Εκπαίδευσις της Συνειδήσεώς μας να Κάνη Περισσότερα για Μας
«Έχοντες συνείδησιν αγαθήν, ίνα, ενώ σας καταλαλώσιν ως κακοποιούς, καταισχυνθώσιν οι συκοφαντούντες την καλήν σας εν Χριστώ διαγωγήν.—1 Πέτρ. 3:16.
1. Τι έχομε μάθει για τη συνείδησι στα πρόσφατα χρόνια;
ΣΤΑ ΠΡΟΣΦΑΤΑ χρόνια η κατανόησίς μας σχετικά με τη Βιβλικά εκπαιδευμένη συνείδησι, δηλαδή, τι είναι αυτή και πώς λειτουργεί, έχει αυξηθή. Έχομε κατανοήσει ότι η συνείδησις, πολύ περισσότερο από μια διανοητική ενέργεια, είναι μια εσωτερική ηθική αίσθησις που μαρτυρεί υπέρ ή κατά των σκέψεων μας και της διαγωγής μας. Η συνείδησίς μας αντανακλά τη βασική ηθική φύσι μας που οφείλεται στο ότι είμεθα πλασμένοι κατά την ηθική εικόνα του Θεού μας του Ιεχωβά. (Γεν. 1:26, 27) Μια αγαθή συνείδησις προέρχεται από τη συνεργασία μιας νοήμονος διανοίας με μια καρδιά που έχει ηθικές ιδιότητες.
2. (α) Τι ρόλο παίζει η Γραφή στη βελτίωσι της συνειδήσεως; (β) Ποιος είναι ο σκοπός μιας αγαθής συνειδήσεως, και πώς αυτή πραγματοποιείται:
2 Μελετώντας τον Λόγο του Θεού, μπορούμε κατάλληλα να διαθρέψωμε την καρδιά και τη διάνοιά μας, κυρίως λόγω της ικανότητος και της δυνατότητος της Αγίας Γραφής να προάγη μια ανώτερη ηθική. Η Γραφή είναι μοναδική για τη δύναμι που κατέχει να εγείρη και να διεγείρη το καλό, διότι κατατοπίζει τον άνθρωπο σχετικά με την προσωπικότητα του Δημιουργού του, του Ιεχωβά, του οποίου την προσωπικότητα προωρίσθηκε ο άνθρωπος ν’ αντανακλά. Επομένως, σκοπός μιας αγαθής συνειδήσεως πρέπει να είναι μια θερμή, προσωπική σχέσις με τον Θεό, με την αγιότητα και την αιώνιο ζωή υπ’ όψιν. Αυτό προέτρεψε ο Χριστιανός απόστολος Πέτρος, λέγοντας: «Καθώς είναι άγιος εκείνος, όστις σας εκάλεσεν, ούτω και σεις γίνεσθε άγιοι εν πάση διαγωγή· διότι είναι γεγραμμένον, ‘Άγιοι γίνεσθε, διότι εγώ είμαι άγιος.’» (1 Πέτρ. 1:15, 16· Λευιτ. 11:44) Το άτομο που καλλιεργεί μια τέτοια άγια σχέσι θ’ ανταμειφθή με αληθινή ειρήνη και ευτυχία.
3. Ποια είναι η σχέσις της καρδιάς με τη συνείδησι και πώς οι διαλογισμοί της καρδιάς χρησιμεύουν ως έλεγχος;
3 Η καρδιά περιλαμβάνεται ζωτικά στην ανώτερη αντίληψι του ηθικού καθήκοντος, δηλαδή, της συνειδήσεως. Επομένως υπάρχει ανάγκη γι’ αυτό που η Αγία Γραφή χαρακτηρίζει «καρδίαν καθαράν,» ή ‘καθαράν καρδίαν.’ (Ψαλμ. 51:10· 73:1· Ματθ. 5:8) Πρόκειται για μια καρδιά της οποίας το μόνο κίνητρο και η επιθυμία είναι να υπηρετή τον Ιεχωβά αποκλειστικά και ν’ αγιάζη το όνομά του. Οι διαλογισμοί της καρδίας επηρεάζουν βαθειά τη συνείδησι προς το αγαθό ή προς το κακό. Αν, λοιπόν, εξετάζωμε τη συνείδησί μας και τον τρόπο της λειτουργίας της μπορούμε επίσης να διακρίνωμε τις επιθυμίες και τα κίνητρα της καρδιάς, Θα διακρίνωμε αν έχωμε αγαθή ή κακή καρδιά. Επίσης, καθώς αποκτούμε γνώσι των ηθικών μας υποχρεώσεων, θα μπορούμε να παρακολουθούμε τη λειτουργία της καρδιάς και της διανοίας μας και να διακρίνωμε τι είδους άτομο είμεθα εσωτερικώς, όπως ο Θεός μάς βλέπει.—1 Σαμ. 16:7.
