ΑΚΟ
(Ακό).
Λιμάνι γνωστό και ως Ακχώ, Ακρ και Πτολεμαΐδα. Βρίσκεται στο βόρειο σημείο του ανοιχτού, ημισεληνοειδούς Κόλπου της Ακό (ή Κόλπου της Χάιφας [Μιφράτς Χέιφα]). Αυτός ο κόλπος σχηματίζεται από το ακρωτήριο του Όρους Κάρμηλος το οποίο εισχωρεί στη Μεσόγειο Θάλασσα σε απόσταση περίπου 13 χλμ. προς το Ν.
Κατά την περίοδο των Κριτών, αυτή η χαναανιτική πόλη βρισκόταν σε ένα ύψωμα που ταυτίζεται με το Τελλ-ελ-Φούχαρ (Τελ Άκο), σε απόσταση περίπου 1 χλμ. από τον κόλπο και 1,8 χλμ. Α από τα σημερινά τείχη της Παλιάς Πόλης. Στη διάρκεια των περσικών χρόνων, με αφετηρία τον έκτο αιώνα Π.Κ.Χ., η πόλη επεκτάθηκε προς τα δυτικά καταλαμβάνοντας τη χερσόνησο που σχηματίζει το βόρειο άκρο του Κόλπου της Χάιφας. Από την περίοδο των περσικών χρόνων και έπειτα, το λιμάνι της πόλης βρισκόταν εκεί. Στους Χριστιανικούς χρόνους, η Ακό καταλάμβανε και τη χερσόνησο, ενώ τώρα αποτελεί μέρος της σημερινής Άκο.
Η Ακό, η οποία βρισκόταν περίπου 39 χλμ. Ν της Τύρου, ήταν το σημαντικότερο λιμάνι στα παράλια της Παλαιστίνης—όπου δεν υπάρχουν πολλά φυσικά λιμάνια—ώσπου ο Ηρώδης ο Μέγας έφτιαξε λιμενοβραχίονες που ξεκινούσαν από την ακτή για να δημιουργήσει ένα τεχνητό λιμάνι στην Καισάρεια. Το λιμάνι της Ακό ήταν υποδεέστερο από τα φοινικικά λιμάνια στο Β και δεν παρείχε μεγάλη προστασία από τους θαλάσσιους ανέμους. Ωστόσο, κατείχε στρατηγική θέση κοντά στο δρόμο για την εύφορη Κοιλάδα της Ιεζραέλ (Εσδρηλών), και διάφορες εμπορικές οδοί συνέδεαν το λιμάνι με τη Γαλιλαία, την Κοιλάδα του Ιορδάνη και άλλα σημεία στην ανατολή. Ξυλεία, διάφορα τεχνουργήματα και σιτάρι εξάγονταν μέσω της Ακό.
Η Ακό ανήκε στα εδάφη της Υποσχεμένης Γης που είχαν παραχωρηθεί στον Ασήρ, αλλά ο Ασήρ δεν κατάφερε να εκδιώξει τους Χαναναίους που ζούσαν τότε εκεί. (Κρ 1:31, 32) Η πόλη, η οποία αναφέρεται μόνο μία φορά στις Εβραϊκές Γραφές, μνημονεύεται πιο συχνά σε εξωβιβλικές πηγές. Το όνομά της εμφανίζεται αρκετές φορές στις Πινακίδες της Αμάρνα. Άλλες πηγές δείχνουν ότι υποδουλώθηκε από τους Ασσύριους βασιλιάδες Σενναχειρείμ και Ασσουρμπανιπάλ. Η πόλη μνημονεύεται στα Απόκρυφα ως κέντρο αντίστασης κατά τη διακυβέρνηση των Μακκαβαίων. (Α΄ Μακκαβαίων 5:15, 22, 55· 12:45-48· 13:12) Εκείνη την εποχή είχε ήδη μετονομαστεί σε Πτολεμαΐδα, όνομα που προερχόταν από τον Πτολεμαίο Β΄ τον Φιλάδελφο της Αιγύπτου.
Υπό τον Αυτοκράτορα Κλαύδιο, η πόλη της Πτολεμαΐδας (Ακό) έγινε ρωμαϊκή αποικία, και κατά τους αποστολικούς χρόνους υπήρχε ένας πυρήνας Χριστιανών εκεί. Όταν ο Παύλος επέστρεψε από την τρίτη ιεραποστολική περιοδεία του, έκανε στάση στην Ακό (τότε γνωστή ως Πτολεμαΐδα) και έμεινε ολόκληρη την ημέρα με τους αδελφούς εκεί προτού συνεχίσει το ταξίδι του για την Καισάρεια και την Ιερουσαλήμ.—Πρ 21:7.
Στις ημέρες μας η Άκο έχει επισκιαστεί από τη σημερινή Χάιφα, η οποία βρίσκεται ακριβώς στην άλλη μεριά του κόλπου.
[Εικόνα στη σελίδα 153]
Η Ακό (μεταγενέστερα γνωστή ως Πτολεμαΐδα). Ο απόστολος Παύλος σταμάτησε σε αυτό το λιμάνι κατά το τελευταίο ταξίδι του στην Ιερουσαλήμ