Κεφάλαιο 22
Τι Σταδιοδρομία να Διαλέξω;
‘ΤΙ ΘΑ κάνω στη ζωή μου από εδώ και πέρα;’ Αργά ή γρήγορα αντιμετωπίζεις αυτό το δύσκολο ερώτημα. Μπροστά σου παρουσιάζονται ένα σωρό επιλογές που σε σαστίζουν—ιατρική, επιχειρήσεις, τέχνη, εκπαίδευση, επιστήμη ηλεκτρονικών υπολογιστών, μηχανολογία και εμπόριο. Και μπορεί να αισθάνεσαι σαν τον νεαρό που είπε: «Αυτό που πιστεύω εγώ ότι σημαίνει να είσαι επιτυχημένος . . . είναι το να διατηρήσεις το επίπεδο της άνεσης με την οποία μεγάλωσες». Ή, όπως και μερικοί άλλοι, μπορεί να ονειρεύεσαι να βελτιώσεις την οικονομική σου κατάσταση.
Αλλά μήπως η επιτυχία περιλαμβάνει κάτι περισσότερο από υλικά κέρδη; Μπορεί κάποια κοσμική σταδιοδρομία να σου φέρει πραγματική ικανοποίηση;
‘Δεν Έχουν Καμιά Απολύτως Σημασία’
Λαμπρές, συναρπαστικές, επικερδείς! Μ’ αυτόν τον τρόπο παρουσιάζονται συχνά οι κοσμικές σταδιοδρομίες από τον κινηματογράφο, την τηλεόραση και τα βιβλία. Αλλά για να αποκτήσουν τη λεγόμενη επιτυχία, εκείνοι που προσπαθούν να σταδιοδρομήσουν πρέπει συχνά να συναγωνίζονται ο ένας τον άλλον σ’ έναν αγώνα ζωής ή θανάτου που γίνεται για αναγνώριση. Ο Δρ Ντάγκλας Λαμπιέρ αναφέρει για νεαρά ενήλικα άτομα, πολλά από τα οποία «ενώ έχουν σταδιοδρομίες που προσφέρουν γρήγορη εξέλιξη και έχουν σχέση με την υψηλή τεχνολογία, εντούτοις λένε πως διακατέχονται από έλλειψη ικανοποίησης, ανησυχία, κατάθλιψη, κενότητα, παράνοια, καθώς και από ένα σωρό σωματικά προβλήματα».
Πριν από πολύ καιρό, ο Βασιλιάς Σολομών έδειξε φανερά πόσο μάταιη είναι η κοσμική επιτυχία αν δεν τη συνοδεύει κάτι άλλο. Ο Σολομών, έχοντας στη διάθεσή του κυριολεκτικά απεριόριστους πόρους, μπόρεσε να επιτελέσει πολλά εκπληκτικά πράγματα στη ζωή του. (Διάβασε Εκκλησιαστής 2:4-10.) Όμως, ο Σολομών κατέληξε στο συμπέρασμα: «Και παρετήρησα εγώ εν πάσι τοις έργοις μου τα οποία έκαμον αι χείρες μου, και εν παντί τω μόχθω τον οποίον εμόχθησα, και ιδού, τα πάντα ματαιότης [«διαπίστωσα ότι δεν είχαν καμιά απολύτως σημασία», Today’s English Version (Σημερινή Αγγλική Μετάφραση)] και θλίψις πνεύματος».—Εκκλησιαστής 2:11.
Μια εργασία μπορεί βέβαια να φέρει πλούτο και αναγνώριση, αλλά δεν μπορεί να ικανοποιήσει τις ‘πνευματικές ανάγκες’ ενός ατόμου. (Ματθαίος 5:3, ΜΝΚ) Δεν βρίσκουν λοιπόν ικανοποίηση εκείνοι που χτίζουν τη ζωή τους αποκλειστικά και μόνο γύρω από την κοσμική τους επιτυχία.
