Ερωτήσεις από Αναγνώστες
◼ Μήπως ο Παύλος έδειχνε εθνική προκατάληψη, όταν συμφωνούσε με μια επίκριση που αναφερόταν στον Κρητικό λαό;
Όχι, ο Παύλος δεν ενέδωσε στην τακτική τού να κάνει γενικευμένα υποτιμητικά σχόλια για ανθρώπους κάποιας άλλης φυλετικής ή εθνικής καταγωγής.
Αυτό το ερώτημα προκύπτει από τα σχόλια που αναφέρονται στην επιστολή του Παύλου προς το μαθητή Τίτο. Ο Παύλος τον είχε αφήσει στην Κρήτη, το μεγάλο νησί της Μεσογείου, για να ‘διορθώσει τα ελλείποντα και να καταστήσει εν πάση πόλει πρεσβυτέρους’. Ο Παύλος ανέφερε συνοπτικά μερικά προσόντα που έπρεπε να έχουν οι πρεσβύτεροι της εκκλησίας, αλλά συμβούλεψε τον Τίτο: «Υπάρχουσι πολλοί και ανυπότακτοι ματαιολόγοι και φρενοπλάνοι, μάλιστα οι εκ της περιτομής, τους οποίους πρέπει να αποστομόνωμεν, οίτινες ανατρέπουσιν ολοκλήρους οίκους».—Τίτον 1:5, 10, 11.
Ο Παύλος συνέχισε στο εδάφιο 12: «Είπε τις εξ αυτών προφήτης ίδιος αυτών· Οι Κρήτες είναι πάντοτε ψεύσται, κακά θηρία, γαστέρες αργαί [άεργοι λαίμαργοι, ΜΝΚ]». Στο εδάφιο 13, πρόσθεσε: «Η μαρτυρία αύτη είναι αληθινή. Δια την οποίαν αιτίαν έλεγχε αυτούς αποτόμως, δια να υγιαίνωσιν εν τη πίστει».
Πολλοί Βιβλικοί μεταφραστές αναφέρουν το σχόλιο που έκανε ο Παύλος, ότι «η μαρτυρία αύτη είναι αληθινή», αμέσως μετά την παράθεση των λόγων του Κρητικού ποιητή. Άλλοι αρχίζουν καινούρια παράγραφο με το εδάφιο 13.a Και στις δυο αυτές περιπτώσεις, σχετικά με ποιο πράγμα εξέφραζε κάποια συμφωνία ο Παύλος;
Οπωσδήποτε, δεν συμφωνούσε με κανένα γενικευμένο ρατσιστικού περιεχομένου υποτιμητικό σχόλιο κατά του Κρητικού λαού. Μπορούμε να είμαστε σίγουροι γι’ αυτό, επειδή ο Παύλος γνώριζε ότι στην Κρήτη υπήρχαν καλοί Χριστιανοί, τους οποίους ο Θεός είχε επιδοκιμάσει και χρίσει με το άγιο πνεύμα Του. (Πράξεις 2:5, 11, 33) Υπήρχαν αρκετοί αφοσιωμένοι Χριστιανοί για να σχηματίσουν εκκλησίες «εν πάση πόλει». Μολονότι εκείνοι οι Χριστιανοί δεν ήταν τέλειοι άνθρωποι, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι δεν ήταν ψεύτες ούτε τεμπέληδες λαίμαργοι· αλλιώς δεν θα εξακολουθούσαν να έχουν την επιδοκιμασία του Ιεχωβά. (Φιλιππησίους 3:18, 19· Αποκάλυψις 21:8) Και όπως εμείς σήμερα βρίσκουμε σε όλα τα έθνη ανθρώπους με ειλικρινή καρδιά, είναι πιθανό να υπήρχαν και στην Κρήτη τέτοιοι άνθρωποι που στενοχωριούνταν εξαιτίας των χαμηλών ηθικών αρχών που επικρατούσαν γύρω τους και ήταν έτοιμοι να ανταποκριθούν στο Χριστιανικό άγγελμα.—Ιεζεκιήλ 9:4· παράβαλε Πράξεις 13:48.
