Συμμαχία — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΣΥΜΜΑΧΙΑ

Σύμπραξη ή συνεργασία ομάδων, ατόμων ή κρατών μέσω αμοιβαίας συμφωνίας ή νομικής συνθήκης. Για να σχηματιστεί μια συμμαχία πρέπει συνήθως να υπάρχει αμοιβαίο όφελος ή από κοινού επιδίωξη ενός επιθυμητού σκοπού. Η εβραϊκή λέξη χαβάρ σημαίνει κατά κυριολεξία «ενώνομαι» αλλά χρησιμοποιείται μεταφορικά με την έννοια «συμμαχώ· συνεταιρίζομαι». (Εξ 28:7· Ψλ 94:20· 2Χρ 20:35) Η συγγενική λέξη χαβέρ δηλώνει έναν σύμμαχο ή σύντροφο.—Κρ 20:11· Ψλ 119:63.

Μια από τις πρώτες συμμαχίες ήταν αυτή που σύναψε ο Αβραάμ με τους Αμορραίους Μαμβρή, Εσχώλ και Ανέρ. Η φύση της συνθήκης τους δεν δηλώνεται, αλλά αυτά τα άτομα τον ακολούθησαν όταν ξεκίνησε μια καταδίωξη για να διασώσει τον ανιψιό του τον Λωτ από εισβολείς βασιλιάδες. (Γε 14:13-24) Ο Αβραάμ διέμενε τότε ως πάροικος σε γη που βρισκόταν υπό τον έλεγχο μικρών βασιλείων, και στην προκειμένη περίπτωση ίσως είχε απαιτηθεί από αυτόν κάποια επίσημη δήλωση υπό μορφή διαθήκης ως προϋπόθεση για να κατοικήσει ειρηνικά ανάμεσά τους. Ωστόσο, ο Αβραάμ απέφευγε να υποχρεωθεί άσκοπα σε τέτοιους πολιτικούς κυβερνήτες, όπως φαίνεται από τη δήλωσή του προς το βασιλιά των Σοδόμων στα εδάφια Γένεση 14:21-24. Αργότερα, στα Γέραρα, ο Φιλισταίος βασιλιάς Αβιμέλεχ υπενθύμισε στον Αβραάμ ότι ήταν πάροικος και ότι κατοικούσε στο έδαφος των Φιλισταίων με τη δική του συγκατάθεση, του ζήτησε δε όρκο με τον οποίο να εγγυάται ότι θα συμπεριφέρεται με πιστότητα. Ο Αβραάμ συναίνεσε, και μεταγενέστερα, ύστερα από μια διένεξη για τα δικαιώματα άντλησης νερού, σύναψε διαθήκη με τον Αβιμέλεχ.—Γε 20:1, 15· 21:22-34.

Ο γιος του Αβραάμ, ο Ισαάκ, πήγε και αυτός να κατοικήσει στα Γέραρα, αν και αργότερα ο Αβιμέλεχ τού ζήτησε να φύγει από τα μέρη του και εκείνος συμμορφώθηκε αδιαμαρτύρητα. Προέκυψαν και πάλι διενέξεις για τα δικαιώματα άντλησης νερού, ύστερα όμως ο Αβιμέλεχ και οι κυριότεροι συνεργάτες του πλησίασαν τον Ισαάκ ζητώντας όρκο υποχρέωσης και διαθήκη, αναμφίβολα σε ανανέωση αυτής που είχε γίνει με τον Αβραάμ. Οι δύο πλευρές έκαναν ένορκες δηλώσεις με τις οποίες εγγυόνταν αμοιβαία ειρηνική συμπεριφορά. (Γε 26:16, 19-22, 26-31· παράβαλε Γε 31:48-53.) Ο απόστολος Παύλος δηλώνει ότι αυτοί οι αρχαίοι πατριάρχες διακήρυξαν δημόσια πως ήταν ξένοι και προσωρινοί κάτοικοι μένοντας σε σκηνές στη χώρα, ενώ περίμεναν μια πόλη που έχει πραγματικά θεμέλια, της οποίας οικοδόμος και κατασκευαστής είναι ο Θεός.—Εβρ 11:8-10, 13-16.

