Ένα Πνευματικό Ορόσημο!
Η Έκδοση της Μετάφρασης Νέου Κόσμου στην Ελληνική
ΣΤΙΣ 23 Αυγούστου 1997, σημειώθηκε ένα πνευματικό ορόσημο: Η Μετάφραση Νέου Κόσμου, ολόκληρης της Αγίας Γραφής, εκδόθηκε στην ελληνική.
Η Μετάφραση Νέου Κόσμου παίρνει τώρα τη θέση της δίπλα στις Γραφές που έχουν χρησιμοποιήσει επί χρόνια τα θεοφοβούμενα άτομα στην Ελλάδα. Γιατί, όμως, υπάρχει ανάγκη για άλλη μια μετάφραση της Αγίας Γραφής; Ποιοι βρίσκονται πίσω από αυτήν; Και πώς μπορείτε να είστε βέβαιος ότι η Μετάφραση Νέου Κόσμου είναι αξιόπιστη;
Γιατί Τόσο Πολλές Μεταφράσεις της Αγίας Γραφής;
Τα πρόσφατα χρόνια έχουν εκδοθεί πολλές νέες μεταφράσεις της Γραφής. Μερικές νέες μεταφράσεις έκαναν για πρώτη φορά διαθέσιμο το Λόγο του Θεού σε ορισμένες γλώσσες. Ωστόσο, καινούριες Γραφές εκδίδονται επίσης σε γλώσσες όπου υπάρχουν ήδη κάποιες καθιερωμένες μεταφράσεις. Για ποιο λόγο; Το βιβλίο Τόσο Πολλές Μεταφράσεις; (So Many Versions?), των Σακάε Κούμπο και Γουόλτερ Σπεκτ, εξηγεί: «Καμιά μετάφραση της Αγίας Γραφής δεν μπορεί ποτέ να θεωρηθεί οριστική. Οι μεταφράσεις πρέπει να συμβαδίζουν με την πρόοδο στη λόγια μελέτη των Γραφών καθώς και με τις γλωσσικές μεταβολές».
Αυτόν τον αιώνα σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στην κατανόηση της εβραϊκής, της αραμαϊκής και της κοινής ελληνικής—των γλωσσών στις οποίες γράφτηκε αρχικά η Αγία Γραφή. Επίσης, έχουν ανακαλυφτεί Βιβλικά χειρόγραφα τα οποία είναι αρχαιότερα και ακριβέστερα από εκείνα που χρησιμοποίησαν προηγούμενες γενιές μεταφραστών της Αγίας Γραφής. Έτσι, ο Λόγος του Θεού μπορεί σήμερα να μεταφραστεί ακριβέστερα από οποτεδήποτε άλλοτε!
Αναφερόμενο στους εμπορικούς εκδοτικούς οίκους, το περιοδικό Δι Ατλάντικ Μάνθλι (The Atlantic Monthly) δηλώνει: «Η έκδοση Αγίων Γραφών είναι μια μεγάλη—εκπληκτικά μεγάλη—επιχείρηση». Μερικές φορές μάλιστα η επιθυμία να παραχθεί ένα μπεστ σέλερ φαίνεται πως επισκιάζει το ενδιαφέρον για την ακρίβεια. Κάποια καινούρια Αγία Γραφή ελευθεριάζει παραλείποντας αποσπάσματα που οι εκδότες της θεώρησαν πολύ «βαρετά». Μια άλλη Αγία Γραφή αλλάζει λέξεις ή εκφράσεις οι οποίες θα μπορούσαν να θίξουν τους σύγχρονους αναγνώστες. Για παράδειγμα, προσπαθεί να έχει απήχηση στις φεμινίστριες αποκαλώντας τον Θεό «Πατέρα-Μητέρα».
