Μελέτη 18
Βελτίωση των Απαντήσεών Σας
1, 2. Γιατί πρέπει να καταβάλλουμε όλοι προσπάθεια να δίνουμε καλές απαντήσεις;
1 Όλοι οι Χριστιανοί οφείλουν να καλλιεργούν την ικανότητα να δίνουν καλές απαντήσεις. Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Ο λόγος σας ας ήναι πάντοτε με χάριν, ηρτυμένος με άλας, δια να εξεύρητε πώς πρέπει να αποκρίνησθε προς ένα έκαστον». (Κολ. 4:6) Και είναι φυσικό να προσπαθούμε να βελτιώνουμε τις απαντήσεις μας. Όταν απαντάμε καλά, νιώθουμε γνήσια ευχαρίστηση: «Χαρά εις τον άνθρωπον δια την απόκρισιν του στόματος αυτού, και λόγος εν καιρώ, πόσον καλός είναι»!—Παρ. 15:23.
2 Αισθάνεστε εσείς προσωπικά την ανάγκη να βελτιώσετε τις απαντήσεις σας; Είστε πλήρως ικανοποιημένοι από τη συμμετοχή σας στις εκκλησιαστικές συναθροίσεις; Ή μήπως υπάρχουν κάποιες βελτιώσεις οι οποίες, αν τις κάνετε, θα σας φέρουν κυριολεκτικά πολλή χαρά; Στη διακονία σας αγρού, υπάρχουν περιπτώσεις που θα θέλατε να είχατε χειριστεί διαφορετικά κάποια συγκεκριμένη κατάσταση; Αυτό συμβαίνει σε όλους μας, γι’ αυτό είναι ωφέλιμο να εξετάσουμε μαζί πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τις απαντήσεις μας.
3, 4. Πώς θα μπορούσαν να δοθούν πολλά και διάφορα σχόλια σε μια ερώτηση που γίνεται στη διάρκεια κάποιας συνάθροισης;
3 Εκκλησιαστικές συναθροίσεις. Στις περισσότερες εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά παρατηρείται ότι ορισμένοι είναι πάντοτε έτοιμοι να απαντήσουν στις ερωτήσεις που υποβάλλονται στη μελέτη Σκοπιάς, στη μελέτη βιβλίου εκκλησίας και στην προφορική ανασκόπηση της Σχολής Θεοκρατικής Διακονίας. Αυτό δεν συμβαίνει κατά τύχη. Αυτά τα άτομα μπορεί βέβαια να αντλούν από τη γνώση που έχουν αποκτήσει στη διάρκεια πολλών ετών μελέτης και συνταύτισης με το λαό του Ιεχωβά, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις ένας κύριος παράγοντας είναι επίσης η τωρινή τους προετοιμασία. Ακόμα και τα νεοσυνταυτισμένα άτομα μπορούν να δίνουν καλές απαντήσεις αν φροντίζουν να μελετάνε την ύλη εκ των προτέρων.—Παρ. 15:28.
4 Αν εσείς δίνετε το πρώτο σχόλιο σε μια ερώτηση, είναι συνήθως καλό να δώσετε μια άμεση και επί του σημείου απάντηση. Αλλά, αν έχει ήδη απαντήσει στην ερώτηση κάποιος άλλος, μη νομίσετε ότι η συζήτηση πρέπει να τερματιστεί εκεί. Για πρόσθετα σχόλια στην ίδια ερώτηση, μπορείτε να κάνετε κάτι από τα εξής: Να αναπτύξετε περαιτέρω την απάντηση, να δείξετε πώς συσχετίζονται τα εδάφια της παραγράφου με την απάντηση ή να τονίσετε πώς το υπό εξέταση ζήτημα επηρεάζει τη ζωή μας. Αν η ύλη αφορά τις παγκόσμιες συνθήκες ή κάποιες συνήθειες της ψεύτικης θρησκείας, θα μπορούσατε να αναφέρετε κάποια εμπειρία ή κάποια τοπική κατάσταση που να δείχνει την αλήθεια των λεγομένων της παραγράφου. Αυτό πλουτίζει τη συζήτηση.
