Μπορείτε να Αποφύγετε μια Πνευματική Καρδιακή Προσβολή
Ένας αθλητής παγκόσμιας κλάσης, ο οποίος είχε απόλυτο έλεγχο των ικανοτήτων του και φαινομενικά βρισκόταν σε εξαιρετική φυσική κατάσταση, σωριάστηκε ξαφνικά στη διάρκεια μιας προπόνησης και πέθανε. Ο αθλητής ήταν ο παγοδρόμος Σεργκέι Γκρίνκοφ, δύο φορές χρυσός Ολυμπιονίκης, του οποίου η καριέρα τερματίστηκε πρόωρα πάνω που είχε αρχίσει να φέρνει καρπούς—όταν ήταν μόνο 28 ετών. Τι τραγωδία! Η αιτία; Καρδιακή προσβολή. Ειπώθηκε ότι ο θάνατός του ήταν εντελώς αναπάντεχος επειδή δεν υπήρχε κανένα σημάδι το οποίο να υποδηλώνει πως υπέφερε από καρδιοπάθεια. Εντούτοις, οι ιατροδικαστές διαπίστωσαν ότι είχε διογκωμένη καρδιά και σοβαρά φραγμένες στεφανιαίες αρτηρίες.
ΕΝΩ ίσως φαίνεται ότι πολλές καρδιακές προσβολές συμβαίνουν χωρίς προειδοποίηση, οι ειδικοί σε ιατρικά θέματα λένε πως αυτό σπανίζει. Η αλήθεια είναι ότι τόσο οι ενδείξεις όσο και οι παράγοντες που συντελούν σε αυτό, όπως η δύσπνοια, το υπερβολικό βάρος και οι πόνοι στο στήθος, συχνά αγνοούνται. Ως αποτέλεσμα, ακόμη και αν δεν πεθάνουν όταν συμβεί η καρδιακή προσβολή, πολλοί παθαίνουν σοβαρή αναπηρία για την υπόλοιπη ζωή τους.
Σήμερα, οι περισσότεροι γιατροί συμφωνούν ότι η πρόληψη μιας καρδιακής προσβολής απαιτεί συνεχή επαγρύπνηση όσον αφορά το διαιτολόγιο και τον τρόπο ζωής ενός ατόμου, καθώς επίσης τακτικές ιατρικές εξετάσεις.a Αυτά τα μέτρα, παράλληλα με τη γνήσια προθυμία για αλλαγές όπου είναι απαραίτητο, θα συμβάλουν πολύ στο να γλιτώσει κάποιος από τα τραγικά αποτελέσματα μιας καρδιακής προσβολής.
Ωστόσο, υπάρχει άλλη μια πτυχή της καρδιάς μας που αξίζει ακόμη μεγαλύτερη προσοχή. «Περισσότερο από όλα όσα πρέπει να φυλαχτούν, προφύλασσε την καρδιά σου», μας προειδοποιεί η Αγία Γραφή, «γιατί από αυτήν εξέρχονται οι πηγές της ζωής». (Παροιμίες 4:23) Βέβαια, αυτό το εδάφιο αναφέρεται κυρίως στη συμβολική καρδιά. Χρειάζεται επαγρύπνηση για να προφυλάσσουμε τη φυσική μας καρδιά, αλλά ακόμη πιο σημαντικό είναι να παραμένουμε σε επιφυλακή αν θέλουμε να προστατέψουμε τη συμβολική μας καρδιά από παθήσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε πνευματικό θάνατο.
Ανάλυση μιας Συμβολικής Καρδιακής Προσβολής
Όπως συμβαίνει με τις κατά γράμμα καρδιοπάθειες, ένας από τους ασφαλέστερους τρόπους για να αποτρέψουμε μια καρδιακή προσβολή από πνευματική άποψη είναι να μάθουμε τις αιτίες της και κατόπιν να πάρουμε τα απαραίτητα μέτρα. Ας εξετάσουμε λοιπόν μερικούς από τους βασικούς παράγοντες που συμβάλλουν στα καρδιακά προβλήματα—κατά γράμμα και συμβολικά.