4. Γιατί είναι ουσιώδες να γνωρίζωμε τι είναι μέσα στην καρδιά μας;
4 Πρέπει να γνωρίζωμε τι είναι μέσα στην καρδιά μας αν θέλωμε να εκπαιδεύσωμε κατάλληλα τη συνείδησί μας. Αυτό μπορεί να είναι πολύ αποκαλυπτικό, όπως παρετήρησε ο Ιησούς Χριστός: «Εκ της καρδίας εξέρχονται διαλογισμοί πονηροί, φόνοι, μοιχείαι, πορνείαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι. Ταύτα είναι τα μολύνοντα τον άνθρωπον.» (Ματθ. 15:18-20) Δεν εξέρχονται από την καρδιά μόνο πονηροί διαλογισμοί που μολύνουν, αλλά και αρετές που εξαγνίζουν. Διότι ο Ιησούς είπε: «Ο αγαθός άνθρωπος εκ του αγαθού θησαυρού της καρδίας αυτού εκφέρει το αγαθόν· και ο κακός άνθρωπος εκ του κακού θησαυρού της καρδίας αυτού εκφέρει το κακόν· διότι εκ του περισσεύματος της καρδίας λαλεί το στόμα αυτού.» (Λουκ. 6:45) Για να βελτιώσωμε τη συνείδησί μας πρέπει να γνωρίζωμε και να κατανοούμε την καρδιά μας.
5. Τι άλλο μπορεί να κάμη για μας μια εξέτασις της συνειδήσεως;
5 Μια εξέτασις της συνειδήσεως μπορεί ν’ αποκαλύψη αν η υπηρεσία μας προς τον Θεό και τον συνάνθρωπό μας πηγάζη από ελατήρια ανώτερα από εκείνα που προέρχονται από απλή υπακοή σ’ ένα λεπτομερή κώδικα νόμων. Με άλλα λόγια, θ’ αποκαλύψη αν υποκινούμεθα σε μια πορεία ηθικής απλώς επειδή ωρισμένοι νόμοι απαιτούν να είμεθα ηθικοί, ή αν προσπαθούμε να είμεθα ηθικοί επειδή αληθινά θέλομε να ευαρεστήσωμε τον Θεό, φθάνοντας στο σημείο να κατανοήσωμε πληρέστερα τι τον ευαρεστεί ως αποτέλεσμα της σχέσεως μας μ’ αυτόν. (Ρωμ. 12:2) Μια εξέτασις θα μας αναγκάση να θέσωμε ένα ερώτημα και να βρούμε την απάντησι σ’ αυτό: Θα ήμεθα εμείς ηθικά άτομα ακόμη κι αν δεν υπήρχαν Γραφικές εντολές να μας λέγουν ότι πρέπει να είμεθα ηθικοί;
6. Από πού πρέπει να πηγάζη η ηθική και πώς το διεσαφήνισε αυτό ο Ιησούς;
6 Η ηθική αποτελεί οδό του Θεού. Χωρίς αμφιβολία, είναι η καλύτερη πορεία διότι προάγει την αληθινή ειρήνη και ευτυχία. Ο Ιησούς δίδαξε ότι η ηθική πρέπει να πηγάζη από τον Θεό, λέγοντας: «Ηκούσατε ότι ερρέθη, ‘Θέλεις αγαπά τον πλησίον σου’ και μίσει τον εχθρόν σου.’ Εγώ όμως σας λέγω, Αγαπάτε τους εχθρούς σας, ευλογείτε εκείνους, οίτινες σας καταρώνται, ευεργετείτε εκείνους, οίτινες σας μισούσι, και προσεύχεσθε υπέρ εκείνων, οίτινες σας βλάπτουσι και σας κατατρέχουσι· δια να γείνητε υιοί του Πατρός σας του εν τοις ουρανοίς, διότι αυτός ανατέλλει τον ήλιον αυτού επί πονηρούς και αγαθούς, και βρέχει επί δικαίους και αδίκους. Διότι εάν αγαπήσητε τους αγαπώντας σας, ποίον μισθόν έχετε; και οι τελώναι δεν κάμνουσι το αυτό; και εάν ασπασθήτε τους αδελφούς σας μόνον, τι περισσότερον κάμνετε; και οι τελώναι δεν κάμνουσιν ούτως; έστε λοιπόν σεις τέλειοι, καθώς ο Πατήρ σας ο εν τοις ουρανοίς είναι τέλειος.» (Ματθ. 5:43-48) Επομένως, μια αγαθή συνείδησις πρέπει να βρίσκη το πρώτιστο παράδειγμα της στον Ιεχωβά, τον ουράνιο Πατέρα. Όπως είπε ο Ιησούς: «Έστε . . . σεις τέλειοι, καθώς ο Πατήρ σας ο εν τοις ουρανοίς είναι τέλειος.»
