Γιατί Πρέπει να Είσθε Συγχωρητικοί;
Μπορείτε να είσθε συγχωρητικός; Ποια είναι τα οφέλη;
ΤΟ ΝΑ είναι ένας συγχωρητικός δεν είναι πάντοτε εύκολο. Συχνά λόγω της σκληρότητος των άλλων, ή της απροσεξίας των, ή της πτωχής κρίσεώς των, ένα άτομο οφείλει να υφίσταται πολλή οδύνη, βλάβη ή στενοχώρια. Θα μπορούσε ένα άτομο να φιλοξενή εύκολα μνησικακία και να νομίζη ότι είναι δικαιολογημένος να το πράττη αυτό, αλλά η Βίβλος συνιστά να είμεθα συγχωρητικοί. Γιατί;
Υπάρχουν πολλοί λόγοι. Ένας πολύ σπουδαίος λόγος είναι ότι κι’ εμείς έχομε ανάγκη της συγχωρήσεως του Θεού. Η Βίβλος μάς λέγει ότι «πάντες ήμαρτον, και υστερούνται της δόξης του Θεού», ότι συνεχώς έχομε ανάγκη συγχωρήσεως. (Ρωμ. 3:23· 6:23) «Εάν, ω Γιαχ, παρατηρήσης ανομίας, ω Ιεχωβά, τις θέλει δυνηθή να σταθή;» ερωτά ο ψαλμωδός. Αλλά προσθέτει: «Παρά σοι όμως είναι συγχώρησις».—Ψαλμ. 130:3, 4, ΜΝΚ· 19:12· 32:1.
ΑΠΟΚΤΗΣΙΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΩΡΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Για να είμεθα σε θέσι να λάβωμε αυτή τη συγχώρησι, οφείλομε να συγχωρούμε άλλους. Έτσι ο Ιησούς Χριστός, ο Υιός του Θεού, στην υποδειγματική προσευχή που έδωσε στους ακολούθους του, έδειξε ότι η συγχώρησις του εαυτού μας από τον Θεό εξαρτάται από το ότι εμείς έχομε συγχωρήσει άλλους. Ναι, σημειώστε ότι ο Ιησούς δεν είπε ότι έπρεπε να προσευχώμεθα να συγχωρήση ο Θεός τις αμαρτίες μας επειδή έχομε την πρόθεσι να συγχωρήσωμε κι’ εμείς άλλους αλλά «καθώς και ημείς συγχωρούμεν εις τους αμαρτάνοντας εις ημάς».—Ματθ. 6:12.
Ο Ιησούς εγνώριζε καλά ότι ως ατελείς, επιλήσμονες άνθρωποι είμεθα πάντοτε πρόθυμοι να υποσχεθούμε ότι θα συγχωρήσωμε άλλους για να λάβωμε συγχώρησι κι’ εμείς οι ίδιοι. Αλλά κατόπιν είναι δυνατόν να λησμονήσωμε ή ν’ αρνηθούμε να συγχωρήσωμε άλλους, διότι αυτό δεν είναι πάντοτε εύκολο να γίνη. Ο Ιησούς το ετόνισε, επίσης, στην επί του Όρους Ομιλία του όταν είπε: «Μακάριοι οι ελεήμονες», εκείνοι που εκδηλώνουν έλεος, «διότι αυτοί θέλουσιν ελεηθή»—από τον Θεό, φυσικά, συχνά δε από τους ανθρώπους.—Ματθ. 5:7· Εφεσ. 4:1, 2, 32· Κολ. 3:12, 13.
Και σε ποια αθλία κατάστασι θα ήμεθα, αν ο ουράνιος Πατήρ μας ηρνείτο ν’ ασκήση έλεος σ’ εμάς! Εν τούτοις ο Θεός έδωσε τον ίδιο τον Υιόν του ως θυσία ώστε Αυτός να μπορή, σε αρμονία με τη δικαιοσύνη του, να συγχωρή αμαρτωλούς, οι οποίοι μετανοούν και ασκούν πίστι, όπως ακριβώς διαβάζομε: «Διά του οποίου έχομεν την απολύτρωσιν διά του αίματος αυτού, την άφεσιν των αμαρτημάτων, κατά τον πλούτον της χάριτος αυτού». (Εφεσ. 1:7) Αλλά μας χορηγεί αυτή τη συγχώρησι μόνο, αν εμείς συγχωρούμε εκουσίως τ’ αμαρτήματα που άλλοι έχουν διαπράξει εναντίον μας.