Απόκρυψη του Θεϊκού Ονόματος
Η πιο ανησυχητική ίσως τάση περιλαμβάνει το προσωπικό όνομα του Θεού—Ιεχωβά. (Μερικοί λόγιοι το αποδίδουν «Γιαχβέ».) Σε αρχαία αντίγραφα της Αγίας Γραφής, το θεϊκό όνομα αναπαριστάνεται από τέσσερα εβραϊκά σύμφωνα, τα οποία μπορούν να μεταγραμματιστούν ως ΓΧΒΧ. Αυτό το ξεχωριστό όνομα εμφανίζεται περίπου 7.000 φορές στη λεγόμενη Παλαιά Διαθήκη και μόνο. (Έξοδος 3:15· Ψαλμός 83:18) Είναι σαφές, λοιπόν, ότι ο Δημιουργός μας επιθυμούσε και να γνωρίζουν οι λάτρεις του αυτό το όνομα και να το χρησιμοποιούν!
Ωστόσο, πριν από αιώνες, δεισιδαιμονικοί φόβοι έκαναν τους Ιουδαίους να σταματήσουν να προφέρουν το θεϊκό όνομα. Αργότερα, αυτές οι δεισιδαιμονικές απόψεις μόλυναν και τη Χριστιανοσύνη. (Παράβαλε Πράξεις 20:29, 30· 1 Τιμόθεο 4:1.) Έγινε πλέον κοινή τακτική να αντικαθιστούν οι μεταφραστές της Αγίας Γραφής το θεϊκό όνομα με τον τίτλο «Κύριος». Σήμερα οι περισσότερες Γραφές παραλείπουν ολοκληρωτικά το όνομα του Θεού. Μερικές σύγχρονες Γραφές στην αγγλική δεν αναφέρουν ούτε τη λέξη «όνομα» στο εδάφιο Ιωάννης 17:6, όπου ο Ιησούς λέει: «Φανέρωσα το όνομά σου». Η Σημερινή Αγγλική Μετάφραση (Today’s English Version) αποδίδει αυτό το εδάφιο ως εξής: «Σε έχω κάνει γνωστό».
Γιατί αυτή η αποστροφή προς το όνομα του Θεού; Προσέξτε κάποιες δηλώσεις από το περιοδικό Πρακτικά Έγγραφα για το Μεταφραστή της Αγίας Γραφής (Practical Papers for the Bible Translator, Τόμος 43, αριθμός 4, 1992). Το περιοδικό αυτό εκδίδεται από τις Ενωμένες Βιβλικές Εταιρίες (UBS), οι οποίες συντονίζουν μεγάλο μέρος της παγκόσμιας προσπάθειας για τη μετάφραση της Αγίας Γραφής. Ένα άρθρο δήλωνε: «Εφόσον το ΓΧΒΧ είναι, αναμφισβήτητα, κύριο όνομα, ο μεταγραμματισμός θα ήταν βασικά η πιο λογική μεταφραστική προσέγγιση». Ωστόσο, το άρθρο διατύπωνε την εξής επιφύλαξη: «Υπάρχουν, όμως, κάποια ρεαλιστικά στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπόψη».
Πόσο δικαιολογημένα είναι αυτά τα «ρεαλιστικά στοιχεία»; Σύμφωνα με αυτό το περιοδικό, μερικοί λόγιοι έχουν το εξής σκεπτικό: «Αν παρουσιάσουμε ένα όνομα όπως το Γιαχβέ [σε μη Χριστιανούς], αυτό μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένα συμπεράσματα . . . , υποδηλώνοντας ότι ο “Γιαχβέ” είναι ένας ξένος Θεός ή ένας καινούριος και άγνωστος Θεός, διαφορετικός από τον Θεό που ήδη γνωρίζουν». Ωστόσο, η Αγία Γραφή διδάσκει με έμφαση ότι ο Ιεχωβά Θεός είναι διαφορετικός από τους θεούς τους οποίους λατρεύουν όσοι δεν είναι Χριστιανοί!—Ησαΐας 43:10-12· 44:8, 9.