7. (α) Ποιος είναι ο καλύτερος καθρέπτης της συνειδήσεως; (β) Γιατί είμεθα ηθικά υπεύθυνοι ν’ αντανακλούμε τα όσα γνωρίζομε περί Θεού;
7 Ο Ιησούς, που ήταν μοναδικός διδάσκαλος, όσον αφορά την ευαισθητοποίησι της συνειδήσεως, απεκάλυψε ότι η αγάπη του Θεού, που αντανακλάται στις καθημερινές πράξεις της ζωής, αποτελεί τον καλύτερο καθρέπτη μιας αγαθής συνειδήσεως. Όλα τα καθήκοντα που επιτελούνται από τον άνθρωπο πρέπει να είναι πράξεις αγάπης. «Είναι . . . εκπλήρωσις του νόμου η αγάπη.» (Ρωμ. 13:10) Η ηθική δεν έρχεται μέσω της βίας. Πρέπει να είναι εθελουσία, να υποκινήται από αγάπη. Διότι «ο Θεός είναι αγάπη.» (1 Ιωάν. 4:8) Και αφού οι Χριστιανοί δεν βρίσκονται πλέον κάτω από ένα λεπτομερή κώδικα νόμων, αλλά κάτω από τον ‘βασιλικόν νόμο της αγάπης,’ γινόμεθα σήμερα ηθικώς υπεύθυνοι για όλα όσα γνωρίζομε σχετικά με τον Ιεχωβά—την προσωπικότητά του, τους κανόνας και τους σκοπούς του. (Ιακ. 2:8) Η αγάπη πρέπει να μας υποκινή να χρησιμοποιούμε την αυξημένη κατανόησί μας σχετικά με τη φύσι και τη λειτουργία της συνειδήσεως, όχι μόνο για ν’ αυξήσωμε την αποτελεσματικότητά της στον εαυτό μας, αλλά και για να βοηθήσωμε τους άλλους επίσης απ’ αυτή την άποψι. Μια ευαίσθητη και αποτελεσματική συνείδησις μάς είναι αναγκαία για να έχωμε ασφαλή καθοδήγησι στη ζωή μας σ’ αυτούς τους εξαιρετικά πολυπλόκους και κινδυνώδεις καιρούς, κι έτσι να ευαρεστούμε τον Ιεχωβά.
ΓΙΑΤΙ Η ΓΝΩΣΙΣ ΜΟΝΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΗ
8. Γιατί η αύξησις της Γραφικής γνώσεως δεν είναι αυτή καθ’ εαυτή αρκετή να βελτιώση τη συνείδησι;
8 Πώς μπορούμε, λοιπόν, να βελτιώσωμε τη συνείδησί μας; Η απλή γνώσις της προσωπικότητος, των αρχών και των σκοπών του Ιεχωβά δεν είναι αρκετή. Η αυξημένη γνώσις της Αγίας Γραφής αυτή καθ’ εαυτή δεν θα βελτιώση τη λειτουργία της συνειδήσεώς μας, μολονότι μπορεί να έχη μια βαθειά επίδρασι στη διάνοια και στην καρδιά. Ο ψαλμωδός έγραψε τα εξής: «Ο νόμος του Ιεχωβά είναι άμωμος, επιστρέφων ψυχήν· η μαρτυρία του Ιεχωβά πιστή, σοφίζουσα τον απλούν· τα διατάγματα του Ιεχωβά ευθέα, ευφραίνοντα καρδίαν· η εντολή του Ιεχωβά λαμπρά, φωτίζουσα οφθαλμούς· . . . ο δούλος σου μάλιστα νουθετείται δι’ αυτών· εις την τήρησιν αυτών η ανταμοιβή είναι μεγάλη.» (Ψαλμ. 19:7-11, ΜΝΚ) Εν τούτοις, παρά την επωφελή αγαθότητα που απορρέει από τον Λόγον του Θεού, πρέπει να ενθυμούμεθα ότι η συνείδησις δεν είναι απλώς μια διανοητική ενέργεια, αλλά μια αντανάκλασις της ηθικής φύσεως του όλου ατόμου. Η συνείδησις πρέπει να κάνη περισσότερα από το να μας λέγη τι οφείλομε να είμεθα· πρέπει ν’ αποκαλύπτη τι είμεθα στην πραγματική ζωή.
