Η Πραότης Είναι Σοφία
ΠΟΣΟ ευχάριστο είναι ένα ήπιο αεράκι, ένας ήπιος χειμώνας ή μια ήπια άνοιξις! Και πόσο πιο ευχάριστη είναι μια ήπια απάντησις, μια ήπια διάθεσις ή ένας ήπιος τρόπος χειρισμού μιας δύσκολης καταστάσεως. Ναι, ενώ για την ηπιότητα ή πραότητα έχει λεχθή ότι ο καλύτερος ορισμός είναι να λεχθή τι δεν είναι—όχι τραχεία, όχι σκληρή, όχι καυστική, όχι ερεθιστική και τα λοιπά—η ηπιότης ή πραότης είναι, επίσης, «ό,τι υποκινεί ένα αίσθημα ήρεμης μετρημένης ομορφιάς ή γαλήνης.»
Η πραότης είναι σοφία. Γιατί; Πρώτ’ απ’ όλα, διότι ο Ιεχωβά Θεός την εκτιμά πολύ, είναι πολύτιμη σ’ Αυτόν, όπως δείχνει και ο Λόγος του. Η πραότης φαίνεται ότι είναι «καρπός του πνεύματος,» όπως είναι η αγάπη, η πίστις και η εγκράτεια. Οι Χριστιανοί εντέλλονται να επιδιώκουν «πραότητα,» μαζί με δικαιοσύνη, ευσέβεια, πίστι και αγάπη. Στις Χριστιανές γυναίκες, ιδιαίτερα, δίνεται η συμβουλή να ενδυθούν ‘τον κρυπτόν άνθρωπον της καρδίας, κεκοσμημένον με την αφθαρσίαν του πράου και ησυχίου πνεύματος, το οποίον ενώπιον του Θεού είναι πολύτιμον.’—Γαλ. 5:22, 23· 1 Τιμ. 6:11· 1 Πέτρ. 3:4.
Η πραότης εκδηλώνει επίσης σοφία, διότι ωφελεί τους άλλους. Είναι μια έκφρασις κατανοήσεως της ικανότητας δηλαδή να μπαίνη κανείς στη θέσι άλλου. Δείχνει διακριτικότητα, αγάπη. Είναι μια ιδιότης, που είχε εκδηλωθή από τους αρχαίους πατριάρχες, τον Αβραάμ, τον Ισαάκ και τον Ιακώβ, τον Μωυσή και ιδιαίτερα απ’ τον Ιησού Χριστό. Πολύ κατάλληλα ο Ιησούς είπε: «Έλθετε προς με, πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, και εγώ θέλω σας αναπαύσει. Άρατε τον ζυγόν μου εφ’ υμάς και μάθετε απ’ εμού, διότι πράος είμαι και ταπεινός την καρδίαν, και θέλετε ευρεί ανάπαυσιν εν ταις ψυχαίς υμών· διότι ο ζυγός μου είναι καλός και το φορτίον μου ελαφρόν.» Με το ίδιο πνεύμα ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Σας παρακαλώ δια της πραότητος και επιεικείας του Χριστού.»—Ματθ. 11:28-30· 2 Κορ. 10:1.
Επίσης, η πραότης είναι σοφία, διότι ωφελεί κι εμάς τους ίδιους. Μήπως δεν λέει η Γραφή, «Μακάριοι οι πραείς, διότι αυτοί θέλουσι κληρονομήσει την γην»; (Ματθ. 5:5) Αλλ’ η πραότης ανταποδίδει και πριν ακόμη την ανταμείψη ο Θεός. Θερίζομε ό,τι σπέρνομε· οι άλλοι μάς αμείβουν σε είδος. Αν εμείς είμεθα πράοι μαζί τους, κι εκείνοι είναι πράοι μ’ εμάς. Υπάρχει σοφία στο να κάνωμε κι αυτό τον τόνο της φωνής μας ήπιο. Μια ήπια φωνή ελκύει, μια τραχεία φωνή απωθεί. Τα άτομα συχνά κρίνονται από τις φωνές τους, ιδιαίτερα στο τηλέφωνο. Ο σοφός Σολομών λέει: «Δι’ υπομονής πείθεται ο ηγεμών και η γλυκεία [ήπια, ΜΝΚ] γλώσσα συντρίβει οστά.»—Παρ. 25:15.
Η πραότης κάνει καλό ακόμη και στη φυσική μας υγεία! Μας προφυλάσσει από το να έχωμε «νεύρα,» ερεθισμούς, και μας απαλλάσσει από πολλές στενόχωρες καταστάσεις που θα μπορούσαν να μας αφαιρέσουν τον ύπνο.
Η πραότης, όμως, δεν είναι και τόσο εύκολη. Απαιτεί αυτοκυριαρχία· χρειάζεται στοχαστικότητα και διακριτικότητα, ανιδιοτέλεια, και το να λαμβάνεται υπ’ όψιν η θέσις των άλλων και όχι μόνο του εαυτού μας. Απαιτεί, επίσης, ταπεινότητα. Συχνά οι Γραφές συνδέουν την πραότητα με την ταπεινοφροσύνη. Οι υπερήφανοι δεν φαίνεται να είναι πράοι.