Μερικοί λόγιοι ισχυρίζονται ότι απλώς ακολουθούν την παράδοση όταν αντικαθιστούν το όνομα του Θεού με τον τίτλο «ΚΥΡΙΟΣ». Αλλά ο Ιησούς καταδίκασε την υιοθέτηση παραδόσεων που ατιμάζουν τον Θεό. (Ματθαίος 15:6) Επιπλέον, η όλη ιδέα της αντικατάστασης ενός ονόματος με κάποιον τίτλο δεν έχει Γραφική βάση. Ο Ιησούς Χριστός έχει αρκετούς τίτλους, όπως «Ο Λόγος του Θεού» και «Βασιλιάς βασιλιάδων». (Αποκάλυψη 19:11-16) Θα έπρεπε άραγε να αντικατασταθεί το όνομα Ιησούς με έναν από αυτούς τους τίτλους;
Ένα άλλο άρθρο στο ίδιο περιοδικό υποστηρίζει: «Η μορφή “Ιεχωβά” κανονικά πρέπει να αποφεύγεται». Γιατί άραγε; «Οι λόγιοι γενικά πιστεύουν ότι η αρχική προφορά αντικατοπτρίζεται καλύτερα στη μορφή “Γιαχβέ”». Ωστόσο, γνωστά Βιβλικά ονόματα, όπως Ιερεμίας, Ησαΐας και Ιησούς, επίσης αποδίδονται με τρόπους που θυμίζουν ελάχιστα την αρχική εβραϊκή προφορά τους (Γιρμεγιάχ, Γεσαγιάχου και Γεχοσούα). Εφόσον η μορφή «Ιεχωβά» είναι ένας αποδεκτός τρόπος απόδοσης του θεϊκού ονόματος—και μάλιστα οικείος σε πολλούς ανθρώπους—οι αντιρρήσεις ως προς τη χρήση του ηχούν κενές. Πράγματι, οι επιφυλάξεις για τη χρήση του θεϊκού ονόματος φαίνεται πως βασίζονται στο συναίσθημα και στην προκατάληψη και όχι σε λόγια μελέτη.
Αυτό το ζήτημα, όμως, δεν είναι απλώς ακαδημαϊκό. Για παράδειγμα, ένας σύμβουλος των UBS στην Ινδία έγραψε σχετικά με τις συνέπειες της αφαίρεσης του θεϊκού ονόματος από εκδόσεις όπου υπήρχε προηγουμένως. Αυτός παραδέχεται: «Οι Ινδουιστές δεν ενδιαφέρονται για τον τίτλο του Θεού· θέλουν να γνωρίζουν το προσωπικό όνομα του Θεού, και αν δεν γνωρίζουν το όνομα, δεν μπορούν να συνδεθούν με εκείνον στον οποίο ανήκει αυτό το όνομα». Πραγματικά, αυτό μπορεί να λεχθεί για όλους τους εκζητητές του Θεού. Το να γνωρίζουμε το όνομα του Θεού είναι απαραίτητο προκειμένου να τον κατανοήσουμε, όχι ως κάποια απρόσωπη δύναμη, αλλά ως πρόσωπο—κάποιον τον οποίο μπορούμε να γνωρίσουμε. (Έξοδος 34:6, 7) Γι’ αυτό, η Αγία Γραφή δηλώνει: «Όποιος επικαλεστεί το όνομα του Ιεχωβά θα σωθεί». (Ρωμαίους 10:13) Οι λάτρεις του είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν το όνομά του!
Μια Μετάφραση που Τιμάει τον Θεό
Έτσι, η κυκλοφορία της πρώτης αγγλικής έκδοσης της Μετάφρασης Νέου Κόσμου των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών, το 1950, αποτέλεσε ορόσημο. Στη διάρκεια της δεκαετίας που ακολούθησε, δημοσιεύονταν τμηματικά μέρη της κοινώς αποκαλούμενης Παλαιάς Διαθήκης, δηλαδή των Εβραϊκών Γραφών. Το 1961 κυκλοφόρησε σε επίτομη έκδοση ολόκληρη η Αγία Γραφή στην αγγλική. Είναι αξιοσημείωτο ότι η Μετάφραση Νέου Κόσμου αποδίδει το θεϊκό όνομα Ιεχωβά σε όλες τις σχεδόν 7.000 περιπτώσεις όπου εμφανίζεται αυτό στην «Παλαιά Διαθήκη». Ιδιαίτερα σημαντική είναι η αποκατάσταση του θεϊκού ονόματος σε 237 περιπτώσεις στην «Καινή Διαθήκη», δηλαδή στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές.
