Παρηγοριά για τους Καταθλιμμένους
«Ως τώρα όλη η κτίση στενάζει και κραυγάζει από πόνο». (Ρωμαίους 8:22, Νεοελληνική Δημοτική Μετάφραση) Τα ανθρώπινα παθήματα ήταν πολλά όταν γράφτηκαν αυτά τα λόγια πριν από 1.900 και πλέον χρόνια. Πολλοί ήταν καταθλιμμένοι. Γι’ αυτό, δόθηκε η εξής προτροπή στους Χριστιανούς: ‘Να μιλάτε παρηγορητικά στις καταθλιμμένες ψυχές’.—1 Θεσσαλονικείς 5:14, Μετάφραση Νέου Κόσμου.
Σήμερα, η στενοχώρια που δοκιμάζουν οι άνθρωποι είναι ακόμη μεγαλύτερη, και ο αριθμός εκείνων που είναι καταθλιμμένοι ξεπερνάει κάθε προηγούμενο. Θα πρέπει μήπως να μας εκπλήσσει αυτό; Στην ουσία όχι, επειδή η Αγία Γραφή προσδιορίζει τις μέρες μας ως ‘έσχατες μέρες’ και τις περιγράφει ως ‘κρίσιμους καιρούς, δύσκολους στην αντιμετώπισή τους’. (2 Τιμόθεον 3:1-5, ΜΝΚ) Ο Ιησούς Χριστός προείπε ότι στη διάρκεια των εσχάτων ημερών θα υπήρχαν ‘φοβερά φαινόμενα’.—Λουκάς 21:7-11, ΜΝΚ· Ματθαίος 24:3-14.
Όταν οι άνθρωποι δοκιμάζουν παρατεταμένη ανησυχία, φόβο, θλίψη ή άλλα παρόμοια αρνητικά συναισθήματα συχνά παθαίνουν κατάθλιψη. Η αιτία της κατάθλιψης ή της υπερβολικής λύπης μπορεί να είναι ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, ένα διαζύγιο, η απώλεια της εργασίας κάποιου ή μια αρρώστια που δεν υποχωρεί. Οι άνθρωποι παθαίνουν επίσης κατάθλιψη όταν αναπτύσσουν το αίσθημα της αναξιότητας, όταν νιώθουν ότι είναι αποτυχημένοι και ότι έχουν απογοητεύσει τους άλλους. Ο καθένας μπορεί να καταρρακωθεί από μια πιεστική κατάσταση, αλλά όταν ένα άτομο αναπτύξει το αίσθημα της απελπισίας, και δεν μπορεί να βρει κάποια διέξοδο για να ξεφύγει από μια άσχημη κατάσταση, τότε μπορεί να οδηγηθεί στην οξεία κατάθλιψη.
Οι άνθρωποι στους αρχαίους καιρούς είχαν παρόμοια συναισθήματα. Ο Ιώβ υπέφερε από αρρώστια και από προσωπικές συμφορές. Ένιωθε ότι ο Θεός τον είχε εγκαταλείψει, γι’ αυτό και είπε ότι ‘αποστρεφόταν τη ζωή’. (Ιώβ 10:1, ΜΝΚ· 29:2, 4, 5) Ο Ιακώβ ήταν καταθλιμμένος επειδή νόμιζε ότι ο γιος του είχε χάσει τη ζωή του, αρνιόταν να δεχτεί παρηγοριά και ευχόταν να πεθάνει. (Γένεσις 37:33-35) Ο Βασιλιάς Δαβίδ, επειδή ένιωθε ένοχος λόγω κάποιου σοβαρού σφάλματος, θρήνησε: «Όλην την ημέραν περιπατώ σκυθρωπός. Ησθένησα».—Ψαλμός 38:6, 8· 2 Κορινθίους 7:5, 6.
Σήμερα, πολλοί έχουν πάθει κατάθλιψη επειδή παραφορτώνουν τον εαυτό τους, προσπαθώντας να ακολουθήσουν μια καθημερινή ρουτίνα που είναι πέρα από τις διανοητικές, τις συναισθηματικές και τις σωματικές τους δυνατότητες. Προφανώς το άγχος, σε συνδυασμό με τις αρνητικές σκέψεις και τα αρνητικά συναισθήματα, μπορεί να επηρεάσει το σώμα και να συμβάλει στη δημιουργία χημικής ανισορροπίας στον εγκέφαλο, προκαλώντας έτσι κατάθλιψη.—Παράβαλε Παροιμίαι 14:30.