Από την άλλη μεριά, υπήρχαν επίσης στην Κρήτη άνθρωποι που δεν είχαν υψηλές ηθικές αρχές. Ο Παύλος θεώρησε κατάλληλο να παραθέσει τα λόγια που είχε πει προφανώς ο Επιμενίδης, ένας Κρητικός ποιητής (προφήτης ή εκπρόσωπος) του έκτου αιώνα π.Χ. Αλλά ο Παύλος συμφωνούσε μ’ αυτή την περιγραφή, ως προς την εφαρμογή της σ’ ένα ορισμένο τμήμα του πληθυσμού της Κρήτης.
Αυτοί ήταν οι ‘ματαιολόγοι και φρενοπλάνοι’, που έρχονταν σε επαφή με τους πιστούς Χριστιανούς και προσπαθούσαν να ‘ανατρέψουν ολόκληρους οίκους’. Τέτοιοι ανατρεπτικοί πλάνοι ταιριάζουν πράγματι με την περιγραφή «ψεύσται, κακά θηρία», η οποία ήταν το ίδιο αληθινή και για ανθρώπους σε οποιοδήποτε άλλο μέρος. (2 Τιμόθεον 3:6, 13) Επιπλέον, οποιοδήποτε άτομο, που ανήκε ήδη στις εκκλησίες και είχε εξαπατηθεί να ακολουθήσει αυτές τις οδούς, χρειαζόταν να ‘ελέγχεται απότομα [με αυστηρότητα, ΜΝΚ]’. Εκείνοι που ωφελούνταν από τον έλεγχο θα μπορούσαν έτσι να βοηθηθούν να γίνουν υποδειγματικοί όσον αφορά τα καλά έργα και ‘τον υγιή και ακατάκριτο λόγο’.—Τίτον 2:6-8.
Αυτό θα πρέπει να αποτελεί προειδοποίηση για όλους εμάς. Μπορεί να υπάρχει μεγάλη φυλετική ή εθνική προκατάληψη γύρω μας. (Παράβαλε Ιωάννης 7:47-52.) Είναι πιθανό να ακούμε τους γείτονες, τους συμμαθητές ή τους συναδέλφους να κάνουν επικριτικά σχόλια για κάποιον άλλο λαό, όπως: ‘Α, αυτοί οι . . . είναι όλοι τους ψυχροί και καθόλου ευαίσθητοι’· ‘Ξέρεις τώρα πόσο υπερήφανοι είναι οι . . .’· ή ‘Είναι επικίνδυνο να εμπιστεύεσαι τους αλλοδαπούς’.
Απαιτείται αγώνας από μέρους μας προκειμένου να αποφύγουμε να ενδώσουμε σε γενικευμένους χαρακτηρισμούς, που προφανώς είναι αβάσιμοι ή πολύ υπερβολικοί. Μερικοί μπορεί να είναι πιο ανοιχτοί και εκδηλωτικοί, ενώ άλλοι μπορεί να είναι πιο συγκρατημένοι ή να δυσκολεύονται να ανοιχτούν σε ξένους. Ωστόσο, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι αναμφίβολα βρίσκονται και μερικοί Χριστιανοί αδελφοί μας ανάμεσα στους ανθρώπους αυτής της εθνικότητας, καθώς και πολλοί άλλοι που δεν έχουν γίνει ακόμη αληθινοί Χριστιανοί, αλλά έχουν αξιοθαύμαστα χαρακτηριστικά και πεινάνε για δικαιοσύνη.
Ο απόστολος Πέτρος τόνισε το γεγονός ότι «δεν είναι προσωπολήπτης ο Θεός, αλλ’ εν παντί έθνει, όστις φοβείται αυτόν και εργάζεται δικαιοσύνην, είναι δεκτός εις αυτόν». (Πράξεις 10:34, 35) Μπορούμε να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι ο Παύλος συμφωνούσε μ’ αυτό και εξέφραζε την ίδια άποψη στα συγγράμματα και στις ομιλίες του. Το ίδιο θα πρέπει να κάνουμε κι εμείς.
[Υποσημειώσεις]
a Βλέπε τη Μετάφραση Νέου Κόσμου, τη The New Berkeley Version (Νέα Μετάφραση Μπέρκλεϊ), καθώς και τις μεταφράσεις των Ρ. Φ. Γουέιμαουθ, Φ. Α. Σπένσερ, Κ. Σ. Γιούεστ και Άμπνερ Νίλαντ.