Σταδιοδρομία που Φέρνει Ικανοποίηση
Ο Βασιλιάς Σολομών συμβουλεύει: «Ας ακούσωμεν το τέλος της όλης υποθέσεως· φοβού τον Θεόν και φύλαττε τας εντολάς αυτού, επειδή τούτο είναι το παν [όλη η υποχρέωση, ΜΝΚ] του ανθρώπου». (Εκκλησιαστής 12:13) Η πρωταρχική υποχρέωση που έχουν οι Χριστιανοί σήμερα είναι να κηρύξουν το άγγελμα της Βασιλείας. (Ματθαίος 24:14) Και τα νεαρά άτομα που παίρνουν στα σοβαρά την υποχρέωσή τους απέναντι στον Θεό αισθάνονται την ανάγκη να συμμετέχουν όσο το δυνατόν πληρέστερα σ’ αυτό το έργο—ακόμα κι αν δεν έχουν από τη φύση τους την τάση να κηρύττουν. (Παράβαλε 2 Κορινθίους 5:14, ΜΝΚ.) Χιλιάδες άτομα, αντί να επιδιώκουν να βρουν κοσμική εργασία πλήρους απασχόλησης, έχουν διαλέξει να υπηρετούν ως ολοχρόνιοι σκαπανείς ευαγγελιστές. Άλλοι υπηρετούν ως ιεραπόστολοι σε ξένες χώρες ή υπηρετούν στα γραφεία τμήματος της Εταιρίας Σκοπιά.
Η Έμιλι, που εγκατέλειψε μια σταδιοδρομία ως γραμματέας και στέλεχος επιχείρησης για να γίνει σκαπάνισσα, λέει: «Έχω αναπτύξει αληθινή αγάπη γι’ αυτό το έργο». Ναι, η ολοχρόνια διακονία είναι η πιο ικανοποιητική και συναρπαστική σταδιοδρομία που μπορεί να φανταστεί κανείς! Και ποιο μεγαλύτερο προνόμιο θα μπορούσε να έχει κάποιος από το να είναι ένας από τους ‘συνεργάτες του Θεού’;—1 Κορινθίους 3:9.
Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση—Σε Φέρνει σε Πλεονεκτική Θέση;
Οι περισσότεροι σκαπανείς διάκονοι συντηρούνται με εργασίες μερικής απασχόλησης. Τι γίνεται όμως αν αργότερα χρειαστεί να συντηρήσεις οικογένεια; Σίγουρα κανένας δεν θα μετάνιωνε ποτέ που αφιέρωσε τα νεανικά του χρόνια στην υπηρεσία του Θεού! Όμως, δεν θα ήταν λογικό να πάρει το νεαρό άτομο κάποιο πανεπιστημιακό πτυχίο και ίσως αργότερα να επιδιώξει να ασχοληθεί με τη διακονία;
Βέβαια, η Αγία Γραφή δεν λέει ακριβώς πόσα χρόνια σχολικής εκπαίδευσης πρέπει να αποκτήσει ο Χριστιανός νεαρός. Ούτε καταδικάζει την εκπαίδευση. Ο Ιεχωβά, ο ‘Μεγάλος Εκπαιδευτής’, ενθαρρύνει το λαό του να διαβάζει καλά και να εκφράζεται με σαφήνεια. (Ησαΐας 30:20, ΜΝΚ· Ψαλμός 1:2· Εβραίους 5:12) Επιπλέον, η εκπαίδευση μπορεί να ευρύνει την αντίληψή μας για τους ανθρώπους και τον κόσμο στον οποίο ζούμε.
Παρ’ όλα αυτά, αξίζει πάντα το πανεπιστημιακό πτυχίο την τεράστια ποσότητα χρόνου και χρημάτων που απαιτείται να διαθέσεις;a Παρ’ όλο που οι στατιστικές δείχνουν ότι οι απόφοιτοι πανεπιστημίου παίρνουν μεγαλύτερους μισθούς και έχουν μικρότερο ποσοστό ανεργίας από τους αποφοίτους λυκείου, το βιβλίο Planning Your College Education (Προγραμματισμός της Πανεπιστημιακής σου Εκπαίδευσης), μας θυμίζει ότι αυτές οι στατιστικές δεν είναι παρά μέσοι όροι. Στην πραγματικότητα μόνο μια μειονότητα των αποφοίτων του πανεπιστημίου παίρνει αστρονομικούς μισθούς· οι υπόλοιποι παίρνουν πολύ χαμηλότερους μισθούς. Εκτός αυτού, το υψηλό εισόδημα που λέγεται ότι κερδίζουν μερικοί απόφοιτοι πανεπιστημίου μπορεί επίσης να είναι αποτέλεσμα παραγόντων όπως «οι ασυνήθιστες ικανότητες, τα κίνητρα που έχουν, οι ευκαιρίες για ανεύρεση εργασίας που υπάρχουν στη συγκεκριμένη περιοχή, . . . ιδιαίτερα ταλέντα»—και όχι μόνο αποτέλεσμα του επιπέδου της εκπαίδευσής τους.