Η Βοήθεια που Χρειάζονται Αυτά τα Άτομα
Ο Επαφρόδιτος, ένας Χριστιανός του πρώτου αιώνα από τους Φιλίππους, ‘λυπόταν [αισθανόταν κατάθλιψη, ΜΝΚ], διότι [οι φίλοι του] άκουσαν ότι ασθένησε’. Ο Επαφρόδιτος, ο οποίος αρρώστησε όταν οι φίλοι του τον είχαν στείλει στη Ρώμη με προμήθειες για τον απόστολο Παύλο, ίσως να ένιωθε ότι τους είχε απογοητεύσει και ότι τον θεωρούσαν αποτυχημένο. (Φιλιππησίους 2:25-27· 4:18) Πώς βοήθησε ο απόστολος Παύλος;
Έστειλε πίσω τον Επαφρόδιτο με μια επιστολή που απευθυνόταν στους φίλους που βρίσκονταν στους Φιλίππους και στην οποία τους έλεγε: ‘Να του κάνετε [του Επαφρόδιτου] τη συνηθισμένη υποδοχή, στον Κύριο, με κάθε χαρά· και να εξακολουθείτε να θεωρείτε πολύτιμους τέτοιου είδους άντρες’. (Φιλιππησίους 2:28-30, ΜΝΚ) Το ότι ο Παύλος μίλησε με τόσο καλά λόγια για αυτόν και το ότι οι Φιλιππήσιοι τον καλωσόρισαν με θέρμη και στοργή σίγουρα θα πρέπει να παρηγόρησε τον Επαφρόδιτο και θα συνέβαλε στο να μειωθεί η κατάθλιψή του.
Χωρίς αμφιβολία, η συμβουλή που δίνει η Αγία Γραφή να ‘μιλάμε παρηγορητικά στις καταθλιμμένες ψυχές’ είναι η καλύτερη που υπάρχει. «Χρειάζεται να ξέρεις ότι οι άλλοι ενδιαφέρονται για εσένα ως άτομο», είπε μια γυναίκα που υπέφερε από κατάθλιψη. «Χρειάζεσαι να ακούσεις κάποιον να σου λέει: ‘Καταλαβαίνω· θα γίνεις καλά’».
Το άτομο που είναι καταθλιμμένο συχνά χρειάζεται να πάρει την πρωτοβουλία με το να στραφεί σε ένα συμπονετικό άτομο στο οποίο να μπορεί να ανοίξει την καρδιά του. Αυτό το άτομο θα πρέπει να είναι καλός ακροατής και να είναι πολύ υπομονετικό. Δεν θα πρέπει να κάνει κήρυγμα στο καταθλιμμένο άτομο ούτε να προβαίνει σε δογματικές δηλώσεις, όπως λόγου χάρη: ‘Δεν θα πρέπει να αισθάνεσαι έτσι’ ή ‘Αυτή η στάση είναι εσφαλμένη’. Τα συναισθήματα του καταθλιμμένου ατόμου είναι εύθραυστα, και τέτοια επικριτικά σχόλια το μόνο που θα καταφέρουν θα είναι να το κάνουν να αισθάνεται χειρότερα για τον εαυτό του.
Εκείνος που είναι καταθλιμμένος μπορεί να αισθάνεται ότι είναι ανάξιος. (Ιωνάς 4:3) Ωστόσο, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι εκείνο που πραγματικά έχει σημασία είναι το πώς ο Θεός αξιολογεί κάποιο άτομο. Οι άνθρωποι θεωρούσαν τον Ιησού Χριστό «ως ουδέν», αλλά αυτό δεν άλλαζε την πραγματική του αξία ενώπιον του Θεού. (Ησαΐας 53:3) Να είστε βέβαιοι ότι ο Θεός αγαπάει κι εσάς, ακριβώς όπως αγαπάει τον αγαπητό Γιο του.—Ιωάννης 3:16.