Διαιτολόγιο. Είναι γενικά αποδεκτό ότι οι άχρηστες τροφές, αν και εύγευστες, προσφέρουν λίγα ή και καθόλου οφέλη για την υγεία. Παρόμοια, οι διανοητικά άχρηστες τροφές είναι ευρέως διαθέσιμες και διεγείρουν τις αισθήσεις, αλλά είναι επιβλαβείς για την πνευματική υγεία ενός ατόμου. Στα μέσα μαζικής επικοινωνίας προωθείται έξυπνα και σε αφθονία ύλη η οποία δίνει έμφαση στο αθέμιτο σεξ, στα ναρκωτικά, στη βία και στον αποκρυφισμό. Το να τρέφει κάποιος τη διάνοιά του με ένα τέτοιο διαιτολόγιο είναι θανατηφόρο για τη συμβολική καρδιά. Ο Λόγος του Θεού προειδοποιεί: «Το καθετί στον κόσμο—η επιθυμία της σάρκας και η επιθυμία των ματιών και η αλαζονική επίδειξη των μέσων διαβίωσης κάποιου—δεν προέρχεται από τον Πατέρα αλλά προέρχεται από τον κόσμο. Και ο κόσμος παρέρχεται καθώς και η επιθυμία του, αλλά αυτός που κάνει το θέλημα του Θεού παραμένει για πάντα».—1 Ιωάννη 2:16, 17.
Οι υγιεινές τροφές, όπως τα φρούτα και τα πράσινα λαχανικά, δεν ελκύουν κάποιον που είναι εθισμένος στις άχρηστες τροφές. Παρόμοια, η ωφέλιμη και στερεή πνευματική τροφή πιθανόν να μην ελκύει τόσο πολύ κάποιο άτομο που έχει τη συνήθεια να τρέφει τη διάνοια και την καρδιά του ακολουθώντας ένα κοσμικό διαιτολόγιο. Για κάποιο διάστημα, ίσως συντηρείται με το «γάλα» του Λόγου του Θεού. (Εβραίους 5:13) Μακροπρόθεσμα, όμως, δεν αναπτύσσει την πνευματική ωριμότητα που χρειάζεται για να επωμιστεί τις βασικές πνευματικές ευθύνες του στη Χριστιανική εκκλησία και διακονία. (Ματθαίος 24:14· 28:19· Εβραίους 10:24, 25) Μερικοί που βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση έχουν επιτρέψει στην πνευματική τους δύναμη να εξασθενήσει σε τέτοιον βαθμό ώστε έχουν γίνει αδρανείς Μάρτυρες!
Άλλος ένας κίνδυνος είναι ότι η εξωτερική εμφάνιση μπορεί να είναι απατηλή. Το να εκτελεί κάποιος τυπικά τα Χριστιανικά του καθήκοντα μπορεί να αποκρύπτει την ολοένα και μεγαλύτερη αδυναμία μιας συμβολικής καρδιάς η οποία εξασθενεί από την κρυφή εντρύφηση σε υλιστικές φιλοσοφίες ή σε ψυχαγωγία που προάγει την ανηθικότητα, τη βία ή τον αποκρυφισμό. Ένα τέτοιο μειονεκτικό πνευματικό διαιτολόγιο ίσως φαίνεται ότι έχει μικρή επίδραση στην πνευματικότητα ενός ατόμου, αλλά θα μπορούσε να παραλύσει τη συμβολική καρδιά όπως ένα κακό διαιτολόγιο μπορεί να προκαλέσει αρτηριοσκλήρωση και να βλάψει την κατά γράμμα καρδιά. Ο Ιησούς προειδοποίησε να μην επιτρέπει κάποιος στις ακατάλληλες επιθυμίες να μπουν στην καρδιά του, και είπε: «Όποιος εξακολουθεί να κοιτάζει μια γυναίκα έτσι ώστε να την ποθήσει έχει ήδη μοιχεύσει μαζί της στην καρδιά του». (Ματθαίος 5:28) Ναι, ένα κακό πνευματικό διαιτολόγιο μπορεί να οδηγήσει σε πνευματική καρδιακή προσβολή. Εντούτοις, υπάρχουν περαιτέρω ζητήματα για εξέταση.