«Το [πανεπιστημιακό] πτυχίο δεν εγγυάται πλέον επιτυχία στην αγορά εργασίας», λέει το Υπουργείο Εργασίας των Η.Π.Α. «Η αναλογία [των αποφοίτων πανεπιστημίου] που απασχολήθηκαν σε επαγγέλματα στον επιχειρηματικό, στον τεχνολογικό και στο διοικητικό τομέα . . . μειώθηκε επειδή αυτά τα επαγγέλματα δεν δημιούργησαν καινούριες θέσεις αρκετά γρήγορα ώστε να απορροφήσουν την αυξανόμενη προσφορά αποφοίτων. Το αποτέλεσμα ήταν ότι, κατά προσέγγιση, 1 στους 5 αποφοίτους [πανεπιστημίου] που μπήκαν στην αγορά εργασίας στο διάστημα μεταξύ του 1970 και του 1984 έπιασε μια δουλειά για την οποία συνήθως δεν απαιτείται πτυχίο. Αυτή η υπερπροσφορά αποφοίτων είναι πιθανό ότι θα συνεχιστεί μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1990».
Μερικά Ακόμα Γεγονότα που Χρειάζονται Σκέψη
Το πανεπιστημιακό πτυχίο μπορεί να βελτιώσει, μπορεί και να μη βελτιώσει τις επαγγελματικές σου προοπτικές. Ένα πράγμα, όμως, δεν χωράει αμφισβήτηση: «Ο καιρός που απομένει είναι πολύ λίγος»! (1 Κορινθίους 7:29, ΝΔΜ) Παρά τα υποτιθέμενα πλεονεκτήματα ενός τέτοιου πτυχίου, θα ήταν τα τέσσερα ή και περισσότερα χρόνια στο πανεπιστήμιο η καλύτερη χρήση του χρόνου που απομένει;—Εφεσίους 5:16.
Θα σε προσανατόλιζε η πανεπιστημιακή εκπαίδευση στους πνευματικούς σου στόχους ή θα σε αποπροσανατόλιζε απ’ αυτούς; Να θυμάσαι ότι το υψηλό εισόδημα δεν είναι εκείνο που προέχει για τους Χριστιανούς. (1 Τιμόθεον 6:7, 8) Ωστόσο, μια μελέτη που έκαναν ορισμένοι διευθυντές πανεπιστημίων των Η.Π.Α. ανέφερε ότι οι σημερινοί φοιτητές ‘θέλουν να σταδιοδρομήσουν, ενδιαφέρονται για την υλική επιτυχία, ενδιαφέρονται για τον εαυτό τους’. Μια ομάδα φοιτητών είπε: «Τα χρήματα. Φαίνεται ότι δεν μιλάμε για τίποτε άλλο εκτός από τα χρήματα». Πώς θα επηρεαζόσουν εσύ αν βρισκόσουν τυλιγμένος από μια ατμόσφαιρα έντονου ανταγωνισμού και ιδιοτελούς υλισμού;
Μπορεί να μη βλέπει πια κανείς στα πανεπιστήμια τις εξεγέρσεις της δεκαετίας του 1960. Αλλά το ότι γίνονται λιγότερες φασαρίες δεν σημαίνει ότι το περιβάλλον του πανεπιστημίου είναι υγιές. Μια μελέτη σχετικά με τη ζωή στα πανεπιστήμια κατέληγε στο συμπέρασμα: «Οι φοιτητές εξακολουθούν να έχουν σχεδόν απεριόριστη ελευθερία σε θέματα προσωπικής και κοινωνικής φύσης». Γίνεται ελεύθερα χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ και η χαλαρή σεξουαλική διαγωγή είναι ο κανόνας—όχι η εξαίρεση. Αν αληθεύει το ίδιο για τα πανεπιστήμια στη χώρα που ζεις, μήπως η διαμονή σου εκεί θα παρεμπόδιζε τις προσπάθειες που καταβάλλεις να διατηρήσεις την ηθική σου καθαρότητα;—1 Κορινθίους 6:18.