5. Γιατί είναι καλό να απαντάει κανείς σύντομα και με δικά του λόγια;
5 Οι απαντήσεις αποκτούν συνήθως περισσότερη βαρύτητα και εντυπώνονται πιο έντονα στους ακροατές όταν είναι σύντομες και επί του σημείου. Τέτοιες απαντήσεις συνιστάται να δίνετε στις περισσότερες περιπτώσεις. Όταν κάποιος μακρηγορεί αναφερόμενος στις σκέψεις ολόκληρης της παραγράφου, δεν τονίζεται τίποτε και οι ακροατές συνήθως δεν μπορούν να καταλάβουν ποια ακριβώς είναι η απάντηση στην ερώτηση. Επιπλέον, συνήθως είναι πολύ υποβοηθητικές οι απαντήσεις που δίνει με δικά του λόγια αυτός που σχολιάζει. Τέτοιου είδους σχόλια βοηθάνε αυτόν τον οποίο απαντάει να κάνει κτήμα του τις πληροφορίες, και η φρασεολογία που χρησιμοποιεί συχνά βοηθάει τους άλλους να συλλάβουν ιδέες οι οποίες τους είχαν διαφύγει προηγουμένως. Οι ομιλίες που κάνετε στη σχολή διακονίας σάς βοηθάνε να αναπτύξετε αυτή την ικανότητα.
6. Πώς μπορούμε να βελτιωθούμε στο να είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε όταν τίθεται η ερώτηση;
6 Μπορείτε να βελτιωθείτε επίσης στο να είστε έτοιμοι να δίνετε απαντήσεις; Αυτό προϋποθέτει προετοιμασία. Αλλά μην κάνετε αυτή την προετοιμασία όταν διαβάζεται η παράγραφος ή την ώρα που κάποιοι άλλοι δίνουν σχόλια, γιατί έτσι θα χάσετε πολλά από τα οφέλη της συνάθροισης. Κάντε το συνήθειά σας να σημειώνετε τις απαντήσεις σας εκ των προτέρων. Αν υπογραμμίζετε μόνο μερικές βασικές λέξεις αντί για μεγάλες φράσεις ή προτάσεις, τότε μια γρήγορη ματιά σ’ αυτές τις βασικές λέξεις θα σας θυμίσει τη σκέψη και θα είστε έτοιμοι να απαντήσετε. Αν η ερώτηση σε μια παράγραφο χωρίζεται σε «α» και «β» μέρος, μια σημείωση στο περιθώριο, όσον αφορά το ποιο μέρος της ύλης αφορά το «α» και ποιο το «β», θα σας βοηθήσει να αποφύγετε να προτρέξετε του οδηγού με τα σχόλιά σας. Ακόμα και όταν η ύλη δεν έχει τυπωμένες ερωτήσεις, αν πρόκειται να υπάρξει συμμετοχή του ακροατηρίου, και πάλι είναι υποβοηθητικό να σημειώνετε αυτά που πιστεύετε ότι είναι τα βασικά σημεία. Έτσι θα είστε σε θέση να δώσετε αυθόρμητα σχόλια, πράγμα που θα βοηθήσει να γίνει ζωντανή η συζήτηση. Όταν έχετε ήδη απαντήσει μια φορά στη συνάθροιση, μη σταματήσετε κάνοντας το συλλογισμό ότι μπορείτε να αφήσετε τις υπόλοιπες απαντήσεις στους άλλους. Να είστε πρόθυμοι να σχολιάσετε πολλές φορές.
7. Γιατί πρέπει όλοι μας να θεωρούμε ότι είναι ευθύνη μας να δίνουμε σχόλια στις συναθροίσεις;
7 Μερικοί μπορεί να συστέλλονται να δώσουν απαντήσεις νομίζοντας ότι οι άλλοι μπορούν να δώσουν καλύτερα σχόλια. Αλλά η Αγία Γραφή μάς παροτρύνει να αντιληφθούμε ότι είναι ευθύνη του καθενός μας να συμμετέχει. Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Ας κρατώμεν την ομολογίαν της ελπίδος ασάλευτον . . . και ας φροντίζωμεν περί αλλήλων, παρακινούντες εις αγάπην και καλά έργα, μη αφίνοντες το να συνερχώμεθα ομού, καθώς είναι συνήθεια εις τινας, αλλά προτρέποντες αλλήλους». (Εβρ. 10:23-25) Όταν απαντάμε, παρακινούμε τους άλλους σε αγάπη και καλά έργα, χαροποιώντας την καρδιά τους και ενθαρρύνοντάς τους. Εκτός αυτού, ωφελούμαστε κι εμείς, γιατί δοκιμάζουμε τη χαρά τού να δίνουμε και έτσι ενθαρρυνόμαστε εμείς οι ίδιοι.
8-12. Αναφέρετε μερικές υποδείξεις σχετικά με το χειρισμό αντιρρήσεων στη διακονία αγρού.