9. Τι φανερώνει ότι η εναρμόνισις με την προσωπικότητα του Ιεχωβά αποτελεί το κεντρικό σημείο γύρω από το οποίο θ’ αναπτύξωμε αγαθή συνείδησι;
9 Επομένως, για σοβαρό λόγο η Αγία Γραφή συνδέει την αγαθή συνείδησι με την πίστι και την ιδιότητα της αγάπης, όχι μόνο με τη γνώσι. Στο εδάφιο 1 Τιμόθεον 1:5 διαβάζομε τα εξής: «Το δε τέλος της παραγγελίας είναι αγάπη εκ καθαράς καρδίας και συνειδήσεως αγαθής και πίστεως ανυπόκριτου.» Έτσι, διακρίνομε ότι η πίστις, η αγάπη και η αγαθή συνείδησις συμβαδίζουν. Η απόρριψις κάποιας απ’ αυτές σημαίνει απόρριψι και των άλλων δύο. Η απόρριψις της συνειδήσεως σημαίνει ναυάγιο της πίστεως. Επίσης, αν πούμε ότι η αγάπη δεν χρειάζεται, αυτό σημαίνει ότι απορρίπτομε την υπέρτατη ιδιότητα του Θεού, διότι ο Θεός είναι αγάπη. Η προσωπικότης του Θεού, λοιπόν, που αποκαλύπτεται στον Λόγο του και στην πολιτεία του με τους δούλους του, έρχεται στο προσκήνιο ως το κεντρικό σημείο γύρω από το οποίο πρέπει ν’ αναπτυχθή μια αγαθή συνείδησις.
10. Πώς έδειξε ο Παύλος ότι η αγάπη είναι η πιο σπουδαία ιδιότης;
10 Ο νεαρός Σαούλ από την Ταρσό, που αργότερα έγινε γνωστός ως ο απόστολος Παύλος, έπρεπε να μάθη αυτό το γεγονός. Ήταν καλό κατατοπισμένος στον Νόμο του Μωυσέως και είχε εκπαιδευθή στις Ιουδαϊκές σχολές και στις μεθόδους των. Αλλ’ αφού έγινε Χριστιανός εξέφρασε αυτό το συμπέρασμα: «Εάν λαλώ τας γλώσσας των ανθρώπων και των αγγέλων, αγάπην δε μη έχω, έγεινα χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον. Και εάν έχω προφητείαν και εξεύρω πάντα τα μυστήρια και πάσαν την γνώσιν, και εάν έχω πάσαν την πίστιν, ώστε να μετατοπίζω όρη αγάπην δε μη έχω, είμαι ουδέν.» (1 Κορ. 13:1, 2) Απ’ αυτά τα λόγια του Παύλου είναι φανερό ότι με το να προσθέτωμε απλώς το ένα γεγονός στο άλλο, ή και να μαθαίνωμε απλώς περισσότερους νόμους και αρχές της Γραφής, θα μπορούσαμε να υστερήσωμε στη βελτίωσι και την αποτελεσματικότητα της συνειδήσεως. Θα μπορούσε κανείς να καταλήξη να γεμίση τη διάνοιά του με συσσωρευμένες πληροφορίες, χωρίς να εγγίσουν αυτές ποτέ την καρδιά του.
11. Εξηγήστε πώς η γνώσις μόνο ή απλώς οι εξωτερικές πράξεις δεν θα μπορούσαν να βελτιώσουν τη συνείδησι;
11 Ένας πραγματικός κίνδυνος θα μπορούσε ν’ αναπτυχθή. Τα εξωτερικά φαινόμενα θα μπορούσαν να δώσουν μια διαφορετική εντύπωσι σχετικά με την αληθινή πνευματικότητα. Εξωτερικές πράξεις θα μπορούσαν να εκτελεσθούν με ειλικρινές πνεύμα, ή και χωρίς αυτό, που παράσχει την υποκινούσα δύναμι. Ιδιοτελείς διαλογισμοί θα μπορούσαν να οδηγήσουν ένα άτομο να ζη σύμφωνα με εξωτερικές εμφανίσεις θρησκευτικής επιδεκτικότητας. Ακόμη και πράξεις φαινομενικής αγάπης και αυταπαρνήσεως θα μπορούσαν εύκολα να γίνουν απλές εξωτερικές πράξεις χωρίς να υπάρχη καμμιά εσωτερική πραγματικότητα ή ουσία σ’ αυτόν που εκτελεί τις πράξεις. Ένα άτομο θα μπορούσε να παρασυρθή σε επηρμένη αυταρέσκεια, πιστεύοντας ότι έχει αγαθή θρησκευτική συνείδησι επειδή ζη σύμφωνα με ένα ωρισμένο πρότυπο κανόνων και κανονισμών. Η ζωή του, ακόμη και η λατρεία του, θα μπορούσε να γίνη μια στερεοποιημένη συνήθεια, ένα είδος σχολαστικότητας, ένα ημερολόγιο γεγονότων, που ακολουθείται με απάθεια. Οι μικρότερες παρατηρήσεις θα μπορούσαν εύκολα ν’ αντικαταστήσουν τις μεγαλύτερες ευθύνες. Ο Ιησούς το ετόνισε αυτό στους Φαρισαίους, λέγοντας: «Υποκριταί, . . . αποδεκατίζετε το ηδύοσμον, και το άνηθον και το κύμινον, και αφήκατε τα βαρύτερα του νόμου, την κρίσιν και το έλεος και την πίστιν.» (Ματθ. 23:23) Αυτά τα μικρά καθήκοντα μπορούν ν’ απαλύνουν τη συνείδησι που συγχωρεί την έλλειψι αγάπης. Μικρές χειρονομίες μπορούν να δικαιολογήσουν την αποτυχία σε όλα τα βαρύτερα ζητήματα δικαιοσύνης και ανθρωπίνης κατανοήσεως.