Κάτι άλλο που πρέπει να σε απασχολεί είναι η καλά τεκμηριωμένη σχέση που έχει η απόκτηση ανώτερης εκπαίδευσης με την ελάττωση «της προσκόλλησης σε βασικές θρησκευτικές δοξασίες». (The Sacred in a Secular Age [Τα Ιερά Πράγματα σε μια Κοσμική Εποχή]) Η πίεση να διατηρήσουν μεγάλους βαθμούς έκανε μερικούς Χριστιανούς νεαρούς να παραμελήσουν πνευματικές δραστηριότητες κι έτσι να γίνουν ευάλωτοι στις επιθέσεις του κοσμικού τρόπου σκέψης που προωθείται στα πανεπιστήμια. Η πίστη ορισμένων έχει ναυαγήσει.—Κολοσσαείς 2:8.
Τι Άλλες Λύσεις Υπάρχουν Εκτός από την Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση
Έχοντας αυτά υπόψη τους, πολλοί Χριστιανοί νεαροί έχουν αποφασίσει να μη λάβουν πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Πολλοί διαπίστωσαν ότι η εκπαίδευση που προσφέρεται στις εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά—ιδιαίτερα η εβδομαδιαία Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας—πραγματικά τους έχει βοηθήσει να βρουν δουλειά. Μολονότι δεν έχουν πανεπιστημιακό πτυχίο, αυτοί οι νεαροί μαθαίνουν να είναι ισορροπημένοι, να εκφράζονται με ευχέρεια και να είναι απόλυτα ικανοί να αναλάβουν ευθύνες. Επιπλέον, ενώ πηγαίνουν στο γυμνάσιο ή στο λύκειο, μερικοί μαθαίνουν γραφομηχανή, προγραμματισμό ηλεκτρονικών υπολογιστών, επιδιόρθωση αυτοκινήτων, δουλειά μηχανουργείου και άλλα. Τέτοιου είδους επιδεξιότητες προσφέρονται ίσως για εργασίες με μειωμένο ωράριο και συχνά έχουν μεγάλη ζήτηση. Κι ενώ πολλοί νεαροί απαξιούν ‘να εργάζονται με τα χέρια τους’, η Αγία Γραφή λέει ότι η ‘σκληρή εργασία’ είναι αξιοπρεπής. (Εφεσίους 4:28, ΜΝΚ· παράβαλε Παροιμίαι 22:29.) Ακόμα και ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός είχε μάθει μια τέχνη τόσο καλά ώστε τον αποκαλούσαν «ο ξυλουργός»!—Μάρκος 6:3, ΝΔΜ.
Είναι αλήθεια ότι σε μερικές χώρες, οι απόφοιτοι πανεπιστημίου έχουν κατακλύσει την αγορά εργασίας σε τέτοιο βαθμό ώστε είναι δύσκολο να βρεις έστω και μια απλή δουλειά αν δεν έχεις επιπρόσθετη εκπαίδευση πάνω σ’ αυτή. Συχνά όμως, υπάρχουν προγράμματα μαθήτευσης για ορισμένα επαγγέλματα, επαγγελματικές ή τεχνικές σχολές και βραχυπρόθεσμες σειρές πανεπιστημιακών μαθημάτων που διδάσκουν επιδεξιότητες οι οποίες έχουν πέραση στον επαγγελματικό χώρο, μέσα σε ελάχιστο χρόνο και με ελάχιστα χρήματα. Επίσης, μην ξεχνάς ποτέ ότι υπάρχει ένας παράγοντας τον οποίο δεν λαβαίνουν υπόψη οι στατιστικές που αφορούν την επαγγελματική απασχόληση: η υπόσχεση που δίνει ο Θεός ότι θα φροντίζει εκείνους που δίνουν προτεραιότητα στα πνευματικά συμφέροντα.—Ματθαίος 6:33.
Οι επαγγελματικές προοπτικές και τα εκπαιδευτικά συστήματα ποικίλλουν από τόπο σε τόπο. Οι νεαροί έχουν διαφορετικές ικανότητες και τάσεις. Και μολονότι η σταδιοδρομία στη Χριστιανική διακονία συνιστάται ως ωφέλιμη, αυτό εξακολουθεί να είναι θέμα προσωπικής εκλογής. Έτσι λοιπόν, θα πρέπει εσύ και οι γονείς σου να ζυγίσετε προσεκτικά όλους τους παράγοντες που περιλαμβάνονται προκειμένου να αποφασίσετε πόση εκπαίδευση είναι κατάλληλη για σένα. ‘Καθένας θα πρέπει να βαστάζει το δικό του φορτίο’, καθώς παίρνει τέτοιες αποφάσεις.—Γαλάτας 6:5.