Η κατάσταση ήταν διαφορετική κατά την είσοδο του έθνους του Ισραήλ στη Χαναάν, τη Γη της Υπόσχεσης. Ο Κυρίαρχος Θεός είχε παραχωρήσει στον Ισραήλ πλήρη δικαιώματα σε εκείνη τη γη σε εκπλήρωση της υπόσχεσης που είχε δώσει στους προπάτορές τους. Επομένως, δεν εισέρχονταν ως πάροικοι, και ο Ιεχωβά τούς απαγόρευσε να κάνουν συμμαχίες με τα ειδωλολατρικά έθνη εκείνης της γης. (Εξ 23:31-33· 34:11-16) Έπρεπε να υποτάσσονται μόνο στους νόμους και στα νομοθετήματα του Θεού, όχι των εθνών που επρόκειτο να εκδιωχθούν. (Λευ 18:3, 4· 20:22-24) Τους δόθηκε ιδιαίτερα η προειδοποίηση να μη συμπεθερέψουν με αυτά τα έθνη. Τέτοιες περιπτώσεις συμπεθέρευσης θα τους συνέδεαν πολύ στενά, όχι μόνο με ειδωλολάτρισσες συζύγους, αλλά και με ειδωλολάτρες συγγενείς και με τις πράξεις και τα έθιμα της ψεύτικης θρησκείας τους, κάτι που θα οδηγούσε τελικά σε αποστασία και θα αποδεικνυόταν παγίδα.—Δευ 7:2-4· Εξ 34:16· Ιη 23:12, 13.

Διαθήκες. Μερικές φορές οι συμμαχίες είχαν τη μορφή διαθήκης. Η διαθήκη την οποία έκανε ο Ισραήλ με τους Γαβαωνίτες συνάφθηκε βέβαια μέσω απάτης. (Ιη 9:3-15) Άπαξ, όμως, και συνάφθηκε η διαθήκη, έγινε σεβαστή, γι’ αυτό και ο Ισραήλ ήταν διατεθειμένος να πολεμήσει για να προστατέψει τους Γαβαωνίτες. (Ιη 9:19-21· 10:6, 7) Μεταξύ του Ιωνάθαν και του Δαβίδ υπήρχε προσωπική συμμαχία μέσω διαθήκης (1Σα 18:3· 20:11-17), μια σχέση που ο Σαούλ καταδίκασε ως συνωμοτική. (1Σα 22:8) Ο Βασιλιάς Χιράμ της Τύρου έδειξε φιλία προς τον Δαβίδ όταν ο Δαβίδ διαδέχθηκε τον Σαούλ στη βασιλεία, και ο Χιράμ “αγάπησε τον Δαβίδ”. (2Σα 5:11· 1Βα 5:1) Οι φιλικές σχέσεις συνεχίστηκαν, και με την ανάρρηση του Σολομώντα στο θρόνο έγινε ένα συμβόλαιο με τον Βασιλιά Χιράμ, σύμφωνα με το οποίο εκείνος θα προμήθευε μεγάλο μέρος των υλικών που απαιτούνταν για την οικοδόμηση του ναού. (1Βα 5:2-18) Με αυτό το συμβόλαιο επιτράπηκε σε χιλιάδες Ισραηλίτες εργάτες η είσοδος στον Λίβανο και στα δάση του. Ο Χιράμ προσφώνησε μάλιστα τον Σολομώντα «αδελφέ μου». (1Βα 9:13) Η Τύρος έστελνε ναυτικούς για το στόλο του Σολομώντα που είχε ως βάση του την Εσιών-γεβέρ. (1Βα 9:26, 27) Όταν αργότερα το βασίλειο της Τύρου στράφηκε κατά του Ισραήλ και παρέδιδε Ισραηλίτες εξόριστους στον Εδώμ, κατηγορήθηκε ότι παραβίασε «τη διαθήκη αδελφών».—Αμ 1:9.