12. Τι πρέπει να γίνη σχετικά με τη γνώσι του Ιεχωβά για να είμεθα αποτελεσματικοί;
12 Γι’ αυτό η αυξημένη γνώσις σχετικά με τον Ιεχωβά πρέπει να υπερβαίνη τη βελτίωσι της διανοίας. Η πληροφορημένη διάνοια πρέπει να ενεργή σε συσχετισμό με μια ηθικά ευαίσθητη καρδιά. Πρέπει να σας καταστήση άτομο πιο ευαίσθητο στους κανόνες και στους σκοπούς του άλλου Ατόμου, δηλαδή, του Ιεχωβά, του οποίου την προσωπικότητα πρέπει να προσπαθούμε ν’ αντανακλούμε.
ΣΥΜΜΟΡΦΩΝΕΣΘΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΜΕ ΤΟΝ ΙΕΧΩΒΑ ΩΣ ΑΤΟΜΟ
13. (α) Για τη βελτίωσι της συνειδήσεως γιατί επιβάλλεται να μελετούμε την Αγία Γραφή; (β) Τι πρέπει να κάμη για μας η γνώσις της ‘Αγίας Γραφής;
13 Πώς μπορεί ο άνθρωπος στη γη να εναρμονισθή περισσότερο με το άτομο του Ιεχωβά που είναι στον ουρανό; Με τον εξής τρόπο: Στην Αγία Γραφή ο Θεός αποκαλύπτει τον εαυτό του στον άνθρωπο. Αποκαλύπτει την προσωπικότητά του, τις αρχές του και τους σκοπούς του. Για να βελτιώσωμε, λοιπόν, τη συνείδησί μας επιβάλλεται να μελετούμε την Αγία Γραφή. Η γνώσις που συνάγεται μέσω μελέτης της Αγίας Γραφής πρέπει να διαμορφώνη τη βάσι για μια στενή γνωριμία και σχέσι με τον Συγγραφέα της, τον Ιεχωβά. Πρέπει να μας κατατοπίζη για τον τρόπο σκέψεώς του, για την προσωπικότητά του, όπως συμβαίνει και με τακτικές επισκέψεις σ’ ένα φίλο. Εφόσον ο Θεός είναι η πιο σοφή και πιο στοργική Προσωπικότης του σύμπαντος, τα όσα μαθαίνομε απ’ αυτόν πρέπει να εγγίζουν τη διάνοια και την καρδιά μας μ’ ένα πραγματικό και ζωτικό τρόπο.—Κολ. 1:9, 10· Ησ. 54:13.
14. Εξηγήστε πώς η γνώσις που αποκτήθηκε από τη Γραφική μελέτη μπορεί να διαμορφώση τη συνείδησι προς το αγαθό; Δώστε παραδείγματα.