Άσκηση. Είναι ευρέως γνωστό ότι ο καθιστικός τρόπος ζωής μπορεί να συμβάλλει στις κατά γράμμα καρδιακές προσβολές. Παρόμοια, ένας πνευματικά καθιστικός τρόπος ζωής μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. Λόγου χάρη, ένα άτομο ίσως να έχει κάποια συμμετοχή στη Χριστιανική διακονία αλλά πιθανόν να το κάνει αυτό στο βαθμό που τον «βολεύει», καταβάλλοντας λίγη ή καθόλου προσπάθεια για να γίνει “εργάτης που δεν έχει τίποτα για το οποίο να ντρέπεται, που χειρίζεται το λόγο της αλήθειας ορθά”. (2 Τιμόθεο 2:15) Ή, κάποιος ίσως παρακολουθεί μερικές Χριστιανικές συναθροίσεις αλλά ίσως κάνει λίγα πράγματα για να προετοιμάζεται και να συμμετέχει σε αυτές. Πιθανόν να μην έχει πνευματικούς στόχους ή καθόλου όρεξη ή ενθουσιασμό για πνευματικά πράγματα. Η έλλειψη πνευματικής άσκησης τελικά αποδυναμώνει, μάλιστα νεκρώνει, την όποια πίστη μπορεί να είχε κάποτε. (Ιακώβου 2:26) Ο απόστολος Παύλος τόνισε αυτόν τον κίνδυνο όταν έγραψε στους Εβραίους Χριστιανούς, μερικοί από τους οποίους προφανώς είχαν ξεπέσει σε έναν τέτοιον πνευματικά καθιστικό τρόπο ζωής. Δείτε πώς προειδοποίησε για το πιθανό αποτέλεσμα—να σκληρυνθούν όσον αφορά την πνευματικότητά τους. «Προσέχετε, αδελφοί, μήπως αναπτυχθεί ποτέ σε κανέναν από εσάς πονηρή καρδιά απιστίας με το να αποτραβηχτεί από τον ζωντανό Θεό· αλλά να προτρέπετε ο ένας τον άλλον κάθε ημέρα, όσον καιρό μπορεί να λέγεται το “Σήμερα”, για να μη σκληρυνθεί κανείς από εσάς από την απατηλή δύναμη της αμαρτίας».—Εβραίους 3:12, 13.
Άγχος. Άλλη μια κύρια αιτία των κατά γράμμα καρδιακών προσβολών είναι το υπερβολικό άγχος. Παρόμοια, το άγχος, δηλαδή “οι ανησυχίες της ζωής”, μπορεί εύκολα να αποβεί μοιραίο για τη συμβολική καρδιά, κάνοντας μάλιστα το θύμα να πάψει εντελώς να υπηρετεί τον Θεό. Σχετικά με αυτό είναι επίκαιρη η προειδοποίηση του Ιησού: «Να προσέχετε τον εαυτό σας ώστε να μην καταβαρυνθούν ποτέ οι καρδιές σας από υπερβολικό φαγητό και υπερβολικό ποτό και ανησυχίες της ζωής, και η ημέρα εκείνη έρθει ξαφνικά πάνω σας σαν παγίδα». (Λουκάς 21:34, 35) Το άγχος μπορεί επίσης να καταβαρύνει τη συμβολική μας καρδιά αν βασανιζόμαστε από κάποια κρυφή αμαρτία για μια παρατεταμένη περίοδο χρόνου. Ο Βασιλιάς Δαβίδ έμαθε από πείρα τον πόνο που σχετίζεται με αυτό το επιβλαβές άγχος όταν είπε: «Δεν υπάρχει ειρήνη στα κόκαλά μου εξαιτίας της αμαρτίας μου. Διότι τα σφάλματά μου πέρασαν πάνω από το κεφάλι μου· σαν ένα βαρύ φορτίο, είναι πολύ βαριά για εμένα».—Ψαλμός 38:3, 4.