Άσοφες Συμμαχίες με Άλλα Έθνη. Αν και οι προφήτες του Θεού απηύθυναν ισχυρές προειδοποιήσεις κατά της σύναψης συμμαχιών με άλλα έθνη, σε καιρούς κινδύνου ή υπό το βάρος της φιλοδοξίας οι βασιλιάδες του Ιούδα και του Ισραήλ αγνόησαν συχνά τέτοιες προειδοποιήσεις. (Ησ 30:2-7· Ιερ 2:16-19, 36, 37· Ωσ 5:13· 8:8-10· 12:1) Τα τελικά αποτελέσματα δεν ήταν ποτέ καλά, όπως δείχνουν τα ακόλουθα παραδείγματα.

Ο Βασιλιάς Ασά του Ιούδα χρησιμοποίησε τους βασιλικούς θησαυρούς για να εξαγοράσει τον Βασιλιά Βεν-αδάδ Α΄ της Συρίας ώστε να διαλύσει τη διαθήκη του με τον Βασιλιά Βαασά του Ισραήλ. (1Βα 15:18-20) Ως αποτέλεσμα του ότι “στηρίχτηκε στη Συρία” και όχι στον Ιεχωβά, ο Ασά επιπλήχθηκε από τον προφήτη Ανανί με τα λόγια: «Ενήργησες ανόητα σε αυτό το ζήτημα, γιατί από τώρα και στο εξής θα υπάρχουν πόλεμοι εναντίον σου». (2Χρ 16:7-9) Ο Βασιλιάς Αχαάβ του Ισραήλ έκανε αργότερα διαθήκη με τον νικημένο Βεν-αδάδ Β΄ και έλαβε παρόμοια καταδίκη από κάποιον προφήτη του Θεού. (1Βα 20:34, 42) Ο Ιωσαφάτ συμμάχησε με τον Αχαάβ σε μια ανεπιτυχή επίθεση εναντίον της Συρίας και κατόπιν ρωτήθηκε από τον προφήτη Ιηού: «Στον πονηρό θα δοθεί βοήθεια, και εκείνους που μισούν τον Ιεχωβά θα αγαπάς; Εξαιτίας αυτού υπάρχει αγανάκτηση εναντίον σου από το πρόσωπο του Ιεχωβά». (2Χρ 18:2, 3· 19:2) Αργότερα, ο Ιωσαφάτ συνεταιρίστηκε εμπορικά με τον πονηρό Βασιλιά Οχοζία του Ισραήλ για τη ναυπήγηση πλοίων, αλλά η προφητική καταδίκη αυτού του εγχειρήματος εκπληρώθηκε όταν τα πλοία ναυάγησαν. (2Χρ 20:35-37) Υπακούοντας στη θεϊκή συμβουλή, ο Αμαζίας του Ιούδα πήρε τη σοφή απόφαση να μη χρησιμοποιήσει μισθοφορικά στρατεύματα από τον Ισραήλ, αν και αυτό σήμαινε την απώλεια 100 ταλάντων ασημιού ($660.600) που καταβλήθηκαν σε αυτούς ως αμοιβή.—2Χρ 25:6-10.

Τον όγδοο αιώνα Π.Κ.Χ., καθώς η Ασσυρία άρχισε να προβάλλει ως κυρίαρχη παγκόσμια δύναμη, η απειλητική σκιά της οδήγησε μικρότερα βασίλεια σε πολλές συμμαχίες και συνωμοσίες. (Παράβαλε Ησ 8:9-13.) Η κατασκευή νέων όπλων για πολέμους μεταξύ των εθνών προκάλεσε επίσης αυξανόμενο φόβο. (Παράβαλε 2Χρ 26:14, 15.) Ο Μεναήμ του Ισραήλ δωροδόκησε τον επιτιθέμενο Πουλ (Θεγλάθ-φελασάρ Γ΄) της Ασσυρίας. (2Βα 15:17-20) Ο Ρεζίν της Συρίας και ο Φεκά του Ισραήλ συμμάχησαν συνωμοτώντας εναντίον του Άχαζ του Ιούδα, ο οποίος στη συνέχεια χρησιμοποίησε τους βασιλικούς θησαυρούς και τους θησαυρούς του ναού για να εξαγοράσει την προστασία του Ασσύριου Θεγλάθ-φελασάρ Γ΄, με αποτέλεσμα την πτώση της Δαμασκού της Συρίας. (2Βα 16:5-9· 2Χρ 28:16) Ο Ωσιέ του Ισραήλ συμμάχησε συνωμοτικά με τον Βασιλιά Σω της Αιγύπτου σε μια απέλπιδα προσπάθεια να αποτινάξει τον ασσυριακό ζυγό που είχε επιβάλει ο Σαλμανασάρ Ε΄, κάτι που είχε ως επακόλουθο την πτώση του Ισραήλ το 740 Π.Κ.Χ. (2Βα 17:3-6) Ο πιστός Εζεκίας του Ιούδα, όμως, αν και κατηγορήθηκε ψευδώς ότι εμπιστευόταν στην Αίγυπτο, στηρίχτηκε αποκλειστικά στον Ιεχωβά και σώθηκε από την επίθεση του Ασσύριου Σενναχειρείμ.—2Βα 18:19-22, 32-35· 19:14-19, 28, 32-36· παράβαλε Ησ 31:1-3.