Ο Ιησούς υπεγράμμισε τη μεγάλη διαφορά μεταξύ της δικής μας οφειλής προς τον Θεό και της οφειλής ενός άλλου προς εμάς σε μια παραβολή. Αυτά τα είπε αμέσως αφού είπε στον απόστολο Πέτρο ότι οφείλει να συγχωρή, όχι μόνο επτά φορές, αλλά, «Έως εβδομηκοντάκις επτά».—Ματθ. 18:21, 22.
Σ’ αυτή την παραβολή ωμίλησε για ένα βασιλέα, ο οποίος συνεχώρησε ή ακύρωσε το χρέος 10 εκατομμυρίων δολλαρίων ενός δούλου του. Αλλά εκείνος ο δούλος ήταν απρόθυμος ακόμη και να δώση παράτασι χρόνου για την πληρωμή σ’ ένα όμοιό του δούλο ο οποίος ώφειλε σ’ αυτόν μόνο 17 δολλάρια! Πράγματι, τον έβαλε και φυλακή! Όταν το άκουσε αυτό ο βασιλεύς, ανεκάλεσε το έλεος που είχε εκδηλώσει στο δούλο που δεν συγχωρούσε και διέταξε να τον βάλουν φυλακή ωσότου πληρώση όλα όσα ώφειλε. Ο Ιησούς, τονίζοντας το δίδαγμα αυτής της παραβολής, είπε: «Ούτω και ο Πατήρ μου ο επουράνιος θέλει κάμει εις εσάς, εάν δεν συγχωρήσητε εκ καρδίας σας έκαστος εις τον αδελφόν αυτού τα πταίσματα αυτών».—Ματθ. 18:23-35.
Έτσι ο Ιησούς στην παραβολή του υπεγράμμισε όχι μόνο την ανάγκη να συγχωρούμε άλλους αλλά και τη μεγάλη διαφορά μεταξύ των όσων μας οφείλουν άλλοι και αυτού που εμείς οφείλομε στον Θεό. Ναι, εκείνο που μπορεί να λεχθή ότι μας οφείλουν άλλοι λόγω παραβάσεων τών εις βάρος μας, αν παραβληθή μ’ αυτό που εμείς οφείλομε στον Θεό λόγω παραβάσεων των νόμων του, θα μπορούσε να παρομοιωθή με τη διαφορά μεταξύ 17 δολλαρίων και 10 εκατομμυρίων δολλαρίων. Αν ο Θεός μπορή να το συγχωρήση αυτό, τότε δεν θα έπρεπε τούτο να μας ενθαρρύνη να είμεθα ακόμη πιο συγχωρητικοί απ’ όσο υπήρξαμε;
ΕΝΑΣ ΠΡΑΚΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΣΥΓΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
Ένας άλλος λόγος, για τον οποίο η Γραφή συνιστά να είμεθα συγχωρητικοί, είναι ότι αγαπούμε τον εαυτό μας. Όπως το τοποθετεί τόσο καλά ο απόστολος Παύλος: «Ουδείς εμίσησε ποτέ την εαυτού σάρκα, αλλ’ εκτρέφει και περιθάλπει αυτήν,» αυτή δε η φροντίδα είναι μια έκφρασις αγάπης του ανθρώπου προς τον εαυτό του.—Εφεσ. 5:29· Ματθ. 22:39.
Εφόσον αγαπούμε τον εαυτό μας, δεν θα θέλαμε να επιβάλλωμε σ’ αυτόν άχρηστα βάρη· δεν είν’ έτσι; Εν τούτοις αυτό κάνομε, όταν καλλιεργούμε μνησικακία και αρνούμεθα να είμεθα συγχωρητικοί, διότι όπως έγραψε κάποιος: «Η μνησικακία είναι πάρα πολύ φορτίο για να το βαστάση οποιοσδήποτε άνθρωπος».
Ο Λόγος του Θεού σοφά μας συμβουλεύει: «Ο ήλιος ας μη δύη επί τον παροργισμόν σας». (Εφεσ. 4:26) Πρέπει να καταβληθή προσεκτική προσπάθεια για ν’ απομακρυνθή το εσφαλμένο και ν’ αποκατασταθή το ταχύτερο δυνατόν η σχέσις που έχει υποστή ράγισμα, την ίδια μέρα που συνέβη η διακοπή των σχέσεων, αν είναι δυνατόν.