8 Απαντήσεις σε αντιρρήσεις στη διακονία αγρού. Θα διαπιστώσετε ότι δεν θα έχετε σχεδόν καμιά δυσκολία να απαντήσετε σε ερωτήσεις στη διακονία από σπίτι σε σπίτι, αν είστε τακτικοί στην προσωπική σας μελέτη και στην παρακολούθηση των συναθροίσεων. Αν όμως δεν ξέρετε την απάντηση στην ερώτηση που σας κάνει ένας οικοδεσπότης, μη διστάσετε να του το πείτε. Στη συνέχεια, πείτε του ότι μπορείτε να βρείτε τις σχετικές πληροφορίες και να ξαναπάτε. Αν το άτομο είναι ειλικρινές, θα χαρεί να το κάνετε αυτό.
9 Εκτός από τέτοιες ερωτήσεις, είναι πιθανόν κατά καιρούς να αντιμετωπίσετε αντιρρήσεις. Πώς θα τις χειριστείτε; Προτού απαντήσετε σε κάποια αντίρρηση, είναι υποβοηθητικό να γνωρίζετε κάτι για τον τρόπο σκέψης του άλλου. Θα μπορούσατε να τον ρωτήσετε τι τον κάνει να έχει αυτή την αντίρρηση. Για παράδειγμα, πιθανόν κάποιος να προβάλει την αντίρρηση ότι έχει ακούσει πως δεν πιστεύετε στον Χριστό, αλλά στην πραγματικότητα να έχει μπερδευτεί εξαιτίας του δόγματος της Τριάδας. Πολλές αντιρρήσεις είναι αποτέλεσμα τέτοιων παρανοήσεων. Είναι σπουδαίο να υπάρξει αμοιβαία κατανόηση όσον αφορά τη σημασία βασικών όρων προτού αρχίσετε τη συζήτηση. Κάτι τέτοιο μάλιστα μπορεί να δώσει την απάντηση στην αντίρρηση και να μη χρειαστεί καν να γίνει περαιτέρω συζήτηση αυτού του σημείου.
10 Επίσης, όταν εγείρονται αντιρρήσεις, είναι καλό να χειρίζεστε το ζήτημα ως κάτι κοινού ενδιαφέροντος, όπου αυτό είναι δυνατόν, και όχι ως κάτι που σας κάνει αντιπάλους. Γι’ αυτό, αντί να θεωρήσετε μια αντίρρηση ως δυσάρεστη ή ανεπιθύμητη, δείτε την ως σημείο που ενδιαφέρει πραγματικά τον οικοδεσπότη. Έχοντας αυτό υπόψη, θα μπορούσατε να του πείτε ότι χαίρεστε που έθιξε το ζήτημα. Θεωρήστε την ως ευκαιρία για να παρατείνετε τη συζήτηση, ως κάτι που μπορεί να ανοίξει τη διάνοια αυτού του ανθρώπου για να δεχτεί τις Βιβλικές αλήθειες. Γιατί να μην εξασκείστε σ’ αυτό στη σχολή διακονίας, εμπερικλείοντας στις ομιλίες σας καταστάσεις που απαιτούν την αντιμετώπιση αντιρρήσεων;
11 Μερικές φορές, ενώ μιλάτε σ’ ένα ενδιαφερόμενο άτομο, κάποιος άλλος προβάλλει αντιρρήσεις για να διακόψει τη συζήτησή σας. Σε μια τέτοια περίπτωση μπορείτε να μεταθέσετε το βάρος της απόδειξης στο άτομο που έφερε την αντίρρηση. Ο Ιησούς Χριστός χρησιμοποιούσε αντερωτήσεις για να αποστομώνει εναντιούμενους οι οποίοι προσπαθούσαν να παρακωλύσουν το κήρυγμά του. (Ματθ. 22:41-46) Είναι καλό, λοιπόν, να έχετε υπόψη σας ότι το βάρος της απόδειξης πέφτει σ’ εκείνον που προβάλλει κάποιον ισχυρισμό. Για παράδειγμα, αν ένας οικοδεσπότης σάς πει «Εσείς δεν πιστεύετε στην Τριάδα», με τόνο που αφήνει να εννοηθεί ότι οι Χριστιανοί πρέπει να πιστεύουν σ’ αυτή τη δοξασία, θα μπορούσατε να του πείτε: «Πιστεύω όλα όσα διδάσκει η Αγία Γραφή. Μπορείτε παρακαλώ να μου δείξετε από την Αγία Γραφή γιατί πρέπει να πιστεύω σ’ αυτό το δόγμα;» Έτσι, μετατίθεται σ’ εκείνον το βάρος της απόδειξης, προκειμένου να υποστηρίξει εκείνο που ισχυρίζεται ότι είναι αλήθεια.