Ειδικά δείχνει κανείς σοφία με την άσκησι πραότητας, όταν αντιμετωπίζη ανθρώπους που δεν είναι πράοι. «Η γλυκεία [ηπία, ΜΝΚ] απόκρισις καταπραΰνει θυμόν.» Όταν οι άλλοι ζητούν από τον Χριστιανό το λόγο για την ελπίδα του, μπορεί αυτός να μην απαντήση με τον ίδιο τρόπο αλλά «μετά πραότητος και φόβου.»—Παρ. 15:1· 1 Πέτρ. 3:15.
Όταν είναι ανάγκη να γίνη επίπληξις, είναι εύκολο να παραμερισθή η πραότης. Αλλά κι εδώ ακόμη η πραότης είναι σοφία. Γι’ αυτό και δίδεται η συμβουλή: «Και εάν άνθρωπος απερισκέπτως πέση εις κανέν αμάρτημα, σεις οι πνευματικοί διορθόνετε τον τοιούτον με πνεύμα πραότητος, προσέχων εις σεαυτόν, μη και συ πειρασθής.» Ναι, «ο δε δούλος του Κυρίου δεν πρέπει να μάχηται, αλλά να ήναι πράος προς πάντας, διδακτικός, ανεξίκακος, διδάσκων μετά πραότητος τους αντιφρονούντας.» Πόσο εύκολο είναι το να είναι κανείς τραχύς στους πλανημένους, σ’ εκείνους που σκέπτονται αντίθετα μ’ εμάς. Τι κατανόησις της ανθρώπινης φύσεως, τι θεία σοφία δείχνει αυτή η συμβουλή!—Γαλ. 6:1· 2 Τιμ. 2:24, 25.
Όχι ότι πρόκειται να είμεθα πάντοτε πράοι. Υπάρχει χρόνος για κάθε πράγμα, καθώς και χρόνος του να είναι κανείς αυστηρός και ν’ απευθύνη μια δριμεία επίπληξι, όπως έκαμε κι ο Ιησούς, όταν κατ’ επανάληψιν απεκάλεσε τους θρησκευτικούς ηγέτες της εποχής του ‘Υποκριτές!’. Το ότι η πραότης δεν είναι κατάλληλη για κάθε ακριβώς περίστασι, το δείχνει κι ο απόστολος Παύλος με τα λόγια του προς τους υλιστές Χριστιανούς της Κορίνθου: «Τι θέλετε; Με ράβδον να έλθω προς εσάς, ή με αγάπην και με πνεύμα πραότητος;» Αλλ’ οι περιπτώσεις, στις οποίες δεν πρέπει να εκδηλωθή πραότης, πρέπει ν’ αποτελούν την εξαίρεσι, να σταθμίζωνται προσεκτικά και να βασίζωνται σε αρχές. Ο Ιησούς μάλιστα έδειξε πραότητα στη συμπεριφορά του με τον Πέτρο, όταν ο Πέτρος είχε απαρνηθή τον Διδάσκαλό του τρεις φορές.—Ματθ. 23:13, 29· 1 Κορ. 4:21· Ιωάν. 21:15-19.
Αν ήμασταν χωρίς λόγο τραχείς και αποδειχθή ότι σφάλαμε, πόσο πιο δύσκολο είναι ν’ ανακαλέσωμε τα όσα είπαμε από το να είχαμε δείξει πραότητα! Εκτός απ’ αυτό, η χωρίς λόγο τραχύτης μπορεί να κάνη εκείνον που έσφαλε να γίνη δριμύς και σκληρός, και να γίνη χειρότερος. Δεν ήταν αυτός ο σκοπός της επιπλήξεώς μας, έτσι δεν είναι; Με το ν’ απαλύνωμε την επίπληξι με πραότητα, με το να μην μεγαλοποιήσωμε τα πράγματα, είναι πιο πιθανό να ωφελήσωμε αυτόν που έσφαλε, παρά αν τα στρέψωμε όλα εναντίον του. Επί πλέον, μ’ αυτή την τραχύτητα υπάρχει φόβος να προκαλέσωμε βλάβη στην αλήθεια, να πάμε στα άκρα. Η πραότης, βοηθεί τον άνθρωπο να μείνη ήρεμος, να σκεφθή καθαρά, να δώση τον αληθινό σεβασμό στην αλήθεια.
Αληθινά, όχι χωρίς εύλογη αιτία ο Λόγος του Θεού μάς συνιστά τόσο έντονα και τόσο συχνά την πραότητα. «Να περιπατήσητε αξίως της προσκλήσεως, καθ’ ην προσεκλήθητε, μετά πάσης ταπεινοφροσύνης και πραότητος, μετά μακροθυμίας, υποφέροντες αλλήλους εν αγάπη.» «Ενδύθητε . . . σπλάγχνα οικτιρμών, χρηστότητα, ταπεινοφροσύνην, πραότητα, μακροθυμίαν.»—Εφεσ. 4:1, 2· Κολ. 3:12.
Δεν μπορούμε να το αποφύγωμε. Η πραότης είναι σοφία. Και με το παράγγελμα και με το παράδειγμα ο Λόγος του Θεού μάς συνιστά την πραότητα. Ο Ιεχωβά Θεός την απαιτεί. Διευκολύνει τα πράγματα, τα καθιστά πιο ευχάριστα για τους άλλους. Το ίδιο κάνει και σ’ εμάς. Γι’ αυτό «τις είναι μεταξύ σας σοφός και επιστήμων; Ας δείξη εκ της καλής διαγωγής τα έργα εαυτού εν πραότητι σοφίας.»—Ιακ. 3:13.