Χρόνος—Τι Πράγμα Είναι;
ΤΙ ώρα είναι; Πόσο συχνά έχετε κάνει αυτό το ερώτημα; Ίσως καθώς διαβάζετε αυτή τη σελίδα να αισθανθήκατε την επιθυμία να κοιτάξετε το ρολόι σας ή το ρολόι του τοίχου. Γιατί; Διότι ο άνθρωπος έχει βαθιά συναίσθηση για το πέρασμα του χρόνου, λες και είναι ανίκανος να ζήσει χωρίς κάποια έννοια του χρόνου.—Ψαλμός 90:12· Εκκλησιαστής 3:11.
Κάθε μέρα οι περισσότεροι από μας κυβερνώνται από το ρολόι. Κοιμόμαστε, ξυπνάμε, τρώμε, εργαζόμαστε και διασκεδάζουμε, όχι πάντοτε όταν μας αρέσει, αλλά όταν μας αναγκάζουν οι δείκτες του ρολογιού. Και, πράγμα περίεργο, όταν κοιτάζουμε το ρολόι δεν ενδιαφερόμαστε τόσο για την ώρα όσο για το πόση ώρα μας απομένει πριν κάνουμε αυτό ή εκείνο το πράγμα.
Όλα τα ζωντανά πράγματα φαίνεται να έχουν ένα έμφυτο εσωτερικό ρολόι . Για παράδειγμα, πολλά φυτά και ζώα έχουν μέσα τους ακριβείς ωρολογιακούς μηχανισμούς για ν’ ανθίζουν και ν’ αποδημούν, ανάλογα με την περίπτωση. Χωρίς να το γνωρίζουμε, απελευθερώνονται μέσα μας χημικές ουσίες και ρυθμίζονται σωματικές λειτουργίες με τη λειτουργία βιολογικών ρολογιών. Δεν μας θυμίζει αυτό την παροιμία που λέει, «Υπάρχει καθορισμένος καιρός για κάθε πράγμα»;—Εκκλησιαστής 3:1, ΜΝΚ.
Πώς θα εξηγούσατε τι πράγμα είναι ο χρόνος; Μερικοί θα έλεγαν ότι ο χρόνος είναι ένας τρόπος για να βλέπουμε τα πράγματα ή ότι είναι η απόσταση μεταξύ δύο γεγονότων. Επομένως, αν ποτέ δεν συνέβαινε τίποτα δεν θα υπήρχε και χρόνος. Ωστόσο αν θέλει κανείς να ορίσει τι πραγματικά είναι ο χρόνος φτάνει σε τέτοια αμηχανία όπως όταν θέλει να εξηγήσει την έκταση του σύμπαντος. Ορισμένες, όμως, πλευρές του χρόνου είναι γνωστές.
Γεγονότα για το Χρόνο
Γνωρίζουμε πώς κινείται ο χρόνος—προς τα εμπρός. Είναι μιας κατευθύνσεως. Το παρελθόν πέρασε, και ποτέ δεν θα επαναληφθεί. Τα λάθη μας καθώς και οι καλές μας πράξεις άφησαν το αποτύπωμα τους στην άμμο του χρόνου. Ζούμε πάντοτε στο παρόν και προχωρούμε προς το μέλλον, αλλά δεν μπορούμε ποτέ να πάμε προς τα πίσω και να σβήσουμε τα λάθη μας. Γι’ αυτό είναι καλό να παίρνουμε σωστές αποφάσεις στο παρόν για να μπορούμε ν’ απολαύσουμε ένα καλύτερο και όχι ένα θλιβερό μέλλον.—Παροιμίαι 3:1, 2.
Γνωρίζουμε πώς να μετράμε το χρόνο. Στο μακρυνό παρελθόν ο άνθρωπος ήταν ικανοποιημένος ν’ αφήνει τον ήλιο, το φεγγάρι και τα άστρα να σημειώνουν το πέρασμα του χρόνου. Για πολλούς, όταν έβγαινε ο ήλιος το πρωί ήταν καιρός για εργασία, και όταν ο ήλιος έδυε το βράδυ ήταν καιρός για ύπνο.