14 Παραδείγματος χάριν, στην αφήγησι της Γενέσεως διαβάζομε για τις στοργικές προμήθειες που έκανε ο Ιεχωβά για την ανθρωπότητα και ότι αυτές δεν έπαυσαν, ακόμη και μετά την είσοδο της αμαρτίας. Αυτό πρέπει να υποκινή την καρδιά μας να δείχνη αγάπη στον Δημιουργό μας. (Γεν. 1:29, 30· 8:22) Αργότερα λαμβάνομε μια άποψι της παντοδυναμίας του Θεού που εκδηλώθηκε με το γεγονός ότι ο Θεός έδωσε θαυματουργικά ένα γυιο στον Αβραάμ. Η φιλία του Αβραάμ με τον Ιεχωβά έκαμε τον Αβραάμ να πιστέψη ότι ο Θεός μπορούσε και νεκρούς να εγείρη σε ζωή! (Εβρ. 11:17-19) Οι καταδυναστευόμενοι Ισραηλίται που σώθηκαν από την Αιγυπτιακή δουλεία είδαν τον Ιεχωβά ως ‘Θαυμαστόν.’ (Έξοδ. 15:11) Ο Ιησούς του Ναυή είδε τον Ιεχωβά ως ένα Θεό που τηρεί τον λόγο του και την υπόσχεσί του, κι έτσι μπορούσε να πη στον λαό Ισραήλ: «Δεν διέπεσεν ουδέ είς εκ πάντων των αγαθών λόγων, τους οποίους Ιεχωβά ο Θεός σας ελάλησε δια σας.» (Ιησ. Ναυή 23:14) Ο απόστολος Πέτρος, όταν απεστάλη στον Εθνικό Κορνήλιο, κατενόησε ότι «δεν είναι προσωπολήπτης ο Θεός, αλλ’ εν παντί έθνει, όστις φοβείται αυτόν και εργάζεται δικαιοσύνην, είναι δεκτός εις αυτόν.» (Πράξ. 10:34, 35) Ο Ιησούς Χριστός δήλωσε: «Δοξάζω σε, Πάτερ, κύριε του ουρανού και της γης, ότι απέκρυψας ταύτα από σοφών και συνετών και απεκάλυψας αυτά εις νήπια. Ναι, ω Πάτερ, διότι ούτως έγεινε αρεστόν έμπροσθέν σου.» (Ματθ. 11:25, 26) Τι ωραία αποκαλύπτει η Αγία Γραφή την προσωπικότητα και το μεγαλείο του Ιεχωβά σε μας! Το Θεόπνευστο μήνυμά του πρέπει να φθάνη στην καρδιά μας, ν’ αφυπνίση και να διαμορφώση τη συνείδησί μας.
15. Τι χρειάζεται για ν’ αναπτύξη στη συνείδησι μια ηθική συναίσθησι ευθύνης;
15 Στη μελέτη της Αγίας Γραφής πρέπει να προσπαθούμε να συλλάβωμε τα νοήματα της δικαιοσύνης, της αγάπης και της ευθύτητος του Θεού και να τα εμφυτεύσωμε βαθειά μέσα στην καρδιά μας έτσι ώστε αυτά ν’ αποτελέσουν μέρος του εαυτού μας, όπως είναι το φαγητό και η αναπνοή. Πρέπει να προσπαθούμε ν’ αφυπνίσωμε πληρέστερα τον εαυτό μας όσον αφορά το αίσθημα ηθικής ευθύνης με το να καλλιεργούμε ένα ζωηρό ενδιαφέρον για το τι είναι ορθόν και τι είναι εσφαλμένο. Και, περισσότερο μάλιστα, πρέπει να κάνωμε τη συνείδησί μας να αισθάνεται έντονα την ευθύνη της απέναντι στον τέλειο Νομοθέτη και Κριτή. (Ησ. 33:22) Ενόσω, λοιπόν, μαθαίνομε πράγματα σχετικά με τον Θεό, πρέπει να προσπαθούμε να τον μιμηθούμε σε κάθε άποψι της ζωής.
16. Πώς η γνώσις σχετικά με τον Θεό μπορεί να επηρεάση τις πράξεις της καθημερινής ζωής;
16 Μαθαίνομε ότι ο Θεός είναι συγχωρητικός. Εμείς όμως είμεθα; Ο Θεός δεν πιέζει ούτε απατά. Εμείς το κάνομε; Ο Θεός είναι αγαθός στις χήρες, στα ορφανά και στους ξένους. Είμεθα κι εμείς; Ο Θεός είναι πιστός και ευθύς σε όλα. Προσπαθούμε εμείς να τον μιμηθούμε, στην καθημερινή μας ζωή; Μπορούμε να το κάνωμε. Μια εκπαιδευμένη συνείδησις θα ικανοποιηθή με το ν’ αναπτύξη μια προσωπικότητα η οποία αντανακλά σ’ όλα τα πράγματα την εικόνα του Θεού.
