη. Πολλοί Μάρτυρες επιδιώκουν να ανοίγουν συζητήσεις καθώς περιμένουν στην ουρά για αναψυκτικά ή όταν ταξιδεύουν προς και από το χώρο της συνέλευσης. Ένας καλός τρόπος για να γίνει αυτό είναι να πείτε στον αδελφό ή στην αδελφή το όνομά σας και να τον ρωτήσετε το δικό του. Ρωτήστε τον πώς έγινε Μάρτυρας. Αυτό συνήθως οδηγεί σε ευχάριστη και εποικοδομητική συζήτηση.
20 Καθώς πηγαίνετε στη διακονία αγρού σάς δίνεται άλλη μια ευκαιρία για ωφέλιμη συζήτηση. Αντί να κάνετε συζητήσεις χωρίς νόημα, γιατί να μη συζητήσετε πώς να πλησιάσετε τους οικοδεσπότες σ’ αυτή τη συγκεκριμένη περιοχή ή σχετικά με τα θέματα για τα οποία μπορεί να είναι πιο κατάλληλο να μιλήσετε. Είναι επίσης καλό να συζητάτε πώς θα χειριστείτε τις αντιρρήσεις που μπορεί να παρουσιαστούν. Είναι πολύ ενισχυτικό και κατάλληλο να σκέφτεστε και να μιλάτε για πνευματικά ζητήματα σε τέτοιες περιπτώσεις.—Φιλιπ. 4:8, 9.
21-24. Αν η συζήτηση σε μια παρέα πάψει να είναι εποικοδομητική, τι μπορούμε να κάνουμε εμείς προσωπικά σ’ αυτή την περίπτωση;
21 Αν καμιά φορά βρεθείτε σε μια παρέα αδελφών, τι μπορείτε να κάνετε όταν η συζήτηση γίνει χωρίς νόημα ή όχι ιδιαίτερα εποικοδομητική; Γιατί να μην προσπαθήσετε να υποβάλετε μια ερώτηση για να στραφεί η συζήτηση σε πιο ωφέλιμη κατεύθυνση; Αρχίστε να μιλάτε για κάποιο συγκεκριμένο θέμα και κάντε ερωτήσεις γύρω απ’ αυτό. Τέτοιες συζητήσεις γίνονται ακόμα πιο ωφέλιμες όταν αυτοί που συμμετέχουν σ’ αυτές δεν αλλάζουν αμέσως θέμα, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στο κάθε άτομο της παρέας να πει κάτι.
22 Όταν στη συζήτηση αναφερθούν άλλα μέλη της Χριστιανικής εκκλησίας, πρέπει να προσέχουμε ώστε αυτή η συζήτηση να μη γίνει υποτιμητική και επικριτική, αντί να είναι εποικοδομητική. Αν κάποιος αρχίσει να μιλάει για τα ελαττώματα ενός άλλου, θα έχετε το θάρρος να επαναφέρετε τη συζήτηση σε εποικοδομητικό επίπεδο; Θα είστε όσιοι στην οργάνωση του Ιεχωβά και θα προστατέψετε ένα μέλος της; Μικροπράγματα, ίσως πει κάποιος. Αλλά δεν είναι έτσι, αν θυμηθούμε ότι το να βρίσκουμε σφάλματα σ’ έναν αφιερωμένο δούλο του Θεού μπορεί να οδηγήσει σε παράπονα εναντίον των ίδιων των διευθετήσεων του Θεού!—Ιακ. 5:9· 2 Κορ. 10:5.
23 Μερικές φορές η συζήτηση μπορεί να πάρει ελαφρότερο τόνο και μπορεί να ακουστούν χιουμοριστικά ανέκδοτα. Μια τέτοια συζήτηση είναι δυνατόν να ξεκουράζει και να είναι και ωφέλιμη. Αλλά χρειάζεται προσοχή για να μην ξεπέσει σε συζήτηση που δεν αρμόζει σε Χριστιανούς διακόνους. Πρέπει να έχουμε κατά νου τη συμβουλή της Αγίας Γραφής: «Πορνεία δε και πάσα ακαθαρσία ή πλεονεξία μηδέ ας ονομάζηται μεταξύ σας, καθώς πρέπει εις αγίους, μηδέ αισχρότης και μωρολογία ή βωμολοχία, τα οποία είναι απρεπή, αλλά μάλλον ευχαριστία».—Εφεσ. 5:3, 4.
24 Έτσι λοιπόν, ως διάκονοι του Ιεχωβά, είθε οι συζητήσεις μας να αποτελούν πάντοτε τιμή γι’ Αυτόν. Κάνοντάς το αυτό θα εφαρμόζουμε επίσης την έξοχη συμβουλή που κατέγραψε ο απόστολος Παύλος: «Έκαστος ημών ας αρέσκη εις τον πλησίον δια το καλόν προς οικοδομήν [για την εποικοδόμησή του, ΜΝΚ]».—Ρωμ. 15:2.