Η ΣΥΓΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΣ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΣΤΟ ΓΑΜΟ
Ειδικά στο γάμο είναι φρόνιμο να είναι ένας συγχωρητικός. Η αναβολή της συγχωρήσεως ή άρνησις να συγχωρήση κανείς μπορεί να οδηγήση σε χωρισμό και διαζύγιο, που συχνά ακολουθείται από αισθήματα ενοχής και μοναξιάς. Η υπερηφάνεια μπορεί να κάμη μια σύζυγο ή ένα σύζυγο να επιμένουν σε διαζύγιο ή χωρισμό, αλλά η υπερηφάνεια ενός ατόμου κάνει πολύ κακή συντροφιά.
Ένας φημισμένος συγγραφεύς είπε προσφάτως ότι ήταν πρόθυμος ν’ αναφέρη με τι μοιάζει το διαζύγιο ύστερ’ από δεκατέσσερα χρόνια γάμου. «Είναι πλήξις!» λέγει. «Το μειονέκτημα του να είναι ένας απηλλαγμένος από γαμήλιο δεσμό, ιδιαίτερα όταν είναι μεσήλιξ, υπερβαίνει πολύ τις απολαύσεις. Μαθαίνετε για πρώτη φορά πόσο ηχηρή μπορεί να είναι η σιωπή μέσα στον ήρεμο θόρυβο ενός άδειου σπιτιού. Η μοναξιά και η σιωπή τερματίζονται όταν ο θόρυβος του κλειδιού στην πόρτα της εισόδου παραμένη χωρίς απαντητικό ήχο. Εκείνη τη στιγμή μαθαίνει κανείς ότι η υλακή ενός σκύλου, το μιάου μιας γάτας ή το χαρωπό σφύριγμα ενός πουλιού δεν αντικαθιστούν καθόλου την ανθρώπινη φωνή. . . . Οι φίλοι δεν συμπληρώνουν το τρομερό κενό που κάποτε συνεπλήρωνε κάποιος, μια σύζυγος ή ένας σύζυγος. Δεν είναι καθόλου το ίδιο». Αν η συγχώρησις είχε τεθή πριν από την υπερηφάνεια μπορεί να είχε σωθή αυτός ο γάμος.
Μια ηθοποιός, διαζευγμένη που ζη μόνη στο Λονδίνο, είχε φθάσει στην κορυφή της οικονομικής επιτυχίας. Ήταν «ελευθέρα». Αλλά είπε: «Όταν επιστρέφω σπίτι ύστερ’ από το θέατρο και κλείνω την πόρτα, και διαπιστώνω ότι κανένας δεν ενδιαφέρεται πράγματι τι κάνω ή τι μου συμβαίνει, σωματικώς ή πνευματικώς, τότε κατανοώ την παγίδα αυτής της λεγομένης ελευθερίας». Είναι πιθανόν να είχε σωθή αυτός ο γάμος αν είχε τεθή η συγχωρητικότης πριν από την υπερηφάνεια;
Η ΑΓΝΟΙΑ ΕΝΑΣ ΠΑΡΑΓΩΝ
Συχνά το κακό που μας γίνεται οφείλεται σε άγνοια, η οποία είναι πιθανόν, με τη σειρά της, να οφείλεται στο περιβάλλον ενός ατόμου και στον τρόπο που έχει ανατραφή. Αν αυτό το λάβωμε υπ’ όψιν, θα μας βοηθήση να είμεθα συγχωρητικοί.
Μια πραγματική πείρα της ζωής περιγράφει καλά αυτό το σημείο. Μια σερβιτόρος είχε προβλήματα με μια μαγείρισσα, η οποία φαίνεται ότι φώναζε και βλασφημούσε για κάθε μικρό πράγμα. Η χονδροειδής διαγωγή της μαγείρισσας ήταν μεγάλη δοκιμασία, μολονότι εκείνη το λησμονούσε τελείως αυτό. Ο τρόπος με τον οποίο είχε ανατραφή δεν της είχε διδάξει καμμιά διαφορετική διαγωγή. Μια μέρα η σερβιτόρος ανέτρεψε ένα πιάτο μπιζέλια και η μαγείρισσα την έφερε σε αμηχανία μπροστά σ’ όλους τους πελάτας. Τι έπρεπε να κάμη; Να φύγη; Η σερβιτόρος απευθύνθηκε σε μια μάρτυρα του Ιεχωβά μαζί με την οποία μελετούσε την Αγία Γραφή, για Γραφική καθοδήγησι. Της ελέχθη να μιλήση στη μαγείρισσα με το πνεύμα του εδαφίου Ματθαίος 18:15, και να είναι στοργική και συγχωρητική.