Υπερβολική αυτοπεποίθηση. Πολλά θύματα καρδιακής προσβολής είχαν μεγάλη αυτοπεποίθηση σχετικά με την κατάσταση της υγείας τους λίγο προτού πάθουν καρδιακή προσβολή. Συχνά, τέτοια άτομα απέφευγαν να κάνουν γενικές ή άλλες ιατρικές εξετάσεις παίρνοντάς τες στα ελαφρά ή απορρίπτοντάς τες ως καθόλου αναγκαίες. Παρόμοια, μερικοί ίσως αισθάνονται ότι, εφόσον είναι Χριστιανοί για κάποιο διάστημα, τίποτα δεν θα μπορούσε ενδεχομένως να τους συμβεί. Ίσως παραλείπουν να υποβάλλουν τον εαυτό τους σε πνευματικές εξετάσεις ή αυτοεξέταση μέχρις ότου τους πλήξει η συμφορά. Είναι ζωτικό να έχουμε κατά νου την καλή συμβουλή που έδωσε ο απόστολος Παύλος κατά της υπερβολικής αυτοπεποίθησης: «Αυτός που νομίζει ότι στέκεται ας προσέχει μην πέσει». Είναι πορεία σοφίας να αναγνωρίζουμε την ατελή μας φύση και να εξετάζουμε τον εαυτό μας πνευματικά από καιρό σε καιρό.—1 Κορινθίους 10:12· Παροιμίες 28:14.
Μην Αγνοείτε τα Προειδοποιητικά Σημάδια
Εύλογα οι Γραφές δίνουν ύψιστη προτεραιότητα στην κατάσταση της συμβολικής καρδιάς. Στα εδάφια Ιερεμίας 17:9, 10 διαβάζουμε: «Η καρδιά είναι πιο δόλια από οτιδήποτε άλλο και βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση. Ποιος μπορεί να τη γνωρίσει; Εγώ, ο Ιεχωβά, ερευνώ την καρδιά, εξετάζω τα νεφρά, για να δώσω στον καθένα σύμφωνα με τις οδούς του, σύμφωνα με τους καρπούς των ενεργειών του». Αλλά εκτός από το να εξετάζει την καρδιά μας, ο Ιεχωβά φρόντισε επίσης στοργικά να μας παράσχει βοήθεια για να κάνουμε την αναγκαία αυτοεξέταση.
Μέσω του “πιστού και φρόνιμου δούλου”, λαβαίνουμε επίκαιρες υπενθυμίσεις. (Ματθαίος 24:45) Λόγου χάρη, ένας από τους κύριους τρόπους με τους οποίους μπορεί να μας εξαπατήσει η συμβολική μας καρδιά είναι με το να μας κάνει να εντρυφούμε σε κοσμικές φαντασιώσεις. Αυτές είναι εξωπραγματικά αποκυήματα της φαντασίας, ονειροπολήσεις, μάταιες περιπλανήσεις της διάνοιας. Τέτοια πράγματα είναι δυνατόν να γίνουν πολύ βλαβερά, ιδιαίτερα αν διεγείρουν ακάθαρτες σκέψεις. Επομένως, πρέπει να τα απορρίπτουμε πλήρως. Αν μισούμε την ανομία όπως τη μισούσε ο Ιησούς, θα περιφρουρούμε την καρδιά μας ώστε να μην εντρυφά σε κοσμικές φαντασιώσεις.—Εβραίους 1:8, 9.