Για παράδειγμα, αν οι γονείς σου επιμένουν να πας στο πανεπιστήμιο, δεν έχεις άλλη εκλογή από το να τους υπακούσεις αφού είσαι κάτω από την επίβλεψή τους.b (Εφεσίους 6:1-3) Ίσως μπορείς να συνεχίσεις να ζεις στο σπίτι και να αποφύγεις να παγιδευτείς στο κλίμα που επικρατεί στο πανεπιστήμιο. Να κάνεις προσεκτικά την εκλογή των μαθημάτων που θα παρακολουθήσεις, λόγου χάρη, αντί για τις κοσμικές φιλοσοφίες, μπορείς να δώσεις μεγαλύτερη προσοχή στο να μάθεις επιδεξιότητες που χρειάζονται για εργασία. Να προσέχεις τις συναναστροφές σου. (1 Κορινθίους 15:33) Να παραμένεις πνευματικά ισχυρό άτομο μέσω της παρακολούθησης των συναθροίσεων, της υπηρεσίας αγρού και της προσωπικής μελέτης. Μάλιστα, μερικά νεαρά άτομα που ήταν υποχρεωμένα να πάνε πανεπιστήμιο, κατάφεραν να κάνουν σκαπανικό διαλέγοντας ένα πρόγραμμα μαθημάτων που τους έδινε αυτή τη δυνατότητα.
Διάλεξε προσεκτικά και με προσευχή τη σταδιοδρομία σου, ώστε όχι μόνο να σου φέρει προσωπική ευτυχία αλλά να σε βοηθήσει να ‘θησαυρίσεις . . . θησαυρούς στον ουρανό’.—Ματθαίος 6:20.
[Υποσημειώσεις]
a Στις Ηνωμένες Πολιτείες τα χρήματα που απαιτούνται για να σπουδάσει κάποιος στο πανεπιστήμιο είναι κατά μέσο όρο 10.000 και πλέον δολάρια (περ. 1.500.000 δρχ.) το χρόνο! Συχνά απαιτείται να περάσουν χρόνια για να μπορέσουν οι φοιτητές να ξεπληρώσουν όσα οφείλουν.
b Μπορεί να μη χρειάζεται να πάρεις πτυχίο από σχολή τετραετούς φοίτησης για να ικανοποιήσεις τους γονείς σου. Παραδείγματος χάρη, στις Ηνωμένες Πολιτείες, το πτυχίο κάποιας ανώτερης σχολής γίνεται δεκτό από τους εργοδότες σε πολλούς τομείς διαφόρων επαγγελμάτων και παροχής υπηρεσιών και μπορεί να το αποκτήσει κανείς μέσα σε δυο χρόνια.
Ερωτήσεις για Συζήτηση
◻ Γιατί οι κοσμικές σταδιοδρομίες αποτυγχάνουν συχνά να φέρουν προσωπική ευτυχία;
◻ Γιατί πρέπει όλοι οι θεοφοβούμενοι νεαροί να εξετάσουν αν μπορούν να ακολουθήσουν μια σταδιοδρομία στην ολοχρόνια διακονία;
◻ Ποια ισχυρίζονται μερικοί ότι είναι μερικά από τα οφέλη που προσφέρει η ανώτερη εκπαίδευση και είναι πάντα αληθινοί τέτοιοι ισχυρισμοί;
◻ Σε ποιους κινδύνους μπορεί να βάζει η πανεπιστημιακή εκπαίδευση ένα Χριστιανό νεαρό;
◻ Τι άλλες λύσεις εκτός από την πανεπιστημιακή εκπαίδευση μπορεί να σκεφτεί ένα νεαρό άτομο;
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 175]
Μια εργασία μπορεί βέβαια να φέρει πλούτο και αναγνώριση, αλλά δεν μπορεί να ικανοποιήσει τις ‘πνευματικές ανάγκες’ ενός ατόμου
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 177]
«Το [πανεπιστημιακό] πτυχίο δεν εγγυάται πλέον επιτυχία στην αγορά εργασίας»