Η “Προαγωγή” θα σας Φέρη Ευτυχία;

Οι σημερινές επιχειρήσεις και ο κοινωνικός κόσμος είναι πολύ ανταγωνιστικά. Όπως λέγουν μερικοί, είναι ένας «Μαραθώνιος». Γενικά, υπάρχει ένας αγών για προαγωγή, είτε για περισσότερα χρήματα είτε για περισσότερη δύναμι. Οι θέσεις επιζητούνται έντονα. Μήπως αυτό φέρνει ευτυχία;

Ο Δρ Λώρενς Τζ. Πήτερ και ο Ρέυμοντ Χωλλ, στο βιβλίο τους Δη Πήτερ Πρίνσιπλ κάνουν την παρατήρησι ότι σε κάθε οργάνωσι που έχει πυραμοειδή δομή (με την ανώτερη θέσι ή θέσεις στην κορυφή), υπάρχει γενικά μια επιθυμία από τον καθένα να λάβη μια ακόμη υψηλότερη θέσι. Όσο πιο σοβαρός είναι ο τίτλος, τόσο υψηλότερη είναι η θέσις. Αλλά, λέγουν οι συγγραφείς του βιβλίου, το αποτέλεσμα είναι ότι ο καθένας τείνει στο τέλος να φθάση στο επίπεδο της ακαταλληλότητός του. Ένα άτομο μπορεί να είναι πολύ κατάλληλο για μια κατώτερη εργασία, αλλά η οργάνωσις προαγάγει αυτά τα άτομα ώσπου να φθάσουν σε μια εργασία που δεν μπορούν να την χειρισθούν.

Το βιβλίο δίνει διάφορα ημιχιουμοριστικά, αλλά ρεαλιστικά παραδείγματα, ένα από τα οποία είναι αυτό:

«Ο Ε. Τίνκερ ήταν εξαιρετικά ζηλωτής και έξυπνος ως μαθητευόμενος στην Εταιρία Επισκευής Αυτοκινήτων Τζ. Ρης και οι λίγο προήχθη σε ειδικό μηχανικό. Σ’ αυτήν την εργασία επέδειξε καταπληκτική ικανότητα στη διάγνωσι δυσκόλων βλαβών, και ατέλειωτη υπομονή για την επισκευή των. Προήχθη σε προϊστάμενο του συνεργείου επισκευών.

«Αλλά σ’ αυτό το σημείο η αγάπη του για τα μηχανικά πράγματα και η μανία του για την τελειότητα κατέληξαν να γίνουν παθητικά. Ήθελε ν’ αναλαμβάνη οποιαδήποτε εργασία που ενόμιζε ότι ήταν ενδιαφέρουσα, οσοδήποτε και αν απασχολούσε το συνεργείο. ‘Θ’ αναλάβωμε οπωσδήποτε την εργασία,’ λέγει. . . .

«Αναμιγνύεται στα πάντα. Σπάνια βρίσκεται στο γραφείο του. Συνήθως ανασκουμπώνεται εμπρός σ’ έναν λυμένο κινητήρα και ενώ ο μηχανικός που ώφειλε να κάνη την εργασία στέκει παρακολουθώντας, άλλοι εργάται κάθονται γύρω του αναμένοντας να τους ανατεθούν νέα καθήκοντα. Ως αποτέλεσμα, το συνεργείο είναι πάντοτε παραφορτωμένο με εργασία, βρίσκεται πάντοτε σε σύγχυσι, και συχνά δεν ανταποκρίνεται στις καθορισμένες μέρες παραδόσεως. Ο Τίνκερ . . . ήταν ένας κατάλληλος μηχανικός, αλλά τώρα είναι ένας ακατάλληλος προϊστάμενος.»

Η κατάστασις των διευθυντών ή των υπαλλήλων που έχουν φθάσει στο επίπεδο της ακαταλληλότητας ορίζεται από τον κ. Πήτερ ως το «Σύνδρομον της Τελικής Καταλήξεως.» Αυτοί, απογοητευμένοι από την ακαταλληλότητά των, είτε κατανοούν την αιτία είτε όχι, συχνά αποκτούν έλκη, υπέρτασι του αίματος και πολυάριθμα άλλα προβλήματα υγείας ακόμη δε και παράδοξες διανοητικές ανωμαλίες. Οι ανώτεροί των συχνά διστάζουν να τους υποβιβάσουν, κι έτσι αυτοί παραμένουν στη δυσάρεστη θέσι των επ’ αόριστον. Αυτοί οι άνθρωποι κατέχουν θέσι μεταξύ εκείνων που δεν γνωρίζουν την ακαταλληλότητα τους, αλλά είναι ευτυχείς;