Στα τελευταία χρόνια του, το βασίλειο του Ιούδα ταλαντευόταν μεταξύ της Αιγύπτου και της Βαβυλώνας, “εκπορνευόμενο” και με τις δύο δυνάμεις. (Ιεζ 16:26-29· 23:14) Περιήλθε στην κυριαρχία της Αιγύπτου κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ιωακείμ (2Βα 23:34), αλλά σύντομα έγινε υποτελές στη Βαβυλώνα. (2Βα 24:1, 7, 12-17) Ο τελευταίος βασιλιάς, ο Σεδεκίας, έκανε μια ανεπιτυχή απόπειρα να ελευθερώσει τον Ιούδα από τη Βαβυλώνα συνάπτοντας μάταιη συμμαχία με την Αίγυπτο. Επακολούθησε η καταστροφή της Ιερουσαλήμ. (2Βα 24:20· Ιεζ 17:1-15) Η θεόπνευστη συμβουλή του Ησαΐα δεν είχε γίνει δεκτή: «Εφόσον επιστρέψετε και αναπαυτείτε, θα σωθείτε. Στην αταραξία και στην εμπιστοσύνη θα είναι η κραταιότητά σας».—Ησ 30:15-17.

Κατά την περίοδο των Μακκαβαίων έγιναν πολλές συνθήκες και συμμαχίες με τους Σελευκίδες της Συρίας και τους Ρωμαίους για πολιτικά οφέλη, αλλά ο Ισραήλ δεν απελευθερώθηκε από τη δουλεία. Σε μεταγενέστερη περίοδο οι θρησκευόμενοι Σαδδουκαίοι πρωτοστατούσαν στην υποστήριξη πολιτικών συνεργασιών ως μέσου για την απώτερη ανεξαρτησία του έθνους. Ούτε αυτοί ούτε οι Φαρισαίοι δέχτηκαν το άγγελμα της Βασιλείας που διακήρυξε ο Χριστός Ιησούς, αλλά συμμάχησαν με τη Ρώμη, δηλώνοντας: «Δεν έχουμε βασιλιά εκτός από τον Καίσαρα». (Ιωα 19:12-15) Η θρησκευτικοπολιτική τους συμμαχία με τη Ρώμη, ωστόσο, τερματίστηκε με τον όλεθρο της Ιερουσαλήμ το 70 Κ.Χ.—Λου 19:41-44· 21:20-24.

Οι συμβολισμοί των εδαφίων Αποκάλυψη 17:1, 2, 10-18· 18:3 υποδηλώνουν πολιτικές και θρησκευτικές συμμαχίες. (Παράβαλε Ιακ 4:1-4.) Συνεπώς, σε όλο το Γραφικό υπόμνημα τονίζεται η αρχή που διατυπώθηκε από τον Παύλο: «Μην μπαίνετε άνισα κάτω από τον ίδιο ζυγό με απίστους. Διότι τι σχέση έχουν η δικαιοσύνη και η ανομία; Ή τι συμμετοχή έχει το φως με το σκοτάδι; . . . Βγείτε από ανάμεσά τους και αποχωριστείτε».—2Κο 6:14-17.