Καθώς η κοινωνία γινόταν όλο και πιο πολύπλοκη και ταχυκίνητη, ο άνθρωπος απασχολήθηκε περισσότερο με το μέτρημα του χρόνου. Η ευφυΐα του ανθρώπου εφεύρε πράγματα που το κατόρθωναν αυτό—τα ηλιακά ρολόγια, το κάψιμο κεριών, η κλεψύδρα, το μηχανικό ρολόι και, σήμερα, το ατομικό ρολόι . Όλα αυτά χρησιμεύουν σαν μέτρα για τη μέτρηση ενός αόρατου ρεύματος που ονομάζεται χρόνος. Λόγω της επίμονης σκέψεως του ανθρώπου να μετρά με ακρίβεια το χρόνο, πολλοί άνθρωποι προσάρμοσαν την κοινωνία που κατευθυνόταν από την εργασία σε μια κοινωνία που κατευθύνεται από το ρολόι .
Άλλα γιατί σε μερικές περιπτώσεις ο χρόνος φαίνεται να τρέχει γρηγορότερα και σ’ άλλες να πηγαίνει πιο αργά; Αυτό συμβαίνει διότι ο χρόνος μπορεί να μετρηθεί από γεγονότα. Μια περίοδος αδράνειας φαίνεται μακρύτερη από μια περίοδο δράσεως, και όσο πιο πολύ μας ενδιαφέρει αυτό που κάνουμε τόσο γρηγορότερα φαίνεται να περνά ο χρόνος. Αν μια δουλειά είναι βαρετή, μας φαίνεται ότι ο χρόνος αργεί να περάσει. Αναγκαστήκατε καμιά φορά να καθήσετε και να περιμένετε κάποιον; Μια άδεια ώρα που δαπανήθηκε μ’ αυτό τον τρόπο φαίνεται ατέλειωτη—ένα γεγονός. Αλλά υποθέστε ότι την ίδια εκείνη ώρα είχατε να κάνετε πολλές δουλειές τη μια μετά την άλλη να ετοιμάσετε φαγητό για επισκέπτες που δεν περιμένατε (να καθαρίσετε πατάτες, να βάλετε το ψητό στο φούρνο, να βράσετε τα λαχανικά, να στρώσετε το τραπέζι, να ξεσκονίσετε βιαστικά το σπίτι για να είναι ευπαρουσίαστο); Τότε η ώρα θα σας φαινόταν ότι φεύγει με υπερηχητική ταχύτητα αφού θα υπήρχαν πολλά πράγματα που θα τη γέμιζαν.
Η συναίσθηση μας για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, μας ξεχωρίζει από τα ζώα. Τα ζώα ζουν σ’ ένα συνεχές παρόν, αλλά οι άνθρωποι, ενώ ζουν στο παρόν, μπορούν να διδαχτούν από περασμένες πείρες για να προβλέψουν μελλοντικές ανάγκες. Και καθώς τα χρόνια περνούν και συσσωρεύουμε όλο και περισσότερες πείρες από τη ζωή, τόσο γρηγορότερα φαίνεται να περνάει για μας ο χρόνος. Γι’ αυτό, καθώς γινόμαστε μεγαλύτεροι στα χρόνια και συναισθανόμαστε με θλίψη ότι είμαστε θνητοί, δεν θα πρέπει να σκεφτόμαστε περισσότερο για τη ζωή και με ποιο τρόπο τη ζούμε;—Ψαλμός 90:10
Οι παρατηρήσεις του ποιητή Ένρυ Ώστιν Ντόμπσον για το χρόνο είναι πολύ σωστές:
«Ο χρόνος φεύγει, θα πείτε; Λάθος!
Αλλοίμονο, ο χρόνος μένει, εμείς φεύγουμε.»
Είναι, όμως, πάντοτε αναγκαίο να συμβαίνει αυτό; Όχι αν πραγματικά γνωρίζουμε σε ποιο «χρόνο» ζούμε. Ο άνθρωπος μπορεί να υπολογίσει το χρόνο, να κάνει θεωρίες γι’ αυτόν, να τον μετρήσει με ακρίβεια, γνωρίζει όμως σε ποιο χρόνο ζούμε από την άποψη του Θεού; Σε ποιο σημείο του χρόνου βρισκόμαστε σε σχέση με το πρόγραμμα του Θεού για τα γεγονότα;