Την επομένη εβδομάδα, όταν η Μάρτυς πήγε για να διεξαγάγη την Γραφική μελέτη της, ήταν, επίσης, ανήσυχη να μάθη τ’ αποτελέσματα που είχε η σερβιτόρος με τη μαγείρισσά της. «Άννα, ο τρόπος της Γραφής είναι πράγματι αποτελεσματικός!» ήταν ο χαιρετισμός με τον οποίο την υπεδέχθη στη θύρα. «Από τότε που σου μίλησα όσον αφορά τον τρόπο που ενδείκνυται να χειρισθώ το πρόβλημά μου, η μαγείρισσα υπήρξε περίφημη μαζί μου. Είναι η καλύτερη φίλη που έχω εκεί. Με προσκαλεί έξω από το μαγειρείο για να μοιρασθούμε κάποια πίττα μαζί και παρεκκλίνει από τη δουλειά της για να είναι καλή μαζί μου, δίνοντας ειδική προσοχή στις δικές μου παραγγελίες. Είμαι τόσο ευχαριστημένη που σε άκουσα και δεν της ανταπέδωσα τα ίδια». Η μαγείρισσα εξετίμησε το συγχωρητικό ύφος και τον στοργικό χειρισμό του ζητήματος από την σερβιτόρο.
Μερικές φορές η άγνοια οδηγεί ανθρώπους να διαπράξουν πολύ κακές πράξεις. Το στοιχείο της άγνοιας εισεχώρησε και στο φόνο του Ιησού Χριστού. Γι’ αυτό ο απόστολος Πέτρος, βλέποντας την ευκαιρία για μια αλλαγή σ’ εκείνους τους ανθρώπους, είπε στους Ιουδαίους ακροατάς του: «Εξεύρω ότι επράξατε κατά άγνοιαν, καθώς και οι άρχοντές σας». (Πράξ. 3:17) Έκαμε έκκλησι σ’ αυτούς να μετανοήσουν και να λάβουν συγχώρησι των αμαρτιών των. Πολλοί το έπραξαν. Και όλοι εκείνοι που το έπραξαν έγιναν αδελφοί και αδελφές στη Χριστιανική εκκλησία, πράγματι, έγιναν οι πνευματικοί αδελφοί του Χριστού!
ΣΥΜΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ
Η συμπάθεια και η αγάπη είναι ιδιότητες που θα μας βοηθήσουν να είμεθα πιο συγχωρητικοί σ’ αυτούς οι οποίοι μας έχουν κάμει κακό. Η συμπάθεια είναι η ιδιότης εκείνη με την οποία μπορούμε να εισέλθωμε στη σκέψι και στα αισθήματα των άλλων, βάζοντας τον εαυτό μας στη θέσι των, έτσι να πούμε.
Όταν βάλωμε τον εαυτό μας στη θέσι του άλλου, αυτό μας βοηθεί να είμεθα συγχωρητικοί. Μας καθιστά ικανούς να βλέπωμε πιο καθαρά πώς να εφαρμόζωμε την αρχή που έθεσε ο Ιησούς: «Καθώς θέλετε να πράττωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, και σεις πράττετε ομοίως εις αυτούς». (Λουκ. 6:31) Εμείς θα θέλαμε να κρατούν οι άλλοι μνησικακία απέναντί μας για κάτι κακό που εκάμαμε; Ασφαλώς όχι. Θέλομε να μας συγχωρούν οι άλλοι, και εκτιμούμε όταν το πράττουν.
Η ανιδιοτελής, βασισμένη σε αρχές αγάπη, βοηθεί ένα άτομο να βλέπη καθαρά τη σοφία της συγχωρητικότητος. Εν πρώτοις αυτό μας ενθαρρύνει να συγχωρούμε άλλους, και κατόπιν η συγχώρησις μπορεί να καταλήξη σε αγάπη για μας εκ μέρους εκείνου ο οποίος έχει συγχωρηθή. Όπως είπε ένας σοφός βασιλεύς πριν από πολλά χρόνια: «Όστις κρύπτει παράβασιν, ζητεί φιλίαν [αγάπην, ΜΝΚ]». (Παροιμ. 17:9) Ο Σολομών αναφέρεται εδώ στις μικρές εκείνες παραβάσεις που οι άνθρωποι, κάθε μέρα, έχουν τάσι να διαπράττουν εναντίον αλλήλων.