12 Η πιο έγκυρη απάντηση για όποιον ισχυρίζεται ότι παραδέχεται τις Γραφές είναι η απάντηση που δίνεται κατευθείαν από τον ίδιο το Λόγο του Θεού. Μια τέτοια απάντηση είναι πολύ πιο πειστική από οτιδήποτε θα μπορούσαμε να πούμε εμείς οι ίδιοι. Φυσικά, όταν απαντάτε, πρέπει να παραμένετε πάντοτε ήρεμοι και ευγενικοί, όποια κι αν είναι η στάση αυτού που σας έκανε την ερώτηση. Αυτό αρμόζει στο διάκονο του Θεού.
13, 14. Στις οικιακές Γραφικές μελέτες, πώς θα μπορούσαμε να χειριστούμε ερωτήσεις του σπουδαστή;
13 Στις Γραφικές μελέτες. Στις Γραφικές μελέτες συνήθως υπάρχει φιλική και άνετη ατμόσφαιρα, που συντελεί στη λογίκευση γύρω από διάφορα ζητήματα. Γι’ αυτό, αφού απαντήσετε στην ερώτηση του σπουδαστή σας, είναι καλό να συνηθίζετε να ρωτάτε αν έμεινε ικανοποιημένος. Πιθανόν να μην έχει ξεκαθαρίσει ακόμα μερικά σημεία στο μυαλό του. Αν δεν είστε βέβαιοι για κάποια συγκεκριμένη απάντηση, πέστε του ότι θα εξετάσετε το ζήτημα και θα του πείτε. Αν χρειαστείτε περισσότερη βοήθεια, μπορείτε να ρωτήσετε έναν πιο πεπειραμένο ευαγγελιζόμενο. Να θυμάστε ότι, όταν βοηθάτε κάποιον να αποκτήσει βαθύτερη ενόραση του αγγέλματος της Αγίας Γραφής, μπορεί να βάζετε αυτό το άτομο στην οδό της ζωής, όπως βοήθησε ο ευαγγελιστής Φίλιππος τον Αιθίοπα ευνούχο απαντώντας στις ερωτήσεις του.—Πράξ. 8:26-39.
14 Μερικές φορές είναι καλύτερο να μην απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις που εγείρονται σε μια Γραφική μελέτη, αλλά να αφήσετε εκείνες που θα καλυφτούν στην ύλη κάποιας μελλοντικής μελέτης. Επίσης, επειδή σας ενδιαφέρει να κάνει πρόοδο ο σπουδαστής σας, καλό είναι να του δείξετε πώς να βρίσκει τις απαντήσεις κάνοντας έρευνα ο ίδιος. Μπορείτε να του υποδείξετε βοηθήματα για τη μελέτη της Αγίας Γραφής όπως τα Ευρετήρια Εκδόσεων Σκοπιάς ή ένα κατάλληλο κεφάλαιο του βιβλίου Μπορείτε να Ζείτε για Πάντα στον Παράδεισο στη Γη. Και αργότερα ρωτήστε τον τι πληροφορίες βρήκε και τι κατάλαβε απ’ αυτές. Μέλημά σας να είναι η πνευματική του ανάπτυξη, και όχι απλώς το να απαντάτε στις ερωτήσεις του.
15-18. Ποια πρέπει να είναι η στάση μας όταν καλούμαστε να απαντήσουμε σε ερωτήσεις επισήμων;
15 Όταν καλείστε ενώπιον επισήμων. Ο απόστολος Πέτρος, εξετάζοντας το ζήτημα του διωγμού, είπε: ‘Αγιάστε τον Χριστό ως Κύριο στην καρδιά σας, και να είστε πάντοτε έτοιμοι να κάνετε υπεράσπιση μπροστά σε όποιον απαιτεί από εσάς να δικαιολογήσετε την ελπίδα που έχετε μέσα σας, αλλά να το κάνετε αυτό με πραότητα και βαθύ σεβασμό’. (1 Πέτρ. 3:14, 15, ΜΝΚ) Υπάρχουν περιπτώσεις όπου μπορεί να κληθούμε ‘να κάνουμε υπεράσπιση’ ενώπιον δικαστηρίων ή εκπροσώπων του νόμου, οι οποίοι έχουν εξουσία να μας ρωτήσουν τι πιστεύουμε και γιατί το πιστεύουμε. ‘Αγιάστε τον Χριστό ως Κύριο στην καρδιά σας’, συμβουλεύει ο απόστολος. Φροντίστε βαθιά μέσα στην καρδιά σας να αποδίδετε στον Κύριο Ιησού Χριστό το μεγαλύτερο σεβασμό, δηλαδή μια ιερή θέση, θέση που δεν θα βεβηλωθεί. Τότε δεν θα έχετε κανένα λόγο να ανησυχείτε. Αν ευαρεστούμε Εκείνον τον οποίο έχρισε ο Θεός ως Βασιλιά όλης της γης, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε για το πώς θα αντιδράσουν οι άνθρωποι που κατέχουν υψηλές θέσεις.