Ο Ιησούς σπλαχνιζόταν εκείνους που είχαν κατάθλιψη και προσπαθούσε να τους βοηθήσει να αντιληφθούν την αξία που είχαν ως άτομα. (Ματθαίος 9:36· 11:28-30· 14:14) Εξήγησε ότι ο Θεός θεωρεί πολύτιμα ακόμα και τα μικρά, ασήμαντα σπουργίτια. «[Και] έν εξ αυτών δεν είναι λελησμονημένον ενώπιον του Θεού», είπε αυτός. Πόσο περισσότερο θεωρεί πολύτιμους τους ανθρώπους που προσπαθούν να πράττουν το θέλημά Του! Σχετικά με αυτούς, ο Ιησούς είπε: «Και αι τρίχες της κεφαλής υμών είναι πάσαι ηριθμημέναι».—Λουκάς 12:6, 7.
Πράγματι, μπορεί να είναι δύσκολο για ένα άτομο που έχει οξεία κατάθλιψη, το οποίο έχει καταβληθεί από τις αδυναμίες του και τα ελαττώματά του, να πιστέψει ότι ο Θεός το θεωρεί τόσο πολύτιμο. Μπορεί να νιώθει βέβαιο ότι είναι ανάξιο της αγάπης και της φροντίδας του Θεού. ‘Η καρδιά μας μπορεί να μας κατακρίνει’, παραδέχεται ο Λόγος του Θεού. Αλλά μήπως αυτός είναι ο αποφασιστικός παράγοντας; Όχι, δεν είναι. Ο Θεός αντιλαμβάνεται ότι οι αμαρτωλοί άνθρωποι μπορεί να σκέφτονται αρνητικά και ότι μπορεί ακόμα και να κατακρίνουν τον εαυτό τους. Γι’ αυτό ο Λόγος Του παρηγορεί αυτά τα άτομα με τα εξής λόγια: «Ο Θεός είναι μεγαλήτερος της καρδίας ημών και γνωρίζει τα πάντα».—1 Ιωάννου 3:19, 20.
Ναι, ο στοργικός ουράνιος Πατέρας μας δεν βλέπει μόνο τις αμαρτίες και τα λάθη μας. Γνωρίζει τα ελαφρυντικά που μπορεί να υπάρχουν στην περίπτωσή μας, ολόκληρη την πορεία της ζωής μας, τα κίνητρα και τις προθέσεις μας. Γνωρίζει ότι κληρονομήσαμε την αμαρτία, την αρρώστια και το θάνατο, και ότι, ως αποτέλεσμα, έχουμε μεγάλους περιορισμούς. Το γεγονός ότι θλιβόμαστε και στενοχωρούμαστε με τον εαυτό μας αποτελεί από μόνο του απόδειξη ότι δεν θέλουμε να αμαρτάνουμε και ότι δεν έχουμε φτάσει στο απροχώρητο. Η Αγία Γραφή λέει ότι ‘υποταχθήκαμε στη ματαιότητα’ παρά τη θέλησή μας. Γι’ αυτό ο Θεός μάς συμπονάει για την τρομερά θλιβερή κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, και με σπλαχνικότητα λαβαίνει υπόψη του τις αδυναμίες μας.—Ρωμαίους 5:12· 8:20.
Μας δίνεται η διαβεβαίωση ότι ‘οικτίρμων και ελεήμων είναι ο Ιεχωβά. Όσον απέχει η ανατολή από της δύσεως, τόσον εμάκρυνεν αφ’ ημών τας ανομίας ημών. Διότι αυτός γνωρίζει την πλάσιν ημών, ενθυμείται ότι είμεθα χώμα’. (Ψαλμός 103:8, 12, 14) Πράγματι, ο Ιεχωβά είναι ο «Θεός πάσης παρηγορίας, ο παρηγορών ημάς εν πάση τη θλίψει ημών».—2 Κορινθίους 1:3, 4.
Η βοήθεια που τα καταθλιμμένα άτομα χρειάζονται περισσότερο από καθετί άλλο έρχεται όταν πλησιάσουν στον ελεήμονα Θεό τους και δεχτούν την πρόσκλησή του να ‘επιρρίψουν το φορτίο τους πάνω του’. Αυτός μπορεί πράγματι να ‘ζωοποιήσει την καρδιά των συντετριμμένων’. (Ψαλμός 55:22· Ησαΐας 57:15) Γι’ αυτό ο Λόγος του Θεού μάς ενθαρρύνει να προσευχόμαστε, λέγοντας: «Πάσαν την μέριμναν υμών [όλες σας τις ανησυχίες, ΜΝΚ] ρίψατε επ’ αυτόν [τον Ιεχωβά], διότι αυτός φροντίζει περί υμών». (1 Πέτρου 5:7) Ναι, μέσω της προσευχής και της δέησης μπορούν τα άτομα να πλησιάζουν τον Θεό και να απολαμβάνουν ‘την ειρήνη του Θεού την υπερέχουσα πάντα νου’.—Φιλιππησίους 4:6, 7· Ψαλμός 16:8, 9.