Οι απόστολοι Πέτρος και Παύλος καλούν, επίσης, την προσοχή μας στη σχέσι μεταξύ αγάπης και συγχωρητικότητος. Ο Πέτρος, συμβουλεύοντας ομοίους του Χριστιανούς έγραψε: «Προ πάντων δε έχετε ένθερμον την εις αλλήλους αγάπην διότι η αγάπη θέλει καλύψει πλήθος αμαρτιών». Ο Παύλος έγραψε: «Ενδύθητε την αγάπην». «Καθώς και ο Χριστός [ο Ιεχωβά, ΜΝΚ] συνεχώρησεν εις εσάς, ούτω και σεις». (1 Πέτρ. 4:8· Κολ. 3:12-14) Ως το βαθμό που υπάρχει αγάπη, ένας σύζυγος ή μια σύζυγος θα συγχωρή στον άλλον τα σφάλματα εκείνα τα οποία μας συγχωρεί ο Ιεχωβά· ένας φίλος θα συγχωρήση τον πεπλανημένο σύντροφό του και ο Χριστιανός διάκονος θα συγχωρήση εκείνους οι οποίοι φέρονται σ’ αυτόν σκληρά.
Γιατί η αγάπη είναι συγχωρητική; Γιατί η αγάπη «δεν διαλογίζεται το κακόν»; Διότι, όπως δείχνει ο Παύλος στην περιγραφή του για την αγάπη, «η αγάπη δεν φθονεί. . . δεν ζητεί τα εαυτής, . . . πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει». Βέβαια όλες αυτές οι πλευρές της αγάπης εξηγούν γιατί η αγάπη είναι συγχωρητική!—1 Κορ. 13:4-7.
Εν τούτοις, ας σημειωθή ότι η συγχωρητικότης είναι εκδήλωσις ελέους. Δεν μπορεί ν’ απαιτηθή από τον πεπλανημένο ως δικαίωμα, όπως ακριβώς το ανθρώπινο γένος δεν μπορεί ν’ απαιτήση έλεος από τον Θεό.
«ΕΚ ΚΑΡΔΙΑΣ ΣΑΣ» ΚΑΙ «ΑΒΙΑΣΤΩΣ»
Όταν συγχωρούμε τους άλλους, η συγχώρησίς μας δεν πρέπει να είναι απλώς απρόθυμη, επιφανειακή. Εφόσον η συγχώρησις κινείται από αγάπη, πρέπει να είναι ειλικρινής, γνησία, ολοκάρδια. Ο Ιησούς κάνοντας αυτή τη διάκρισι, ετόνισε ότι η συγχώρησις πρέπει να είναι «εκ καρδίας σας». (Ματθ. 18:35) Ομοίως, ο απόστολος Παύλος υπονοεί ότι η συγχώρησις δεν πρέπει να γίνεται διστακτικά, ή με δυσφορία αλλά «αβιάστως» (ΜΝΚ), όταν λέγη: «Συγχωρούντες αλλήλους».—Εφεσ. 4:32· Κολ. 3:13.
Πράγματι, όταν συγχωρούμε άλλους, αυτό πρέπει να γίνεται με καλή διάθεσι, διότι διαβάζομε ότι «ο ελεών,» που σημαίνει να είναι ένας συγχωρητικός, «ας ελεή εν ιλαρότητι». (Ρωμ. 12:8) Όπως «τον ιλαρόν δότην αγαπά ο Θεός,» έτσι κι’ εκείνος ο οποίος τυγχάνει συγχωρήσεως την εκτιμά, όταν αυτή χορηγήται με ιλαρότητα.—2 Κορ. 9:7.
Αληθινά υπάρχουν λόγοι που μας αναγκάζουν να είμεθα συγχωρητικοί. Ενώ εκείνος που έχει άδικο δεν μπορεί ν’ απαιτήση συγχώρησι ως δικαίωμα, μπορεί όμως να κάμη ταπεινά έκκλησι για συγχώρησι, όπως κάνομε έκκλησι στον Θεό να μας συγχωρήση. Και μολονότι δεν είναι πάντοτε εύκολο να εκδηλώνεται συγχώρησις, εν τούτοις αυτό είναι το σοφό πράγμα που πρέπει να γίνη. Επιτυγχάνει την ειρήνη της διανοίας καθώς και καλή υγεία, τόσο γι’ αυτόν που συγχωρεί όσο και για κείνον που συγχωρείται. Αυτό είναι το στοργικό πράγμα που πρέπει να γίνη, διότι φέρνει ευτυχία και ενθαρρύνει την στοργική ανταπόκρισι. Και επάνω απ’ όλα, να ενθυμήσθε ότι οι καλές σχέσεις σας με τον Πλάστη σας, τον Ιεχωβά Θεό, εξαρτώνται από το αν σεις συγχωρήτε τους άλλους!
[Εικόνα στη σελίδα 581]
Μπορεί μια στάσις που στερείται συγχωρητικότητος να κάμη ένα ευτυχισμένο σπίτι;