17. (α) Τι πρέπει να έχωμε υπ’ όψιν ν’ αποκτήσωμε μέσω της Γραφικής μας μελέτης; (β) Πώς οι Ιουδαίοι θρησκευτικοί ηγέται απώλεσαν το κύριο σημείο ολόκληρου του Νόμου;
17 Επιδιώκοντας τη μελέτη της Αγίας Γραφής, πρέπει να έχωμε υπ’ όψιν ν’ αποκτήσωμε το πνεύμα και την ουσία της αληθείας, αντί να λάβωμε απλώς το γράμμα και την τεχνική διατύπωσι. Οι Ιουδαίοι θρησκευτικοί ηγέται του πρώτου αιώνος είχαν λεπτομερή γνώσι, αλλά έχασαν το κύριο σημείο ολοκλήρου του Νόμου. Απέτυχαν ν’ αναγνωρίσουν τον Ιησού, που ήταν η προσωποποίησις της αληθείας. (Ιωάν. 14:6) Πόσο συχνά έβλεπαν μόνον το ξυλάριον στο μάτι του αδελφού των, αλλά δεν έβλεπαν τη δοκό στα δικά τους μάτια! (Ματθ. 7:1-5) Όταν οι μαθηταί του Ιησού δεν έπλυναν τα χέρια τους πριν από κάποιο γεύμα, αυτό ενόχλησε πολύ τους Φαρισαίους. Αλλά ήσαν εντελώς τυφλοί και αναίσθητοι όσον αφορά την παράβασι των εντολών του Θεού εκ μέρους των λόγω των παραδόσεών τους. (Ματθ. 15:1-20) Σε μια άλλη περίπτωσι είδαν τους πεινασμένους μαθητάς του Ιησού να κόβουν στάχυα από κάποιον αγρό και να τα τρώγουν το σάββατο. Αυτό τους έκαμε ν’ αγανακτήσουν. Αλλά δεν έβλεπαν τίποτε εσφαλμένο με τον φόνο και γι’ αυτό σκέφθηκαν εναντίον του Ιησού «δια να απωλέσωσι αυτόν.» (Ματθ. 12:1-14) Αυτοί οι υποκριταί δεν αισθάνθηκαν τύψεις συνειδήσεως πληρώνοντας χρήματα στον Ιούδα από το θησαυροφυλάκιο του ναού για να προδώση τον Ιησού, αλλ’ αφού έκαμε ο Ιούδας την βδελυρή του πράξι, δεν ήθελαν να βάλουν τα χρήματα πίσω στο θησαυροφυλάκιο. Προφανώς τότε θεώρησαν εκείνα τα χρήματα ως ακάθαρτα. (Παράβαλε με Δευτερονόμιον 23:18) Αλλά μπορούσαν αυτοί οι φονείς να έχουν μια καθαρή συνείδησι;
ΝΑ ΛΑΒΩΜΕ ΤΟΝ ΝΟΥΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
18, 19. (α) Γιατί πρέπει να προσπαθήσωμε ν’ αποκτήσωμε τον νουν του Χριστού; (β) Ποιον υψηλόν κανόνα ηθικής έθεσε ο Ιησούς για την ανθρωπότητα;
18 Εφόσον ο Ιησούς Χριστός αντανακλά πάντοτε την τέλεια προσωπικότητα του Ιεχωβά, πρέπει κι εμείς να καταβάλωμε κάθε προσπάθεια ν’ αποκτήσωμε «νουν Χριστού.» (1 Κορ. 2:16) Αυτό σημαίνει ότι πρέπει ν’ αποκτήσωμε την πνευματική διάθεσι του Χριστού και αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι η προσωπικότης μας πρέπει να γίνη σε κάθε άποψι όπως ήταν η προσωπικότης του Ιησού, αντί να συμμορφωνώμεθα απλώς με γογγυσμούς. Η υποδειγματική σχέσις που υπήρχε μεταξύ του Ιησού και του ουρανίου Πατρός του φαίνεται σ’ αυτά τα λόγια του Ιησού: «Αληθώς, αληθώς σας λέγω, Δεν δύναται ο Υιός να πράττη ουδέν αφ’ εαυτού, εάν δεν βλέπη τον Πατέρα πράττοντα τούτο· επειδή όσα εκείνος πράττει, ταύτα και ο Υιός πράττει ομοίως.» (Ιωάν. 5:19, 20) Βλέπομε την αγαθότητα του Θεού ν’ αντικατοπτρίζεται σε όλο το πρότυπο της ζωής του Ιησού. Όπως είπε ο Ιησούς στον Φίλιππο: «Όστις είδεν εμέ είδε τον Πατέρα.» (Ιωάν. 14:9) Το παράδειγμα του Ιησού είναι εκείνο που καλούμεθα ν’ ακολουθήσωμε εμείς ως Χριστιανοί.—1 Πέτρ. 2:21· βλέπε επίσης Ψαλμόν 40:8.
19 Τι ωραίο παράδειγμα ηθικότητος έδωσε! Ο Πέτρος που περιπάτησε μαζί του, είπε: «Όστις αμαρτίαν δεν έκαμεν, ουδέ ευρέθη δόλος εν τω στόματι αυτού. Όστις λοιδορούμενος δεν αντελοιδόρει, πάσχων δεν ηπείλει, αλλά παρέδιδεν εαυτόν εις τον κρίνοντα δικαίως· όστις τας αμαρτίας ημών αυτός εβάστασεν εν τω σώματι αυτού επί του ξύλου, δια να ζήσωμεν εν τη δικαιοσύνη.» (1 Πέτρ. 2:22-24) Το παράδειγμα του Ιησού έχει καθαριστική δύναμι και επίδρασι προς το αγαθόν. Ακολουθείτε το στενά.