Η αποκατάσταση αυτού του ονόματος δεν τιμάει απλώς τον Θεό, αλλά διανοίγει προοπτικές για περαιτέρω κατανόηση. Για παράδειγμα, πολλές μεταφράσεις αποδίδουν το εδάφιο Ματθαίος 22:44 ως εξής: «Ο Κύριος είπε στον Κύριό μου». Ποιος, όμως, μιλάει, και σε ποιον; Η Μετάφραση Νέου Κόσμου αποδίδει αυτό το εδάφιο με τον εξής τρόπο: «Ο Ιεχωβά είπε στον Κύριό μου», παραθέτοντας με αυτόν τον τρόπο σωστά από το εδάφιο Ψαλμός 110:1. Οι αναγνώστες μπορούν έτσι να κάνουν τη ζωτικής σημασίας διάκριση ανάμεσα στον Ιεχωβά Θεό και στον Γιο του.
Ποιοι Βρίσκονται Πίσω από Αυτήν;
Η Μετάφραση Νέου Κόσμου εκδίδεται από τη Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά, το νομικό όργανο που εκπροσωπεί τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Επί εκατό και πλέον χρόνια, αυτή η Εταιρία τυπώνει και διανέμει Γραφές σε όλο τον κόσμο. Η συγκεκριμένη μετάφραση παραδόθηκε στην Εταιρία από μια ομάδα Χριστιανών που είναι γνωστή ως Επιτροπή Μετάφρασης Νέου Κόσμου της Αγίας Γραφής. Τα μέλη αυτής της επιτροπής, αντί να επιδιώξουν προσωπική προβολή, ζήτησαν να παραμείνουν ανώνυμα ακόμη και μετά το θάνατό τους.—Παράβαλε 1 Κορινθίους 10:31.
Γιατί, όμως, αυτό το έργο τιτλοφορήθηκε Μετάφραση Νέου Κόσμου; Αυτός ο τίτλος απηχεί τη σταθερή πεποίθηση ότι η ανθρωπότητα βρίσκεται «στο κατώφλι του νέου κόσμου», σύμφωνα με την υπόσχεση που καταγράφεται στο εδάφιο 2 Πέτρου 3:13. Όπως έγραψε η ίδια η επιτροπή, στη διάρκεια αυτής της «μεταβατικής εποχής, μέχρι να αφήσουμε πίσω μας τον παλιό κόσμο», οι μεταφράσεις της Αγίας Γραφής είναι σημαντικό να αφήνουν «την αγνή αλήθεια του Λόγου του Θεού» να λάμπει.—Βλέπε Πρόλογο στην έκδοση του 1950.
Μια Ακριβής Μετάφραση
Ως εκ τούτου, δόθηκε προτεραιότητα στην ακρίβεια. Οι μεταφραστές της αγγλικής έκδοσης εργάστηκαν απευθείας από τις γλώσσες των πρωτοτύπων, την εβραϊκή, την αραμαϊκή και την κοινή ελληνική, χρησιμοποιώντας τα καλύτερα κείμενα που ήταν διαθέσιμα.a Επίσης, καταβλήθηκε επιμελημένη προσπάθεια προκειμένου να αποδοθεί το αρχαίο κείμενο όσο το δυνατόν πιο πιστά—αλλά σε μια γλώσσα που θα την κατανοούσαν εύκολα οι σύγχρονοι αναγνώστες.