Αυτή η κατάστασις δεν είναι καινούργια. Ο Βασιλεύς Σολομών, ο πιο σοφός βασιλεύς των αρχαίων χρόνων, παρατηρούσε τις ασχολίες και τις φιλοδοξίες των ανθρώπων. Και συνεπέρανε τα εξής: «Προσέτι εγώ εθεώρησα πάντα μόχθον και πάσαν επίτευξιν έργου, ότι αυτό σημαίνει τον ανταγωνισμό [ή, φθόνον] του ενός εναντίον του άλλου· και τούτο ματαιότης και θλίψις πνεύματος.»—Εκκλησ. 4:4, ΜΝΚ.

Για τον ανταγωνισμό, ο Σολομών είπε περισσότερα στο βιβλίο των Παροιμιών. Είπε τα εξής: «Η υγιαίνουσα καρδία είναι ζωή της σαρκός· ο δε φθόνος [ή, ο ανταγωνισμός] σαπρία των οστέων.» (Παροιμ. 14:30) Αυτό εξηγεί τα έλκη και τις άλλες μορφές των πραγματικών σωματικών ασθενειών που επέρχονται σ’ εκείνους οι οποίοι υιοθετούν το φθονερό, ανταγωνιστικό πνεύμα της συνεχούς επιδιώξεως ανωτέρας θέσεως.

Φυσικά, δεν είναι σφάλμα να επιζητή κανείς να κάνη το καλύτερο που μπορεί, και να κάνη το κάθετι με όλη του την καρδιά—να ‘εντείνη’ τις προσπάθειές του, όπως θα λέγαμε, για να κάνη καλύτερη εργασία και να επιτύχη μεγαλύτερα επιτεύγματα, εντός των ικανοτήτων του. Αλλά η Αγία Γραφή μάς δίνει το στόχο στον οποίο πρέπει ν’ αποβλέπωμε, αντί ν’ αποβλέπωμε σε πλούτη ή σε θέσεις. Μας συμβουλεύει ως εξής: «Και παν ό,τι αν πράττητε, εκ ψυχής εργάζεσθε, ως εις τον Ιεχωβά [Θεόν] και ουχί εις ανθρώπους, εξεύροντες ότι από του Ιεχωβά θέλετε λάβει την ανταπόδοσιν.» (Κολ. 3:23, 24, ΜΝΚ) Η αληθινή ανταπόδοσις, που περιλαμβάνει ειρήνη διανοίας και αυτάρκειας είναι καλύτερη από τη θέσι και από τις άσκοπες ανησυχίες.

Ο Ιησούς Χριστός προειδοποίησε ν’ αποφεύγωμε την επιδίωξι θέσεως υπεροχής όταν είπε:

«Όταν προσκληθής υπό τινος εις γάμους, μη καθήσης εις τον πρώτον τόπον, μήποτε είναι προσκεκλημένος υπ’ αυτού εντιμότερός σου, και ελθών εκείνος, όστις εκάλεσε σε και αυτόν, σοι είπη· Δος τόπον εις τούτον· και τότε αρχίσης με αισχύνην να λαμβάνης τον έσχατον τόπον. Αλλ’ όταν προσκληθής, ύπαγε και κάθησον εις τον έσχατον τόπον, δια να σοι είπη όταν έλθη εκείνος, όστις σε εκάλεσε· Φίλε, ανάβα ανωτέρω· τότε θέλεις έχει δόξαν ενώπιον των συγκαθημένων μετά σου.»—Λουκ. 14:8-10.

Ακριβώς όπως συμβαίνει με τις θέσεις υπεροχής, έτσι συμβαίνει και με τα πλούτη. Το αποτέλεσμα για εκείνον που κάνει τα πλούτη σκοπό του περιγράφεται από τον απόστολο Παύλο. Αυτός έγραψε στον συνεργάτη του Τιμόθεο τα εξής: «Όσοι δε θέλουσι να πλουτώσι πίπτουσιν εις πειρασμόν και παγίδα και εις επιθυμίας πολλάς ανοήτους και βλαβεράς, αίτινες βυθίζουσι τους ανθρώπους εις όλεθρον και απώλειαν. Διότι ρίζα πάντων των κακών είναι η φιλαργυρία, την οποίαν τινές ορεγόμενοι απεπλανήθησαν από της πίστεως και διαπέρασαν εαυτούς με οδύνας πολλάς.» (1 Τιμ. 6:9, 10) Αυτές οι οδύνες μπορεί να είναι σωματικές, διανοητικές ή πνευματικές, και μπορούν να προξενήσουν μεγάλη δυστυχία και απώλεια των πραγματικά σπουδαίων πραγμάτων στη ζωή.

