ΧΑΛΚΙΝΟ ΦΙΔΙ
Το χάλκινο ομοίωμα φιδιού που έφτιαξε ο Μωυσής κατά την οδοιπορία του Ισραήλ στην έρημο. Κοντά στα σύνορα του Εδώμ, ο λαός εκδήλωσε στασιαστικό πνεύμα, εκφράζοντας παράπονα για το θαυματουργικά χορηγούμενο μάννα και για τις προμήθειες νερού. Γι’ αυτό, ο Ιεχωβά τούς τιμώρησε στέλνοντας ανάμεσά τους δηλητηριώδη φίδια, με αποτέλεσμα να πεθάνουν πολλοί από τα δαγκώματα των φιδιών. Όταν ο λαός εκδήλωσε μετάνοια και ο Μωυσής μεσολάβησε για χάρη τους, ο Ιεχωβά τού είπε να φτιάξει ένα ομοίωμα με τη μορφή φιδιού και να το βάλει πάνω σε ένα κοντάρι που θα χρησίμευε ως σημάδι. Ο Μωυσής υπάκουσε, και «αν κάποιο φίδι είχε δαγκώσει έναν άνθρωπο και εκείνος προσήλωνε το βλέμμα του στο χάλκινο φίδι, τότε παρέμενε ζωντανός».—Αρ 21:4-9· 1Κο 10:9.
Οι Γραφές δεν προσδιορίζουν το είδος του δηλητηριώδους φιδιού που έστειλε ο Ιεχωβά ανάμεσα στο λαό. Η εβραϊκή φράση που αποδίδεται «δηλητηριώδη φίδια» (χαννεχασίμ χασσεραφίμ) στο εδάφιο Αριθμοί 21:6 μπορεί να σημαίνει «πύρινα φίδια», όρος που ίσως αναφέρεται στο γεγονός ότι το δηλητήριό τους προκαλούσε κάψιμο ή φλεγμονή.
Οι Ισραηλίτες φύλαξαν το χάλκινο φίδι και μεταγενέστερα άρχισαν να το λατρεύουν—πράγμα ανάρμοστο—υψώνοντας καπνό θυσίας σε αυτό. Γι’ αυτό, στα πλαίσια των θρησκευτικών του μεταρρυθμίσεων, ο Βασιλιάς Εζεκίας του Ιούδα (745-717 Π.Κ.Χ.) έκανε κομμάτια το 700 και πλέον ετών χάλκινο φίδι, επειδή ο λαός το είχε μετατρέψει σε είδωλο. Σύμφωνα με το εβραϊκό κείμενο, η αφήγηση στο εδάφιο 2 Βασιλέων 18:4 λέει κατά κυριολεξία: «άρχισε να το αποκαλεί Νεχουστάν». Μερικές μεταφράσεις αφήνουν τη λέξη «Νεχουστάν» αμετάφραστη. (AT· Ro· RS· βλέπε επίσης ΒΑΜ.) Στο λεξικό των Κέλερ και Μπαουμγκάρτνερ, ο εβραϊκός όρος νεχουστάν εξηγείται ως «μπρούντζινο φίδι» και «είδωλο φιδιού από μπρούντζο». (Εβραϊκό και Αραμαϊκό Λεξικό της Παλαιάς Διαθήκης [Hebräisches und Aramäisches Lexikon zum Alten Testament], Λέιντεν, 1983, σ. 653) Η Μετάφραση Νέου Κόσμου λέει ορθά ότι το χάλκινο φίδι «αποκαλούνταν το χάλκινο είδωλο του φιδιού».
Ο Ιησούς Χριστός διασαφήνισε την προφητική σημασία του περιστατικού στην έρημο που αφορούσε το χάλκινο φίδι όταν είπε στον Νικόδημο: «Επιπλέον, κανείς δεν έχει ανεβεί στον ουρανό εκτός από αυτόν που κατέβηκε από τον ουρανό, τον Γιο του ανθρώπου. Και όπως ο Μωυσής ύψωσε το φίδι στην έρημο, έτσι και ο Γιος του ανθρώπου πρέπει να υψωθεί, ώστε όποιος πιστεύει σε αυτόν να έχει αιώνια ζωή». (Ιωα 3:13-15) Όπως το χάλκινο φίδι που έβαλε ο Μωυσής πάνω σε ένα κοντάρι στην έρημο, έτσι και ο Γιος του Θεού κρεμάστηκε ή καρφώθηκε πάνω σε ξύλο, με αποτέλεσμα να θεωρηθεί από πολλούς κακοποιός και αμαρτωλός, σαν φίδι, και να βρεθεί στη θέση ενός καταραμένου ανθρώπου. (Δευ 21:22, 23· Γα 3:13· 1Πε 2:24) Στην έρημο, όποιος είχε δαγκωθεί από κάποιο από τα δηλητηριώδη φίδια που είχε στείλει ο Ιεχωβά ανάμεσα στους Ισραηλίτες έπρεπε προφανώς να προσηλώσει το βλέμμα του στο χάλκινο φίδι με πίστη. Παρόμοια, για να αποκτήσει κάποιος αιώνια ζωή μέσω του Χριστού, απαιτείται να ασκεί πίστη σε αυτόν.