Επιπρόσθετα, έχουμε τη βοήθεια των στοργικών πρεσβυτέρων στη Χριστιανική εκκλησία. Μολονότι εκτιμάται οπωσδήποτε το ενδιαφέρον των άλλων, η ευθύνη για τη φροντίδα της συμβολικής μας καρδιάς επαφίεται στον καθένα μας προσωπικά. Εξαρτάται από εμάς ατομικά το να “βεβαιωνόμαστε για όλα τα πράγματα” και “να δοκιμάζουμε τον εαυτό μας, αν είμαστε στην πίστη”.—1 Θεσσαλονικείς 5:21· 2 Κορινθίους 13:5.
Να Προφυλάσσετε την Καρδιά
Η Γραφική αρχή πως «ό,τι σπέρνει ο άνθρωπος, αυτό και θα θερίσει» εφαρμόζεται και στην υγεία της συμβολικής μας καρδιάς. (Γαλάτες 6:7) Συχνά, αυτό που φαίνεται ξαφνική πνευματική καταστροφή αποδεικνύεται ότι είναι το αποτέλεσμα ενός μακρόχρονου, κρυφού ιστορικού εντρύφησης σε πνευματικά επιζήμιες επιδιώξεις όπως η ενασχόληση με την πορνογραφία, η υπερβολική ανησυχία γύρω από υλικά πράγματα ή ο αγώνας για εξοχότητα ή δύναμη.
Επομένως, για να προστατέψει κάποιος την καρδιά του είναι απαραίτητο να προσέχει το πνευματικό του διαιτολόγιο. Να φροντίζετε τη διάνοια και την καρδιά σας τρεφόμενοι από το Λόγο του Θεού. Να αποφεύγετε τις διανοητικά άχρηστες τροφές που είναι τόσο ευρέως διαθέσιμες και τόσο ελκυστικές στη σάρκα, αλλά οι οποίες έχουν ως μοναδικό αποτέλεσμα να κάνουν τη συμβολική καρδιά αναίσθητη. Ο ψαλμωδός προειδοποιεί με μια κατάλληλη—και ιατρικά βάσιμη—παρομοίωση: «Η καρδιά τους έγινε αναίσθητη σαν το πάχος».—Ψαλμός 119:70.
Αν υπάρχουν επί πολύ καιρό κρυφά σφάλματα, προσπαθήστε σθεναρά να τα εξαλείψετε για να μη φράξουν τις συμβολικές σας αρτηρίες. Αν ο κόσμος αρχίσει να σας φαίνεται ελκυστικός και δείχνει να προσφέρει πολλά στον τομέα της ευχαρίστησης και των απολαύσεων, κάντε στοχασμούς γύρω από τη συμβουλή του αποστόλου Παύλου, ο οποίος έγραψε: «Λέω αυτό, αδελφοί: Ο καιρός που απομένει έχει ελαττωθεί. Στο εξής αυτοί που . . . χρησιμοποιούν τον κόσμο [ας είναι] σαν αυτούς που δεν τον χρησιμοποιούν στο πλήρες· διότι το σκηνικό αυτού του κόσμου αλλάζει». (1 Κορινθίους 7:29-31) Αν αρχίσουν δε να σας ελκύουν τα υλικά πλούτη, λάβετε σοβαρά υπόψη τα λόγια του Ιώβ: «Αν έκανα το χρυσάφι πεποίθησή μου ή είπα στο χρυσάφι: “Σε εσένα εμπιστεύομαι!” και αυτό επίσης θα ήταν σφάλμα για να το χειριστούν οι δικαστές, γιατί θα είχα αρνηθεί τον αληθινό Θεό που είναι πάνω».—Ιώβ 31:24, 28· Ψαλμός 62:10· 1 Τιμόθεο 6:9, 10.
