ΛΥΣΤΡΑ
(Λύστρα).
Πόλη της Λυκαονίας, μιας περιοχής στο κεντρονότιο τμήμα της Μικράς Ασίας. Τα Λύστρα έχουν ταυτιστεί με έναν γήλοφο στα Β του Χατίν Σεράι, σε μια εύφορη περιοχή με άφθονα νερά περίπου 32 χλμ. ΝΝΔ του Κόνια (Ικόνιο).
Ο απόστολος Παύλος και ο Βαρνάβας πήγαν στα Λύστρα, στη ρωμαϊκή επαρχία της Γαλατίας, όταν αναγκάστηκαν να φύγουν από το Ικόνιο εξαιτίας μιας απόπειρας λιθοβολισμού σε βάρος τους. Η πόλη ήταν τότε ρωμαϊκή αποικία, και μάλιστα αυτός που την είχε ανακηρύξει αποικία ήταν ο Αύγουστος. Οι ντόπιοι, ωστόσο, εξακολουθούσαν να μιλούν τη λυκαονική γλώσσα. Όταν ο Παύλος θεράπευσε έναν εκ γενετής κουτσό, τα πλήθη συμπέραναν ότι αυτός και ο Βαρνάβας ήταν ενσαρκωμένοι θεοί—ο Ερμής και ο Δίας. Μάλιστα μόλις και μετά βίας κατάφεραν να αποτρέψουν τα πλήθη από το να θυσιάσουν σε αυτούς. Ωστόσο, αργότερα, Ιουδαίοι από το Ικόνιο και την Αντιόχεια της Πισιδίας ξεσήκωσαν σε τέτοιον βαθμό τους κατοίκους των Λύστρων εναντίον του Παύλου ώστε τον λιθοβόλησαν και έσυραν το σώμα του έξω από την πόλη νομίζοντας ότι ήταν νεκρός. Έπειτα, όταν τον περικύκλωσαν οι συγχριστιανοί του, ο Παύλος σηκώθηκε, μπήκε στα Λύστρα, και την επόμενη ημέρα συνοδευόμενος από τον Βαρνάβα έφυγε για τη Δέρβη.—Πρ 14:1, 5-20.
Μετά το έργο που έκαναν στη Δέρβη, ο Παύλος και ο Βαρνάβας ξαναγύρισαν στα Λύστρα, στο Ικόνιο και στην Αντιόχεια. Ενίσχυσαν και ενθάρρυναν τους μαθητές που είχαν συνταυτιστεί με τις νεοσύστατες Χριστιανικές εκκλησίες εκείνων των πόλεων και διόρισαν πρεσβυτέρους.—Πρ 14:21-23.
Αργότερα, όταν οι απόστολοι και οι πρεσβύτεροι της εκκλησίας της Ιερουσαλήμ είχαν διευθετήσει το ζήτημα της περιτομής (περ. 49 Κ.Χ.), ο Παύλος επισκέφτηκε ξανά τη Δέρβη και τα Λύστρα. Η μνεία αυτού του γεγονότος στο εδάφιο Πράξεις 16:1 θα μπορούσε να έχει την έννοια ότι ο νεαρός Τιμόθεος έμενε είτε στα Λύστρα είτε στην κοντινή Δέρβη. Αλλά τα στοιχεία φαίνεται να υποστηρίζουν την εκδοχή των Λύστρων, και αυτό επειδή, ενώ η Δέρβη δεν αναφέρεται ξανά σε συνάρτηση με τον Τιμόθεο, το εδάφιο Πράξεις 16:2 αναφέρει συγκεκριμένα ότι ο Τιμόθεος «είχε καλή φήμη μεταξύ των αδελφών στα Λύστρα και στο Ικόνιο». (Βλέπε επίσης 2Τι 3:10, 11.) Ο Τιμόθεος είχε σημειώσει τόσο καλή πρόοδο ώστε ο Παύλος τον διάλεξε για σύντροφο στα ταξίδια του.—Πρ 16:3.
Όταν ο απόστολος Παύλος επισκέφτηκε διάφορες τοποθεσίες «στη χώρα της Γαλατίας» κατά τη διάρκεια της τρίτης ιεραποστολικής περιοδείας του, ενδέχεται να σταμάτησε και στα Λύστρα.—Πρ 18:23.