16 Εντούτοις, σε αρμονία με τη συμβουλή που δίνεται στα εδάφια Ρωμαίους 13:1-7, να δείχνετε σεβασμό σ’ εκείνους που έχουν εξουσία. Ακόμα και όταν εκείνος που σας απευθύνει τις ερωτήσεις φαίνεται να σας αποδίδει λάθος ελατήρια ή να δείχνει εχθρική διάθεση προς τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, μην ανταποδίδετε απαντώντας του με απότομο τρόπο. (Ρωμ. 12:17, 21· 1 Πέτρ. 2:21-23) Να θυμάστε ότι βρίσκεστε εκεί για να δώσετε μαρτυρία. Και αν ένας απ’ αυτούς τους επισήμους ανταποκριθεί; Ή αν έστω το αποτέλεσμα είναι μια πιο ευνοϊκή στάση απέναντι στο έργο κηρύγματος; Είθε η διαγωγή σας και τα λόγια σας να εκπροσωπήσουν επάξια την οδό της αλήθειας.—Ματθ. 10:18-20.
17 Εξάλλου, ίσως υπάρξουν περιπτώσεις που είναι φρόνιμο να πείτε πολύ λίγα. Μπορεί να θεωρήσετε καλό να ρίξετε το βάρος της απόδειξης στους εναντιούμενους, όπως έκανε ο απόστολος Παύλος όταν δικαζόταν. (Πράξ. 24:10-13) Ή μπορεί να αποφασίσετε ακόμα και να παραμείνετε σιωπηλοί. Ίσως αυτή να είναι η καλύτερη πορεία, όταν πονηροί άνθρωποι προσπαθούν να σας παγιδέψουν ή να σας περιπαίξουν χωρίς να έχουν ειλικρινή επιθυμία να λάβουν απάντηση στα ερωτήματά τους. (Λουκ. 23:8, 9) Ή μπορεί να θεωρήσετε φρόνιμο να παραμείνετε σιωπηλοί επειδή προσπαθούν να σας χρησιμοποιήσουν για να βλάψουν άλλους Μάρτυρες. Ο ψαλμωδός Δαβίδ είπε: «Θέλω φυλάττει το στόμα μου με χαλινόν, ενώ είναι ο ασεβής έμπροσθέν μου». (Ψαλμ. 39:1, 2) Ιδιαίτερα σε χώρες όπου υπάρχει άγρια εναντίωση στην αληθινή Χριστιανοσύνη είναι ανάγκη να μπορείτε να διακρίνετε πότε είναι «καιρός του σιγάν» και πότε «καιρός του λαλείν».—Εκκλ. 3:7.
18 Μια βρετανική εφημερίδα, σχολιάζοντας την ικανότητα των δούλων του Ιεχωβά να απαντάνε σε ερωτήσεις, είπε τα εξής: «Πίσω από οτιδήποτε κάνει ένας Μάρτυρας υπάρχει κάποιος Γραφικός λόγος. Το ένα και βασικό τους αξίωμα, μάλιστα, είναι ότι αναγνωρίζουν πως η Αγία Γραφή είναι συνολικά, κυριολεκτικά και αποκλειστικά αληθινή. Και σ’ αυτό φαίνεται ότι βρίσκεται το δεύτερο δυνατό τους σημείο· μπορούν να δώσουν απάντηση σε όλες τις ερωτήσεις». Ο Λόγος του Θεού και η εμπιστοσύνη μας σ’ αυτόν είναι που μας καθιστούν ικανούς να απαντάμε στις περίπλοκες ερωτήσεις των ανθρώπων. Όλη η δόξα και η τιμή ανήκουν σ’ Αυτόν. Ωστόσο, επιδιώκοντας να βελτιώσουμε τις απαντήσεις μας, δίνουμε μεγαλύτερη δόξα στον Ιεχωβά, αυξάνουμε τη δική μας χαρά και οδηγούμε κι άλλους στην οδό της ειρήνης με τον Θεό.