Δεν αποτελεί έκπληξη το ότι μερικοί λόγιοι έχουν επαινέσει τη Μετάφραση Νέου Κόσμου για την ακεραιότητα και την ακρίβειά της. Ο καθηγητής Μπέντζαμιν Κεντάρ, Εβραίος λόγιος στο Ισραήλ, είπε το 1989: «Στη γλωσσική έρευνα που διεξάγω σε σχέση με την Εβραϊκή Αγία Γραφή και τις μεταφράσεις της, ανατρέχω συχνά στην αγγλική έκδοση της λεγόμενης Μετάφρασης Νέου Κόσμου. Όταν το κάνω αυτό, διαπιστώνω πως επιβεβαιώνεται επανειλημμένα η άποψή μου ότι αυτό το έργο αντικατοπτρίζει μια ειλικρινή προσπάθεια για επίτευξη κατανόησης του κειμένου με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια».
Και Άλλες Εκδόσεις Γίνονται Διαθέσιμες
Είναι κατάλληλο, λοιπόν, που η Εταιρία Σκοπιά έχει κάνει τη Μετάφραση Νέου Κόσμου διαθέσιμη και σε άλλες γλώσσες πέρα από τον αγγλόφωνο κόσμο. Μέχρι τώρα έχει κυκλοφορήσει, ολόκληρη ή κατά μέρος, σε 30 γλώσσες. Για τη διευκόλυνση αυτής της προσπάθειας, η Εταιρία έχει αναπτύξει μια μέθοδο μετάφρασης της Αγίας Γραφής η οποία συνδυάζει τη μελέτη των Βιβλικών λέξεων με την τεχνολογία των κομπιούτερ. Η Εταιρία έχει επίσης δημιουργήσει το τμήμα των Μεταφραστικών Υπηρεσιών, το οποίο τώρα εδρεύει στο Πάτερσον της Νέας Υόρκης, για να παρέχει βοήθεια στους μεταφραστές. Το Κυβερνών Σώμα των Μαρτύρων του Ιεχωβά επιβλέπει στενά τη μεταφραστική εργασία της Αγίας Γραφής μέσω της Επιτροπής Συγγραφής. Αλλά πώς επιτελείται αυτή η εργασία;
Κατ’ αρχάς, ορισμένοι αφιερωμένοι Χριστιανοί διορίζονται να υπηρετήσουν ως μεταφραστική ομάδα. Η πείρα έχει δείξει πως, όταν οι μεταφραστές εργάζονται μαζί, ομαδικά, και όχι ανεξάρτητα, παράγουν καλύτερη, πιο ισορροπημένη μετάφραση. (Παράβαλε Παροιμίες 11:14.) Γενικά, κάθε μέλος της ομάδας έχει ήδη κάποια πείρα στη μετάφραση των εντύπων της Εταιρίας. Κατόπιν, η ομάδα λαβαίνει ολοκληρωμένη εκπαίδευση σε ό,τι αφορά τις βασικές αρχές μετάφρασης της Αγίας Γραφής και τη χρήση των ειδικά σχεδιασμένων προγραμμάτων κομπιούτερ.
Στη μεταφραστική ομάδα δίνεται η οδηγία να παραγάγει μια Αγία Γραφή που να είναι (1) ακριβής, (2) συνεπής, (3) τόσο κυριολεκτική όσο το επιτρέπει η γλώσσα, αλλά και (4) εύκολα κατανοητή στον κοινό λαό. Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Ας εξετάσουμε την περίπτωση αυτής της καινούριας έκδοσης της Αγίας Γραφής. Η μεταφραστική ομάδα ξεκίνησε επιλέγοντας ελληνικές αποδόσεις για όλους τους κύριους Γραφικούς όρους που χρησιμοποιούνται στην αγγλική Μετάφραση Νέου Κόσμου. Ένα πρόγραμμα κομπιούτερ παρείχε πρόσβαση σε έναν κατάλογο συναφών και συνώνυμων λέξεων της Γραφής. Επίσης, έδειχνε τις πρωτότυπες ελληνικές ή εβραϊκές λέξεις από τις οποίες προέρχονταν οι αγγλικές λέξεις, ώστε να είναι σε θέση ο μεταφραστής να ερευνήσει πώς μεταφράστηκαν σε άλλες περιπτώσεις οι ίδιες λέξεις της εβραϊκής ή της κοινής ελληνικής. Όλα αυτά αποτέλεσαν μεγάλη βοήθεια στην επιλογή των ελληνικών αποδόσεων. Όταν τα μέλη της ομάδας κατέληξαν στην απόδοση αυτών των λέξεων, άρχισαν να μεταφράζουν την Αγία Γραφή, χρησιμοποιώντας κομπιούτερ για να βλέπουν τις ελληνικές αποδόσεις καθώς επεξεργάζονταν κάθε εδάφιο.