Κάτι που μπορεί επίσης να βοηθήσει κάποιον να ξεπεράσει την καταθλιμμένη διάθεση είναι το να κάνει πρακτικές προσαρμογές στον τρόπο της ζωής του. Είναι σημαντικό να ασκείται κάποιος σωματικά, να τρώει υγιεινές τροφές, να αναπνέει καθαρό αέρα και να αναπαύεται αρκετά, καθώς και να αποφεύγει να βλέπει πολύ τηλεόραση. Μια γυναίκα έχει βοηθήσει καταθλιμμένα άτομα με το να τα βάζει να κάνουν εντατικό βάδισμα. Όταν μια καταθλιμμένη γυναίκα είπε: «Δεν θέλω να πάω βόλτα», η γυναίκα αυτή με καλοσύνη αλλά και σταθερότητα της απάντησε: «Όχι, θα πας οπωσδήποτε». Η γυναίκα ανέφερε: ‘Περπατήσαμε 6 χιλιόμετρα. Όταν γυρίσαμε, εκείνη ήταν κουρασμένη, αλλά ένιωθε καλύτερα. Δεν μπορείτε να αντιληφθείτε πόσο υποβοηθητική είναι η έντονη άσκηση αν δεν τη δοκιμάσετε’.
Ωστόσο, ορισμένες φορές είναι αδύνατον να καταπολεμήσετε την κατάθλιψη, ακόμα κι αν έχετε δοκιμάσει τα πάντα, περιλαμβανομένων και ιατρικών θεραπειών. «Έχω εφαρμόσει τα πάντα», είπε μια μεσήλικη γυναίκα, «αλλά η κατάθλιψη παραμένει». Με παρόμοιο τρόπο, τώρα είναι συνήθως αδύνατον να θεραπευτούν οι τυφλοί, οι κουφοί ή οι κουτσοί. Ωστόσο, οι καταθλιμμένοι μπορούν να βρουν παρηγοριά και ελπίδα με το να διαβάζουν τακτικά το Λόγο του Θεού, ο οποίος παρέχει τη βέβαιη ελπίδα για μόνιμη ανακούφιση από όλα τα δεινά που περνούν οι άνθρωποι.—Ρωμαίους 12:12· 15:4.
Όταν Κανείς Δεν θα Είναι Ξανά Καταθλιμμένος
Όταν ο Ιησούς περιέγραψε τα φοβερά πράγματα που θα έρχονταν στη γη στις έσχατες μέρες, πρόσθεσε: «Όταν δε ταύτα αρχίσωσι να γίνωνται, ανακύψατε και σηκώσατε τας κεφαλάς σας, διότι πλησιάζει η απολύτρωσίς σας». (Λουκάς 21:28) Ο Ιησούς μιλούσε για απελευθέρωση μέσα στο δίκαιο νέο κόσμο του Θεού, όπου «και αυτή η κτίσις θέλει ελευθερωθή από της δουλείας της φθοράς και μεταβή εις την ελευθερίαν της δόξης των τέκνων του Θεού».—Ρωμαίους 8:21.
Τι ανακούφιση θα είναι για τους ανθρώπους να είναι απαλλαγμένοι από τα βάρη του παρελθόντος και να ξυπνάνε κάθε μέρα με πεντακάθαρη διάνοια, πανέτοιμη να ασχοληθεί με τη δραστηριότητα της ημέρας! Κανείς δεν θα βασανίζεται πια από το σύννεφο της κατάθλιψης. Η βέβαιη υπόσχεση που έχει δοθεί στο ανθρώπινο γένος είναι ότι «θέλει εξαλείψει ο Θεός παν δάκρυον από των οφθαλμών αυτών, και ο θάνατος δεν θέλει υπάρχει πλέον, ούτε πένθος ούτε κραυγή ούτε πόνος δεν θέλουσιν υπάρχει πλέον· διότι τα πρώτα παρήλθον».—Αποκάλυψις 21:3, 4.
Η Βιβλική μετάφραση που χρησιμοποιείται είναι η Νεοελληνική Μετάφραση, εκτός αν αναφέρεται άλλη μετάφραση.