Από την άλλη πλευρά, ο Ιησούς δεν είπε ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να έχουν χρήματα ή να μην απολαμβάνουν μερικά από τα καλά υλικά πράγματα της ζωής. Δεν ήταν ασκητής ούτε ζούσε απομονωμένος από τον κόσμο. Έτρωγε στα σπίτια των ανθρώπων, μερικοί από τους οποίους ήσαν πλούσιοι και οι οποίοι τον προσκαλούσαν σε γεύματα και σε γαμήλια συμπόσια. Είχε ένα μανδύα τον οποίον οι τέσσερις στρατιώται που τον καθήλωσαν στο ξύλο εθεώρησαν αρκετά πολύτιμο ώστε να τον μοιρασθούν και ένα μονοκόμματο ένδυμα που δεν ήθελαν να το καταστρέψουν διαμοιράζοντάς το, και γι’ αυτό έρριξαν κλήρο. (Λουκ. 5:27-29· 19:1-6· Ιωάν. 2:1-10· 19:23, 24) Φυσικά, ο Ιησούς είχε επικριτάς επειδή απελάμβανε αυτά τα αγαθά. Και γι’ αυτό τους απήντησε:

«Ήλθεν ο Ιωάννης [ο Βαπτιστής] μήτε τρώγων μήτε πίνων, και λέγουσι· Δαιμόνιον έχει. Ήλθεν ο Υιός του ανθρώπου τρώγων και πίνων, και λέγουσιν· Ιδού, άνθρωπος φάγος και οινοπότης, φίλος τελωνών και αμαρτωλών. Και εδικαιώθη η σοφία από των τέκνων αυτής.» (Ματθ. 11:18, 19) Η ισορροπία του Ιησού σ’ αυτό το ζήτημα και τα έργα του απέδειξαν ότι αυτός δεν επεδίωκε πλούτη ή θέσεις. Το ζήτημα ήταν ότι οι εχθροί του, στην πραγματικότητα, επιζητούσαν αυτά τα πράγματα και τον έκριναν σύμφωνα με τη διεφθαρμένη άποψί των.

Δεν πρέπει λοιπόν κανένας να βρίσκη σφάλματα στον άλλο ο οποίος έχει ή αποκτά χρήματα. Αυτό είναι δική του υπόθεσις. Ούτε η θέσις του ούτε ο πλούτος του δεν πρέπει να εγείρη τον φθόνο των άλλων. Αν το άτομο δεν είναι ανέντιμο και κρατή υπό έλεγχο τον πλούτο του αντί ν’ αφήνη τον πλούτο να τον ελέγχη, μπορεί να είναι ευτυχής. Ένα τέτοιου είδους άτομο θα βοηθήση τους άλλους με ό,τι έχει. Πραγματικά, ο απόστολος Παύλος συνιστά στους ανθρώπους να μην είναι αδιάφοροι ούτε να ζουν χωρίς σκοπό, αλλά πρέπει να έχουν αυτοσεβασμό και ένα σκοπό στη ζωή. Είπε ότι οι Χριστιανοί πρέπει ‘να τρώγουν τον άρτον των εργαζόμενοι μετά ησυχίας,’ και ότι πρέπει κανείς να «κοπιάζη εργαζόμενος το καλόν με τας χείρας αυτού, δια να έχη να μεταδίδη εις τον χρείαν έχοντα.»—2 Θεσσ. 3:12· Εφεσ. 4:28.

Μαθαίνοντας και εφαρμόζοντας τις σοφές αρχές της Αγίας Γραφής, που είναι λόγια του Δημιουργού, ο οποίος γνωρίζει πλήρως την ανθρώπινη φύσι, μπορεί κανείς να ωφεληθή πολύ από την αυτάρκεια και μπορεί έτσι ν’ αποφύγη τις πολλές ‘οδύνες’ από τις οποίες υποφέρουν εκείνοι που επιζητούν πλούτη και θέσεις υπεροχής.—1 Τιμ. 6:6, 10.