Τονίζοντας τη σοβαρότητα του να αγνοεί κάποιος κατά συνήθεια τις Γραφικές συμβουλές, η Αγία Γραφή προειδοποιεί: «Ο άνθρωπος που ελέγχεται επανειλημμένα και όμως σκληραίνει τον τράχηλό του θα συντριφτεί ξαφνικά, και μάλιστα χωρίς γιατρειά». (Παροιμίες 29:1) Αντίθετα, φροντίζοντας καλά τη συμβολική μας καρδιά, μπορούμε να νιώθουμε την ευχαρίστηση και την ειρήνη διάνοιας που απολαμβάνει όποιος ζει μια απλή ζωή, απαλλαγμένη από περιττά βάρη. Αυτός ήταν πάντοτε ο συνιστώμενος τρόπος ζωής για τους αληθινούς Χριστιανούς. Ο απόστολος Παύλος έγραψε υπό θεϊκή έμπνευση: «Ασφαλώς είναι μέσο για την απόκτηση μεγάλου κέρδους αυτή η θεοσεβής αφοσίωση μαζί με αυτάρκεια. Διότι δεν φέραμε τίποτα στον κόσμο ούτε και μπορούμε να πάρουμε μαζί μας τίποτα. Έτσι λοιπόν, έχοντας διατροφή, ενδύματα και στέγη, θα είμαστε ικανοποιημένοι με αυτά».—1 Τιμόθεο 6:6-8.
Ναι, η εκπαίδευση και η εκγύμνασή μας στην οδό της θεοσεβούς αφοσίωσης θα διασφαλίσουν ότι θα έχουμε μια υγιή και ισχυρή συμβολική καρδιά. Προσέχοντας επισταμένα το πνευματικό μας διαιτολόγιο, δεν θα αφήνουμε περιθώριο στους καταστροφικούς τρόπους και σκέψεις αυτού του κόσμου να προξενούν βλάβη ή ζημιά στην πνευματικότητά μας. Πάνω από όλα, αποδεχόμενοι τις προμήθειες που κάνει ο Ιεχωβά μέσω της οργάνωσής του, είθε να υποβάλλουμε τη συμβολική μας καρδιά σε τακτικές εξετάσεις. Το να το κάνουμε αυτό επιμελώς θα συμβάλει αποφασιστικά στο να αποφύγουμε τις θλιβερές συνέπειες μιας πνευματικής καρδιακής προσβολής.
[Υποσημείωση]
a Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούμε δείτε τη σειρά άρθρων «Καρδιακή Προσβολή—Τι Μπορεί να Γίνει;» στο Ξύπνα! 8 Δεκεμβρίου 1996, που είναι έκδοση των Μαρτύρων του Ιεχωβά.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 10]
ΕΝΑ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΟ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΠΑΡΑΛΥΣΕΙ ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΚΑΡΔΙΑ ΟΠΩΣ ΕΝΑ ΚΑΚΟ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕΙ ΑΡΤΗΡΙΟΣΚΛΗΡΩΣΗ ΚΑΙ ΝΑ ΒΛΑΨΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑ ΓΡΑΜΜΑ ΚΑΡΔΙΑ
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 10]
Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΚΑΘΙΣΤΙΚΗ ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΕΧΕΙ ΣΟΒΑΡΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 11]
“ΟΙ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ” ΜΠΟΡΟΥΝ ΕΥΚΟΛΑ ΝΑ ΑΠΟΔΕΙΧΤΟΥΝ ΜΟΙΡΑΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΚΑΡΔΙΑ
[Εικόνα στη σελίδα 11]
Το να παραμελούμε την πνευματική μας υγεία μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλους πόνους
[Εικόνες στη σελίδα 13]
Η καλλιέργεια καλών πνευματικών συνηθειών προφυλάσσει τη συμβολική καρδιά
[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 9]
Φωτογραφία AP/David Longstreath