Ωστόσο, μετάφραση σημαίνει πολύ περισσότερα από το να αντικαθιστά κανείς μια ομάδα λέξεων με μια άλλη. Χρειαζόταν να γίνει πολλή εργασία προκειμένου να διασφαλιστεί το γεγονός ότι οι ελληνικοί όροι που είχαν επιλεχθεί μετέδιδαν σωστά τη σκέψη του εδαφίου μέσα στα εκάστοτε συμφραζόμενα. Επίσης απαιτήθηκε προσοχή προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η γραμματική και η σύνταξη ρέουν ευχάριστα και φυσιολογικά. Η σκληρή εργασία που καταβλήθηκε για αυτό το έργο μιλάει από μόνη της. Η ελληνική έκδοση της Μετάφρασης Νέου Κόσμου αποδίδει το Λόγο του Θεού με τρόπο ευανάγνωστο, σαφή και κατανοητό, και με πιστότητα στο αρχαίο κείμενο.
Σας προτρέπουμε να εξετάσετε προσωπικά την Αγία Γραφή—Μετάφραση Νέου Κόσμου. Μπορείτε να την προμηθευτείτε από τους εκδότες αυτού του περιοδικού ή από την τοπική εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Μπορείτε να τη διαβάσετε με την πεποίθηση ότι αποδίδει πιστά στη γλώσσα σας τα ίδια τα λόγια του Θεού. Χωρίς αμφιβολία, σύντομα θα συμφωνήσετε ότι αυτή η καινούρια έκδοση αποτέλεσε πράγματι ένα πνευματικό ορόσημο!
[Υποσημείωση]
a Η Καινή Διαθήκη στην Πρωτότυπη Ελληνική (The New Testament in the Original Greek), των Γουέστκοτ και Χορτ, αποτέλεσε το βασικό ελληνικό κείμενο. Η Μπίμπλια Χεμπράικα (Biblia Hebraica) του Ρ. Κίτελ ήταν το βασικό κείμενο για τις Εβραϊκές Γραφές.
[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 27]
Μερικά Χαρακτηριστικά τής Μετάφρασης Νέου Κόσμου
Καθαρά και Ευανάγνωστα Στοιχεία
Ομαδοποίηση των Εδαφίων σε Παραγράφους: Αντί να αποτελεί κάθε εδάφιο μια ξεχωριστή παράγραφο, τα εδάφια είναι ομαδοποιημένα σε παραγράφους. Αυτό βοηθάει τον αναγνώστη να παρακολουθεί την ανάπτυξη των σκέψεων των Βιβλικών συγγραφέων.
Επικεφαλίδες: Τοποθετημένες στο πάνω μέρος των περισσότερων σελίδων, βοηθούν στο γρήγορο εντοπισμό Βιβλικών αφηγήσεων.
Διασταυρούμενες Παραπομπές: Κάθε σελίδα περιέχει παραπομπές που σας κατευθύνουν σε συναφή Γραφικά εδάφια.
Ταμείο: Μια ενότητα στο τέλος του βιβλίου έχει τον τίτλο «Ευρετήριο Λέξεων της Αγίας Γραφής». Πρόκειται για έναν κατάλογο επιλεγμένων λέξεων ο οποίος δείχνει πού εμφανίζονται αυτές στη Γραφή· συνήθως οι λέξεις συνοδεύονται από ένα μικρό απόσπασμα που δείχνει τα συμφραζόμενα.
Παράρτημα: Μια σειρά από σύντομα άρθρα που πραγματεύονται βασικές Γραφικές δοξασίες και παραπλήσια θέματα.