20. (α) Με ποιο τρόπο θα ενεργή μια βελτιωμένη συνείδησις ως προστασία για μας; (β) Πώς όπως λέγει ο Παύλος αποκτάται τελικά η συνείδησις;
20 Καθώς γνωρίζομε ολοένα περισσότερο την ουσία της αληθείας του Θεού, όπως αποκαλύφθηκε στον Ιησού, προσωπικά και ως την Κεφαλή της Χριστιανικής εκκλησίας, θα διαπιστώσωμε ότι όλη η τάσις της διανοίας και της καρδιάς μας θα βελτιωθή προοδευτικά. Αυτό θα καταλήξη σε μια πολύ πιο αποτελεσματική συνείδησι. Με μια αποτελεσματική συνείδησι που θα λειτουργή μέσα μας θα μπορούμε ν’ αποφεύγωμε την κακή συνείδησι των ανθρώπων του κόσμου, με τη σκοτισμένη διάνοια και την αναίσθητη καρδιά τους. Ο Παύλος τονίζει αυτά το σημείο για μας στην επιστολή προς Εφεσίους 4:17-24, λέγοντας: «Λέγω και μαρτύρομαι δια του Κυρίου, να μη περιπατήτε πλέον καθώς και τα λοιπά έθνη περιπατούσιν εν τη ματαιότητι του νοός αυτών, εσκοτισμένοι την διάνοιαν, απηλοτριωμένοι όντες από της ζωής του Θεού, δια την άγνοιαν την ούσαν εν αυτοίς, δια την πώρωσιν της καρδίας αυτών· οίτινες αναισθητούντες, παρέδωκαν εαυτούς εις την ασέλγειαν. δια να εργάζωνται πάσαν ακαθαρσίαν ακορέστως.» Σημειώστε τώρα τι λέγει ο Παύλος: «Σεις όμως δεν εμάθετε ούτω τον Χριστόν, επειδή αυτόν ηκούσατε, και εις αυτόν εδιδάχθητε, καθώς είναι η αλήθεια εν τω Ιησού· να απεκδυθήτε τον παλαιόν άνθρωπον τον κατά την προτέραν διαγωγήν, τον φθειρόμενον κατά τας απατηλάς επιθυμίας· και να ανανεώνησθε εις το πνεύμα του νοός σας και να ενδυθήτε τον νέον άνθρωπον τον κτισθέντα κατά Θεόν εν δικαιοσύνη και οσιότητι της αληθείας.» Ολόκληρη η ζωή μας πρέπει να διαμορφωθή με τη δύναμι που θέτει σ’ ενέργεια τη διάνοιά μας και αυτό προέρχεται από την απόκτησι του ‘νοός του Χριστού.’
21. Τι πρέπει ο Χριστιανός να κάνη συνεχώς για ν’ αντανακλά την εικόνα Εκείνου που τον δημιούργησε;
21 Η διάκρισις της προσωπικότητος του Ιεχωβά εκ μέρους μας, όπως υποδείχθηκε στη ζωή του Χριστού, θ’ αυξηθή καθώς μελετούμε βαθύτερα την Αγία Γραφή. Έτσι, θα μπορούμε να ενεργούμε ολοένα περισσότερο κατ’ εικόνα του Δημιουργού μας. Ο Παύλος προέτρεψε προς αυτό, λέγοντας: «Γίνεσθε λοιπόν μιμηταί του Θεού ως τέκνα αγαπητά, και περιπατείτε εν αγάπη.»—Εφεσ. 5:1, 2.
22. Ποια καλή και επίκαιρη συμβουλή παρέχει σε όλους μας ο απόστολος Πέτρος;
22 Ως «μιμηταί του Θεού» θα είμεθα ακόμη περισσότερο ενωμένοι ως ένας ειδικός λαός για τον Ιεχωβά. Θα διακριθούμε σαφώς ως λαμπρά φώτα μέσα σ’ αυτόν τον σκοτισμένο κόσμο. Επομένως, όπως νουθέτησε ο Πέτρος: «Έχοντες συνείδησιν αγαθήν, ίνα, ενώ σας καταλαλώσιν ως κακοποιούς, καταισχυνθώσιν οι συκοφαντούντες την καλήν σας εν Χριστώ διαγωγήν.» (1 Πέτρ. 3:16) Με καθαρή και ευθεία συνείδησι ο λαός του Ιεχωβά θα φαίνεται να παρουσιάζη με ζήλο τη μαρτυρία της Βασιλείας ενώ συγχρόνως υπομονητικά αναμένει την αποκάλυψι του Κυρίου Ιησού Χριστού στην αρχή της μεγάλης ημέρας εκδικήσεως του Ιεχωβά.